Vendi
Censurë dhe vetcensurë në mediat e Kosovës
Published
4 years agoon
By
Betim GashiPse Kosova shënoi rënie në lirinë e mediave?
Pandemia e COVID-19 dhe sulmet verbale dhe fizike ndaj punonjësve të mediave, kanë kontribuar që Kosova të shënojë rënie në raportin e sivjetmë për lirinë e shtypit të Reporterëve pa Kufij.
Kështu thotë Ardita Zejnullahu nga Asociacioni i Mediave të Pavarura Elektronike të Kosovës.
“Ajo që ka bërë që Kosova të bie tetë pozita më poshtë (në raportin e Reporterëve pa Kufij) është viti pandemik, mbyllja e njerëzve dhe konsumimi i tepërt i mediave. Pastaj, sulmet verbale dhe kibernetike, po ashtu edhe sulmet fizike që kanë ndodhur gjatë kësaj periudhe. Në anën tjetër, iniciativa ligjore që mund të censurojnë lirinë e mediave dhe shprehjes nuk ka pasur”, tha Zejnullahu për Radion Evropa e Lirë.
Në raportin e Reporterëve pa Kufij për lirinë e shtypit, të publikuar më 20 prill, Kosova u radhit në vendin e 78-të, përkatësisht tetë pozita më keq se vitin paraprak.
Studiuesi i mediave në Universitetin e Agderit në Norvegji, Abit Hoxha tha për Radion Evropa e Lirë se faktorët e rënies nuk varen drejtpërdrejtë nga Kosova. Sipas tij, vlerësimi është global dhe nëse dikush tjetër përmirësohet, Kosova natyrisht bie me poshtë në listë.
Megjithatë, ai thekson se së fundmi, presioni dhe sulmet ndaj gazetarëve janë në rritje.
Edhe në raportin e Reporterëve pa Kufij thuhet se “gazetarët në Kosovë dhe mediat janë të ekspozuara ndaj një ambienti armiqësor, që përfshin sulme fizike dhe verbale, sulme kibernetike, presion për censuruar veten dhe mungesë të transparencës për pronësi të mediave”.
Po ashtu, në raport thuhet se mediat e brishta financiarisht janë të ndjeshme edhe ndaj ndikimit politik.
Ndarjet në vija etnike
Reporterët pa Kufij kanë potencuar se mediat në Kosovë, sikurse edhe në pothuajse secilin shtet, janë të ndara në linja etnike. Kjo organizatë thotë se qasja në informacione shpesh është e kufizuar në një grup të veçantë etnik dhe politik dhe mediat kanë tendencë të fokusohen në çështjet që përbëjnë shqetësim për kombësinë e tyre dhe i mbulojnë ato nga këndvështrimi i tyre.
Abit Hoxha e pranon se mediat në Kosovë kanë pak bashkëveprim ndëretnik, por ai këtë e arsyeton me mosnjohjen e gjuhës së komuniteteve.
“Këtë si duket nuk e kupton shumë Reporterët pa Kufij sepse Kosova është e ndarë në aspektin etnik, gjuha është e ndryshme. Nuk është ndarje vetëm politike apo konfliktuoze, por gazetarët në të dyja anët kanë moshën mesatare shumë të re dhe nuk mësojnë gjuhët e njëri-tjetrit. Është ndarje praktike, pra”, tha Hoxha.
Censurë dhe vetcensurë në mediat e Kosovës
Por, Ardita Zejnullahu, nga Asociacioni i Mediave të Pavarura Elektronike të Kosovës, thotë se mediat në vend mundohen që ngjarjet dhe situatat t’i mbulojnë në bazë të interesit publik dhe jo në linja etnike.
Në anën tjetër, Zorica Vorguçiq, gazetare e RTV Kim në Çagllavicë pranon që gazetarët nga komunitetet e ndryshme, janë të fokusuar kryesisht në komunitetet e tyre. Kjo posaçërisht është vërejtur, shtoj ajo, gjatë pandemisë COVID-19.
“Nuk kam vërejtur se kolegët shqiptarë janë marrë shumë me situatën në komunat me shumicë serbe ashtu siç edhe nuk po shoh që edhe kolegët nga redaksitë serbe raportojnë lidhur me situatën në komunitetin shqiptar në Kosovë. Kjo ndoshta ka të bëjë edhe me faktin se sistemi i shëndetësisë, ku mjekohen serbët dhe shqiptarët, janë të ndara”, tha ajo.
Ajo po ashtu tha se si gazetare, që raporton në gjuhën serbe, është ballafaquar me sfida të ndryshme gjatë raportimit për pandeminë, siç është qasja e kufizuar në informata në Ministrinë e Shëndetësisë së Kosovës dhe në Institutin Kombëtar të Shëndetësisë Publike, por edhe në ato institucione shëndetësore në sistemin serb në Kosovë. Ajo po ashtu e potencoi si sfidë edhe mungesën e komunikatave nga institucionet shëndetësore në gjuhën serbe si dhe mungesën e përkthimit gjatë konferencave për media.
AGK: Raporti pasqyron gjendjen reale
Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës – AGK, përmes një komunikate për media ka shprehur shqetësim lidhur me gjetjet e organizatës “Reporterët pa Kufij” Rënia që ka pësuar Kosova për tetë vende në Indeks, sipas këtij asociacioni dëshmon gjendjen reale, jo të kënaqshme të lirisë së medieve në Kosovë.
AGK-ja vlerëson se gjetjet e këtij raporti duhet të jenë alarm për institucionet e vendit në funksion të krijimit të një ambienti më të mirë dhe të sigurt të të bërit gazetari.
Ndryshe, nga vendet e rajonit, Bosnje dhe Hercegovina është renditur e 58-ta në listë, Maqedonia e Veriut në vendin e 90-të, Serbia 93 dhe Mali i Zi 104.
Lajmet
Rashiq: Lista Serbe po i kërcënon dhe largon nga puna serbët që na përkrahin
Published
5 hours agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSMinistri i Kosovës, Nenad Rashiq, ka deklaruar se serbët që mbështesin partinë e tij janë përballur me kërcënime dhe përjashtime nga puna. Sipas tij, këta individë janë duke u kërcënuar me letra dhe dëmtime të automjeteve, madje përjashtimet nga puna janë një praktikë e zakonshme për ata që bashkëpunojnë me të.
Një rast i tillë, sipas Rashiqit, është përjashtimi nga puna i gruas së zëvendësit të tij, Nenad Vukmiroviq, e cila punonte në sektorin publik në veriun e Kosovës. Po ashtu, ai përmendi edhe një tjetër rast ku një familje nga Novobërda është ndëshkuar për ndihmën që ka marrë nga institucionet e Kosovës për ndërtimin e një shtëpie.
Një tjetër incident që Rashiqi raportoi ishte një kërcënim ndaj një zyrtareje të Ranillugut, e cila u gjet me automjetin të cilin e kishte parkuar në një vend të gabuar, ku dikush kishte lënë një mesazh kërcënues, duke i thënë se herën tjetër mund të ndodhte diçka më serioze.
Ministri Rashiq shpjegoi gjithashtu se djali i tij, që studion në Serbi, përballohet me kontrolla të rrepta dhe ndalime gjatë udhëtimeve në kufirin mes Serbisë dhe Kosovës.
Ai e krahasoi situatën politike të serbëve të Kosovës me regjimin e Koresë së Veriut, duke theksuar se ata po përdoren si mjet manipulimi nga autoritetet e Beogradit për të mbështetur retorikën e brendshme të Serbisë. Rashiq gjithashtu paralajmëroi se, nëse procesi i votimit nuk mbikëqyret rreptësisht, historia mund të përsëritet me një ndikim të madh për serbët e Kosovës./UBTNews/
Lajmet
Shqipëria, e para në Evropë që ndalon TikTok-un
Published
6 hours agoon
December 23, 2024By
UBT NEWSShqipëria bëhet vendi i parë në Evropë që ndalon përdorimin e TikTok për një vit, një vendim i ndërmarrë pas vrasjes tragjike të një adoleshenti 14-vjeçar, ngjarje që ngriti shqetësime për ndikimin negativ të platformës në shoqëri. Kryeministri Edi Rama njoftoi se ndalimi, i cili nis nga janari 2025, synon të përmirësojë sigurinë në shkolla dhe të mbrojë të rinjtë nga ndikimet e dëmshme të rrjeteve sociale.
Ngjarja tragjike, ku një adoleshent humbi jetën pas një përleshjeje të nxitur nga një debat në rrjetet sociale, ka ndezur polemika mbi rolin e TikTok. Kryeministri e cilësoi platformën “rrugaçi i lagjes” dhe akuzoi mediat sociale për ndikim negativ mbi fëmijët.
Ndërkohë, TikTok ka kundërshtuar vendimin, duke kërkuar sqarime nga qeveria dhe duke mohuar përfshirjen në incidentin tragjik. Kritikët, si deputetja Ina Zhupa nga Partia Demokratike, e kanë cilësuar vendimin si një sulm ndaj lirisë së fjalës dhe një veprim elektoral.
Ndalimi i TikTok është pjesë e një debati më të gjerë mbi ndikimin e medieve sociale në shoqëri, me masa të ngjashme të ndërmarra në vende të tjera si India dhe Australia, ndërsa SHBA po shqyrton ndalimin e platformës nëse ajo nuk shkëputet nga kompania kineze ByteDance./UBTNews/
Lajmet
DASH: Dhjetë kosovarë ishin në kampet në Siri më 2023
Published
1 week agoon
December 13, 2024By
UBTnewsDhjetë shtetas të Kosovës vazhdojnë të jenë nëpër kampe të personave të zhvendosur, apo në qendra të ndalimit në Siri, ndërsa për 70 shtetas të Kosovës në këtë shtet nuk ka informacione për vendndodhjen apo nëse janë gjallë.
Kështu thuhet në raportin e Departamentit amerikan të Shtetit (DASH), dedikuar terrorizmit në botë, për vitin 2023.
Në pjesën për Kosovën përmendet se Kosova i ka riatdhesuar 121 persona dhe i ka arrestuar 12 shtetas të saj që kanë qenë në Siri. Aty është vlerësuar se, sikurse në të kaluarën, shtetasit e Kosovës vazhdojnë të jenë të cenueshëm ndaj përpjekjeve për rekrutim nga ana e organizatave të dhunshme fetare.
Pas shpërthimit të konfliktit në Siri, më 2011, vlerësohet se rreth 350 kosovarë patën udhëtuar drejt Sirisë dhe Irakut, për të luftuar kryesisht krah grupit ekstremist, Shteti Islamik (IS).
Personat që janë kthyer në Kosova janë përballur me procese gjyqësore. Megjithatë, sipas raportit, ndonëse korniza legjislative e Kosovës parasheh ndjekjen penale të të dyshuarve për mbështetje të aktiviteteve terroriste apo pjesëmarrjen në luftërat e huaja, dënimet për kryerje të veprave terroriste janë të buta, me lirime të kusht apo lirime të parakohshme, si dhe mbikëqyrje të çorganizuar pas lirimit.
Në vitin 2015, Kosova e ka miratuar një ligj të posaçëm që sanksionon pjesëmarrjen në luftëra të huaja, ndërsa Kodi Penal parasheh dënime për kryerje të veprave terroriste prej pesë vjet e deri në burgim të përjetshëm.
Zyrtarë të Shërbimit Korrektues të Kosovës i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se pas proceseve gjyqësore, rreth 42 të burgosur për pjesëmarrje në luftëra të huaja kanë kaluar nëpër institucionet e tij korrektuese. Aktualisht, në institucionet korrektuese ndodhen shtatë prej tyre.
Në raportin e DASH-it përmendet se prej majit të vitit 2023, Byroja Federale e Hetimeve në Shtetet e Bashkuara (FBI) ka angazhuar një këshilltar për kundërterrorizëm që të mbulojë rajonin e Kosovës, Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut.
Agjentë të FBI-së është thënë se kanë marrë pjesë në takimet e task-forcës kundërterrorizmit dhe kanë ofruar këshilla përgjatë hetimeve.
Aty përmendet po ashtu se Qeveria e Kosovës ka punuar në mënyrë konstruktive me Shtetet e Bashkuara dhe komunitetin ndërkombëtar në përpjekjet kundërterrorizmit më 2023, dhe që e ka miratuar strategjinë e shumëpritur dhe planin e veprimit për luftim dhe parandalim të terrorizmit, për periudhën 2023-28, të katërtën qysh prej pavarësisë.
Sa u përket incidenteve terroriste që kanë ndodhur në Kosovë më 2023, në raport është përmendur që pas sulmit të 29 majit të atij viti të serbëve kundër pjesëtarëve të misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, autoritetet e Kosovës kanë shpallur Brigadën e Veriut dhe Mbrojtjen Civile si organizata terroriste.
Është përmendur edhe sulmi në Banjskë të Zveçanit, i kryer më 24 shtator, si pasojë e të cilit është vrarë rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku. Kosova fajëson Serbinë për organizim dhe kryerje të sulmit, ndërsa Beogradi mohon gjithçka.
Lajmet
Roli i mediave gjermane gjatë dhe pas luftës në Kosovë – Diskutim me gazetarën e Deutsche Welle
Published
2 weeks agoon
December 12, 2024Roli i Gjermanisë në 25 vitet e fundit në Kosovë ka qenë shumëdimensional. Prandaj, edhe prezenca e mediave gjermane në Kosovë, që nga viti 1998 e deri më sot, ka qenë e rëndësishme.
Gjatë Luftës së Kosovës, roli i Gjermanisë shënoi një moment kyç në marrëdhëniet Kosovë-Gjermani. Vendimi për të marrë pjesë në Operacionin e Forcave Aleate të NATO-s në vitin 1999 dhe më pas për të kontribuar në KFOR përfaqësoi një ndryshim historik për Gjermaninë, duke qenë dislokimi i parë ushtarak i vendit që nga Lufta e Dytë Botërore.
Ky vendim shkaktoi një debat të madh brenda Partisë së Gjelbër, e cila kishte një bazë pacifiste, dhe brenda qeverisë federale të kancelarit Gerhard Schröder dhe ministrit të Jashtëm Joschka Fischer. Pavarësisht këtyre debateve të brendshme, pjesëmarrja e Gjermanisë në operacion u bë një moment i rëndësishëm në politikën e jashtme dhe të sigurisë të saj, duke hapur rrugën për një angazhim afatgjatë për sigurinë e Kosovës.
Por, si e portretizoi media gjermane këtë angazhim? Për të kuptuar më mirë qasjen e mediave gjermane në Kosovë, si dhe kontributin e tyre përmes arkivave të Reporting House nga periudha e luftës 1998-1999, u mbajt një diskutim në zyret e këtij institucioni.
Pjesëmarrëse ishte gazetarja nga Kosova, Vjosa Çerkini, që punon në Deutsche Welle, e cila ndau përvojën e saj profesionale dhe pikëpamjet mbi ndikimin e mediave gjatë asaj periudhe dhe pas saj.
Ajo u shpreh: “Rrugëtimi im nuk ka qenë aspak i lehtë, si një 18-vjeçare udhëtova për në Gjermani për t’u bërë gazetare e pavarur. Ishte një rrugë e gjatë ku më është dashur të mësoj gjuhën, të krijoja kontakte të reja dhe të siguroja financa vetanake”. Vjosa, e emocionuar nga kujtimet e luftës, ndau me të pranishmit detaje të shumta që gjeneratat e reja nuk i kishin dëgjuar më parë.
Temat e trajtuara në këtë ngjarje, si dhe ndikimi i mediave gjermane gjatë periudhës së luftës dhe pas saj, u ndoqën me shumë interes, duke e ditur se shumë media, përfshirë ato gjermane, kanë luajtur një rol të rëndësishëm në zbardhjen e fakteve të asaj periudhe të dhimbshme për popullin shqiptar.
Artikull nga gazetarja Albina Zeneli. /UBT News/
Haxhiu: Serbia detyrohet që të arrestoj Radojçiqin sipas Konventës për Ekstradim
KQZ nuk akrediton Listën Serbe
Nënshkruhet lista finale për çmimin e barnave
Fakte interesante nga “Meshari” i Gjon Buzukut
Haxhiu: Kurti të intervistohet në zyrën e tij, nuk është e paligjshme
Ja arsyet pse nuk duhet të flini kurrë me grim
UBT me ekspertë në krye të Odës së Inxhinierëve të Kosovës
Koreja e Jugut: Veriu po përgatitet të dërgojë më shumë trupa dhe armë në Rusi
Presidenja e Gjeorgjisë kërkon që data e zgjedhjeve të caktohet deri më 29 dhjetor
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman