Kuriozitete

Çfarë e bëri aq të suksesshëm Napoleon Bonapartin?

Ai ishte shumë i aftë në kryerjen e shumë detyrave.

Published

on

Historia e Napoleon Bonapartit është tejet interesante. I lindur në një familje modeste fisnikësh në ishullin e Korsikës, ai i ngjiti shpejt shkallët e karrierës për t’u bërë perandori i Francës. Në kulmin e mbretërimit të tij, Napoleoni kishte nën kontroll një pjesë të madhe të Evropës.

Por ai ka pasur një ndikim thelbësor në Francë dhe në të gjithë Evropën, si për shembull përmes Kodit Napoleonik dhe taktikave të tij ushtarake revolucionare. Napoleoni konsiderohet nga shumë studiues si një nga komandantët më të mëdhenj ushtarakë në histori,dhe në përgjithësi, një nga udhëheqësit më të mëdhenj gjithashtu.

Por suksesi i Napoleonit nuk erdhi vetëm nga gjenialiteti i tij ushtarak. Dhe ndoshta më e rëndësishmja, ai kishte një sërë aftësish dhe tiparesh drejtuese mbresëlënëse, të cilat e ndihmuan të arrinte qëllimet, të mposhte armiqtë, dhe ta shndërronte Francën në një fuqi të vërtetë botërore. Ja cilat janë disa nga ato aftësi dhe tipare:

Zgjuarsia e madhe

Napoleoni ishte shumë i zgjuar. Por përveç kësaj, ai kishte edhe aftësi të tjera mbresëlënëse njohëse. Për shembull, kishte një kujtesë shumë të fortë. Edhe në mesin e betejës, ishte në gjendje të kujtonte çdo detaj dhe statistikë rreth ushtrisë së tij.

Gjatë fushatës ushtarake të vitit 1805, një nga komandantët e tij e harroi vendndodhjen e divizionit të tij. Ndaj me disa të tjerë filloi të shihte hartën për të gjetur se ku ishin. Ndërkohë Napoleoni i hodhi një sy të shpejtë hartës dhe u tha atyre vendndodhjen, ku do të ishin për 3 ditët e ardhshme, si dhe logjistikën e secilës prej njësive brenda divizionit.

Ai ishte shumë i aftë në kryerjen e shumë detyrave. Napoleoni u diktonte njëra pas tjetrës letra sekretarëve të tij, shpesh mbi një sërë temash të ndryshme, pa pasur nevojë të ndalej për ndonjë moment dhe të mendonte. Kështu vetëm gjatë 3 muajve të parë të vitit 1807, Napoleoni dërgoi 1715 letra, apo mesatarisht 19 letra në ditë.

Ato kishin të bënin me qëllimet ushtarake, personale, financiare, diplomatike dhe administrative. Edhe gjatë fushatave ushtarake, Napoleoni ishte në gjendje t`i linte mënjanëstreset e tij dhe të diskutonte (me një përqendrim ekstrem) çështje të tjera që do të lindnin aty për aty.

“Dija është pushtet”

Napoleoni nuk ishte asnjëherë dembel. Pavarësisht inteligjencës së tij të jashtëzakonshme, ai kërkonte gjithmonë të përmirësonte veten, dhe të fitonte më shumë njohuri në përgatitje për veprimin e ardhshëm. Për shembull, përpara një fushate ushtarake, Napoleoni do të studionte me imtësi zonën që do të pushtonte apo vepronte.

Ai do të gjente gjithnjë kohë të mësonte rreth kulturës, gjeografisë dhe historisë së rajonit, madje edhe duke studiuar fushatat e kaluara ushtarake në të njëjtën zonë, një mënyrë për të shmangur gabimet që kishin bërë udhëheqësit e mëparshëm. Prandaj, Napoleoni ka qenë gjithmonë një lexues i thekur.

Që nga rinia e tij, ai do të studionte shumë lëndë si shkenca, filozofia dhe sigurisht historia. Atij i pëlqente veçanërisht të lexonte klasikët, të studionte dhe lexonte mbi komandantët ushtarakë të famshëm të botës antike, si Aleksandri i Madh apo Jul Cezari. Po ashtu Napoleoni ishte një intervistues i aftë. Ai do t’i intervistonte personalisht ushtarët armiq të kapur rob, dhe nuk druhej asnjëherë të bënte pyetje të thella në mendime për të kuptuar më mirë situatat.

Çelësi është të qenit i përgatitur në çdo rast

Në rast se një ushtri nuk është e ushqyer apo e pajisur mirë, atëherë si mund t’i fitojë ajo betejat? Napoleoni e kuptonte shumë mirë këtë, dhe sigurohej gjithmonë që ushtria e tij të ishte e përgatitur për çdo konflikt të ardhshëm. Në fakt, në një rast ai dërgoi 63 letra për këpucë dhe çizme për trupat e tij.

Mjeshtër i propagandës

Napoleoni ishte shumë i aftë në artin e propagandës. Ai dinte të përdorte opinionin popullor të asaj kohe për të fituar një mbështetje të gjerë për veten. Napoleoni e paraqiste veten si bërthama e Revolucionit Francez, duke deklaruar në mënyrë të famshme:“Unë jam Revolucioni!”.

Ai e përdori atë si një justifikim për pushtimet që kreu si përpara publikut francez po ashtu edhe para trupave të tij. Ashtu si përpara pushtimit të Italisë, Napoleoni mbajti një fjalim para trupave të tij, duke i paraqitur ata si “çlirimtarë” që “përhapnin” idealet e ndritura të Revolucionit Francez. Këto shprehje ndihmuan në motivimin e ushtarëve të tij duke i bashkuar ata nën një kauzë apo besim të përbashkët të krijuar nga Revolucioni.

Sharmi i tij personal

Karizma e Napoleonit ishte mbresëlënëse. Ai ishte në gjendje të ngjallte besimin dhe besnikërinë e trupave të tij, ndaj shumica e ushtrisë ishte tërësisht e përkushtuar ndaj tij. Napoleoni e arriti këtë duke treguar të njëjtën besnikëri ndaj tyre, duke i motivuar dhe duke u kujdesur për trupat e tij.

Përveç motivimit të tyre përmes fjalimeve, prania e vetë Napoleonit në fushën e betejës sillte një atmosferë fitoreje për ushtrinë franceze. Ushtarët e dinin se po luftonin për njeriun që e shndërroi vendin e tyre në një fuqi botërore. Po ashtu Napoleoni hante bashkë me ushtarët e tij, bisedonte me ta në kamp, ​​vishej me veshjet tradicionale të gardës së tij perandorake, dhe ndonjëherë përfshihej edhe vetë në beteja.

Si për shembull duke ngarkuar topa në Lodi kundër Austrisë. Për më tepër, Napoleoni dinte se si të kujdesej për njerëzit e tij. Siç u përmend më lart në lidhje me furnizimet dhe këpucët, Napoleoni gjithmonë sigurohej që ushtria e tij të ishte e pajisur siç duhej, duke u kujdesur për mirëqenien e trupave.

Madje ai mësonte përmendësh emrat e ushtarëve, duke i thirrur ata në kamp. Gjithashtu, ai i shpërblente njerëzit e tij, duke krijuar çmimin e famshëm Legjioni i Nderit në vitin 1802. Napoleoni shkonte shpesh tek një komandant, e pyeste se kush ishte ushtari më i guximshëm në divizionin e tij, i hiqte një distinktiv apo fjongo nga palltoja e tij dhe ia jepte ushtarit në fjalë. Ky akt kishte një efekt shumë domethënës në pjesën tjetër të ushtrisë. / History of Yesterday – Bota.al

Kuriozitete

Pse nuk bën të parkosh automjetin në bar të thatë?

Published

on

Vera është koha e të nxehtit të madh dhe thatësirave, dhe e gjitha kjo është një terren i përshtatshëm për zjarre.

Burimet e zjarreve mund të jenë të ndryshme, nga ato natyrore deri te zjarrvënësit që kënaqen me flakët.

Në Spanjë, Agjentët e mbrojtjes së mjedisit lëshuan paralajmërimin interesant, parkimi i veturave mbi thatësi, veçanërisht pas një udhëtimi të gjatë, është i rrezikshëm. Shkaku qëndron te sistemi i shkarkimit të gazrave, pra te katalizatori, komponent i projektuar për të reduktuar ndotjen që lëshojnë automjetet.

Gjatë funksionimit normal, ky element mund të arrijë temperatura të larta, nga 400 deri në 800 gradë Celsius, duke shkaktuar ngrohje të konsiderueshme në zonën poshtë makinës. Pas një udhëtimi prej disa kilometrash, nxehtësia në pjesën e poshtme të automjetit mund të arrijë në 300 gradë Celsius.

Nëse vetura parkohet mbi bar të thatë, nxehtësia mjafton që bimësia të nisë të digjet për disa sekonda.

Masa më e thjeshtë për të shmangur këtë lloj zjarri është të mos parkoni automjetet jashtë zonave të përcaktuara për këtë qëllim, veçanërisht në vende ku ka bimësi të thatë.

Continue Reading

Kuriozitete

Barbie bën versionin e kukullës me diabet të tipit 1

Published

on

Kukulla e re “Barbie” nga kompania e njohur e lodrave “Mattel” ka pompë insuline e monitor të glukozës, e cila është pjesë e serisë së re të kukullave të lansuara nga brendi, ka raportuar The Guardian.

Kjo kukull është projektuar në mënyrë që fëmijët me diabet ta ndiejnë veten të përfshirë në shoqëri..

Në filmin  “Barbie”, të regjisores Greta Gerwig, Barbieland është vend i gjithëpërfshirjes e diversitetit. Që nga 2019 “Mattel” ka filluar të prodhojë kukulla me aftësi të kufizuara, ani pse kjo kukull e njohur ekziston që nga viti 1959.

Kompania ka lansuar “Barbien” e parë me sëmundjen e diabetit të tipit 1, edicioni i fundit i rangut, për të cilin ka deklaruar se është projektuar “të ua mundësojë fëmijëve ta gjejnë veten te kjo kukull e ta inkurajojnë sa më shume lojën me kukulla përtej eksperiencave jetësore”.

Diabeti i tipit 1 është sëmundje autoimune ku vet trupi i sulmon dhe i shkatërron qelizat e pankreasit që e krijojnë insulinën. Sëmundja diagnostikohet në fëmijëri dhe pacientët monitorojnë nivelin e sheqerit në gjak e të marrin insulinë.

“Barbie” e re është dizajnuar në bashkëpunim me organizatën jo-fitimprurëse Breakthrough T1D.

Kukulla ka një pajisje për monitorimin e glukozës, që e ka të vendosur në krah, një telefon mobil me aplikacionin CGM, i cili iu ndihmon që ta përcjellë nivelin e sheqerit në gjak. Ajo ka pompë insuline një çantë që ia zë të gjitha pajisjet mjekësore që i duhen si dhe ushqimet.

Krista Berger, zëvendës shefe e kukullave “Barbie” në “Mattel”, ndërkohë që po promovonte kukullën e re ka thënë se ky është një hap i rëndësishëm drejt përkushtimit që ka kompania për gjithëpërfshirje dhe përfaqësim.

“‘Barbie’ ndihmon fëmijët të fitojnë përceptimet e para për botën, duke reflektuar edhe sëmundjen e diabetit  tipi 1, sigurohemi që më shumë fëmijë të mund ta shohin veten në historitë që i imagjinojnë përmes lojës me kukullat që i duan”, ka thënë Berger.

“Barbie” e parë afroamerikane u lansua gjatë viteve ’60, kurse ato hispanike u lansuan gjatë viteve ’80, ndërkohë që shumë kukulla në profesione të ndryshme që ushtrojnë gratë u prezantuan në vitet ’90 e 2000.

Në ditët e sotme ka më shumë se 175 lloje të ndryshme të kukullave në fjalë, me shumë ngjyra lëkure, syve, flokëve, tipe të ndryshme trupash si dhe aftësive të kufizuara trupore. Kompania ka përshirë edhe “Barbien” e verbër, “Barbien” afromarikane më sindromë Down, kukulla me aparat dëgjimi, me proteza të ndryshme për gjymtyrë, kukulla me karrocë si dhe “Barbien” më sëmundjen e lëkurës, që quhet vitiligo.

“Barbie” nuk është e vetmja kukull që fokusohet te diversiteti. Kompanie e lodrave “Lottie” ka kukulla me sindromën Down si dhe me autizëm, ndërkohë që kompania “Lego” shet shumë lloje të figurave që kanë aftësi të kufizuara fizike.

“Përfaqësimi ka rëndësi, sidomos në fëmijëri. Të shohësh ‘Barbie’ me diabet të tipit 1 ndihmon në normalizimin e kësaj sëmundje e në uljen e stigmatizimit dhe u tregon fëmijëve që nuk qëndrojnë vetëm në këtë botë. Ky është hap pozitiv drejt ndërtimit të vetëbesimit, përfshirjes dhe kuptimit se si është të jetosh me diabet”, ka thënë Arjun Penasar, shef ekzekutiv i “diabetes.co.uk”.

Continue Reading

Kuriozitete

Çfarë janë kukullat Labubu dhe pse njerëzit po lënë kokat pas tyre?

Published

on

Labubu, një krijesë e vogël me veshë lepurushi, dhëmbë të theksuar dhe veshje të çuditshme, është kthyer në aksesorin më të paparashikuar të verës 2025.

I varur në çanta Hermès, Louis Vuitton apo Bottega, kjo lodër e çuditshme ka rrëmbyer jo vetëm influencueset dhe VIP-at si Rihanna, Dua Lipa dhe Lisa nga Blackpink, por edhe gjithë gjeneratën Z.

Si u krijua Labubu?

Kukulla Labubu u krijua më 2015 nga Kasing Lung. E frymëzuar nga mitologjia nordike, Labubu është pjesë e universit “The Monsters” dhe përfaqëson një personazh të mirë që shpesh gabon pa dashje. Kukullat vijnë në forma të ndryshme dhe të mbështjella me kostume në varësi të një tematike dhe shiten si “blind boxes”, pra ti nuk e di kurrë cilën do të marrësh derisa ta hapësh.

Pse janë bërë kaq të famshme?

Nostalgjia – Shumë nga blerësit e sotëm janë rritur me anime, lodra dhe personazhe të viteve ’90 dhe 2000. Tani, me më shumë të ardhura, ata rikthehen tek ato ndjesi të thjeshta dhe të lumtura përmes kukullave si Labubu.

Kultura e “kidult” – Brezat e rinj nuk kanë më frikë të përqafojnë fëmijërinë edhe si të rritur. Tregu i lodrave për të rritur është në bum.

Elementi i misterit – Kukullat vijnë të fshehura në kuti “surprizë”, duke krijuar ndjesinë e lojës me fat. Ndjenja e emocionit nga unboxing-u është si një dozë dopaminë.

A do të rritet vlera e tyre?

Shumë mund të shihen si investim, njësoj si kartat Pokémon apo Beanie Babies dikur. Një Labubu i rrallë është shitur për 1,000 paund. Marka po zgjeron “universin” me produkte të reja si kapëse flokësh, mbështjellës për AirPods apo aksesorë telefoni. Herën tjetër kur të shohësh një kukull të vogël me dhëmbë të çuditshëm që rri varur në një çantë luksoze, ndoshta duhet të pyesësh veten “çfarë është më me vlerë – çanta, apo Labubu?”.

Continue Reading

Kuriozitete

Autizmi tashmë mund të zbulohet nga testi në një fije floku

Published

on

Shkencëtarët kanë shpikur një test universal për autizmin tek foshnjat që përdor një fije floku.

Ai analizon mostrën për nivelet e metaleve si plumbi dhe alumini, të cilat janë më të larta te fëmijët autikë. Testi përfshin dërgimin e një mostre flokësh në laborator për analizë dhe u tregua se parashikonte autizmin me saktësi 81 për qind të kohës në një studim të rishikuar nga kolegët.

Shkencëtarët tjerë e shpallën testin si zhvillim ‘novator’ për gjendjen famëkeqe të vështirë për t’u diagnostikuar që prek 5.4 milionë amerikanë dhe 700,000 britanikë. Për shkak se nuk ka asnjë test standard për gjendjen, mjekët duhet të mbështeten në historinë e zhvillimit dhe sjelljen e fëmijës.

Për testin, shkencëtarët përdorin një lazer për të hequr shtresën sipërfaqësore të flokëve. Një lazer i dytë, më i fuqishëm, lëshohet më pas përgjatë flokëve, i cili merr matje në 650 pikë për çdo centimetër. Kjo gjithashtu e kthen fillesën në plazmë.

Kontrollon për substanca të lidhura me autizmin duke përfshirë metale; plumbi, kadmiumi, arseniku, zinku e bakri ndër të tjera. Hulumtimet e mëparshme kanë gjetur nivele të larta të të tre metaleve elementare në flokët e fëmijëve autikë. Rezultatet futen në program i cili kërkon modele që tregojnë autizëm.

Ata testuan metodën në fijet e flokëve të mbledhura nga 220 fëmijë japonezë kur ata ishin rreth një muajsh. Rezultatet u krahasuan me diagnozën klinike të autizmit, e përfunduar kur të rinjtë ishin rreth katër vjeç. Shkencëtarët zbuluan se testi i tyre identifikoi saktë autizmin në 394 raste (81 për qind e totalit).

Ai identifikoi autizmin në 96.4 për qind të fëmijëve dhe ia dha plotësisht të qartë 75.4 për qind që nuk kishin autizëm. Autizmi është diçka me të cilën njerëzit lindin, gjë që çon në funksionimin e trurit të tyre ndryshe nga ai i njerëzve të tjerë. Ata me këtë gjendje mund të luftojnë për të komunikuar, e kanë të vështirë të kuptojnë se si mendojnë ose ndihen të tjerët, ose shqetësohen dhe mërziten në situata të panjohura dhe ngjarje shoqërore.

Shkencëtarët nuk janë të qartë se çfarë e shkakton këtë gjendje, megjithëse mendohet se janë të përfshirë faktorë mjedisorë dhe gjenetikë.

Continue Reading

Të kërkuara