Lajmet

Çeki: Bunkerët historikë ushtarakë dalin në shitje

Ushtria çeke planifikon të shesë pothuajse të gjitha fortifikimet ose t’ua japë ato rajoneve dhe bashkive falas.

Published

on

Ushtria çeke ka shitur mijëra bunkerë ushtarakë që kishin për qëllim të parandalonin një sulm nazist në vitin 1938. Në proces, një sistem unik mbrojtës prej gati 5,000 fortifikimesh rrezikon të shkatërrohet.

Në fund të viteve 1930, ajo që atëherë ishte Çekosllovakia ndërtoi një rrjet të gjerë fortifikimesh përgjatë kufirit me atë që atëherë ishte Rajhu Gjerman. Praga kishte frikë se gjermanët do të fillonin një sulm të papritur dhe do të kapërcenin mbrojtjen e vendit para se të kishte kohë për të mobilizuar ushtrinë dhe rezervat.

Megjithëse fortifikimet nuk ishin përfunduar plotësisht deri në shtator 1938, së bashku me vargmalet në zonën kufitare ato përfaqësonin një pengesë të rëndësishme për Wehrmacht-in e kësaj i trembeshin gjeneralët nazistë.

Megjithëse qeveria në Pragë kishte mobilizuar 1.1 milion ushtarë dhe ushtria e saj ishte gati për të luftuar dhe mbrojtur veten, kryeministri britanik Neville Chamberlain dhe homologu i tij francez, Edouard Daladier, firmosën një marrëveshje me Adolf Hitlerin në Mynih më 29 dhe 30 shtator 1938. Marrëveshja e detyroi Çekosllovakinë t’i jepte Rajhut të Tretë pothuajse të gjithë zonën kufitare me Gjermaninë, ku jetonte një minoritet i madh gjerman në atë kohë.

Tschechien - Militäranlage in Brdy

Kjo do të thoshte që praktikisht të gjitha fortifikimet kufitare çekosllovake dhe bunkerët e betonit ranë në duart e nazistëve. Pa to, vendi ishte ushtarakisht i pafuqishëm. Kjo ndihmoi nazistët të pushtonin pjesët e mbetura të vendit më 15 mars 1939. Paradoksalisht, fortifikimet kufitare më vonë ndihmuan pushtuesit gjermanë të mbroheshin nga Ushtria e Kuqe në pranverën e vitit 1945. Luftimet në kufirin e fortifikuar ngadalësuan ndjeshëm përparimin sovjetik dhe kjo i kushtoi jetën mijëra ushtarëve sovjetikë.

Rreth tetë dekada më vonë, mburojat konkrete vazhdojnë të karakterizojnë fshatrat çeke, si dëshmitarë të heshtur të qëllimit që kishte vendi për të luftuar kundër nazistëve, nëse kjo do të ishte e nevojshme. Që nga viti 2000, pasardhësi ligjor i Çekosllovakisë, Republika Çeke, gradualisht po i heq qafe këto fortifikime. Ushtria çeke mund t’i transferojë ato në rajone ose komuna, si dhe t’i shesë ato tek individët privatë. “Ne kemi regjistruar 4,993 bunkerë të vegjël luftarakë të paraluftës në territorin tonë,” tha për DW, Petr Sykora nga departamenti i shtypit i Ministrisë Çeke të Mbrojtjes.

Tschechien - Militäranlage in Brdy

Asnjë rëndësi ushtarake

Sykora shtoi se meqenëse këto instalime nuk kanë më rëndësi ushtarake, gati një e treta e tyre tashmë kanë ndryshuar funksion.

“Çdo vit, disa dhjetëra ndërtesa privatizohen ose vihen në pronësi të strukturave lokale. Deri më tani, ne kemi transferuar ose shitur 1,767 fortifikime të lehta dhe 112 fortifikime të rënda,” tha ai.

Martin Rabon (i treti majtas) drejtues i shoqatës së miqve të fortifikatave çekosllovake

Ushtria çeke planifikon të shesë pothuajse të gjitha fortifikimet ose t’ua japë ato rajoneve dhe bashkive falas.

“Ushtria do të mbajë vetëm disa ndërtesa për qëllimet e veta, siç janë objektet e magazinimit,” tha Sykora për DW. Midis tyre janë kryesisht ndërtesa më të mëdha të kalasë. Ushtria dëshiron të mbajë njërën prej tyre, për shembull, sepse ajo strehon një stacion sizmik për monitorimin e shpërthimeve bërthamore.

Tschechien Festungsanlagen

Shitjet e bunkerëve po rriten

Çdo vit, më shumë bunkerë të fortifikimit kufitar ofrohen për shitje në faqen e internetit të ushtrisë çeke. “Çmimet zakonisht variojnë nga 1,000 € në disa dhjetëra mijëra euro,” tha Sykora. Fortifikimi më i zakonshëm i vogël është “ropik”. Sidoqoftë, në disa zona veçanërisht tërheqëse, siç është rajoni i verës në Mikulov në Moravinë jugore, ky bunker, përfshirë tokën, kushton katër herë më shumë se në të tjerat.

Meqenëse objektet shiten në ankande publike, çmimi përfundimtar mund të jetë edhe më i lartë. Sidoqoftë, interesi për blerjen e bunkerëve po rritet. “Oferta aktuale përfshin, ndër të tjera, 22 objekte shumë të kërkuara të ish-instalimeve kufitare,” tha Jiri Caletka, një inxhinier në departamentin e shtypit të Ministrisë së Mbrojtjes.

Nga bunker në zonë turistike

Disa nga strukturat tashmë janë rinovuar dhe janë kthyer në muze që tani po tërheqin turistë nga Republika Çeke si dhe nga jashtë. Vendi më i vizituar është kalaja e artilerisë Hurka në periferi veriore të Kraliky, në ultësirën e vargmalit Sudete, aty ku tani kalon kufiri verior me Poloninë.

“Vetëm në korrik dhe gusht të këtij viti, ne kishim më shumë se 20,000 vizitorë në muaj,” tha për DW Martin Rabon, kryetar i komunitetit vullnetar të Shoqatës së Miqve të Fortifikimit Çekosllovak. “Meqenëse kështjella jonë ndodhet në rrugën kryesore midis Pragës dhe vendpushimit të skive Dolni Morava, është e vetmja e hapur për vizitorët gjatë gjithë vitit,” tha Rabon, shoqata e të cilit ka qenë aktive në punën vullnetare për 30 vjet.

Monumente kulture unike

Rabon nuk është kundër shitjes së bunkerëve, të cilët shpesh nuk gëzojnë statusin e monumenteve historike të mbrojtura, tek individët privatë. Por ai vuri në dukje se ndonjëherë nuk ka rrugë hyrëse për në këto struktura dhe pronësia e zonës përreth është shpesh e paqartë. “Blerja e diçkaje të tillë është e pakuptimtë,” tha Rabon. Kohët e fundit, atë gjithnjë e më shumë po e kërkojnë për këshilla blerësit e ardhshëm. “Këshilla jonë kryesore për blerësit potencialë është që së pari të marrin të drejtat për tokën përreth objekteve në fjalë.”

Bouda pas rindërtimit

Disa nga pronat, të tilla si kalaja e artilerisë Bouda, të cilën shoqata e Rabonit gjithashtu e mbikëqyr, janë monumente kulturore të Republikës Çeke. “Sidoqoftë, linja e mbrojtjes në tërësi nuk mbrohet si monument,” tha ai. “Kjo është arsyeja pse është e arsyeshme që ushtria t’i heqë qafe fortifikimet.” Rabon është i shqetësuar, në rast se strukturat mund të mos vlerësohen nga blerësit për rëndësinë e tyre historike. “Fati i ardhshëm i këtyre monumenteve unike duhet të sigurohet. Në fund të fundit, ata janë dëshmitarë të entuziazmit patriotik të çekëve për mbrojtjen e republikës në fund të viteve 1930,” thotë ai.DW

Continue Reading

Bota

Klani Berluskoni po kthehet në politikën italiane!

Published

on

Dy fëmijët e Silvio Berlusconit, ish-kryeministrit italian, Marina dhe Pier Silvio, po planifikojnë rikthimin e partisë Forza Italia në politikën italiane. Ky zhvillim vjen pas vdekjes së Berlusconit vitin e kaluar në moshën 86-vjeçare, pas një karriere të gjatë si lider i qeverisë italiane dhe themelues i partisë së njohur.

Sipas raportimeve të Bloomberg, që nga fundi i korrikut, fëmijët e Berlusconit janë takuar me këshilltarët e tyre politikë, përfshirë strategun e babait të tyre, Gianni Letta, dhe ish-presidentin e Parlamentit Europian, Antonio Tajani, aktualisht ministër i Jashtëm. Takimet kanë për qëllim diskutimin e ideve për rikthimin e Forza Italias dhe sfidimin e partisë aktuale në pushtet, Vëllezërit e Italisë, të udhëhequr nga kryeministrja Giorgia Meloni.

Marina, 58 vjeçe, drejton kompaninë e familjes, Fininvest SpA, ndërsa vëllai i saj Pier Silvio, 55 vjeç, është në krye të MediaForEurope. Ata duket se po përpiqen të largohen nga bota e korporatave dhe të rinovojnë Forza Italian, duke e pozicionuar atë si një alternativë të fortë ndaj qeverisë aktuale.

Sipas raportit, fëmijët e Berlusconit po përpiqen të ndikojnë edhe në politikën qeveritare, sidomos në përpjekjet për të penguar vendosjen e taksave të reja mbi fitimet bankare. Giovanni Orsina, kreu i departamentit të politikës në Universitetin LUISS në Romë, thekson se fëmijët mund të jenë të gatshëm të “marrin kontrollin” nëse qeveria Meloni përballet me një krizë.

Ky rikthim politik erdhi në një kohë kur partia e Melonit po përballet me tensione brenda koalicionit të saj dhe përplasje me Brukselin për politikën buxhetore. Klani Berlusconi po shfrytëzon këtë situatë për të mobilizuar mbështetje dhe për të ushtruar presion mbi ekipin e Melonit, duke krijuar mundësi për një rikthim të mundshëm në pushtet./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Muaji i ndërgjegjësimit: UBT rozë në tetor!

Published

on

Në UBT u mbajt një ngjarje e veçantë në kuadër të muajit Tetor Rozë, dedikuar ndërgjegjësimit për Kancerin e Gjirit. Kjo ngjarje kishte si qëllim të nxisë ndërveprimin dhe të promovojë veprime konkrete për shëndetin e grave dhe vajzave në Kosovë.

Pjesëmarrësit përfshinin përfaqësues nga Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës, profesorë, dekanë dhe studentë të UBT-së. Gjatë diskutimeve, u theksua rëndësia e diagnostikimit të hershëm dhe kujdesit të vazhdueshëm ndaj shëndetit të grave. Ekspertët mjekësorë nënvizuan se diagnostikimi i hershëm mund të shpëtojë jetë dhe inkurajuan gratë dhe vajzat të kryejnë kontrolle të rregullta dhe të informohen për metodat e parandalimit dhe trajtimit të kancerit të gjirit.

Fjalimet e përfaqësuesve të UBT-së dhe të ftuarve reflektuan angazhimin e tyre për të mbështetur fushata të tilla dhe për të ofruar platforma informuese për shëndetin publik. Ata bënë thirrje për vëmendje të shtuar ndaj shëndetit të grave, duke theksuar se kontrollet mjekësore të rregullta janë të domosdoshme për parandalimin e sëmundjeve.

Ngjarja u shoqërua me aktivitete ndërgjegjësuese, duke përfshirë shpërndarjen e materialeve informuese dhe mundësinë për të bërë pyetje ekspertëve. UBT demonstroi kështu angazhimin e tij për shëndetin e komunitetit, duke ofruar një platformë të vlefshme për informimin dhe mbështetje për çdo grua dhe vajzë në Kosovë./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Lajmet

Rohde: Kosova nga tani do të përfaqësohet në CEFTA nga zyrtarët e vet

Published

on

By

Ambasadori gjerman në Prishtinë, Jorn Rohde, ka thënë të mërkurën se Kosova do të përfaqësohet nga zyrtarët e vet nga tani në Marrëveshjen për Tregtinë e Lirë të vendeve të Evropës Qendrore (CEFTA).

Kosova është përfaqësuar në CEFTA përmes Misionit të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) prej vitit 2007, kur iu bashkua asaj.

Lajm vërtet i mirë për Kosovën dhe tërë rajonin: CEFTA është zhbllokuar dhe nga tani Kosova do të përfaqësohet nga zyrtarët e vet, ashtu siç duhet, e jo nga UNMIK-u”, shkroi Rohde në X.

CEFTA synon rritjen e tregtisë së mallrave dhe shërbimeve, eliminimin e barrierave tregtare mes palëve dhe tërheqjen e investimeve.

Ai tha se ky është “hap i madh” drejt përfaqësimit dhe pjesëmarrjes së barabartë në këtë organ rajonal.

Ky ndryshim, të cilin Kosova ka kohë që e kërkon, erdhi dy ditë pasi Qeveria e Kosovës vendosi ta heqë ndalesën ndaj importit të mallrave serbe në pikëkalimin në Merdare.

Kosova u përball me trysni në javët e fundit për ta hequr ndalesën ndaj mallrave serbe, posaçërisht nga Gjermania.

Gjermania ka këmbëngulur se ndalimi i importit të mallrave nga Serbia dëmton marrëveshjen CEFTA-s dhe Procesin e Berlinit, një nismë që synon të ndihmojë zhvillimin ekonomik të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor dhe t’i afrojnë ato me Bashkimin Evropian.

I dërguari i posaçëm i Gjermanisë për Ballkanin Perëndimor, Manuel Sarrazin, qëndroi disa herë në Kosovë në muajt e fundit, ku paralajmëroi se ndalesa e mallrave serbe bllokonte punën e CEFTA-s, dhe se, për shkak të saj, Kosova rrezikonte pjesëmarrjen në Procesin e Berlinit.

Samiti i dhjetë i Procesit të Berlinit mbahet më 14 tetor.

Pas kërkesës së zyrtarëve kosovarë për ndryshimin e emrit, Gjermania ofroi një “zgjidhje” në këmbim të heqjes së ndalesës për importin e mallrave nga Serbia.

Sarrazin theksoi se pranë emrit të Kosovës në CEFTA do të kishte një yll, ose një fusnotë, që tregon se statusi i Kosovës nuk është zgjidhur përfundimisht.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha të hënën kur njoftoi për heqjen e ndalesës ndaj mallrave serbe, se pret që Kosova në takimin e radhës të përfaqësohet me emrin e vet.

Shtetet anëtare të CEFTA-s janë Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Serbia, Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Moldavia.

Rumania, Bullgaria dhe Kroacia u tërhoqën nga CEFTA pas anëtarësimit të tyre në BE./REL/

Continue Reading

Lajmet

Hajdari: Kosova tash do të përfaqësohet vetë në CEFTA, pa UNMIK-un

Published

on

By

Ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, ka dalë me njoftim publik rreth zhbllokimit zyrtar të Marrëveshjes së Tregtisë të Lirë të Evropës Qendrore (CEFTA), ku tanimë Kosova do të përfaqësohet vetë dhe pa pjesëmarrjen e UNMIK-ut.

Në një konferencë për media pas përfundimit të mbledhjes së Komitetit të Përbashkët të CEFTA-s, Hajdari ka thënë se Kosova do të përfaqësohet si vendet tjera anëtare “pas një pune intensive të Qeverisë së Kosovës”.

“Ju njoftojmë se në takimin që kemi pasur me CEFTA-n, me Serbinë si udhëheqëse e këtij viti, ku në këtë takim është marrë vendim që përfundimisht pjesëmarrja e UNMIK është larguar dhe kjo ka ardhë pas një pune intensive të Qeverisë së Kosovës. Kosova do të përfaqësohet vetë dhe pa pjesëmarrjen e UNMIK. Qeveria përmes MINT me datë 24 shtator kishte adresuar letrën në sekretariat ku kërkonim largimin e UNMIK-ut, në mënyrë që Kosova të përfaqësohej si vendet tjera anëtare”, ka thënë Hajdari.

Continue Reading

Të kërkuara