Presioni mbi qeverinë serbe është rritur pas raportimeve që forcat e sigurisë mund të kenë përdorur një armë zanore të paligjshme gjatë një proteste paqësore më 15 mars, ku morën pjesë dhjetëra mijëra njerëz në Beograd.

Mbi gjysmë milioni njerëz kanë nënshkruar një peticion që kërkon një hetim të pavarur mbi përdorimin e armës, pasi pamjet e reja ngrejnë dyshime rreth taktikës së përdorur për shpërndarjen e turmës.

Gjatë një heshtjeje për të nderuar viktimat e një tragjedie në Novi Sad, një tingull i pazakontë dhe i frikshëm e ka shkaktuar panik në turmë. Armët zanore, të cilat janë të paligjshme në Serbi, mund të shkaktojnë pasoja fizike dhe psikologjike të rënda si dhimbje koke, çorientim dhe dëmtime të dëgjimit.

Presidenti Vuçiç ka hedhur poshtë akuzat, duke i cilësuar ato si gënjeshtra. Ndërkohë, disa dëshmitarë dhe ekspertë kanë përshkruar ndjenjat e protestuesve si të jashtëzakonshme dhe traumatike, duke shkaktuar panik dhe rrëmujë. Peticioni për hetim është mbështetur nga shumë grupe të të drejtave dhe është dërguar në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut./UBTNews/

Në 5 prill, në Prishtinë do të mbahet një protestë kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Aktivistë dhe qytetarë do të mblidhen në sheshin “Skënderbe” për të kundërshtuar rritjen e tarifave prej 15%. Protesta është organizuar nga grupi “Asnjë cent më shumë”, i formuar nga Luan Hasanaj.

Rritja e çmimit të energjisë është vendosur nga ZRRE dhe do të ndodhë nga 1 prilli. Ymer Zejnullahu, kryesues i Bordit të ZYRRE-së, ka shpjeguar se kjo rritje është për shkak të importit të energjisë elektrike dhe nevojave për vitin e ardhshëm, duke përfshirë shërbime ndihmëse si gjeneratorët që mbështesin sistemin energjetik. Ai ka shpresuar që në vitet e ardhshme çmimi i energjisë mund të bëhet më i favorshëm.

Qytetarët janë kritikuar për këtë vendim dhe kanë shpallur protesta si një hap të parë. Luan Hasanaj, iniciues i peticionit, ka paralajmëruar një fushatë bojkoti ndaj pagesës së energjisë nëse rritja e çmimit miratohet. Hasanaj ka theksuar se kjo do të ketë pasoja zinxhir për çmimet në të gjithë sektorët, duke përfshirë industrinë dhe çmimet në markete, pa veprime për balancuar këtë rritje, siç është rritja e pagave.

Shoqata e Industrisë së Qumështit të Kosovës ka kërkuar nga Qeveria të ndërhyjë për të ndaluar rritjen e çmimit të energjisë, pasi kjo do të dëmtojë rëndë sektorin e qumështit. Ata theksuan se do të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në kostot e prodhimit të qumështit dhe në shtrenjtimin e produkteve.

Njohësit e ekonomisë, si Mustafë Kadrijaj, kanë shprehur shqetësimin se shtrenjtimi i energjisë elektrike do të ndikojë negativisht në bizneset dhe cilësinë e jetës së qytetarëve, duke kërkuar që Qeveria të mbështesë bizneset dhe qytetarët për të shmangur këtë ndikim.

Instituti Atlas ka sugjeruar se, për të ulur çmimin e energjisë, Qeveria e Kosovës duhet të heqë TVSh-në prej 18% nga faturat e energjisë dhe të zbatojë vendimet e Avokatit të Popullit për kthimin e 132.5 milionë eurove që janë paguar padrejtësisht për energjinë në veri. Sipas Institutit Atlas, zbatimi i këtyre masave do të ulte çmimin e rrymës me 36% gjatë viteve 2025 dhe 2026.

Kujtojmë se nga prilli i vitit 2023, çmimi i energjisë ishte rritur për konsumatorët që shpenzojnë më shumë se 800 kilovatë, ndërsa për ata që shpenzojnë më pak, çmimi ishte rritur në 7.79 cent për kilovat. Për më tepër, krahasuar me vitin 2013, çmimi i rrymës është dyfishuar.