Lajmet

Çfarë dimë për simptomat dhe përhapjen e lisë së majmunit?

Dy elementët kryesorë të simptomave janë ethet dhe lezione të lëkurës që zgjerohen.

Publikuar

Me linë e majmunëve në rritje në të gjithë botën, ekspertët po mbledhin më shumë prova se si njerëzit e kapin atë dhe simptomat e tij tipike.

Disa muaj pas epidemisë, është e qartë se vala e infeksioneve është e lidhur mbi të gjitha me marrëdhëniet seksuale mes meshkujve.

Gati 28 mijë raste janë konfirmuar në mbarë botën në tre muajt e fundit dhe vdekjet e para kanë filluar të regjistrohen.

Këtu është një përmbledhje e asaj që dimë:

Kush po infektohet me linë e majmunit?

Lia e majmunëve ka qenë rreth e rrotull në një duzinë vendesh afrikane për dekada, por ndryshe nga shpërthimet e mëparshme në kontinent, virusi tani përhapet kryesisht përmes aktivitetit seksual.

Rreth 99 për qind e rasteve në ShBA deri më tani kanë qenë në mesin e meshkujve që kryejnë marrëdhënie seksuale me meshkuj (MSM).

Në Afrikë, virusi prek veçanërisht fëmijët.

Në tre javët e fundit studimet e shtypura në botimet kryesore mjekësore – British Medical Journal (BMJ), The Lancet dhe New England Journal of Medicine (NEJM), pikturuan një pamje klinike të rritjes aktuale të infeksioneve, edhe nëse është ende herët ditë dhe rezultatet bazohen në vetëm disa qindra raste.

Në çdo studim, komuniteti MSM llogarit pothuajse të gjitha rastet.

Si transmetohet lia e majmunit?

Lidhja e seksit mashkullor nuk ishte befasi siç u duk që nga vëzhgimet e para të regjistruara dhe është vënë në shënjestër nga autoritetet shëndetësore.

Kjo çon në pyetjen e ndjeshme nëse virusi transmetohet përmes aktivitetit seksual.

Raportet e fundit klinike lënë pak dyshime.

Studimi ynë forcon provat për kontaktin lëkurë me lëkurë gjatë seksit si mekanizmi dominues i transmetimit të lisë së majmunit, me implikime të rëndësishme për kontrollin e sëmundjeve”, tha The Lancet me të dhëna nga disa spitale spanjolle.

Ngarkesa virale ishte gjetur të ishte shumë më e lartë në lezionet e lëkurës së pacientëve sesa në pajisjet e tyre të frymëmarrjes.

Ky vëzhgim duket se minon idenë e shtyrë nga disa studiues se transmetimi nga ajri po luante gjithashtu një rol të madh në përhapjen e rasteve.

Në të njëjtën kohë, lia e majmunit nuk mendohet të kapet përmes spermës, dhe megjithëse kjo nuk është përjashtuar plotësisht, kërkimet aktuale nuk e vërtetojnë atë.

Simptomat

Të tre studimet ranë dakord për simptomat kryesore.

Karakteristikat e grupit që ne përshkruajmë ndryshojnë nga ato të popullatave të prekura në shpërthimet e mëparshme në rajonet endemike“, vuri në dukje BMJ në studimin e rasteve në Mbretërinë e Bashkuar.

Dy elementët kryesorë janë ethet, shpesh me dhimbje muskulore, dhe lezione të lëkurës që zgjerohen.

Por detajet ndryshojnë, ndoshta për shkak të llojit të transmetimit, me rastet e fundit të lidhura shumë me aktivitetin seksual.

Për të tre studimet, lezionet shpesh shpërthejnë në anus, penis dhe gojë. Një ndërlikim që më parë është vërejtur rrallë ka qenë inflamacioni i rektumit ose një ënjtje në penis.

Lancet zbuloi se komplikimet ndodhën në 40 përqind të rasteve dhe NEJM në rreth 20 përqind.

Por kishte edhe disa lajme të mira për gravitetin e sëmundjes.

Rezultatet klinike në këtë seri rastesh ishin qetësuese. Shumica e rasteve ishin të lehta dhe të vetë-kufizuara dhe nuk kishte vdekje. Edhe pse 13 për qind e personave u shtruan në spital, në shumicën e të shtruarve nuk u raportuan komplikime serioze“, tha NEJM. /UBTNews/

Lajmet

Mbi 1.8 milion votues në listën zgjedhore, në garë janë 17 parti dhe koalicione

Publikuar

nga

Mbi 1.8 milion persona janë në listën zgjedhore me të drejtë vote për zgjedhjet parlamentare në Maqedoninë e Veriut. Ky numër është për 1 mijë e 33 më i lartë se personat në listën zgjedhore për zgjedhjet presidenciale. Qytetarët brenda vendit do të mund të votojnë në 3 mijë e 480 vendvotime.

Qytetarët që duan të votojnë për president duhet të paraqiten në vendin e votimit me dokument të vlefshëm identifikimi ose dokument identifikimi të skaduar nga 24 korriku i vitit 2023 dhe më vonë. Kurse qytetarët që duan të votojnë për zgjedhjet parlamentare duhet të kenë dokument të vlefshëm ose të skaduar jo më herët se 8 gushti 2023. Përveç identifikimit me dokument personal, qytetarët duhet të kalojnë edhe filtrin e identifikimit të dyfishtë, me aparatet biometrike për shenjat e gishtave. Në rast se votuesi paraqitet në vendvotim dhe merr vetëm njërën nga fletëvotimet duke refuzuar të votojë në të dy zgjedhjet, nuk do të ketë të drejtë të rikthehet më vonë për të votuar përsëri për zgjedhjet që më herët ka refuzuar.

Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve rikujtoi se fletëvotim i vlefshëm do të jetë vetëm ai në të cilin është rrethuar numri rendor i kandidatit për të cilin zgjedhësi është përcaktuar dhe fletëvotimi të paloset përpara se të hidhet në kuti. Votimi duhet të jetë i fshehur.

Në garë për zgjedhjet parlamentare janë 17 parti dhe koalicione kurse për president garojnë dy kandidatë në rrethin e dytë. Që të zgjidhet presidenti, në votime duhet të dalin të paktën 40% e personave të regjistruar në listën zgjedhore./Alsat

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Aksident te Fakulteti Teknik, gjashtë të lënduar

Publikuar

nga

Gjashtë persona kanë mbetur të lënduar si pasojë e një aksidenti trafiku që ka ndodhur sot rreth orës 09:00 të mëngjesit te semaforët afër konvikteve në Prishtinë.

Zëdhënësja e Policisë së Kosovës për rajonin e Prishtinës, Flora Ahmeti tha për UBTNews se në këtë aksident kanë qenë të përfshira dy automjete.

Me rastin po merret hetuesia nga njësiti i trafikut rrugor./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

OKB nuk mund të dërgojë ndihma humanitare në Gaza

Publikuar

nga

OKB-ja vuri në dukje të martën se nuk mund të dërgojë ndihma humanitare në Rripin e Gazës pas mbylljes së pikave kufitare Rafah dhe Karem Abu Salim.

Zëdhënësi Stephane Dujarric citoi raportin e fundit të Zyrës së OKB-së për Koordinimin e Çështjeve Humanitare gjatë një konference për shtyp dhe theksoi se urdhrat e evakuimit nga forcat izraelite për palestinezët në Rafah lindor kanë “rezultuar në zhvendosjen e detyruar të dhjetëra mijëra njerëzve”.

Duke theksuar se banorët janë zhvendosur shumë herë gjatë shtatë muajve të fundit, Dujarric tha: “Civilët në Gaza duhet të mbrohen dhe të plotësohen nevojat e tyre themelore”.

Forcat izraelite lëshuan urdhra evakuimi të hënën për palestinezët në Rafahun lindor, shtëpia e 1.5 milionë palestinezëve të zhvendosur.

Dujarric theksoi nevojën për të siguruar kohën e duhur dhe një rrugë të sigurt me një destinacion përfundimtar të sigurt për ata që dëshirojnë të largohen.

Duke vënë në dukje se vendkalimet Rafah dhe Karem Abu Salim janë të mbyllura, Dujarric tha: “Kjo do të thotë se ne nuk mund të sjellim ndihmë humanitare, nuk mund të kemi akses në furnizime ushqimore. Ne duhet të trajtojmë më shumë se 3,000 fëmijë me kequshqyerje akute”.

Dujarric përmendi një sondazh të kryer nga UN Women dhe tha se ka të paktën 700,000 gra dhe vajza në Gaza, asnjëra prej të cilave nuk ka ku të shkojë.

Duke thënë se 93% e grave dhe vajzave nuk ndihen të sigurta në shtëpitë dhe strehimoret e tyre, sondazhi vuri në dukje se 80% e grave raportohet se vuajnë nga depresioni.

Gati 34,800 palestinezë janë vrarë në ofensivën e vazhdueshme të Izraelit në Gaza që nga tetori, tha të martën Ministria e Shëndetësisë e Gazës.

Izraeli akuzohet për gjenocid në një rast në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë.

Një vendim i përkohshëm në janar tha se është “e besueshme” që Izraeli po kryen gjenocid në Gaza dhe urdhëroi Tel Avivin të ndalojë akte të tilla dhe të marrë masa për të garantuar ofrimin e ndihmës humanitare për civilët atje. /AA/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Fillon procesi i votimit në Maqedoni

Publikuar

nga

Sot mbahen zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare në Maqedoninë e Veriut

Nga ora 07:00 janë hapur qendrat e votimit, kështu edhe ka filluar procesi i votimit për zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale në Maqedoninë e Veriut.

Sa u përket qendrave të votimit, në vendvotimet që ka pasur probleme ose do të haset në te tilla gjatë ditës, procesi vazhdon edhe pas orës 19:00 për aq kohë sa ka zgjatur ndërprerja.

Për zgjedhjet presidenciale të drejtë vote kanë 1 milion e 814 mijë e 317 votues, ndërsa për zgjedhjet parlamentare ky numër është 1 milion e 815 mijë e 350 votues.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara