Kuriozitete

Çfarë është gjaku i artë? Grupi i rrallë që e kanë vetëm 43 persona në botë!

Published

on

A mund të trashëgohet gjaku i artë dhe çfarë rreziku i kanoset? Para një kohe të gjatë besohej se grupi më i rrallë i gjakut është grupi AB, por kjo nuk është e vërtetë.

Kohë më parë u përcaktua një tjetër grup i veçantë gjaku, që e kanë vetëm 43 persona në botë. U identifikua për herë të parë në vitin 1961 në një grua nga Australia. Gjaku i artë konsiderohet grupi më i rrallë i gjakut në të gjithë botën.

Ajo që e dallon nga grupet e tjera është se ka një faktor Rh-null, i cili nuk është as pozitiv as negativ dhe nuk ka asnjë nga antigjenet 61 Rh, vetëm 43 njerëz kanë gjak të artë. Kjo do të thotë se vetëm një në gjashtë milionë njerëz mburret me këtë!

Gjaku i artë trashëgohet kur merrni mutacion në gjenin RHCE nga të dy prindërit, duhen dy kopje të gjenit të ndryshuar për të marrë faktorin zero Rh.

Megjithatë, të kesh këtë grup të rrallë gjaku shoqërohet me rrezik. Në rast sëmundjeje ose aksidenti, mund të jetë shumë e vështirë për të marrë grupin e duhur të gjakut për transfuzion.

Të kesh një faktor Rh zero ka gjithashtu një anë pozitive. Njerëzit me këtë grup gjaku mund të bëhen dhurues të çdo grupi tjetër gjaku.

Askush nuk habitet nga fakti që ekzistojnë katër grupe gjaku: A, B, AB, 0, dhe, secili prej tyre ka një të ashtuquajtur – Faktori Rh pozitiv ose negativ. Ekzistenca e grupeve të gjakut u zbulua në vitin 1901. Grupi i gjakut përbëhet nga një grup antigjenesh të pranishme në eritrocite, pra qelizat e kuqe të gjakut. Eritrocitet mund të kenë shumë antigjene specifike, që do të thotë se ka shumë sisteme të grupeve të gjakut.

Kuriozitete

E thotë studimi: Truri i njerëzve me mbipeshë, 10 vjet më i plakur

Published

on

Continue Reading

Kuriozitete

Pse i lëvizim vazhdimisht këmbët në zyrë ose në shtëpi?

Published

on

Zakonisht je ose personi që lëviz vazhdimisht këmbën, ose ai që irritohet shumë nga ata që e bëjnë këtë veprim në zyrë, pasi rrallë ka një zgjidhje të mesme.

Ky veprim përshkruhet si zakoni i lëvizjes së shpejtë të njërës këmbë, ndërsa jeni ulur, mund të bëhet në mënyrë delikate ose aq intensive sa të tjerët përreth jush i ndiejnë dridhjet, për shembull në një zyrë ose në autobus.

Zakonisht, as vetë nuk e kuptoni se po e bëni, derisa dikush jua vë në dukje.

Pse po ndodh?

Sipas Dawn Templeton, këshilluese e shëndetit mendor, ky veprim shkaktohet nga grumbullimi i hormoneve të stresit, si adrenalina dhe kortizoli. Trupi përgatitet të “luftojë ose të ikë” nga kërcënimi, dhe kjo energji çlirohet përmes lëvizjeve të tilla.

Psikologia Catherine Huckle shpjegon se kur nuk mund ta çlirojmë dot energjinë që kemi, lëvizja e këmbës bëhet një formë shkarkimi.

“Mund të na ndihmojë të qetësohemi kur ndihemi të tensionuar.”

Njerëzit hiperaktivë janë më të prirur ndaj këtij zakoni. Lajmi i mirë është se lëkundja nuk e dëmton trupin, përveçse i sforcon pak muskujt.

Edhe nëse lëkundni vetëm njërën këmbë, nuk do të shkaktojë probleme me qëndrimin ose shpinën.

Si ndalet?

Ashtu si me çdo reagim natyror ndaj stresit, zgjidhja është zvogëlimi përmes kujdesit për veten, apo dhe terapisë. Nuk është zakon i keq, por nëse e vini re kur ndodh e provoni ushtrime frymëmarrjeje, jeni në gjendje ta mposhtni. Dridhja apo lëkundja bëhet zakon, pastaj duhet kohë dhe përpjekje për ta frenuar atë.

Michael Durtnall shton se tundja e këmbës është sinjal se duhet të bëjmë aktivitet fizik. Nuk jemi të projektuar për të qëndruar ulur për periudha të gjata kohore. Nëse nuk bëni ushtrime fizike, filloni. Ushtrimet zvogëlojnë stresin, përmirësojnë humorin dhe ndihmojnë në zvogëlimin e dridhjeve të gjymtyrëve.

Continue Reading

Kuriozitete

Truri yt punon me energji sa për një llambë! AI ka nevojë për një central!

Published

on

Një studim i fundit nga Zvicra tregon se truri ynë funksionon me energji sa një llambë e vogël elektrike, vetëm një sasi shumë e vogël dhe arrin të kryejë punë komplekse si mësimi, kujtesa dhe marrja e vendimeve.

Ndërkohë, sistemet e inteligjencës artificiale që përpiqen të imitojnë trurin harxhojnë shumë më tepër energji, për shkak të përdorimit të qendrave të mëdha të të dhënave dhe pajisjeve të ftohjes.

Kjo tregon se natyra ka krijuar një mënyrë efikase për të përdorur energjinë, ndërsa teknologjia e sotme ende ka shumë për të përmirësuar.

Ekspertët thonë se për të ngushtuar këtë hendek, AI-të e ardhshme duhet të jenë më të ngjashme me strukturën e trurit, dhe jo vetëm të bazuara në teknologjinë tradicionale.

Kjo gjithashtu rrit nevojën për një teknologji më “të gjelbër” që respekton më shumë mjedisin.

Continue Reading

Kuriozitete

Byzylyku viking mijëravjeçar zbulon sekretet e lidhjeve të lashta tregtare

Published

on

Një detektor metalesh ka bërë zbulim mahnitës në Ishullin e Manit, duke gjetur byzylyk ari Vikingësh që daton 1,000 vjet më parë.

Ronald Clucas, një kërkues metalesh amator, e gjeti thesarin e lashtë ndërsa kërkonte me detektorin e metaleve.

“Ishte një surprizë e madhe të zbuloja këtë objekt të mrekullueshëm prej ari. Në fillim nuk mund ta besoja!”

Zbulimi i jashtëzakonshëm daton midis viteve 1000 dhe 1100 pas Krishtit dhe është një zbulim i madh arkeologjik.

“Kisha kohë që kërkoja dhe ari zakonisht jep një sinjal të dobët në një detektor metalesh, kështu që në fillim nuk mund ta besoja fatin tim”, tha ai.

Ekspertët konfirmuan se objekti ishte pjesë e një byzylyku ​​ari të bërë nga një argjendar me përvojë i epokës Viking. Ky byzylyk, i bërë nga tetë breza ari të ndërthurur, u krijua duke përdorur teknika komplekse, duke sugjeruar aftësinë e lartë të artizanëve të lashtë. Zbulimi peshon rreth një ons e do kishte qenë tre inç i gjatë, rreth 7.62 cm nëse do të drejtohej. Byzylyku ​​u gjet i përkulur në mes, duke sugjeruar përdorimin si monedhë ose një objekt me vlerë.

Bizhuteri me një rol të dyfishtë

Sipas Alison Fox, kuratore e arkeologjisë në Trashëgiminë Kombëtare të Ishullit të Manit, bizhuteri kishin rol të dyfishtë në Epokën e Vikingëve, duke vepruar si sende me vlerë personale dhe si simbole të pasurisë dhe statusit shoqëror. Përveç kësaj, ekspertët besojnë se byzylyku ​​i prerë mund të jetë përdorur si një formë monedhe, i prerë në copa për të paguar blerje ose shërbime të ndryshme.

“Ky fragment ka të ngjarë të jetë përdorur si monedhë për të paguar mallra ose shërbime të shtrenjta”, shpjegoi Fox.

Ajo shtoi se prerja e byzylykut sugjeron funksionin si  mjet shkëmbimi, duke konfirmuar ekzistencën e rrjeteve të sofistikuara tregtare dhe një sistemi ekonomik midis vikingëve në Ishullin e Manit. Arkeologët zbuluan se byzylyku ​​ishte varrosur ose fshehur në tokë, duke ngritur shumë pyetje.

Mund të ketë qenë i fshehur për ruajtje, i humbur ose varrosur si një ofertë për perënditë Vikinge. Koha dhe rrethanat e këtij akti mbeten një mister, por gjetja ofron informacion të vlefshëm rreth praktikave fetare dhe kulturore të nordikëve të lashtë. Ishulli i Manit ishte i banuar nga vikingët që në vitin 798 dhe që atëherë është bërë një qendër e rëndësishme strategjike dhe tregtare.

Continue Reading

Të kërkuara