Kulturë

Arkeologji: Arka e Noes gjendet në hartën 3 000-vjeçare prej guri!

Published

on

Një ngjarje e rëndësishme në fushën e arkeologjisë ka ndodhur së fundmi, pasi shkencëtarët kanë arritur të deshifrojnë një hartë të lashtë babilonase, e cila besohet se mund të tregojë vendndodhjen e Arkës së Noes, sipas raportimeve nga nypost.com.

Ky artefakt, i datuar rreth 3,000 vjet më parë, ka tërhequr vëmendjen e arkeologëve për shekuj me radhë, duke mbajtur të fshehura sekretet e tij. Pllaka prej balte, e cila u zbulua në Lindjen e Mesme dhe më vonë u ble nga Muzeu Britanik në vitin 1882, përmban simbole dhe gdhendje që janë studiuar për një kohë të gjatë.

Pjesa e pasme e kësaj pllake ka shkruar disa paragrafë në kuneiform, të cilat përshkruajnë krijimin e Tokës dhe elementet që ekzistonin përtej saj. Shkencëtarët i referohen këtyre gdhendjeve si “Imago Mundi”, një përfaqësim i Mesopotamisë së Lashtë, e njohur si Iraku modern, e rrethuar nga “Lumi i hidhur”.

Pas një muaji të analizave të detajuara, studiuesit janë të bindur se simbolet në pllaka janë referenca të qarta për tregimet biblike, duke sugjeruar se ajo vepron si një çelës sekret që udhëzon udhëtarët për rrugën që duhet të ndjekin dhe rreziqet që mund të hasin gjatë saj. Një pasazh i veçantë në tekst thekson se ata që janë në udhëtim duhet të kalojnë “shtatë lega për të parë diçka që është e trashë si një enë parsiktu”.

Termi “parsiktu” sugjeron dimensionet e një anijeje të nevojshme për të mbijetuar përmbytjen e madhe, duke e lidhur këtë zbulim me shkrimet e tjera të lashta babilonase. Një tjetër pasazh duket se ofron udhëzime për të arritur në “Urartu”, një vend që tradita beson se ishte pika e zbarkimit të një arkë gjigante, sipas poemave të lashta mesopotamiane, që zakonisht quhet Arka e Noes.

Urartu, e njohur edhe si Ararat, ndodhet në majën e një mali në Turqi, dhe sipas besimeve, aty u ul arka pas një periudhe 150-ditore përmbytjeje. Kjo tregon se historia e Arkës së Noes, siç është përshkruar në Bibël, ka një paralel të fortë me mitologjinë babilonase.

Në versionin babilonas, perëndia Ea dërgon një përmbytje për të shkatërruar njerëzimin, përveç një familjeje të caktuar. Utnapishtim, protagonist i këtij tregimi, ndërton arkën e tij dhe mbush atë me kafshë, duke mbijetuar gjatë përmbytjeve të tmerrshme. Pas përfundimit të tyre, ai dhe familja e tij zbarkojnë në majën e Urartu, duke mbyllur kështu një cikël historik që lidhet me legjendat e lashta.

Ky zbulim i ri përfaqëson një hap të rëndësishëm në kuptimin e lidhjeve midis mitologjisë, historisë dhe praktikave të lashta kulturore, duke sjellë në pah rolin e rëndësishëm që këto tregime kanë pasur në formimin e identitetit dhe besimeve të popujve të lashtë./UBTNews/

 

Libra

23 prilli – Dita Ndërkombëtare e Librit

Published

on

Dita Ndërkombëtare e Librit dhe të drejtave autoriale që është përzgjedhur të jetë 23 prilli, është një datë me kuptim simbolik për letërsinë botërore.

Me këtë datë të vitit 1616, lidhet vdekja e dy kolosëve të letërsisë botërore: Shekspirit në Angli dhe Miguel de Servantes në Spanjë.

I pari konsiderohet si shkrimtari më i madh i të gjitha kohëve dhe vendeve, ndërsa i dyti është autori i veprës më të përkthyer në botë.

Kjo datë lidh edhe autorë tjerë në ditën e lindjes a vdekjes së tyre: Inca Garcilaso de la Vega, Maurice Druon, Halldór Kiljan Laxness, Vladimir Nabokov, Josep Pla dhe Manuel Mejia Vallejo.

Kjo datë shënohet në botë që nga viti 2003, ndërsa është pazgjedhur në vitin 1995 me qëllim të kontribuojë në mbarë botë për të drejtat e autorit duke inkurajuar të gjithë, e në veçanti të rinjtë për të zbuluar kënaqësinë e leximit.

Kjo datë është edhe një thirrje për të rritur respektin për kontributet e pazëvendësueshme të autorëve dhe librit në progresin social dhe kulturor të njerëzimit.

Continue Reading

Magazinë

Oscars prezantojnë rregulla të reja për 2026: Cilat janë këto ndryshime?

Published

on

Akademia e Arteve dhe Shkencave të Filmit ka prezantuar rregulla të reja për edicionin e Oscars 2026.

Të hënën, më 21 prill, Akademia e Arteve dhe Shkencave të Filmit zbuloi udhëzimet për fushatën për çmimet e 98-ta të Akademisë, e cila do të zhvillohet më 15 mars 2026.

Kështu kanë njoftuar përmes rrjeteve të tyre sociale, në një postim të publikuar në Twitter, tashmë X: “Ceremonia e 98-të e #Oscars do të mbahet të dielën, më 15 mars 2026. Nominimet do të shpallen të enjten, më 22 janar 2026”.

Cilat rregulla të reja janë përfshirë për Oscar 2026?

Së pari, detajohet se votuesit do të duhet të shohin të gjithë filmat në secilën kategori para se të votojnë për ta. Ende nuk është përcaktuar si do duhet të saktësojnë se i kanë parë, por po punohet për këtë.

Sipas Hollywood Reporter, shikuesit që shikojnë filma diku tjetër do të duhet të “plotësojnë një formular” duke detajuar se kur dhe ku i kanë parë. Ky është një skandal që tashmë ka dalë në dritë në edicionet e mëparshme, kur u pa se disa votues morën pjesë pa i parë realisht.

Përveç kësaj, përdorimi i inteligjencës artificiale në filma është i lejuar, siç ishte rasti me ‘Emilia Perez’ dhe ‘The Brutalist’.

Rregulli i ri ka sqaruar se përdorimi i teknologjisë nuk skualifikon një film: “Akademia dhe secila degë do të gjykojë arritjen, duke marrë parasysh shkallën në të cilën një qenie njerëzore ishte në qendër të autorësisë krijuese në zgjedhjen e filmit për të shpërblyer”.

Continue Reading

Magazinë

Filmat e realizuar me inteligjencë artificiale mund të fitojnë Oscar

Published

on

Filmat e realizuar me ndihmën e inteligjencës artificiale (AI) do të jenë në gjendje të fitojnë çmime Oscar, sipas organizatorëve të saj.

Akademia e Arteve dhe Shkencave të Filmit nxori rregulla të reja të hënën, ku u tha se përdorimi i AI dhe mjeteve të tjera dixhitale “as nuk do të ndihmonte dhe as do të dëmtonte shanset për t’u nominuar.”

Inteligjenca artificiale gjeneruese – e cila mund të krijojë tekst, imazhe, audio dhe video në përgjigje të kërkesave – ndihmoi në prodhimin e disa prej filmave të vlerësuar me çmimet kryesore të Ocars në mars.

Por, Akademia tha se do të merrte sërish në konsideratë përfshirjen njerëzore gjatë përzgjedhjes së fituesve.

Përdorimi i AI në film u bë temë debati pasi Adrian Brody mori çmimin “Aktori më i mirë” për rolin në “The Brutalist”. Filmi përdori AI për të përmirësuar theksin e aktorit kur ai fliste hungarisht. Teknologji e ngjashme e klonimit të zërit u përdor për të përmirësuar këndimin në muzikalin “Emilia Perez”.

Përdorimi i AI mbetet i diskutueshëm dhe artistët kanë shprehur shqetësime. Disa e kritikojnë këtë qasje të re, ndërsa të tjerë janë të pashqetësuar.

Për disa, kur përdor AI për projekte të tilla, mund të marrësh një skicë, por nëse ke nevojë për diçka me peshë emocionale, AI nuk do t’ju japë kurrë një Oscar.

Continue Reading

Magazinë

Hailey Bieber flet hapur për problemin e saj shëndetësor

Published

on

Modelja Hailey Bieber ka folur për problemin shëndetësor me të cilin po përballet.

Në një foto të publikuar në Instastory ajo ka bërë të ditur se po vuan nga cistet në vezore.

Themeluesja e brendit “Rhode” në fotografi shihet me barkun zbuluar. Ajo ka shkruar se kushdo që është duke u përballur me një gjendje të ngjashme, e ka mbështetjen e saj, ka shkruar PageSix.

“Nëse edhe ju përballeni me ciste në vezore, jemi bashkë në këtë!”, ka thënë ajo.

Continue Reading

Të kërkuara