Raporti i monitorimit të proceseve gjyqësore për lëndët e krimit të organizuar dhe korrupsionit nga Misioni i OSBE-së në Kosovë, ka nënvizuar disa çështje kyçe që përfshijnë zvarritje të rasteve, numër të madh të seancave jo produktive, mangësi, kapacitet jo adekuat, mungesë resursesh, performancë të dobët të mekanizmave përkatës si dhe një shkallë të lartë të lirimit nga akuzat.

Në publikimin e “Raportit mbi monitorimin e proceseve gjyqësore në Ballkanin Perëndimor”, bëhet e ditur se në Kosovë janë monitoruar 52 çështje, ku janë përfshirë 670 seanca dëgjimore, derisa janë evidentuar 38 raste të korrupsionit të profilit të lartë dhe 16 raste të krimit të organizuar.

Shefi i Misionit të OSBE-së në Kosovë, ambasadori Michael Davenport, tha se në pesë juridiksionet e këtij raporti, disa prej çështjeve që janë nënvizuar përfshijnë pronësinë e pa mjaftueshme të proceseve të reformës, vështirësi me resurse, burime njerëzore dhe materiale, pastaj performancë jo efektive të sistemit të menaxhimit për gjyqtarët dhe prokurorët e të tjera.

Ai potencoi se raporti i monitorimit të gjykatave ka vërejtur po ashtu edhe një shkallë të lartë të lirimit nga aktakuzat e personave.

“Në Kosovë ekipi ynë i monitorimit dhe gjykimeve ka monitoruar drejtpërsëdrejti 52 çështje, ku janë përfshirë gjithsej 670 seanca dëgjimore në periudhën ndërmjet korrikut 2021 dhe marsin 2024. Ishin 38 raste të korrupsionit të profilit të lartë dhe 16 raste të krimit të organizuar…Në të pesë juridiksionet, disa prej këtyre çështjeve që janë nënvizuar përfshinin pronësinë e pa mjaftueshme të proceseve të reformës, vështirësi me resurse, burime njerëzore dhe materiale, pastaj performancë jo efektive të sistemit të menaxhimit për gjyqtarët dhe prokurorët duke përfshirë shpeshherë kriteret e vlerësimit që favorizojnë sasinë mbi cilësinë, duke toleruar një performancë të dobët… Në Kosovë ekipi ynë ka nënvizuar çështje kyçe që përfshijnë së pari zvarritje të rasteve, ndonjëherë një numër të madh të seancave jo produktive, pastaj mangësi në vetmenaxhimin e rasteve, kapacitet jo adekuat dhe shpesh herë edhe mungesë resursesh siç u përmend më herët në kontekstin rajonal, llogaridhënie të dobët dhe performancë të dobët të mekanizmave përkatës. Pastaj çështje që pengojnë konfiskimin efektiv të pasurive…. Raporti i monitorimit të gjykatave ka vërejtur po ashtu edhe në shkallë të lartë të lirimit nga akuzat”, tha Davenport.

Ndër të tjera, Davenport tha se raporti jep rekomandime specifike për ndryshime pozitive gjyqësore në këto raste.

Disa nga rekomandimet që ai përmend përfshijnë nevojën për të përmirësuar transparencën dhe akcesin në qasje në informata, veçanërisht përmes rritjes së komunikimit me shoqëritë civile si nga ana e Këshillit Gjyqësor ashtu edhe nga ana e Këshillit Prokurorial.

Ai nënvizon si rekomandim tjetër nevojën për të rritur kapacitetin e gjykatave për të funksionuar efektivisht në të dy gjuhët zyrtare.

“Raporti jep rekomandime specifike për ndryshime pozitive gjyqësore në këto raste…Do të doja të nënvizoja së pari nevojën për të përmirësuar transparencën dhe akcesin në qasje në informata në këto raste veçanërisht përmes rritjes së komunikimit me shoqëritë civile si nga ana e Këshillit Gjyqësor ashtu edhe nga ana e Këshillit Prokurorial. Pastaj në nevojë për të rritur kapacitetin e gjykatave për të funksionuar efektivisht në të dy gjuhët zyrtare, këtu nënvizohet edhe rëndësia e trajnimit dhe mentorimit efektiv… Pastaj në fund rekomandohet ndërmarrje e hapave specifik sidomos nga KGJK-ja dhe Gjykata Supreme në mënyrë që të sigurohet një menaxhim më efektiv i rasteve që të ulet numri i zvarritjeve dhe vonesave”, potencoi Davenport.

Ndërkaq, Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu tha se shpreh gatishmërinë dhe vullnetin për të mbështetur në të gjitha fushat brenda kompetencave të tyre adresimin e rekomandimeve nga ky raport.

Ajo tha se në programin e Qeverisë së Republikës së Kosovë për vitin 2021-2025, është vendosur si objektivë strategjike dhe prioritet luftimi i korrupsionit, përmirësim i integritetit dhe llogaridhënies në institucionet e drejtësisë.

“Meqë edhe objektivi i këtij raporti ka qenë që të vlerësohet efektiviteti i reagimit gjyqësor ndaj krimit të organizuar dhe korrupsionit, rrjedhimisht dhe rekomandimet janë në kompetencë të adresimit dhe përmbushjes nga ana e institucioneve përgjegjëse pra të sistemit të drejtësisë, më lejoni të shpreh gatishmërinë por edhe vullnetin si ministre e Drejtësisë që të mbështesim në të gjitha fushat brenda kompetencave tona adresimin e këtyre rekomandimeve… Në programin e Qeverisë së Republikës së Kosovës për vitin 2021-2025 ne e kemi vendosur si objektivë strategjike dhe prioritet luftimin e korrupsionit, përmirësimin e integritetit dhe llogaridhënies në institucionet e drejtësisë. Në kuadër të kësaj objektive kemi vënë në rend të parë zhvillimin e procesit të vettingut në sistemin e drejtësisë, themelin e byrosë për konfiskimin e pasurisë së pajustifikuar, miratimin dhe zbatimin e strategjisë të sundimit të ligjit. Po ashtu, reformën e madhe në Këshillin Prokurorial të Kosovës”, tha Haxhiu.

Ambasadori i BE-së në Kosovë, Tomas Szunyog tha se Kosova po vazhdon të përballet me stërzgjatje të rasteve gjyqësore, për çka shtoi se “drejtësia e vonuar është drejtësi e mohuar”.

“Raporti ofron 17 rekomandime shumë të vlefshme që i adresohen disa palëve në sektorin e drejtësisë duke përfshirë Këshillat Prokurorial dhe Gjyqësor, Akademinë e Drejtësisë në Kosovë, Odën e Avokatëve, Gjykatën Supreme dhe zyrën e kryeprokurorit të shtetit, prokurorinë speciale dhe departamentin special të gjykatës Themelore në Prishtinë”, ka thënë ndër të tjera Szunyog. /UBTNews/

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK) ka marrë vlerësim të lartë nga Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) pas përfundimit të suksesshëm të rishikimit të dytë të programeve Stand[1]By Arrangement (SBA) dhe Resilience and Sustainability Facility (RSF). Në njoftim thuhet se rishikimi i FMN-së thekson përkushtimin e BQK-së për reformën ambicioze institucionale, duke përfshirë rregulloret e reja të miratuara.

“FMN ka vlerësuar miratimin nga ana e Bankës Qendrore të Republikës së Kosovës të Rregullores së re për Operacionet me Para të Gatshme si të rëndësishme për përmirësimin e sistemit të pagesave, fuqizimin e kontrollit mbi qarkullimin e valutës, luftimin e parave të falsifikuara dhe parandalimin e pastrimit të parave dhe financimit të terrorizmit. Rregullorja në fjalë rregullon përdorimin e euros si valutë e vetme ligjore për pagesa, ndalon funksionimin e institucioneve financiare të pa-licencuara dhe dekurajon transaksionet e mëdha me para të gatshme duke ndaluar riciklimin e bankënotave prej 500 euro. Këto masa kanë kontribuar në një mjedis financiar më të shëndetshëm, më të sigurt dhe më transparent, pavarësisht nga sfidat dhe efektet anësore”, thuhet në komunikatë.

Më tej thuhet se në lidhje me qeverisjen, BQK po zbaton rekomandimet nga Vlerësimi i Masave Mbrojtëse (Safeguard Assessment) për të forcuar qeverisjen e brendshme, menaxhimin e rrezikut dhe kornizën e stres-testit. Kjo përfshin kompletimin e Bordit Ekzekutiv sipas strukturës së re organizative dhe nxjerrjen e “Rregullave të Procedurës” për të përmirësuar transparencën dhe efikasitetin.

“Përpjekjet për të forcuar menaxhimin e rrezikut përfshijnë krijimin e një Komiteti të Rrezikut ndër-departamental të nivelit të lartë dhe emërimin e një drejtori të ri për Departamentin e Menaxhimit të Rrezikut, dhe iniciativa tjera në vazhdim për të adresuar sfidat e sigurisë kibernetike”, thuhet në njoftim.

BQK-ja gjithashtu ka finalizuar Ligjin e ri për Banka për të përmirësuar kriteret e licencimit, standardizuar operacionet dhe forcuar proceset e përmbylljes dhe likuidimit. Me mbështetjen e Bankës Botërore (BB) dhe Korporatën Financiare Ndërkombëtare (IFC), janë duke u finalizuar ligje të reja mbi institucionet mikrofinanciare dhe shërbimet e pagesave. Tutje, institucioni kryesor financiar në vend vazhdon të forcojë sistemet e kontrollit të brendshëm dhe praktikat e menaxhimit të rrezikut bazuar në rekomandimet e raportit të Vlerësimit të Masave Mbrojtëse të FMN-së.

Përveç kësaj, thuhet se BQK po punon në Agjendën e Gjelbër të sistemit financiar duke udhëzuar bankat të monitorojnë dhe raportojnë të dhëna të lidhura me rreziqet klimatike. Bashkëpunimi me BB në synon të forcojë kornizën rregullatore për të menaxhuar rreziqet mjedisore dhe rreziqe e ndërlidhura me klimën për sektorin bankar.

Vlerësimi i FMN-së gjithashtu pranon se sistemi bankar mbetet i shëndoshë, bankat janë mirë të kapitalizuara, mirë të provizionuara, me likuiditet të lartë dhe profitabilitet. Kreditë jo[1]performuese (NPL) kanë mbetur të ulëta, dhe rritja reale e kreditimit, veçanërisht në kreditimin e ekonomive familjare ka qenë adekuate.

“Vlerësimi pozitiv i FMN-së nënvizon qasjen proaktive të BQK-së për të forcuar qeverisjen, stabilitetin financiar dhe qëndrueshmërinë, duke pozicionuar sektorin financiar të Republikës së Kosovës për rritje dhe qëndrueshmëri të vazhdueshme”, thuhet në njoftim.

Në fund thuhet se Banka Qendrore e Kosovës shpreh konsideratën më të lartë për stafin e Misionit të FMN-së për bashkëpunimin e shkëlqyer dhe diskutimet e vlefshme dhe mbështetjen e vazhdueshme në fusha të ndryshme. /UBTNews/

Lidhja Demokratike e Kosovës ka nënshkruar marrëveshje të garimit me Partinë Shqiptare Demokristiane të Kosovës për garën e ardhshme për zgjedhjet parlamentare të Republikës së Kosovës.

Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku ka theksuar se ky bashkëpunim është i zgjatur për 34 vitet e kaluara dhe frytet e një bashkëpunim të tillë lidhen me të gjitha arritjet historike të popullit të Kosovës për këto tre dekada e gjysmë.

“Sot së bashku me bashkëpunëtorët e LDK-së e nënshkruam marrëveshjen e garimit të përbashkët mes LDK-së dhe PSHDK-së në garën e ardhshme për zgjedhje parlamentare në Republikën e Kosovës. Ndjehemi të gjithë mirë, sepse është një ditë e veçantë për LDK-në, por edhe për bashkimin e madh të spektrit të djathtë brenda listës zgjedhore së LDK-së. Për bashkim është natyror, është autokton, origjinal i LDK-së, është një bashkëpunim i zgjatur për 34 vitet e kaluara dhe frytet e një bashkëpunim të tillë lidhen me gjitha arritjet historike të popullit të Kosovës për këto tre dekada e gjysmë“, tha Abdixhiku.

I lumtur me këtë bashkëpunim është shprehur edhe kryetari i PShDK-së, Zef Morina, i cili ka thënë se për këtë parti sot është ditë feste. Ndërsa ka shtuar se presin fitore në zgjedhjet e ardhshme.

“Sot veç e vazhduam bashkëpunimin me LDK-në, bashkëpunim i cili është qe 30 vite. Ka filluar me presidentin Rugova dhe po vazhdon me kryetarin Abdixhiku. Për PShDK-në është një festë sot, sepse do të jetë një ringritje për demokristianët, dhe PShDK dhe LDK si parti të djathta duhet të ecin bashkë përpara, fitore e jona gjithsesi do të jetë e arritshme me LDK-në, shpresojmë të kemi fitore“, ka thënë Morina. /UBTNews/

Gresa Caka-Nimani është zgjedhur edhe për një mandat Kryetare e Gjykatës Kushtetuese të Kosovës.

Në njoftimin nga Kushtetuesja, thuhet se ajo mori votat e mjaftueshme nga gjyqtarët e kësaj Gjykate.

“Në seancën administrative të mbajtur më 5 qershor 2024, në përputhje me Nenin 114, pika 5, të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese të Kosovës kanë rizgjedhur kryetaren aktuale të Gjykatës, znj. Gresa Caka-Nimani, për një mandat të dytë në krye të Gjykatës Kushtetuese”, thuhet në njoftimin e gjykatës.