

Shëndeti
Çfarë është goditja nga të nxehtit, si ta dalloni atë dhe çfarë të bëni më pas?
Ndjenja e marramendjes ose e plogështisë në një ditë përvëluese mund të sinjalizojë trupin për një gjendje më serioze.
Published
3 years agoon
By
UBT.NewsNë ditët e verës, kur temperaturat rriten, dëmtimi i nxehtësisë mund t’i ndodhë kujtdo, sidomos të moshuarve, fëmijëve të vegjël, atletëve dhe personave që punojnë ose qëndrojnë aktivë në natyrë.
Ndjenja e marramendjes ose e plogështisë në një ditë përvëluese mund të sinjalizojë trupin për një gjendje më serioze. Mos i neglizhoni këto tri faza të sëmundjeve të lidhura me nxehtësinë:
Ngërçe nga nxehtësia
Faza e parë është ngërçet e nxehtësisë. Spazma të rënda muskulore ndodhin si rezultat i humbjes së kripës dhe ujit pas sforcimit, më shpesh në duar, viça dhe këmbë. Spazmat e muskujve mund të ndalojnë vetvetiu spontanisht, por simptomat e zgjatura të dhimbjes shpesh vazhdojnë për 24-48 orë.
Lodhje nga nxehtësia
Tjetra është rraskapitja aktuale e nxehtësisë. Më shumë sesa thjesht të ndiheni të lodhur, rraskapitja nga nxehtësia është një gjendje serioze e shkaktuar nga ekspozimi ndaj temperaturave të larta, lagështisë dhe aktivitetit të fortë fizik. Simptomat përfshijnë dhimbje koke, ethe e shkallës së ulët, nauze ose të vjella, etjen e shtuar, dobësi e përgjithësuar dhe dhimbje muskulore ose ngërçe.
Ndjenja e shqetësuar dhe ankthi janë të zakonshme dhe disa njerëzve madje mund t’i bie të fikët ndërsa presioni i gjakut përpiqet të kompensojë, por përfundimisht ulet. Ky derregullim nga rraskapitja për shkak të nxehtësisë mund të çojë në një goditje ose kushte të tjera kërcënuese për jetën, nëse nuk trajtohet.
Goditje nga nxehtësia
Faza e fundit është goditja e nxehtësisë dhe konsiderohet një urgjencë mjekësore, pra merrni ndihmë shpejt. Kjo gjendje potencialisht fatale është rezultat i ekspozimit të zgjatur ndaj nxehtësisë ose sforcimeve fizike. Goditja e nxehtësisë karakterizohet kur temperatura thelbësore e trupit arrin 104 gradë Fahrenheit ose më shumë.
Simptomat përfshijnë: konfuzion për shkak të mungesës së qarkullimit të gjakut në tru, lëkurë të thatë të skuqur, mungesë djerse, mosfunksionimi i organeve dhe konvulsione ose kriza.
Për fat të mirë, këto gjendje janë të parandalueshme me disa përgatitje të thjeshta dhe duke i kushtuar vëmendje trupit tuaj. Disa nga këshillat e sigurisë përfshijnë: qëndroni të hidratuar – pini një gotë ujë çdo orë, shmangni përdorimin e alkoolit dhe madje edhe kafeina në fakt mund të dehidratojnë trupin, monitoroni temperaturën, pra kontrolloni temperaturën e jashtme gjatë ditës dhe kufizoni aktivitetin e mundimshëm, veçanërisht gjatë orëve të pikut të ditës 11:00 – 16:00.
Mënyra të tjera për të monitoruar se si funksionon trupi juaj kur është në nxehtësi është të kontrolloni ngjyrën e urinës tuaj, urina e verdhë e errët nënkupton kohë për t’u hidratuar. Dikush do të priste të djersitej shumë nëse dilni në diell, por nëse djersitja është pakësuar, kjo është një tjetër shenjë e dehidrimit, prandaj kufizoni çdo aktivitet të mundimshëm.
Nëse dikush tjetër shfaq shenja rreziku të lodhjes nga nxehtësia: zhvendoseni personin nga nxehtësia në një mjedis të freskët, vendosni ujë të ftohtë direkt mbi personin, jepni ujë të freskët ose një pije joalkoolike dhe pa kafeinë, hiqni rrobat e ngushta ose të rënda, matni temperaturën e personit nëse ka një termometër dhe vazhdoni të monitoroni personin dhe kërkoni ndihmë urgjente nëse nuk ka përmirësim./UBTNews/
Shëndeti
E keni ditur gabim! Ja sa ujë duhet të pimë në ditë
Published
2 hours agoon
July 4, 2025By
UBT News
Uji është një përbërës thelbësor për jetën dhe shëndetin tonë. Ai luan një rol kyç në funksionimin e çdo qelize, indi dhe organi në trupin tonë.
Shpesh lind pyetja: Sa ujë duhet të pimë çdo ditë për të qëndruar të hidratuar dhe të shëndetshëm?
Një rregull i njohur është “8 gota në ditë”, ose rreth 2 litra ujë në ditë. Megjithatë, kjo është mesatare e nevojat për ujë ndryshojnë nga personi në person, në varësi të faktorëve të ndryshëm si: Mosha dhe gjinia, pesha trupore, aktiviteti fizik, temperatura e ambientit, gjendja shëndetësore dhe ushqimet që hamë.
Sipas Institutit të Mjekësisë në SHBA, rekomandimet ditore janë:
Rreth 3.7 litra në ditë për meshkujt
Rreth 2.7 litra në ditë për femrat
Këtu përfshihet jo vetëm uji i pijshëm, por edhe lëngjet e tjera dhe uji që përftohet nga ushqimi.
Shenjat e dehidratimit:
Është e rëndësishme të dëgjojmë trupin. Shenjat më të zakonshme që tregojnë se mund të jeni të dehidratuar janë:
Ethe apo ndjesi lodhjeje
Goja e thatë
Urina me ngjyrë të errët
Dhimbje koke
Marramendje ose ndjesi e të fikëtit
Si të sigurohemi që po pimë mjaftueshëm ujë?
Mbaj gjithmonë me vete një shishe uji
Pi ujë para, gjatë dhe pas aktivitetit fizik
Konsumo më shumë fruta dhe perime me përmbajtje të lartë uji (si shalqi, kastravec, domate). /UBT News/
Shëndeti
Çfarë ndodh nëse hani një qershi me krimb të fshehur brenda?
Published
17 hours agoon
July 3, 2025By
UBT News
Qershitë mund të jenë strehë për mysafirë të paftuar, larva të bardha. A mund të dëmtojë shëndetin tuaj ngrënia e qershive me krimba?
Larvat që fshihen në qershi janë larvat e mizës së qershisë, një insekt në familjen e mizave Tephritidae. Femrat e kësaj specie i lëshojnë vezët e tyre në fruta të pjekura, duke krijuar një mjedis në të cilin larvat ushqehen me tulin e frutave derisa të piqen.
Konsumimi i paqëllimshëm i larvave të mizës së qershisë nuk përbën një rrezik serioz për shëndetin. Larvat nuk janë helmuese e nuk transmetojnë sëmundje, megjithëse vetëm mendimi për praninë e tyre mund të shkaktojë neveri.
Njerëzit me sistem tretës të ndjeshëm e alergji, ndaj insekteve ose marimangave, mund të kenë probleme pas konsumimit të qershive.
Simptoma si fryrje, të përziera ose diarre janë të mundshme. Kujdes i veçantë rekomandohet për njerëzit me sistem imunitar të dobësuar, sepse trupi i tyre mund të reagojë më dhunshëm ndaj proteinave nga insektet.
Edhe pse pasojat më serioze janë të rralla, është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për mundësinë e simptomave të pakëndshme.
Si t’i pastroni qershitë në mënyrë efektive?
Për të shmangur surprizat e pakëndshme, mund të përdorni një metodë të provuar shtëpiake. Është e nevojshme që frutat të zhyten në ujë të ftohtë dhe të shtohet kripë (1 lugë kripë në 1 litër ujë) për të paktën 30 minuta, dhe më së shumti një orë. Një ndryshim në mjedis bën që larvat të notojnë në sipërfaqe.
Pas kësaj, qershitë duhet të filtrohen mirë dhe të shpëlahen me ujë të rrjedhshëm. Zhytja në ujë të kripur është efektive, por nuk i largon të gjitha gjurmët e larvave. Kjo është arsyeja pse ekspertët rekomandojnë një shqyrtim të kujdesshëm të frutave para konsumimit.
Shenjat e dobishme që mund të tregojnë praninë e larvave janë: vrima të vogla në lëvore, ngjyrë e pabarabartë ose njolla të zeza të dukshme.
Shëndeti
Si ndikon në shëndet konsumi i rregullt i pjeshkave?
Published
22 hours agoon
July 3, 2025By
UBT News
Pjeshkat janë një nga frutat e preferuara të verës për shumë njerëz janë të lëngshme, të ëmbla e freskuese. Përveç se janë të shijshme, pjeshkat kanë përfitime shëndetësore. Nutricionistja Jamie Lee McIntyre thekson se pjeshkat ofrojnë një numër përfitimesh shëndetësore që shkojnë përtej shijes.
“Ato përmbajnë lëndë ushqyese të dobishme që mbështesin shëndetin e zemrës, zvogëlojnë inflamacionin e ndihmojnë në rregullimin e sheqerit në gjak”, thekson ajo për portalin Eating Well.
Përmirësojnë tretjen
Janë burim i mirë i fibrave dietike, një pjeshkë përmban rreth dy gramë fibra, si të tretshme dhe të patretshme. “Fibrat e tretshme ushqejnë bakteret e dobishme të zorrëve, ndërsa fibrat e patretshme ndihmojnë në nxitjen e tretjes”, shpjegon McIntyre. Konsumi i rregullt i tyre kontribuon në tretje të mirë.
Zvogëlojnë inflamacionin
I lidhur me shumë sëmundje, pjeshkat përmbajnë lëndë ushqyese si beta-karoten, antocianina dhe luteinë, dhe vitaminë C. “Këto komponime mbrojnë qelizat nga stresi oksidativ, i cili mund të kontribuojë në zhvillimin e sëmundjeve të ndryshme”, shton McIntyre.
Ndihmon në uljen e presionit të gjakut
Janë të pasura me kalium, mineral që ndihmon në neutralizimin e efekteve negative të natriumit e relakson enët e gjakut. “Përveç kaliumit, ato përmbajnë vitaminë C, fibra dhe beta-karoten, një kombinim që mbështet shëndetin e zemrës, ulë presionin e gjakut, përmirëson nivelet e kolesterolit”, tha McIntyre.
Rregullon sheqerin në gjak
Pavarësisht shijes së ëmbël, pjeshka përmban 15 gramë karbohidrate, dukshëm më pak se molla, e cila ka 25 gramë. Për njerëzit me diabet, pjeshkët mund të jenë zgjedhje e shkëlqyer, kur kombinohen me burime proteinash dhe yndyrnash të shëndetshme, të cilat ngadalësojnë më tej rritjen e sheqerit në gjak.
Mbron shikimin
Ngjyra e pjeshkave vjen nga karotenoidet si beta-karoteni, luteina dhe zeaksantina, të cilat janë gjithashtu antioksidantë të fuqishëm. Marrja e lartë e luteinës dhe zeaksantinës është lidhur me rrezik më të ulët të kataraktit e degjenerimit makular, shkaqet kryesore të humbjes së shikimit tek të rriturit.
Shëndeti
Peshë normale, por bark i madh! Çfarë do të thotë për shëndetin?
Published
2 days agoon
July 2, 2025By
UBT News
Pesha e trupit, masa dhjamore, ajo muskulore e një sërë parametrash tjerë përbëjnë atë që quhet trup i shëndetshëm. Këto të dhëna specifikisht janë të ndryshme për çdo njeri, por në panormën e gjerë, ekspertët sugjerojnë të mos kaloni në mbipeshë.
Çfarë ndodh në organizëm kur konsideroheni në peshë normale, por keni bark të madh?
Sipas ekspertëve dhjami i mbledhur rreth belit mund të jetë një problem kryesisht për organet tuaja.
Çfarë do të thotë për shëndetin?
Siç e shpjeguam, edhe nëse keni një peshë normale për trupin, problemi qëndron tek akumulimi i tepërt i dhjamit në disa zona.
Barku i madh apo i dhjamosur rrit rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të zemrës sipas Shoqatës Amerikane të Zemrës, në deklaratë të publikuar në Prill 2021.
Sipas tyre lloji më i rrezikshëm i dhjamit për zemrën është pikërisht ai që qëndron rreth barkut, pasi rrethon organet, ky lloj shëndeti dëmton arteriet dhe të shkaktojë probleme kardiovaskulare të shumta.
Për të qenë të shëndetshëm, diametri i belit nuk duhet të jetë më i madh se gjysma e peshës tuaj trupore, për të mbajtur një trup në formë, ekspertët rekomandojnë të bëni 150 minuta aktivitet fizik në javë me intensitet mesatar. Këtu mund të përfshihet noti, e ecura, vrapi apo palestra e sporte të tjera.
Qëllimi juaj duhet të jetë të largoni sa më shumë dhjamin nga beli dhe të formoni masë muskulare.

Kurti në diplomimin e kadetëve: Ushtria jonë po ecën me hapa të shpejtë drejt zhvillimit

Diplomoi gjenerata 2025 e kadetëve të FSK-së

Kompania e Musk po zhvillon një superkompjuter

Abdixhiku uron 4 Korrikun: Kontributi i SHBA-së për lirinë dhe shtetformimin e Kosovës, i jashtëzakonshëm

Edi Rama: Pika doganore Morinë – Vërmicë, nga shembujt më të mirë të bashkëpunimit Shqipëri-Kosovë

OVL e UÇK-së uron 4 Korrikun: Ne ish-ushtarët e UÇK-së jemi gjithmonë ushtarë të Amerikës

Jennifer Lopez dhe Ben Affleck marrin një vendim të papritur pas divorcit

Rusia godet Kievin me sulmin më të madh ajror që nga fillimi i luftës

Gjilan: Arrestohen dy persona për vjedhje të rëndë dhe keqpërdorim të besimit
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet3 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT4 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës