Lajmet

Çfarë dimë për simptomat dhe përhapjen e lisë së majmunit?

Dy elementët kryesorë të simptomave janë ethet dhe lezione të lëkurës që zgjerohen.

Published

on

Me linë e majmunëve në rritje në të gjithë botën, ekspertët po mbledhin më shumë prova se si njerëzit e kapin atë dhe simptomat e tij tipike.

Disa muaj pas epidemisë, është e qartë se vala e infeksioneve është e lidhur mbi të gjitha me marrëdhëniet seksuale mes meshkujve.

Gati 28 mijë raste janë konfirmuar në mbarë botën në tre muajt e fundit dhe vdekjet e para kanë filluar të regjistrohen.

Këtu është një përmbledhje e asaj që dimë:

Kush po infektohet me linë e majmunit?

Lia e majmunëve ka qenë rreth e rrotull në një duzinë vendesh afrikane për dekada, por ndryshe nga shpërthimet e mëparshme në kontinent, virusi tani përhapet kryesisht përmes aktivitetit seksual.

Rreth 99 për qind e rasteve në ShBA deri më tani kanë qenë në mesin e meshkujve që kryejnë marrëdhënie seksuale me meshkuj (MSM).

Në Afrikë, virusi prek veçanërisht fëmijët.

Në tre javët e fundit studimet e shtypura në botimet kryesore mjekësore – British Medical Journal (BMJ), The Lancet dhe New England Journal of Medicine (NEJM), pikturuan një pamje klinike të rritjes aktuale të infeksioneve, edhe nëse është ende herët ditë dhe rezultatet bazohen në vetëm disa qindra raste.

Në çdo studim, komuniteti MSM llogarit pothuajse të gjitha rastet.

Si transmetohet lia e majmunit?

Lidhja e seksit mashkullor nuk ishte befasi siç u duk që nga vëzhgimet e para të regjistruara dhe është vënë në shënjestër nga autoritetet shëndetësore.

Kjo çon në pyetjen e ndjeshme nëse virusi transmetohet përmes aktivitetit seksual.

Raportet e fundit klinike lënë pak dyshime.

Studimi ynë forcon provat për kontaktin lëkurë me lëkurë gjatë seksit si mekanizmi dominues i transmetimit të lisë së majmunit, me implikime të rëndësishme për kontrollin e sëmundjeve”, tha The Lancet me të dhëna nga disa spitale spanjolle.

Ngarkesa virale ishte gjetur të ishte shumë më e lartë në lezionet e lëkurës së pacientëve sesa në pajisjet e tyre të frymëmarrjes.

Ky vëzhgim duket se minon idenë e shtyrë nga disa studiues se transmetimi nga ajri po luante gjithashtu një rol të madh në përhapjen e rasteve.

Në të njëjtën kohë, lia e majmunit nuk mendohet të kapet përmes spermës, dhe megjithëse kjo nuk është përjashtuar plotësisht, kërkimet aktuale nuk e vërtetojnë atë.

Simptomat

Të tre studimet ranë dakord për simptomat kryesore.

Karakteristikat e grupit që ne përshkruajmë ndryshojnë nga ato të popullatave të prekura në shpërthimet e mëparshme në rajonet endemike“, vuri në dukje BMJ në studimin e rasteve në Mbretërinë e Bashkuar.

Dy elementët kryesorë janë ethet, shpesh me dhimbje muskulore, dhe lezione të lëkurës që zgjerohen.

Por detajet ndryshojnë, ndoshta për shkak të llojit të transmetimit, me rastet e fundit të lidhura shumë me aktivitetin seksual.

Për të tre studimet, lezionet shpesh shpërthejnë në anus, penis dhe gojë. Një ndërlikim që më parë është vërejtur rrallë ka qenë inflamacioni i rektumit ose një ënjtje në penis.

Lancet zbuloi se komplikimet ndodhën në 40 përqind të rasteve dhe NEJM në rreth 20 përqind.

Por kishte edhe disa lajme të mira për gravitetin e sëmundjes.

Rezultatet klinike në këtë seri rastesh ishin qetësuese. Shumica e rasteve ishin të lehta dhe të vetë-kufizuara dhe nuk kishte vdekje. Edhe pse 13 për qind e personave u shtruan në spital, në shumicën e të shtruarve nuk u raportuan komplikime serioze“, tha NEJM. /UBTNews/

Lajmet

​Certifikohet NISMA

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka certifikuar sot subjektin politik Nisma Socialdemokrate, për pjesëmarrje në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 28 dhjetorit.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tha se Nisma ka përmbushur të gjitha kriteret sipas ligjit për zgjedhje dhe ka paguar taksën për certifikim.

Periudha e certifikimeve politike ka përfunduar me 30 nëntor. Subjekti politik NISMA ka përmbushur kriteret për certifikim duke dorëzuar listën e nënshkrimeve dhe mbështetësve dhe ka paguar taksën për certifikim. Nuk ka gjoba nga PZAP, KQZ dhe Zyra”, tha Buzhala.

Më 2 dhjetor 2025, KQZ mori vendim për certifikimin e 22 subjekteve politike, 16 parti politike; tri koalicione, dy iniciativa qytetare dhe një kandidat i pavarur për pjesëmarrje në zgjedhjet e dhjetorit, ndërsa nuk e ka certifikuar Listën Serbe./KP

Continue Reading

Lajmet

Lista Serbe fton konferencë për media pas moscertifikimit nga KQZ

Published

on

By

Lista Serbe, ka njoftuar se sot më 03.12.2025, në ora 15:00, në selinë e partisë do të mbajnë konferencë për media.

Sipas njoftimit, drejtuesit do të flasin për vendimin nga KQZ-ja i cili siç pretendojnë ata ka penguar pjesëmarrjen e subjektit në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 28 dhjetorit 2025, transmeton KosovaPress.

Udhëheqja e Listës Serbe do të mbajë një konferencë të jashtëzakonshme për media, ku do të flasë për vendimin joligjor për të penguar pjesëmarrjen e Listës Serbe në zgjedhjet e parakohshme parlamentare më 28 dhjetor 2025” thuhet në njoftimin e partisë.

Ndërsa dje gjatë mbledhjes së dytë lidhur me përgatitjet për procesin zgjedhor, KQZ-së nuk ka certifikuar Listën Serbe për zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 28 dhjetorit.

KQZ votoi certifikimin ndaras për partitë politike, meqë rast Lista Serbe me 2 vota për, 2 kundër dhe 7 abstenime nuk u certifikua./KP

Continue Reading

Lajmet

Ylli i Barcelonës, Dani Olmo pëson zhvendosje të shpatullës

Published

on

Mesfushori i Barcelonës, Dani Olmo, pësoi një zhvendosje të shpatullës ndërsa shënonte kundër Atletico Madrid dhe pritet të mungojë të paktën tre javë, praktikisht jashtë loje për pjesën tjetër të vitit 2025.

Dani Olmo pritet të mungojë të paktën tre javë pasi pësoi një zhvendosje të shpatullës, menjëherë pasi shënoi gol për Barcelonën në fitoren e tyre 3-1 ndaj Atlético Madrid, duke e përjashtuar atë praktikisht për pjesën tjetër të vitit 2025.

Përditësimi mjekësor i klubit dhe raportet e shumta bien dakord për diagnozën: një zhvendosje e shpatullës, me skanimet që konfirmojnë nevojën për një periudhë pushimi dhe rehabilitimi në vend të një date kthimi të menjëhershme dhe të fiksuar.

Është një kthesë brutale, sepse Olmo ishte në një nga periudhat e tij më të mira që nga kthimi në Barça, duke udhëhequr lojën midis vijave dhe më në fund dukej ashtu siç e imagjinuan tifozët qendrën krijuese kur u kthye nga RB Leipzig./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

​Sot nis beteja për Kupën e Kosovës në futboll

Published

on

Në kuadër të fazës 1/16 të Kupës së Kosovës në futboll,, sot do të zhvillohen 10 ballafaqime shumë interesante.

Kupa e Kosovës është një tjetër rrugë që shumë skuadra e ndjekin për të siguruar daljen në garat evropiane sezonin e ardhshëm.

Këto janë të gjitha ballafaqime e ditës së sotme që nisin nga ora 12:30 e që janëL

Besa Peja – Drita, Drenica – Prizreni, Dukagjini – Ramiz Sadiku, Ballkani – Rilindja, Ferizaj – Tefik Çanga, Gjilani – Istogu, Llapi – Vjosa, Prishtina e Re, KF Lepenci Kaçanik, TOP Futbolli – Prishtina, Trepça Mitrovicë – Malisheva /S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara