Lajmet

Çfarë do të ndodhë me pajisjet e kriptovalutave?

Kosova larg rregullimit ligjor të kriptovalutave.

Published

on

Institucionet e Kosovës kanë konfiskuar në ditët e para të janarit 429 pajisje që shërbejnë për mihjen e kriptovalutave.

Konfiskimi pason masat emergjente për energji elektrike, të miratuara nga Kuvendi i Kosovës më 29 dhjetor.

Zyrtarë nga Qeveria e Kosovës kanë thënë se pajisjet me të cilat prodhohen kriptovalutat, shpenzojnë shumë energji elektrike, dhe për ta kursyer atë, kanë marrë vendim për ndërprerjen e prodhimit të parave digjitale.

Në ditët e fundit janë zhvilluar disa aksione për konfiskimin të pajisjeve për mihjen e kriptovalutave, por Ministria e Punëve të Brendshme e Kosovës nuk i është përgjigjur pyetjes së Radios Evropa e Lirë për mënyrën se si janë duke u identifikuar personat që merren me këtë veprimtari.

Eksperti i sigurisë kibernetike, Driart Elashni, thotë për Radion Evropa e Lirë se ka mënyra të ndryshme për identifikimin e atyre që njihen si “ferma” të mihjes së kriptovalutave.

“Identifikimi mund të bëhet përmes bashkëpunimit të qytetarëve, pastaj mund të bëhet edhe përmes shikimit të aktivitetit në internet. Përmes furnizueseve të internetit ka mundësi që të detektohet trafiku që shfrytëzohet për mihjen e kriptovalutaeve, sepse ato [pajisjet] përdorin protokolle të veçanta të rrjetit”, thotë Elshani.

Pjesa e veriut të Kosovës, e përbërë nga komunat: Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq, besohet se është shndërruar në lokacion joshës për hapjen e “fermave” për kriptovaluta.

Kjo për faktin se në këtë pjesë të Kosovës, të banuar me shumicë serbe, qytetarët nuk paguajnë për rrymën e shpenzuar qysh në vitin 1999.

Po ashtu, ofruesit e internetit atje janë kryesisht nga Serbia dhe veprojnë ilegalisht në territorin e Kosovës.

Por, Elshani thotë se kjo nuk paraqet problem për t’i identifikuar ata që merren me mihje të kriptovalutave.

“Pavarësisht se prej nga vjen interneti, mund të detektohen përmes pajisjeve që gjenden në Kosovë, si routerëve [pajisje për internet] të ndryshëm, pastaj edhe pajisjeve të tjera, të cilat e mundësojnë ndërlidhjen me internet”, thotë Elshani.

Më 8 janar, Policia dhe Doganat e Kosovës kanë konfiskuar 272 pajisje Antminer për prodhimin e kriptovalutave në Leposaviq.

Aksionet e policisë vënë në konfuzion komunitetin e prodhimit të kriptovalutave

Aksionet e Policisë së Kosovës kanë krijuar konfuzion te qytetarët që merren me mihjen e kriptovalutave.

Në një grup në rrjetin social Facebook, shumë prej tyre kanë kërkuar sqarime se si mund t’i identifikojë policia në rast se kanë aparate aktive.

Njëri pyet anëtarët e tjerë të grupit nëse është i rrezikuar që t’i konfiskohen edhe atij pajisjet, që thotë se i ka të importuara në mënyrë legale.

Megjithëse pajisjet për prodhimin e kriptovaltuave janë duke u konfiskuar në Kosovë, ato vazhdojnë të tregtohen lirshëm në platforma të ndryshme online.

Më 5 janar, një person vendosi në shitje 100 pajisje të llojit Antminer, të cilat shërbejnë për mihjen e kriptovalutës së njohur Bitcoin.

Çmimet e pajisjeve janë të ndryshme, varësisht nga kriptovaluta që mihet, brendi dhe fuqia e pajisjes.

Çmimet variojnë nga 150 deri në 10 mijë euro.

Doganat: E konfiskojmë çdo pajisje pa dokumentacion

Doganat e Kosovës kanë thënë për Radion Evropa e Lirë se do të konfiskohet çdo pajisje që shërben për mihjen e kriptovalutave, në rast se nuk i ka dokumentacionet e nevojshme.

“Secila pajisje apo produkt që është në Kosovë dhe nuk ka procedura doganore, pra nuk është i zhdoganuar, automatikisht i nënshtrohet konfiskimit”, thanë Doganat e Kosovës.

Ato nuk sqaruan se çfarë do të ndodhë me pajisjet e konfiskuara.

Sipas Kodit Doganor dhe Akcizave në Kosovë, nëse një person juridik apo fizik sjell në mënyrë të fshehur mallin në Kosovë, ai mall do të konfiskohet.

Ai mall mund t’i kthehet pronarit apo kryesit të shkeljes administrative doganore, sipas kërkesës, në qoftë se është fjala për mallin, për të cilin janë plotësuar kushtet e importit dhe me kusht që paraqitësi i kërkesës paguan vlerën e mallit dhe detyrimet importuese.

Ndryshe, Kodi parasheh që malli i konfiskuar mund t’i nënshtrohet shitjes.

Kosova larg rregullimit ligjor të kriptovalutave

Kryetari i Komisionit për Ekonomi, Industri, Ndërmarrësi dhe Tregti në Kuvendin e Kosovës, Ferat Shala, thotë se në Kosovë janë mbi 10,000 persona që investojnë në kriptovaluta ose merren me mihjen e tyre.

Ai thotë se iniciativa për rregullim ligjor të fushës së kriptovalutave duhet të jetësohet sa më shpejt, sidomos tani kur mihja e tyre është ndalur me vendim të Qeverisë.

“Grupi punues ende nuk e ka përfunduar punën e tij dhe jemi në pritje që në sesionin pranveror të Kuvendit të Kosovës të vazhdojmë me punë sa i takon projektligjit për kriptovaluatat”, thotë Shala për REL-in.

Rregullimin me ligj të kësaj fushe e mbështet edhe Banka Qendrore e Kosovës.

Zëvendësguvernatori i BQK-së, Sokol Havolli, thotë se mënyra se si funksionon kjo fushë aktualisht në Kosovë, paraqet rrezik për individët që investojnë në kriptovaluta.

“Është e rëndësishme që të rregullohen disa segmente të kësaj fushe që kanë të bëjnë më tatimin e tyre [kriptovalutave] apo tatimin e profitit që realizohet prej tyre. Po ashtu të rregullohet edhe çështja e procedurave që kanë për qëllim luftimin e shpëlarjes së parasë”, thotë Havolli për REL-in.

Sipas tij, duhet të krijohen edhe procedurat për mbrojtjen e konsumatorit nga rreziqet potenciale të investimit në kriptovaluta.

Qeveria, këto pajisje shpenzojnë shumë rrymë

Pas konfiskimit të 272 pajisjeve Antminer që shërbejnë për mihje të kriptovalutave në Leposaviq, ministri i Financave i Kosovës, Hekuran Murati, ka thënë se ato pajisje, nëse lihen të punojnë pandërprerë, shpenzojnë përafërsisht 300,000 kilovatë energji elektrike në muaj.

Kjo, sipas tij, mund të krahasohet me shpenzimin mesatar të 500 shtëpive.

Por, njohësit e procesit të mihjes së kriptovaltuave thonë se ndikimi i kësaj veprimtarie në konsumin total të energjisë elektrike në Kosovë nuk është i dukshëm.

Granit Kadolli, i cili deri vonë është marrë me prodhimin e kriptovalutave, ka sqaruar më herët për Radion Evropa e Lirë se në Kosovë përdoren kryesisht dy lloje pajisjesh për mihjen e kriptovaltuave: ASIC Miner, që prodhon kryesisht Bitcoin, dhe GPU Mining që përbëhet prej kartelave grafike.

“ASIC Miner shpenzon rrymë deri në 1.8 dhe 2.2 kilovatë në orë, kurse GPU Miner shpenzon 1.1 deri në 1.8, e që janë pajisje më të mëdha, më të shtrenjta. Shumica prej qytetarëve që kanë investuar në kriptovaluta, kanë GPU. Shpenzimet nuk janë shumë të mëdha që të ndikojnë në krizën energjetike”, ka thënë Kadolli më 5 janar.

Sipas Doganave të Kosovës, gjatë vitit 2021, në Kosovë janë importuar pajisje Antminer në vlerë prej rreth 3,000 eurosh, ndërsa kartela grafike janë importuar në vlerë prej 583 mijë eurosh.

Por, sipas Doganave, interesimi i qytetarëve të Kosovës për të investuar në pajisje për prodhimin e kriptovaltuave ka qenë më i madh në vitet 2017-2018.

Pikërisht në verën e vitit 2018, Operatori i Sistemit, Transmisionit dhe Tregut të Energjisë Elektrike të Kosovës (KOSTT) ka raportuar mbi 20 për qind rritje të konsumit të energjisë elektrike në komunat veriore të Kosovës: Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok.

Në një dëgjim publik në Kuvendin e Kosovës, të mbajtur në muajin gusht të vitit të kaluar për projektligjin për kriptovaluta, kryesuesja Mimoza Kusari – Lila e ka lidhur rritjen e konsumit të energjisë elektrike në veri me prodhimin e kriptovalutave.

“Në vitin 2018, diku në verë, ka filluar rritja e konsumit të energjisë elektrike në veri, në 2018-ën në verë. Edhe e kemi një trajektore kështu 20 për qind menjëherë krahasuar me vitin paraprak… edhe ajo rritje mandej ka vazhduar në vitet pasuese”, ka thënë Kusari – Lila, sipas transkriptit të dëgjimit publik.

Në një përgjigje për Radion Evropa e Lirë, KOSTT-i ka konfirmuar rritjen e konsumit të rrymës në veri në periudhën 2018-2022.

“Është evidente që konsumi i energjisë elektrike në vitet e fundit ka shënuar rritje të vazhdueshme në komunat veriore të Kosovës. Rritja e konsumit në pjesën veriore të vendit në vitin 2019, në raport me vitin 2018, ka qenë 8%; rritja e konsumit në vitin 2020 në raport me vitin 2019 ka qenë 13%. Gjithashtu, në vitin 2021 konsumi i energjisë elektrike në veri të Kosovës ka qenë për 13% më i lartë sesa në vitin paraprak”, thuhet në përgjigjen e KOSTT-it.

Komunat në veri të Kosovës llogaritet se shpenzojnë rreth 12 milionë euro energji elektrike në vit.

Për inkasimin e energjisë elektrike të shpenzuar në këtë pjesë, institucionet e Kosovës nuk kanë gjetur ende zgjidhje./RFE

Bota

Tjetër masakër në Gaza, 12 palestinezë të vrarë, SHBA kritika izraelit

Published

on

Mëngjesin e sotëm, sulmet ajrore izraelite në Gaza kanë rezultuar në vrasjen e të paktën 12 palestinezëve, duke thelluar edhe më tej krizën humanitare në rajon. Banorët e zonës shprehen se frika nga sulmet e reja ajrore dhe tokësore është në rritje, ndërsa evakuimet e detyruara po realizohen me qëllim zbrazjen e zonave në veri të enklavës, për të krijuar zona tampon përball militantëve të Hamasit.

Sipas mjekëve, në sulmin e fundit në dy shtëpi në qytetin verior të Gazës, Beit Lahiya, kanë humbur jetën shtatë persona, ndërsa pesë të tjerë janë vrarë në sulme të veçanta në pjesët qendrore dhe jugore të enklavës. Izraeli ka dislokuar tanke në Jabalia, Beit Hanoun dhe Beit Lahiya që nga 5 tetori, me pretekstin se synon të parandalojë rigrupimin e luftëtarëve të Hamasit.

Situata humanitare po bëhet gjithnjë e më alarmante. Ministria palestineze e Shëndetësisë ka raportuar vazhdimin e bombardimeve nga forcat izraelite në Spitalin Kamal Adwan, duke shkaktuar plagosje të shumë stafit dhe pacientëve. Ndërkohë, Agjencia palestineze e OKB-së për refugjatët, UNRWA, ka paralajmëruar se Izraeli po zvogëlon numrin e kamionëve me ndihma të lejuara në Gaza, duke përkeqësuar mungesën e ushqimit, ilaçeve dhe furnizimeve të tjera thelbësore për jetesën.

Izraeli e ka mohuar akuzën për zvogëlimin e ndihmave, por ka njoftuar se do të përfundojë marrëdhëniet me UNRWA-në, një nga ofruesit kryesorë të ndihmës për civilët palestinezë gjatë këtij konflikti të vazhdueshëm.

Shtetet e Bashkuara, përmes zëdhënësit të Departamentit të Shtetit, Matthew Miller, kanë bërë të qartë se Izraeli duhet të ndërmarrë hapa të shpejtë për të përmirësuar situatën humanitare në Gaza, ose përballen me kufizime të mundshme në ndihmën ushtarake amerikane. Miller njoftoi se Sekretari i Shtetit, Antony Blinken, pritet të bisedojë me zyrtarët izraelit këtë javë.

Letra e dërguar për Izraelin përshkruan hapat specifikë që qeveria e kryeministrit Benjamin Netanyahu duhet të ndërmarrë brenda 30 ditëve. Këto përfshijnë sigurimin e hyrjes së një minimumi prej 350 kamionësh në Gaza çdo ditë, vendosjen e pauzave në luftime për të lejuar dërgimin e ndihmave, si dhe anulimin e urdhrave të evakuimit për civilët palestinezë kur nuk ka nevojë operacionale. Kjo situatë shënon një ndryshim të dukshëm në mbështetjen e Uashingtonit për Tel Avivin që nga fillimi i konfliktit, duke e theksuar nevojën për veprime emergjente për të parandaluar një krizë të mëtejshme humanitare./Euronews/

 

 

Continue Reading

Lajmet

​Vdes një foshnje në Prishtinë, intervistohen disa persona

Published

on

By

Një foshnje ka ndërruar jetë dje paradite në Prishtinë.

Lidhur me rastin njësitë përkatëse policore kanë intervistuar disa persona, ndërsa nga zyrtarët e IML-së është tërhequr trupi i pajetë.

Rasti në procedurë hetimore.

Continue Reading

Lajmet

Hoti: I katërti vit me radhë i humbur në investime kapitale

Published

on

By

Deputeti nga radhët e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Avdullah Hoti, ka adresuar kritika ndaj Qeverisë Kurti për investimet kapitale.

Ai ka thënë se është i katërti vit me radhë i humbur në këto investime.

Sipas Hotit, nga 913 milionë euro të parapara për investime kapitale, për nëntë muaj janë shpenzuar vetëm 325 milionë euro.

“Realizimi tepër i ulët, në veçanti nga disa ministri, tregon dembelinë dhe mungesën e kompetencës të ministrave, si dhe dështimin e Kryeministrit për mbikëqyrjen e punës e ministrave”, ka shkruar Hoti.

Ai ka potencuar edhe përqindjen e realizimit nëpër secilën ministri, ku ajo e Industrisë, Drejtësisë, Financave, Bujqësisë, figurojnë më përqindje shumë të ulët të realizimit. Pas tyre renditen Ministria e Arsimit, Ekonomisë, Shëndetësisë, e Punëve të Brendshme dhe Kulturës.

“Ja tabela e realizimit ë investimeve kapitale të Ministrisë së Bujqësisë. Jo vetëm që shuma e investimeve kapitale në bujqësi është tepër e ulët, vetë 3.8 mil euro, por edhe ato nuk realizohen. Nuk figuron asnjë projekt për ujitje të tokave bujqësore”, thekson Hoti.

Continue Reading

Bota

Po planifikonin revoltë: Gjermania arreston tetë anëtarë të dyshuar të grupit të krahut të djathtë

Published

on

Policia gjermane ka kryer një operacion të gjerë arrestimi, duke ndalur tetë individë të dyshuar si anëtarë të një grupi militant të krahut të djathtë, të cilët kishin plane për të organizuar një revoltë të armatosur për të përmbysur shtetin modern gjerman. Prokurorët e Bundeskriminalamt (BKA) njoftuan se arrestimet janë rezultat i një hetimi të thelluar mbi grupin e njohur si “Saechsische Separatisten” ose separatistët saksonianë, që është formuar në vitin 2020.

Sipas deklaratës së prokurorisë, ky grup militant, që numëron rreth 15 deri në 20 individë, është i motivuar nga ideologji raciste, antisemitizmi dhe teoritë apokaliptike. Anëtarët e grupit besonin se Gjermania po i afrohej një kolapsi të plotë, që do të çonte në rënien e qeverisë dhe shoqërisë, të cilat ata e quajtën një “Ditë X” të papërcaktuar.

Grupi ishte trajnuar për të përdorur forcën me qëllim krijimin e një sistemi të ri të qeverisjes në lindje të vendit, i frymëzuar nga ideologjitë nacional-socialiste. Një nga pjesët më alarmante të deklaratës së prokurorisë ishte që ata planifikonin “spastrimin etnik” të grupeve të padëshiruara nga zona, duke e çuar këtë ideologji në ekstrem.

Arrestimet e fundit përfshijnë katër anëtarë të dyshuar themelues të grupit, të identifikuar si Joerg S., Joern S., Karl K. dhe Norman T. Policia arrestoi shtatë nga të dyshuarit në qytete të njohura për aktivitetet e krahut të djathtë, si Leipzig, Dresden dhe Meissen, ndërsa një tjetër u kap në Zgorzelec, një qytet kufitar me Poloninë.

Ky operacion vjen në një kohë kur Gjermania është në gatishmëri të lartë për të parandaluar çdo formë të dhunshme dhe radikalizmi që mund të dëmtojë sigurinë publike, duke u përballur gjithashtu me një rritje të aktiviteteve të grupeve ekstremiste. Prokurorët theksuan rëndësinë e ndaljes së këtyre grupeve për të mbrojtur demokracinë dhe vlerat evropiane./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara