Lajmet

​Çfarë duhet të dini për zgjedhjet për Parlamentin e ri Evropian?

Published

on

Zgjedhjet për Parlamentin e ri Evropian do të mbahen në të gjitha 27 vendet anëtare të Bashkimit Evropian nga 6 deri më 9 qershor. Rreth 370 milionë qytetarë kanë të drejtë vote në gjithë bllokun, por jo të gjithë do të dalin në zgjedhje.

Sipas një sondazhi së fundmi, rreth 71 për qind e të anketuarve synojnë të votojnë dhe kjo do të ishte një shifër tejet e mirë. Në zgjedhjet e kaluara, më 2019, dalja në zgjedhje në gjithë BE-në ishte 50.7 për qind.

Kjo shifër vlerësohej si e mirë, sepse ishte hera e parë që numri ishte rritur prej se zgjedhjet e drejtpërdrejta për Parlament filluan të mbahen më 1979, duke i dhënë fund një trendi të rënies së vazhdueshme të përqindjes së daljes në zgjedhje.

Natyrisht, dalja në zgjedhje ndryshon shumë nga vendi në vend. Në Belgjikë dhe në Luksemburg, ku hedhja e votës është e detyrueshme, dalja në zgjedhje ishte gati 90 për qind para pesë vjetëve, ndërsa në Republikën e Çekisë ishte vetëm 28 për qind dhe në Sllovakinë fqinje vetëm 22 për qind.

Qytetarët e BE-së do t’i zgjedhin 720 anëtarë të Parlamentit nga të gjitha vendet anëtare, bazuar kryesisht në madhësinë e popullsisë së secilit vend. Pra, Gjermania do të dërgojë më së shumti ligjvënës në Bruksel/Strasburg – 96 eurodeputetë – ndërsa Qiproja, Luksemburgu dhe Malta nga 6 sosh secila.

Demokracia evropiane është paksa e çuditshme, dhe ndër çudirat e saj është se nuk e ka një “popull” evropian por 27 – që nënkupton se, derisa zgjedhjet quhet evropiane, në to garojnë partitë politike nacionale si, për shembull, social-demokratët në Gjermani (SPD), apo partia konservatore spanjolle Partido Popular (PP). Por, sapo eurodeputetët të emërohen nga listat nacionale, ata kanë prirje të bëhen pjesë e grupeve, apo familje politike trans-evropiane.

Në Parlamentin e mandatit 2019-2024 kishte shtatë grupe të tilla, të cilat duhet të përbëhen nga së paku 23 eurodeputetë nga të paktën shtatë vende të BE-së. Pritet që këto grupe të mbesin, por nuk mund të hidhet poshtë mundësia e krijimit të grupeve të reja. Lufta për eurodeputetë nga të gjitha anët ka filluar tashmë dhe vetëm sa do të rritet.

Grupi më i madh politik është ai i qendrës së djathtë, Partia e Popullit Evropian (EPP) – pjesë e së cilës janë CDU-ja gjermane dhe Platforma Civile polake (PO) – i ndjekur nga Socialistët dhe Demokratët (S&D) – që sjell së bashku partitë socialdemokrate të qendrës së majtë. Pastaj ka shumë grupe të tjera, duke nisur me Reneë, i cili mbledh partitë liberale dhe ato të qendrës, siç është Partia Renaissance e presidentit francez, Emmanuel Macron.

Pastaj është grupi i të Gjelbërve, ku bëjnë pjesë partitë e gjelbra dhe ato ekologjike, por edhe partitë pirate dhe separatistët katalanas. Grupi GUE/NGL grumbullon partitë komuniste dhe të ekstremit të majtë, ndërsa në anën tjetër të spektrit ideologjik janë Reformistët dhe Konservatorët Evropianë (ECR), të cilët vlerësohen nga disa si nacionalistë.

Një grup tjetër përbëhet nga partia çeke ODS, partia polake Ligj dhe Drejtësi (PiS), Demokratët Suedezë, Partia Finlandezët dhe partia e kryeministres italiane, Giorgia Meloni, Vëllezërit e Italisë.

Dhe në fund është grupi Identiteti dhe Demokracia (ID), i cili ka anëtarë si partia e Marine Le Penit Lëvizja Nacionale, Partia e Lirisë e Austrisë (FPO) dhe Liga (Lega) e Matteo Salvinit. Ka edhe një numër partish pa grupe, të cilët shpesh ishin pjesë e ndonjërit prej grupeve, por u dëbuan dhe nuk kanë gjetur ende grup të ri. Ndër ta është partia Fidesz e Viktor Orbanit, e përjashtuar nga grupi EPP më 2021, apo Smeri i Robert Ficos, që u përjashtua nga S&D vitin e kaluar.

Politikat evropiane kanë të bëjnë me ndërtimin e koalicioneve, në fund të fundit. Sipas të gjitha gjasave, EPP-ja do të dalë e para përsëri, siç ka bërë në çdo palë zgjedhje për Parlament Evropian prej vitit 1999. Sondazhet sugjerojnë se ajo do t’i fitojë rreth 170 ulëse në Parlamentin e ri, që është më pak se para pesë vjetëve, dhe shumë më pak se në të kaluarën kur fitonte rregullisht nga 200 ulëse.

S&D-ja me gjasë do të përfundojë e dyta, sikur në të kaluarën, me rreth 140 ulëse, njëlloj si më 2019. Pesë grupet e tjera parashikohet të fitojnë nga 30 deri në 80 ulëse secili. Duket se Reneë dhe të Gjelbërit do të humbin ulëse, krahasuar me pesë vjet më parë, ndërsa ECR-ja do të fitojë më shumë. Por mund të ketë mbi 100 eurodeputetë që deri tani nuk janë pjesë e asnjë grupi, apo familjeje politike. Shumica e tyre do të jenë populistë, prandaj ka gjasa që të bëhen pjesë e ID-së apo ECR-së, apo të ndonjë grupi tjetër të djathtë që do të formohet.

Nëse llogarisim ulëset e projektuara për ID-në, ECR-në dhe deputetët pa grupe, të cilët me gjasë do të jenë djathtistë gjithashtu, dhe e shtojmë EPP-në e qendrës së djathtë, atëherë kemi 400 ulëse, pra një shumicë. Ama prisni. EPP-ja është, para së gjithash, shumë e zakonshme me një brez federalist në Parlamentin Evropian.

Është përfolur me vite për një supergrup euroskeptik, por deri tani nuk ka ndodhur asnjëherë, dhe nuk ka gjasa të ndodhë as tani. Pse? Është e pamundur ta zgjidhesh problemin e të qenët nacionalist në nivel evropian. Prandaj, shumë të ashtuquajtur populistë ndahen në dy grupe, ECR dhe ID, dhe mbase do ta krijojnë edhe të tretin. Ata mund të pajtohen se Brukseli duhet të ketë më pak pushtet./REL/

Aktualitet

Kuvendi i Kosovës nuk konstituohet as në tentimin e 47-të

Published

on

Kuvendi ka dështuar për herë të 47-të të konstituojë legjislaturën e nëntë, ku tentimi i radhës i Lëvizjes Vetëvendosje për të formuar komisionin për votimin e fshehtë të kryeparlamentarit sërish nuk mori mbështetjen e partive të tjera politike.

Kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari sërish ftoi partitë politike për të propozuar emrat e kandidatëve për Komisionin Ad-hoc për votim të fshehtë në zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, por as pas kësaj thirrje partitë e tjera në Kuvend nuk propozuan emrat, madje të njëjtat kërkuan që kryesuesi t’i kthehet rendit të ditës së dakorduar për votim  të hapur të zgjedhjes së të parës së Kuvendit.

Seanca u ndërpre dhe vazhdimi i saj do të bëhet më 17 korrik në orën 11:00./Kosovapress

 

Continue Reading

Lajmet

​Kriza politike, Bogujevci me kërkesë ndaj qytetarëve: Duhet t’i mbani përgjegjës partitë opozitare

Published

on

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Saranda Bogujevci, ka akuzuar partitë që deri tani ishin në opozitë për krizën politike në vend.

Ajo kërkoi nga qytetarët që të kërkojnë përgjegjësi dhe llogaridhënie, siç tha ndaj deputetëve të PDK-së, LDK-së dhe AAK-së, që sipas saj nuk po votojnë për konstituim të Kuvendit dhe formim të institucioneve të reja pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit.

“Presim që deputetët të votojnë dhe të ushtrojnë të drejtën e tyre kushtetuese që është vota, cila formë që është ajo. Mendoj që krijohet një precedentë të keq në seancën konstituive ku përcaktohet rregull e saktë nga kushtetuesja dhe deputetët nuk marrin pjesë në votim. S’mundemi me ecë përpara kur deputetët nuk votojnë, të them të drejtën nuk po kuptoj më se as çka dëshirojnë dhe çka votojnë. S’ka sens sesi është duke vepruar opozita dhe duhet kërkohet përgjegjësi dhe llogaridhënie nga qytetarët që i kanë votuar”, tha ajo.

Këto komente ajo i bëri duke hyrë në objektin e Kuvendit për seancën konstituive për herë të 47-të.

Ngërçi aktual është të formimi i komisionit për votim të fshehtë të zgjedhjes së kryeparlamentarit, meqë partitë që deri tani ishin në opozitë po e kundërshtojnë të njëjtën.

Në formë të hapur, kandidatja e LVV-së, Albulena Haxhiu nuk ka marrë 61 votat e nevojshme për të marrë postin e kryeparlamentares./kp/

Continue Reading

Lajmet

“Kuvend e Qeveri sa më parë – të gjendet kompromisi”, thirrja e ambasadorit francez për liderët e Kosovës

Published

on

Në fjalimin e tij në pritjen me rastin e Festës Kombëtare të Francës, ambasadori francez në Kosovë, Olivier Guerot, ka dhënë dy mesazhe kryesore.

Në një mesazh të drejtpërdrejtë për lidershipin politik të Kosovës, duke kërkuar zhbllokimin e institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

Duke folur para përfaqësuesve institucionalë, partiakë, trupit diplomatik, shoqërisë civile dhe mediave, ambasadori theksoi se partnerët ndërkombëtarë të Kosovës, përfshirë Francën, kanë nevojë për institucione funksionale për të ecur përpara me bashkëpunimin konkret.

“Për të nënshkruar dhe ratifikuar marrëveshje të rëndësishme, na duhet një Kuvend dhe na duhet një Qeveri e mbështetur nga ky Kuvend”, tha Guerot, duke theksuar se vonesat aktuale rrezikojnë zbatimin e projekteve milionëshe të planifikuara nga Agjencia Franceze për Zhvillim (AFD) dhe institucione tjera franceze.

Ai vlerësoi bashkëpunimin me institucionet kosovare si Gjykata Kushtetuese, Ministria e Ekonomisë, Akademia e Drejtësisë dhe Policia e Kosovës, por shtoi se progresi i mëtejshëm kërkon stabilitet institucional dhe vendimmarrje politike.

“Franca dhe vendet mike kanë nevojë për partnerë të qartë dhe funksionalë. Integrimi evropian kërkon dialog të lehtësuar nga BE-ja, dhe për këtë duhet Kuvend e Qeveri”, shtoi ambasadori.

Ambasadori Guerot iu drejtua të gjitha forcave politike në vend me një thirrje për kompromis dhe përgjegjësi demokratike, duke shtuar se qytetarët nuk janë të kënaqur me ngërçin e krijuar pas zgjedhjeve.

“Ftoj të gjithë udhëheqësit politikë, pa përjashtim, pavarësisht partisë apo komunitetit, që të gjejnë rrugën për të dalë nga ngërçi institucional. Nuk ka më kohë për bllokada”, tha ai.

Ky është një prej mesazheve më të qarta dhe më të drejtpërdrejta që vjen nga një përfaqësues i shtete mike për situatën politike në Kosovë pas më shumë se 40 tentimeve të dështuara për konstituimin e Kuvendit që nga 9 shkurti.

Gjatë fjalës së tij, ambasadori theksoi edhe angazhimin e vazhdueshëm të Francës në përkrahje të organizatave të shoqërisë civile, veçanërisht atyre që merren me çështje të barazisë gjinore.

“Franca zhvillon diplomaci feministe në Kosovë dhe në të gjithë botën. Gjatë katër viteve të fundit, Franca ka qenë një nga donatorët kryesorë në këtë fushë, duke mbështetur 1,400 organizata”, tha ai.

Ai përmendi bashkëpunimin me OJQ-të feministe, mbështetjen për mediat e pavarura dhe shumëprojekte që ndihmojnë në fuqizimin e të rinjve, barazinë dhe multietnicitetin në vend.

Po ashtu, ai vlerësoi punën e Agjencisë Franceze për Zhvillim (AFD), e cila brenda 18 muajve në Kosovë ka përgatitur disa projekte ambicioze dhe ka nënshkruar memorandume mirëkuptimi me ministritë përkatëse. Projektet kapin vlerën e dhjetëra milionë eurove dhe presin vetëm konstituimin e institucioneve për të filluar zbatimin.

“Franca mbështet një Kosovë multietnike. Për këtë, komunitetet duhet të komunikojnë me njëri-tjetrin dhe mediat e lira janë sektorë kyç për këtë bashkëjetesë”, theksoi Guerot mes tjerash.

Ai ka përmendur edhe punën e kryer nga Agjencia Franceze për Zhvillim (AFD), e cila, në 18 muajt e saj në Kosovë, ka zhvilluar tashmë disa projekte shumë ambicioze.

“Janë nënshkruar dy memorandume mirëkuptimi midis AFD-së dhe ministrive. Pres me padurim finalizimin e kësaj pune, e cila arrin në dhjetëra milionë euro”, ka shtuar ambasadori francez. /Telegrafi/.

Continue Reading

Aktualitet

IKD: Qeveria përdori disa metoda për kapjen e administratës

Published

on

Hulumtues i lartë në Institutin e Kosovës për Drejtësi (IKD), Gzim Shala tha për dallim nga qeveritë paraprake, që kjo qeveri pikësynim kishte sistemin e zyrtarëve publikë të administratës jo veç thjesht zyrtarin.

“Nëse i shohim të gjitha metodat që janë ndërmarrë deri më tani, krijohet përceptimi se kemi të bëjmë me veprime të strukturuara për kapjen e administratës”, tha Shala, ku sipas tij çështja e politizimit të administratës ishte përmendur edhe në raportet ndërkombëtare në të kaluarën për qeveritë paraprake.

Shala theksoi se problematike është çështja e ushtruesve të detyrës në institucione, ku pozita e ushtruesit të detyrës është më shumë praktike e cila bën përjashtim, ndërsa ai tha se në këtë qeveri kjo ka qenë parim.

“Numri më i madh i pozitave kanë qenë të plotësuara vetëm me ushtrues detyre, qasje kjo e cila është në kundërshtim me parimin e integritetit institucional”, shtoi Shala.

Ai tha se aktualisht është një numër i madh i pozitave që mbahen në mënyrë të kundërligjshme sipas vendimit të Gjykatës Supreme dhe se një praktikë e tillë është në kundërshtim me ligjin dhe standardet ndërkombëtare e cila krijon pasoja edhe në jetën institucionale si dhe në jetën e qytetarëve. /Ekonomia Online

Continue Reading

Të kërkuara