Lajmet

Bisedimet NATO-Rusi: pikënisje apo qorrsokak?

Në lojë janë shumë gjëra dhe pritjet janë të ulëta në bisedimet e para me Rusinë në më shumë se dy vjet.

Published

on

Teri Schultz raporton se asnjëra palë nuk sheh hapësirë për një kompromis mbi statusin e ardhshëm të Ukrainës.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken i ftohu shpresat për përparim në serinë e takimeve të kësaj jave me Rusinë. Ai e përshkroi situatën si “bisedime në një atmosferë përshkallëzimi me një armë në kokën e Ukrainës”.

Diplomatët rusë kanë mbërritur për bisedimet e tyre të para me aleatët e NATO-s që nga korriku 2019 në një pozicion fuqie relative, pasi kanë nxitur me sukses administratën e Bidenit, NATO-n dhe Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë për të mbushur një javë me takime të fokusuara, në pak më shumë se në atë si të bindet Kremlini që të largohet nga kufiri me Ukrainën..

Refuzimi i kërkesave të Rusisë

Rusia ka filluar të kërkojë garanci “të forta” që aleanca nuk do të shtrihet në Ukrainë apo vende të tjera fqinje – gjë që është refuzuar tashmë nga NATO-ja dhe përsëri nga Shtetet e Bashkuara gjatë bisedimeve të së hënës në Gjenevë. Një qorrsokak duket i pashmangshëm, pavarësisht nëse të dyja palët janë të gatshme të angazhohen në bisedime më pak të diskutueshme mbi kontrollin e armëve dhe forcat e armatosura konvencionale. Kjo ngre shqetësime se Kremlini po kërkon vetëm një justifikim për të deklaruar se çdo zgjidhje e mundshme diplomatike është e vdekur.

Townsend, i cili ishte një zyrtar i lartë i Pentagonit kur Rusia pushtoi Ukrainën në vitin 2014 dhe që tani është një zyrtar në Qendrën për Sigurinë e Re Amerikane, tha se detyra më urgjente në plan afatshkurtër për diplomacinë amerikane, SHBA-në dhe NATO-n ishte të “sigurojnë që arma të mos shkrehet dalëngadalë të hiqet ajo armë nga koka e [Ukrainës]”.

Pas kësaj, tha ai, duhet të vendoset një sistem për të siguruar që një sulm tjetër i tillë “nuk mund të kryhet në heshtje, në fshehtësi, pa u parë”, duke iu referuar mënyrës se si Rusia grumbulloi trupa përpara veprimeve të saj të vitit 2014 pa rënë siç duhet këmbanat e alarmit në Bruksel dhe Uashington.

Townsend beson se administrata e Obamës, në të cilën ai më pas shërbeu si Zëvendëssekretar i Mbrojtjes për Evropën dhe NATO-n, duhet të kishte reaguar më me forcë ndaj agresionit rus. Situata aktuale, shpjegon ai, rrjedh në një masë të madhe nga kjo pamundësi për të përfytyruar se presidenti rus Vladimir Putin do të shkonte aq larg sa të investonte në pozicionimin e dhjetëra mijëra trupave dhe burimeve ushtarake në perëndim të vendit të tij për një periudhë të pacaktuar.

Ai tha se i njëjti gabim nuk duhet të përsëritet, duke rekomanduar rritjen e numrit të trajnimeve të kryera me Ukrainën në rast se ajo duhet të hyjë në luftë me Rusinë. Madje ai shton se Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë duhet të vendosin pajisje luftarake në territorin ukrainas si “tel me gjemba” në rast të një ndërhyrjeje në të ardhmen.

Jim Townsend, ish-zyrtar i Pentagonit, dëshiron që Shtetet e Bashkuara të dërgojnë më shumë armë në Ukrainë

Evropa e shqetësuar

Ndërsa zëvendësministri i Jashtëm rus Sergei Rjabkov kërcënoi se do t’i ndërpriste bisedimet edhe para se të arrinin në NATO, nëse ai mendonte se shqetësimet e palës së tij nuk po trajtoheshin mjaftueshëm.

Michal Baranowski, anëtar i lartë në fondin gjerman Marshall në Varshavë, u shpreh i lehtësuar që bisedimet nuk përfunduan para kohe për një arsye tjetër: ai ka frikë se SHBA mund të jenë gati të negociojnë për trupat e vendosura në Evropë. “Është një lajm i mirë që nuk arritëm një marrëveshje të shpejtë dhe të pistë”, tha Baranowski për DW.

Baranowski mirëpret gjithashtu refuzimin kategorik nga Shtetet e Bashkuara dhe NATO të çdo kufizimi të anëtarësimit. “Do të ishte tepër e dëmshme,” tha ai, “kështu që unë zgjedh të mendoj se është e paimagjinueshme. Skenari më i keq do të ishte të hiqje dorë nga parimet për të qetësuar [Moskën] dhe pastaj të ketë një konflikt gjithsesi- sepse kjo do të ndodhte nëse ne tërhiqemi”.

Ai vlerësoi ekipin e SHBA-së, të udhëhequr nga Ndihmëssekretarja e Shtetit, Wendy Sherman, për respektimin e premtimeve të tyre për të mbajtur partnerët evropianë të informuar mirë për bisedimet dypalëshe.

Por, në të njëjtën kohë, tha Baranowski, vetë fakti që ka bisedime midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, përveç bisedimeve midis NATO-s dhe Rusisë, i jep Putinit një pjesë të mirë të asaj që ai kërkoi duke dashur të fliste vetëm me Uashingtonin. “Për Putinin, e vetmja gjë që ka rëndësi është të ulet në tryezën e bisedimeve me Shtetet e Bashkuara dhe jo me evropianët problematikë, siç na shohin rusët”, tha ai. “Dhe ai po e arrin këtë.”

Shumë për ne pa ne

Kadri Liik, zyrtar i lartë i politikave në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, është më pak i impresionuar nga vëllimi i komunikimit amerikan. “Sigurisht që të gjithë janë të shqetësuar,” tha ajo, “sepse siguria jonë po diskutohet pa ne. Unë nuk mendoj se Shtetet e Bashkuara po konsultohen vërtet me partnerët brenda apo jashtë NATO-s,” shton ajo. “Ata mund të informojnë aleatët, por ndoshta edhe mbi baza selektive dhe jo për të gjitha detajet”.

Sipas Liikut, Këshilli NATO-Rusi është një “mundësi për evropianët që të përfshihen”, por efektiviteti i tij në paraqitjen e një fronti të unifikuar kundër Moskës nuk është aspak i garantuar. “Mund të ndodhë që pozicionet e Shteteve të Bashkuara dhe evropianëve të jenë aq larg njëra-tjetrës sa takimi i NATO-s është vetëm një përsëritje e pikave shumë heterogjene të bisedimeve”, tha ajo, “në vend që të vazhdojë një diskutim serioz.”

Jim Townsend tha se seria e takimeve të kësaj jave ishte çelësi për t’iu përgjigjur pyetjes pa përgjigje se çfarë planifikon të bëjë Putini në të vërtetë me gjithë këta ushtarë, pajisje dhe objekte. “Plani kohor i tij është shumë i shkurtër dhe i yni është shumë i gjatë,” tha Townsend. “Nëse ai nuk mund të përmbushë planin tonë kohor, sepse dëshiron të shkojë me të vërtetë në Ukrainë, ai do t’i prishë këto bisedime dhe do të shkojë në Ukrainë. Këtë do ta mësojmë këtë javë.”DW

Continue Reading

Lajmet

​OpenAI mposht Grok-in e Elon Musk në turneun e shahut me AI

Published

on

OpenAI, krijuesi i ChatGPT, ka mundur Grok-in e Elon Musk-ut në finalen e një turneu për të shpallur lojtarin më të mirë të shahut me inteligjencë artificiale (AI).

Historikisht, kompanitë teknologjike shpesh kanë përdorur shahun për të vlerësuar përparimin dhe aftësitë e një kompjuteri, me makinat moderne të shahut që janë praktikisht të pamposhtura edhe nga lojtarët më të mirë njerëzorë, raporton BBC.

Por kjo garë nuk përfshinte kompjuterë të dizajnuar posaçërisht për shah ai u zhvillua mes programeve të AI që janë krijuar për përdorim të përditshëm.

Modeli o3 i OpenAI doli fitues pa humbje në turne dhe mundi në finale modelin Grok 4 të xAI, duke shtuar tensionin në rivalitetin në vazhdim mes dy kompanive. Musk dhe Sam Altman, të dy bashkëthemelues të OpenAI, pretendojnë se modelet e tyre të fundit janë më të zgjuarat në botë.

Modeli Gemini i Google mori vendin e tretë në turne, pasi mundi një model tjetër të OpenAI.

Megjithatë, këto AI, edhe pse të talentuara në shumë detyra të përditshme, janë ende duke u përmirësuar në shah – me Grok që bëri disa gabime gjatë ndeshjeve të fundit, përfshirë humbjen e herë pas hershme të mbretëreshës së tij.

“Derisa arriti në gjysmëfinale, dukej sikur asgjë nuk do ta ndalë Grok 4 drejt fitimit të ngjarjes”, tha Pedro Pinhata, një gazetar i Chess.com, në mbulimin e tij.

“Pavarësisht disa momenteve të dobësisë, AI e X dukej larg më e fortë si lojtar shahu… Por iluzioni u shemb në ditën e fundit të turneut”.

Ai tha se loja “e pakonceptueshme” dhe “gabimet” e Grok i mundësuan o3 që të merrte një sërë fitoreve të bindshme.

“Grok bëri shumë gabime në këto ndeshje, por OpenAI jo”, tha mjeshtri i madh i shahut Hikaru Nakamura gjatë transmetimit të tij live në finalen.

Para finales së të enjtes, Musk kishte thënë në një postim në X se suksesi paraprak i xAI-së në turne ishte një “efekt anësor” dhe se ata “nuk kanë shpenzuar pothuajse aspak përpjekje për shah”.

Continue Reading

Aktualitet

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Published

on

By

Igor Popoviq është shpallur fajtor dhe është dënuar nga Gjykata Themelore në Prishtinë me gjobë prej 3 mijë eurosh dhe me masën plotësuese të dëbimit nga territori i Kosovës për një periudhë dyvjeçare, pas arritjes së marrëveshjes për pranimin e fajësisë me Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës.

Sipas aktakuzës së ngritur më 4 gusht 2025 nga PSRK-ja , Igor Popoviq, ndihmësdrejtor në të ashtuquajturën Zyrë për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, me dashje dhe me qëllim ka nxitur dhe përhapur publikisht urrejtje dhe mos durim midis grupeve etnike.

Në atë mënyrë që i njëjti me datën 18 korrik 2025, rreth orës 12:00 në Rahovec ka mbajtur një fjalim publik me të cilin i është drejtuar një mase të gjerë të qytetarëve, ku mes tjerash ka përdorur gjuhë me përmbajtje nxitëse dhe urrejtëse.

Kryetari i trupit gjykues, gjyqtari Kujtim Krasniqi, tha se i akuzuari Igor Popoviq, me është shpallur fajtor për veprën penale “nxitja e përçarjes dhe mosdurimit” nga neni 141, paragrafi 1 i Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas tij, gjykata, në përputhje me dispozitat penale dhe procedurale, e ka dënuar Popoviqin me 6 muaj burgim, dënim i cili, me pëlqimin e të akuzuarit, zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Krasniqi tha se gjykata ka shqiptuar edhe dënim plotësues, dëbimin e Popoviqit nga territori i Republikës së Kosovës dhe ndalimin e hyrjes së tij për një periudhë prej dy vitesh.

I akuzuari Igor Popoviq me shënime personale si në shkresë të lëndës është fajtor për veprën penale nxitja e përqarjes dhe mos durimit nga neni 141, paragrafi 1 i kodit penal të Republikës së Kosovës. Andaj gjykata konform dispozitave penale dhe procedurale të njëjtin e gjykon me dënim me burgim me kohëzgjatje prej 6 muajve, i cili dënim me pëlqimin e të akuzuarit zëvendësohet me dënim me gjobë në shumën prej 3 mijë eurove… Koha e kaluar në masën e paraburgimet nga data 18.07.2025 deri më datën 08.08.2025 i llogaritet në dënimin me burgim të shqiptuar. Po ashtu, Gjykata i shqipton edhe dënim plotësues. Urdhërohet dëbimi i të pandehurit Igor Popoviq nga territori i Republikës së Kosovës dhe i ndalohet hyrja për dy vite”, tha Krasniqi.

Mëngjesin e sotëm, më 8 gusht, Prokuroria Speciale i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet i njëjtit dënim, sipas marrëveshjes, për veprën penale për të cilën akuzohet, gjashtë muaj burgim, i cili të zëvendësohet me gjobë në shumën prej 3 mijë eurosh.

Sot, prokurorja e rastit, Fikrije Krasniqi-Zejnullahu i propozoi gjykatës që ndaj Popoviqit të shqiptohet edhe dënimi plotësues – dëbimi nga territori i Kosovës për një afat prej dy vitesh, për çka palët janë pajtuar.

Avokati i Popoviq, Millosh Delliviq tha se i qëndrojnë mbrapa marrëveshjes së arritur me Prokurorinë Speciale.

Kujtojmë se arrestimi i Popoviq ndodhi pas mbajtjes së një fjalimi në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai u shpreh kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Prokuroria vlerësoi se përmes këtyre deklaratave, Popoviq ka ndikuar negativisht në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, duke nxitur mosbesim dhe tensione ndëretnike, dhe duke rrezikuar bashkëjetesën në shoqërinë kosovare.

Continue Reading

Aktualitet

​Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka mbajtur sot mbledhje elektronike në të cilën ka marrë disa vendime.

Kabineti qeveritar në detyrë ka miratuar vendimin për shqyrtim të mëtejmë të kërkesës me vetiniciativë për shpronësim për interes publik të pronave të paluajtshme të cilat janë të nevojshme për realizimin e Projektit Infrastrukturor për Interes Publik- Ndërtimi i Urës mbi lumin Ibër që lidh Mitrovicën e veriut dhe Mitrovicën e jugut.

Po ashtu, janë caktuar zonat e shërbimit për ofruesit e shërbimeve të ujit në Kosovë, si dhe është miratuar ndryshimin e Statutit të Kompanisë Rajonale të Ujësjellësit “Mitrovica” sipas vendimit të bordit të drejtorëve.

Continue Reading

Aktualitet

​Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Published

on

Kryeministri në detyrë Albin Kurti ka pritur në takim ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it dhe shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.

Aty u diskutua mbi rrugën e integrimit të vendit tonë në BE, mos konstituimin e Kuvendit dhe arrestimet e qytetarëve të Kosovës nga Serbia.

Kurti informoi ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë për performancën ekonomike të vendit dhe rezultatet e politikave të qeverisë përgjatë pjesës së parë të këtij viti.

Ai tha se qarkullimi i bizneseve për gjashtë muajt e parë të vitit ka arritur vlerën 10.7 miliardë euro, duke shënuar një rritje 10.3%. Shpenzimet kapitale të qeverisë gjatë këtyre gjashtë muajve të parë janë 24% më të larta sesa në gjysmën e parë 2024.

Në çerekun e parë 2025, ekonomia është rritur për 3.61% të Bruto Produktit Vendor, tha ai.

Kurti ka folur edhe mbi numrin e bizneseve të reja të regjistruara këtë vit, si dhe veçoi të dhënat e fundit nga skema e punësimit “Qeveria për Familjet”, anëtarësimin e Kosovës në Regjistrin Evropian për Cilësi të Arsimit të Lartë dhe në Aleancën Evropiane për Praktikën Profesionale.

Continue Reading

Të kërkuara