Lajmet

Çfarë është lija e majmunit dhe cilat janë simptomat e saj?

Lija e majmunëve haset kryesisht në Afrikën Perëndimore dhe Qendrore.

Published

on

Një sëmundje jashtëzakonisht e rrallë e quajtur lija e majmunit, ka gjetur sërish rrugën drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Një rast i lisë së majmunëve u raportua të mërkurën në një pacient të shtruar në një spital në Massachusetts, i cili kohët e fundit kishte udhëtuar në Kanada me transport privat.

Në vitin 2021, dy njerëz që udhëtuan nga Nigeria drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës u diagnostikuan me këtë sëmundje, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Lija e majmunëve haset kryesisht në Afrikën Perëndimore dhe Qendrore, por disa raste janë hasur edhe në Evropë, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe pjesë të tjera të botës vitet e fundit. Këto raste zakonisht lidhen me udhëtime ndërkombëtare ose kafshë të importuara të infektuara me këtë sëmundje.

Cilat janë simptomat fillestare të lisë së majmunit?

Ekziston një periudhë inkubacioni prej rreth shtatë deri në 14 ditë. Simptomat fillestare janë tipike të ngjashme me gripin, si ethe, të dridhura, rraskapitje, dhimbje koke dhe dobësi muskulore, të ndjekura nga ënjtje në nyjet limfatike, të cilat ndihmojnë trupin të luftojë infeksionin dhe sëmundjet.

“Një tipar që dallon infeksionin me lisë nga lija është zhvillimi i nyjeve limfatike të fryra”, njoftoi  Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Më pas shfaqet skuqja në fytyrë dhe trup, përfshirë edhe brenda gojës dhe në pëllëmbët e duarve dhe shputat e këmbëve.

Si përhapet lija e majmunit?

Në përhapjen e lisë së majmunit ndikon kontakti i ngushtë me një individ të infektuar, thonë ekspertët.

“Lija e majmunit mund të jetë një infeksion serioz, me shkallën e vdekshmërisë nga ky lloj virusi i lisë së majmunëve që ka qenë rreth 1% në shpërthime të tjera. Këto janë shpesh në mjedise me të ardhura më të ulëta me qasje të kufizuar në kujdesin shëndetësor”, tha Michael Head, studiues i lartë në shëndeti global në Universitetin e Southampton në Mbretërinë e Bashkuar.

Ku e ka origjinën lija e majmunit?

Lija e majmunëve mori emrin në vitin 1958 kur “dy shpërthime të një sëmundjeje të ngjashme me linë ndodhën në kolonitë e majmunëve të mbajtura për studime”, tha Qendra për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Megjithatë, bartësi kryesor i sëmundjes së lisë së majmunit është ende i panjohur, megjithëse “brejtësit afrikanë dyshohet se luajnë një rol në transmetim”, tha agjencia.

Rasti i parë me këtë sëmundje në njerëz u regjistrua në vitin 1970, në Republikën Demokratike të Kongos gjatë një periudhe përpjekjesh të intensifikuara për të eliminuar linë./UBTNews/

Vendi

Exit Polli e nxjerrë fitues Përparim Ramën në Prishtinë

Published

on

Përparim Rama nga LDK ka dalë i pari në sondazhet e televizionit Dukagjini.

Sipas këtij exit pollit të UBO-Consulting, rezulton që Rama merr 54.1 për qind, ndërsa kundër kandidati i tij, Hajrulla Çeku 45.9 për qind.

Ndërsa sipas exit pollit të Klan Kosovës, përparim Rama ka 53.62 për qind, ndërsa Hjarulla Çeku 46.38 për qind.

Continue Reading

Rajoni

Rektori Hajrizi viziton UniMarconi në Romë

Published

on

Gjatë vizitës zyrtare në Itali, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, zhvilloi një vizitë në Universitetin UniMarconi, i pari institucion digjital i i akredituar në Itali.

Me këtë rast, Rektori Hajrizi u takua me Rektorin e UniMarconi-t, Prof. Marco Abate, me Prof. Ulrike Haider-Quercia, udhëheqëse e Shkollës së Doktoratës, si dhe me Prof. Francesco Gaspari, përgjegjës për bashkëpunimin ndërkombëtar.

Të dy rektorët shkëmbyen përvoja rreth zhvillimit të universiteteve moderne, bashkëpunimeve ndërkombëtare dhe mundësive për forcimin e partneritetit ndërmjet dy institucioneve në fusha të ndryshme, si mobiliteti akademik, studimet e përbashkëta, projektet kërkimore dhe inovacioni.

Continue Reading

Lajmet

​Bellingham dhe Foden rikthehen në kombëtaren e Anglisë

Published

on

Jude Bellingham dhe Phil Foden janë rikthyer në skuadrën e Anglisë për ndeshjet kualifikuese të Kupës së Botës kundër Serbisë dhe Shqipërisë.

Trajneri Thomas Tuchel ka ftuar për herë të parë mesfushorin e Bournemouthit, Alex Scott, i cili ka bërë paraqitje mbresëlënëse këtë sezon. Nga ana tjetër, Jack Grealish dhe Danny Welbeck nuk janë përfshirë në listë, ndërsa mungojnë edhe Ollie Watkins dhe Myles Lewis-Skelly.

Bellingham, që kishte munguar në grumbullimin e kaluar për shkak dëmtimi, është rikthyer në formë me Real Madridin, duke shënuar tre gola në katër ndeshjet e fundit. Edhe Foden ka shkëlqyer me Manchester Cityn, ku shënoi dy herë në Ligën e Kampionëve kundër Borussia Dortmund.

“Jemi të kënaqur që janë rikthyer. Të dy kanë qenë vendimtarë për klubet e tyre dhe tani mund të ndihmojnë edhe kombëtaren,” tha Tuchel.

Anglia kryeson Grupin K me 18 pikë pas gjashtë ndeshjeve, ndërsa përballet me Serbinë në Wembley të enjten dhe me Shqipërinë në Tiranë të dielën.

Skuadra e Anglisë:

Portierë: Henderson, Pickford, Pope

Mbrojtës: Burn, Guehi, James, Konsa, O’Reilly, Quansah, Spence, Stones

Mesfushorë: Anderson, Bellingham, Henderson, Rice, Rogers, Scott, Wharton

Sulmues: Bowen, Eze, Foden, Gordon, Kane, Rashford, Saka./S.K/KP/

Continue Reading

Sport

Vdes në moshën 24 vjeçare lojtari i Cowboys, Marshawn Kneeland

Published

on

Sipas autoriteteve ligjore, ka vdekur mbrojtësi i Dallas Cowboys, Marshawn Kneeland në moshën 24 vjeçare. Ekipi lëshoi ​​një deklaratë të enjten duke mos përmendur shkakun e vdekjes.

“Me trishtim të madh, Dallas Cowboys njoftojnë se Marshawn Kneeland ndërroi jetë tragjikisht këtë mëngjes. Marshawn ishte një shok skuadre i dashur dhe anëtar i organizatës sonë. Mendimet dhe lutjet tona në lidhje me Marshawn janë me të dashurën e tij Catalina dhe familjen e tij.”, thuhet në njoftim.

Cowboys kanë vënë në dispozicion burime këshillimi për të gjithë lojtarët, trajnerët dhe stafin.

Lojtarët aktualisht janë në javën e pushimit dhe nuk janë planifikuar të stërviten përsëri deri të hënën.

Policia e DPS-së gjeti automjetin e Kneeland të rrëzuar në Dallas Parkway në drejtim të jugut pranë Warren Parkway. Sipas raportit, Kneeland iku nga vendi i ngjarjes në këmbë dhe oficerët kontrolluan zonën me ndihmën e K-9 dhe njësive të dronëve.

Ndërsa autoritetet po kërkonin Kneeland, një dispeçer u tha oficerëve se njerëzit që e njihnin kishin marrë një mesazh në grup nga Kneeland duke i thënë lamtumirë. Përafërsisht tre orë më vonë, Kneeland u gjet i vdekur./S.K/NFL/

 

Continue Reading

Të kërkuara