

Lajmet
Çfarë dimë për variantin Mu?
Published
4 years agoon
By
UBT newsOrganizata Botërore e Shëndetësisë po monitoron një variant të ri të koronavirusit, të quajtur Mu.
I zbuluar për herë të parë në Kolumbi, në fillim të vitit, Mu është raportuar në disa shpërthime sporadike të të infektuarve në pjesë të Amerikës së Jugut dhe Evropës.
Derisa përbën vetëm një pjesë të vogël të rasteve globale, shkencëtarët po studiojnë nëse ai ka karakteristika që e tejkalojnë mbrojtjen e krijuar nga vaksinimi ose infeksioni i kaluar.
Çfarë është varianti Mu?
I njohur edhe si varianti B.1.621, varianti Mu i koronavirusit është zbuluar në Kolumbi në muajin janar dhe tani është listuar si një nga pesë variantet e interesit nga Organizata Botërore e Shëndetësisë.
Kjo do të thotë se OBSH-ja e konsideron atë të vlefshëm për monitorim të veçantë, por e sheh si problem më të vogël potencial, krahasuar me variantet Delta apo Alfa, të cilat janë etiketuar si variante shqetësuese, për shkak të virulencës së tyre të shtuar.
Mu është varianti i parë i interesit që i shtohet listës qysh në muajin qershor. Atëbotë, në listë është përfshirë varianti Lambda.
Sipas raportit më të ri epidemiologjik të OBSH-së, Mu është renditur si “variant me interes” sepse ka një “grup mutacionesh që tregojnë veti të mundshme të ikjes imune”, që duhet të studiohen më tej.
Paul Griffin, ekspert i sëmundjeve infektive nga Universiteti Kuinsllend në Australi, thotë se ekspertët e shëndetit vazhdimisht i përcjellin “variantet e ikjes imune”, që mund ta kenë më të lehtë të infektojnë njerëz të vaksinuar përmes mutacioneve në proteinën e virusit.
“Nëse kjo proteinë do të ndryshonte ndjeshëm, atëherë sigurisht që ekziston mundësia që vaksinat tona të funksionojnë më pak”, thotë Griffin.
OBSH-ja ka thënë se duhen më shumë kërkime për të kuptuar efektet e variantit Mu, por, sipas dr Griffin, nuk ka ende prova që sugjerojnë se Mu i ik imunitetit.
Sipas OBSH-së, prevalenca e variantit Mu në infeksionet globale me koronavirus ka rënë qëkur është zbuluar për herë të parë, megjithatë “prevalenca në Kolumbi (39 për qind) dhe Ekuador (13 për qind) është rritur vazhdimisht”.
Ai përbën më pak se 0.1 për qind të të gjitha infeksioneve globale, por shpërthime të B.1.621 janë raportuar gjithashtu në pjesë të SHBA-së dhe Evropës.
Çfarë mund të thotë varianti Mu për vaksinat?
Raporti i epidemiologjisë i OBSH-së thotë se të dhënat paraprake tregojnë se Mu duket se është më rezistent ndaj antitrupave.
Por, dr Griffin thotë se ato teste laboratorike nuk e japin pamjen e plotë se si funksionon imuniteti njerëzor në botën reale.
“Ato studime neutralizuese janë vërtet të dobishme… sepse janë mjaft të lehta për t’u bërë dhe janë mjaft të shpejta, por ato janë pjesë e rrëfimit dhe jo i gjithë rrëfimi”, thotë ai.
Cilat variante të tjera monitorohen nga OBSH-ja?
Mu është varianti i pestë që renditet nga OBSH-ja si variant interesi, ndërsa janë edhe katër variante të tjera më serioze, që janë etiketuar si variante shqetësuese.
Të nëntë variantet janë emëruar me shkronja të ndryshme të alfabetit grek.
Pesë variantet e interesit janë:
Eta, i zbuluar për herë të parë në shumë vende në dhjetor të vitit 2020;
Iota, i zbuluar për herë të parë në SHBA në nëntor të vitit 2020;
Kapa, i zbuluar për herë të parë në Indi në tetor të vitit 2020;
Lambda, i zbuluar për herë të parë në Peru në dhjetor të vitit 2020;
Mu, i zbuluar për herë të parë në Kolumbi në janar të vitit 2021.
Katër variantet shqetësuese, të cilat konsiderohet se kanë potencial për ta përkeqësuar pandeminë, janë:
Alfa, i zbuluar për herë të parë në Mbretërinë e Bashkuar në shtator të vitit 2020;
Beta, i zbuluar për herë të parë në Afrikën e Jugut në maj të vitit 2020;
Gama, i zbuluar për herë të parë në Brazil në nëntor të vitit 2020;
Delta, i zbuluar për herë të parë në Indi në tetor të vitit 2020.
Numri i varianteve të koronavirusit pritet të ndryshojë me kalimin e kohës, sepse sa më shumë që përhapet virusi, aq më shumë mundësi ka për të pësuar mutacione.
Griffin thotë se mënyra më e mirë për të kufizuar mutacionet e virusit është duke kufizuar përhapjen e tij.
“Sa më shumë njerëz që janë të vaksinuar, virusi ka më pak nikoqirë ku mund të jetojë”, thotë Griffin./Radio Evropa e Lire
Lajmet
A është kosi i kulluar më i shëndetshëm se kosi i zakonshëm?
Published
9 hours agoon
September 9, 2025By
UBT News
Kosi i trashë apo kosi i kulluar është bërë një nga ushqimet më të dashura të dietës mesdhetare. Që nga viti 2017, prodhimi i kosit të kulluar në New York e ka tejkaluar atë në Greqi (pasi njihet si kos grek).
Ky kos i trashë e kremoz përftohet duke i hequr hirrën (lëngun) kosit, gjë që e bën më të koncentruar dhe më të pasur me lëndë ushqyese.
The New York Times ka folur me ekspertët e ushqyerjes që tregojnë disa arsye pse kosi i kulluar është kaq i shëndetshëm.
I pasur me proteina
Pasi i hiqet hirra, kosi i trashë ka përqendrim të madh proteinash. Një kuti prej 150 gramësh kos të kulluar pa yndyrë përmban 15.4 gramë proteina, më shumë se dyfish krahasuar me kosin e zakonshëm. Kjo është më shumë se një e katërta e nevojës ditore për një të rritur që peshon 72 kilogramë.
“Proteinat e kosit të kulluar janë të plota, që do të thotë se përmbajnë nëntë aminoacidet esenciale që trupi nuk mund t’i prodhojë vetë”, tha Ethan Balk, profesor në Universitetin e New Yorkut.
Sipas Angie Hasemann Bayliss, drejtoreshë në UVA Health, ani pse shumica e njerëzve marrin mjaftueshëm proteina, është më mirë që ato të vijnë nga ushqime të pasura me lëndë ushqyese si kosi i kulluar, sesa nga suplementet.
I mirë për zorrët
Kosi i trashë, si çdo lloj kosi, përmban probiotikë, bakteret “e mira” që ndihmojnë ekuilibrin e mikrobiomës së zorrëve.
“Probiotikët ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të sistemit tretës e kanë rol në parandalimin e disa llojeve të kancerit”, ka theksuar dietologia Elaine Siu nga City of Hope Cancer Center.
Edhe gastroenterologu Andrew T. Chan nga Harvard Medical School ka gjetur se ata që konsumonin kos të paktën dy herë në javë kishin 20 për qind më pak gjasa të zhvillonin një lloj kanceri të zorrës së trashë, krahasuar me ata që hanin më rrallë.
Edhe pse studimi nuk provon drejtpërdrejt se kosi ul rrezikun, Chan thotë se “gjetjet përforcojnë idenë se ushqimet e fermentuara si kosi mund të ndihmojnë në mbrojtjen nga kanceri”.
Burim i vitaminës B12
Një porcion 150 gramë kos të trashë pa yndyrë ofron pak më shumë se 1 mikrogram vitaminë B12, gati gjysmën e sasisë që një i rritur ka nevojë. “Vitamina B12 është thelbësore për krijimin e qelizave të kuqe të gjakut, për energjinë dhe funksionimin e sistemit nervor”, tha shpjeguar Bayliss.
Si ta konsumoni më mirë kosin e kulluar?
Ekspertët këshillojnë që të zgjidhni kos të trashë sa më natyral dhe me pak përbërës. Versionet e aromatizuara shpesh përmbajnë shumë sheqer të shtuar apo aditivë. Për më tepër, është mirë ta kombinoni me fibra, pasi probiotikët ushqehen me to.
“Mund të shtoni fruta si manaferra, mango apo pjeshkë, ose fara dhe arra”, ka sugjeruar Elaine Siu.
Kosi në fjalë mund të përdoret edhe në ushqime të kripura, si salcat e sallatat.
Për shembull:
-si bazë për salcë me tranguj dhe nenexhik apo majdanoz (ngjashëm me tarator),
-për marinimin e salmonit apo mishit të pulës,
-si përbërës në sallata me perime të freskëta.
Lajmet
Maqedonci në paradën kroate për 30 vjetorin e operacionit “Stuhia”: Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon
Published
11 hours agoon
September 9, 2025By
UBTnews
Ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, ka marrë pjesë në paradën e ushtrisë kroate, në rastin e shënimit 30 vjetorit të operacionit “Stuhia”.
Ky operacion i ushtrisë kroate ishe vendimtar në çlirimin e Kroacisë.
Maqedonci tha se në këtë operacion morën pjesë edhe shumë shqiptarë – duke kontribuar në çlirimin e Kroacisë.
Tutje, ka thënë se sot – dy shtetet, Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon.
“Në paradën e ushtrisë kroate, për të shënuar 30 vjetorin e Operacionit “Stuhia” (“Oluja”), vendimtar për çlirimin e Kroacisë. I ftuar nga Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Kroacisë, z. Ivan Anušić, me nderime e ndoqa këtë parakalim të Forcave të Armatosura të Republikës së Kroacisë, më i madhi i tillë i ushtrisë kroate që nga pavarësimi i Kroacisë më 25 qershor 1991. Operacioni “Stuhia” (Operacija Oluja), ishte një operacion i ushtrisë kroate (HV) i zhvilluar nga 4 deri më 7 gusht të vitit 1995, kundër trupave të kuazi-shtetit të vetëshpallur, Republikës Serbe të Krajinës. I pasuar me luftime deri më 14 gusht, Operacioni “Stuhia” ishte vendimtar në Luftën Kroate për Pavarësi (1991 – 1995)”, ka thënë ai.
“Shumë shqiptarë ishin pjesë e këtij operacioni dhe luftuan krah për krah me ushtarët kroatë, duke i kontribuar çlirimit të popullit kroat dhe pavarësimit të Kroacisë nga Jugosllavia e dominuar nga Serbia. Luftërat në Jugosllavi gjatë dekadës së fundit të shekullit XX, e kanë përafruar popullin shqiptar me popullin kroat, përballë politikave hegjemoniste dhe kriminale të Serbisë. Kosova dhe Kroacia janë dy shtete aleate që angazhohen për paqe në rajon, sepse shqiptarët dhe kroatët janë dy popuj miq, që besojnë te demokracia dhe fqinjësia e mirë. Ne nuk e harrojmë të kaluarën, andaj do të angazhohemi së bashku që ajo të mos përsëritet”, ka thënë Maqedonci./D.B/EO
Lajmet
Transportonte marihuanë drejt Kosovës, kërkohet paraburgim për shtetasin e Shqipërisë
Published
11 hours agoon
September 9, 2025By
UBTnews
Prokuroria Themelore në Gjakovë ka njoftuar se ka paraqitur kërkesë në Gjykatën Themelore në Gjakovë për caktimin e masës së paraburgimit prej 30 ditësh ndaj të dyshuarit me inicialet G.B., shtetas i Republikës së Shqipërisë, nën dyshimin për veprën penale të shitblerjes së paautorizuar të narkotikëve të Kodit Penal të Republikës së Kosovës.
Sipas njoftimit të Prokurorisë, më 08.09.2025, rreth orës 17:55, në fshatin Ponoshec, Komuna e Gjakovës, gjatë një kontrolli rutinë të realizuar nga patrulla e policisë kufitare e SPMK–Ponoshec, është ndalur një veturë me targa të huaja, e cila drejtohej nga i dyshuari G.B., i cili kishte hyrë në Kosovë nga Shqipëria.
Gjatë komunikimit me të dyshuarin, policia ka ndier një aromë të dyshimtë për substanca narkotike.
Pas pyetjes nëse posedonte ndonjë send të jashtëligjshëm, i dyshuari kishte mohuar, por me asistimin e njësisë K9 dhe gjatë kontrollit të detajuar të automjetit, janë zbuluar dy qese me narkotik të dyshuar të llojit marihuanë, të fshehura në bagazh, me peshë prej 1 kg e 048 gram, një qese e vogël me peshë 1.77 gram, e fshehur nën plastikën e fshesave të automjetit, si dhe automjeti, 246 euro dhe 5,000 lekë shqiptare janë sekuestruar nga autoritetet policore si prova materiale.
Prokuroria ka bërë të ditur se ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer veprën penale të blerjes, posedimit, shpërndarjes dhe shitjes së paautorizuar të narkotikëve dhe për këtë arsye ka kërkuar që ndaj tij të caktohet masa e paraburgimit për shkak të rrezikut të ikjes dhe mundësisë së përsëritjes së veprës penale.
I dyshuari ndodhet aktualisht në ndalim 48-orësh, me vendim të Prokurorit të Shtetit, dhe do të dalë para gjykatës për shqyrtimin e kërkesës për paraburgim./D.B/KP
Lajmet
Arrestohet një person i dënuar për posedim të paautorizuar të armëve dhe narkotikëve
Published
11 hours agoon
September 9, 2025By
UBTnews
Policia e Kosovës në Prishtinë ka arrestuar një person të dënuar me 1 vit burgim i cili ishte në kërkim. Bëhet fjalë për një 38 vjeçar – shtetas i Kosovës, me inicialet J.XH.
Personi i kërkuar ishte i dënuar me 1 vit burgim për veprën penale “Blerje, posedim dhe shitje e paautorizuar e narkotikëve dhe mbajtje ose posedim i paautorizuar i armëve”.
I njëjti pas arrestimit nga ana e policisë është dërguar në vuajtje të dënimit./D.B/KP

A është kosi i kulluar më i shëndetshëm se kosi i zakonshëm?

Revolucion në teknologji, telefoni më i hollë i lakuar deri më sot

Dasma e Selena Gomez, zbulohet lista e të ftuarve

Eminem i kërkoi ndjesë publike të ëmës për këngën e dikurshme fyese – nuk e interpreton më

Maqedonci në paradën kroate për 30 vjetorin e operacionit “Stuhia”: Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon

Transportonte marihuanë drejt Kosovës, kërkohet paraburgim për shtetasin e Shqipërisë

Arrestohet një person i dënuar për posedim të paautorizuar të armëve dhe narkotikëve

Njoftim për prindërit nga Lugina e Preshevës, Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe vendet tjera të banuara me shqiptarë

Bayrou niset t’ia dorëzojë dorëheqjen Macronit
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26