Bashkimi Evropian ka thënë se është në dijeni për shqetësimet e shqiptarëve në jug të Serbisë në lidhje me pasivizimit të adresave të tyre, dhe i ka bërë thirrje përsëri Beogradit zyrtar ta sqarojë këtë çështje, tha të enjten zëdhënësja për zgjerim në Komisionin Evropian, Ana Pisonero.

Gjatë kësaj jave Gjykata Kushtetuese e Serbisë ia hodhi poshtë ankesën një banori shqiptar nga Medvegja për kthimin e adresës së tij, duke nxitur reagime.

Pisonero nuk deshi t’i komentojë vendimet e gjyqësorit serb për rastet e pasivizimit të adresave të shqiptarëve, por e përsëriti shqetësim që BE-ja e kishte shprehur edhe në Raportin e Progresit për Serbinë muajin e kaluar.

“Ne kemi marrë në dijeni shqetësimet për pasivizimin e adresave të pjesëtarëve të komunitetit shqiptarë në Serbi. Jemi duke ndjekur këto zhvillime në frymën e obligimeve që ka marrë Serbia në kuadër të negociatave të anëtarësimit, sidomos ato që kanë të bëjnë me të drejtat e pakicave”, tha Pisonero.

Në Serbi jetojnë më shumë se 60.000 shqiptarë, të cilët përbëjnë pakicën e katërt më të madhe atje, sipas regjistrimit të fundit të popullsisë më 2022.

Në raportet ndërkombëtare, Lugina e Preshevës – term që përdoret për Preshevën, Medvegjën dhe Bujanocin, komuna të banuara me shumicë shqiptare në jug të Serbisë – konsiderohet tërësisht e izoluar dhe thuhet se merr vëmendje vetëm në kohë zgjedhjesh.

Shqiptarët e Luginës së Preshevës e kanë ngritur zërin kundër diskriminimit që ata thonë se e përjetojnë çdo ditë në Serbe, duke mbajtur disa protesta në muajt e fundit.

Pisonero tha se BE-ja e ka bërë të qartë se ka nevojë që autoritetet e Serbisë të sqarojnë për publikun se si janë kryer kontrollet e vendbanimeve që kanë rezultuar me pasivizimin e adresave dhe nëse jugu i Serbisë është vënë në shënjestër veçanërisht.

Në Raportin e Progresit për Serbinë, në pjesën ku flitet për sundimin e ligjit dhe të drejtat themelore, është përmendur edhe çështja e pasivizimit të adresave të Shqiptarëve në Luginën e Preshevës.

“Pjesëtarë të komunitetit pakicë shqiptar kanë ngritur shqetësime lidhur me mënyrën se si policia ka bërë kontrolle të statusit të banorëve në jug të Serbisë, që ka rezultuar me pasivizimin e disa adresave. Ekziston nevoja që autoritetet e Serbisë të sqarojnë më mirë publikut se si janë kryer këto kontrolle. Zbatimi i planit të veprimit për përmirësimin e përfaqësimit të shqiptarëve në institucione duhet të avancohet dhe të sjellë përmirësime të prekshme”, sipas raportit.

Në BE nuk janë përgjigjur në mënyrë të drejtpërdrejtë nëse kjo çështjen mund të jetë pjesë e dialogut për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, por kanë thënë disa herë se ajo është pjesë e detyrimeve të Serbisë në procesin e integrimeve në BE, prandaj reflektohet edhe në raportet vjetore të progresit.

Kosova ka ngritur disa herë në procesin e dialogut si çështje edhe pasivizimin e adresave të shqiptarëve në Luginën e Preshevës, duke kërkuar që edhe kjo të jetë pjesë në dialog.

Të mërkurën, zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, akuzoi Serbinë se po legjitimon, siç tha ai, praktikat e diskriminimit sistematik ndaj shqiptarëve që jetojnë në jug të Serbisë, pasi Gjykatës Kushtetuese serbe ia refuzoi ankesën qytetarit nga Medvegja, Safet Demiri, për kthimin e adresës së banimit.

Të enjten, Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, kërkoi nga bashkësia ndërkombëtare t’i bëjë trysni Serbisë për respektimin e të drejtave të shqiptarëve në jug të vendit.

Pasivizimi nënkupton fshirjen e qytetarëve prej adresave ku kanë qenë të regjistruar.

Ky hap rezulton me humbjen e shtetësisë serbe, e rrjedhimisht të të gjitha të drejtave civile – përfshirë të drejtën për të votuar, për të pasur pronë, për të pasur sigurim shëndetësor e pension dhe për t’u punësuar.

Pasivizimi i adresës përcaktohet me ligj në Serbi prej vitit 2011. Ligji parasheh që institucionet të bëjnë kontrolle për të kuptuar nëse një banor jeton në adresën e regjistruar.

Nëse vërtetohet që një banor nuk jeton në atë adresë, merret vendimi për pasivizimin e saj, dhe banori obligohet që të regjistrojë adresën e re brenda tetë ditëve, pas pranimit të vendimit.

Ndonëse ligji parasheh të drejtën për apel, qytetarët kanë thënë se, në disa raste, as nuk kanë mundur të ankohen ndaj vendimit, pasi nuk janë informuar me kohë për pasivizimin.

Zëvendëskryeministri i parë për Integrim Evropian, Zhvillim dhe Dialog i Republikës së Kosovës, Besnik Bislimi, ka udhëtuar drejt kryeqendrës së Polonisë, Varshavës.

Në këtë vizitë zyrtare, zëvendëskryeministri do të marrë pjesë në konferencën e organizuar nga “Trans European Policy Studies Association” (TEPSA) ku do të jetë folës në panelin me titull “Who Should be the Real Time-Keeper in EU Enlargement?”, si dhe do të ketë takime bilaterale me zyrtarë qeveritarë dhe parlamentarë të Polonisë, ndër të tjerë edhe me ministrin për Bashkim Evropian të Polonisë, Adam Szłapka.

Në fillim të seancës së Kuvendit të Kosovës për buxhetin 2025, deputetja e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Time Kadrijaj ka zhvilluar një aksion simbolik në foltoren e Kuvendit.

Në fillim të seancës së Kuvendit të Kosovës për buxhetin 2025, deputetja e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Time Kadrijaj ka zhvilluar një aksion simbolik në foltoren e Kuvendit.

Deputetja Kadrijaj ka vendosur një pankartë me mbishkrimin “Fitore Pacolli 200.000 euro, Gratë e Krushës 0 euro”, e cila i referohet granteve që familja e deputetes nga partia në pushtet, Fitore Pacollit, ka marrë nga Ministria e Bujqësisë e cila drejtohet nga ministri, Faton Peci.

Në këtë seancë po shqyrtohet projektbuxheti për vitin 2025.

Përpjekjet e Serbisë dhe përkrahësve të saj në Kremlin për ta minuar stabilitetin e brendshëm si dhe pozicionin ndërkombëtar të Kosovës sa vijnë e shtohen, tha presidentja Vjosa Osmani në fjalimin e saj vjetor para deputetëve. Krahas kësaj, theksoi ajo, “po shtohet përkushtimi dhe mobilizimi ynë për t’i parandaluar ato”.

E para e vendit foli edhe për agresionin serb në Banjskë të Zveçanit ku mbeti i vrarë rreshteri policor, Afrim Bunjaku.

“24 shtatori i vitit 2023, mëngjesi fatal në Banjskë për shkak të agresionit serb, ishte dëshmia më e qartë e kësaj. Atë mëngjes, heroi ynë, Afrim Bunjaku me shokë, i treguan Serbisë dhe dashakeqëve se Kosova nuk ka pëllëmbë toke për të falur dhe se mbrojtja e saj është betimi ynë i përjetshëm. Ende, 424 ditë më pas, nuk ka llogaridhënie e as drejtësi nga ana e Serbisë”, tha ajo para deputetëve.

Ajo theksoi se Serbia po vazhdon përpjekjet e saj drejt shkatërrimit të vendeve fqinje.

“Serbia vazhdon minimin e përpjekjeve të vendeve tjera të rajonit për paqe, siguri e stabilitet të qëndrueshëm në rajon, duke i shërbyer agjendës së Rusisë së Putinit, me format më perfide të luftës hibride, në mbajtjen e tensioneve të vazhdueshme, duke synuar shkatërrimin e vendeve fqinje”, shtoi ajo.

Vizioni për një Kosovë të lirë, të pavarur dhe të integruar plotësisht në familjen euroatlantike, Osmani tha se mbetet prioritet.

“Besoj fuqishëm se fatet e shteteve dhe kombeve janë të lidhura ngushtë me vizionin e liderëve të tyre. Ajo që më bën gjithmonë krenare për Kosovën është se, që nga presidenti Rugova dhe deri në ditët e sotme, edhe pse ka pasur ndasi politike, ne kemi qenë gjithmonë të bashkuar në një qëllim të përbashkët: vizioni për një Kosovë të lirë, të pavarur dhe të integruar plotësisht në familjen euroatlantike. Ky është orientimi ynë i padiskutueshëm, dhe e konfirmojnë qartë rezultatet e anketave nga institutet më prestigjioze, si ato ndërkombëtare ashtu edhe ato vendore. 97% e qytetarëve tanë besojnë në të ardhmen euroatlantike të Kosovës. Andaj, drejtimi ynë është i qartë: na mbetet të punojmë fort për të arritur sa më shpejt në këtë destinacion”, u shpreh ajo teksa shtoi se derisa viti 2024 po mbyllet, ka shpresë të palëkundur për të ardhmen e vendit”, tha ajo.