Kulturë

Arkeologji: Arka e Noes gjendet në hartën 3 000-vjeçare prej guri!

Published

on

Një ngjarje e rëndësishme në fushën e arkeologjisë ka ndodhur së fundmi, pasi shkencëtarët kanë arritur të deshifrojnë një hartë të lashtë babilonase, e cila besohet se mund të tregojë vendndodhjen e Arkës së Noes, sipas raportimeve nga nypost.com.

Ky artefakt, i datuar rreth 3,000 vjet më parë, ka tërhequr vëmendjen e arkeologëve për shekuj me radhë, duke mbajtur të fshehura sekretet e tij. Pllaka prej balte, e cila u zbulua në Lindjen e Mesme dhe më vonë u ble nga Muzeu Britanik në vitin 1882, përmban simbole dhe gdhendje që janë studiuar për një kohë të gjatë.

Pjesa e pasme e kësaj pllake ka shkruar disa paragrafë në kuneiform, të cilat përshkruajnë krijimin e Tokës dhe elementet që ekzistonin përtej saj. Shkencëtarët i referohen këtyre gdhendjeve si “Imago Mundi”, një përfaqësim i Mesopotamisë së Lashtë, e njohur si Iraku modern, e rrethuar nga “Lumi i hidhur”.

Pas një muaji të analizave të detajuara, studiuesit janë të bindur se simbolet në pllaka janë referenca të qarta për tregimet biblike, duke sugjeruar se ajo vepron si një çelës sekret që udhëzon udhëtarët për rrugën që duhet të ndjekin dhe rreziqet që mund të hasin gjatë saj. Një pasazh i veçantë në tekst thekson se ata që janë në udhëtim duhet të kalojnë “shtatë lega për të parë diçka që është e trashë si një enë parsiktu”.

Termi “parsiktu” sugjeron dimensionet e një anijeje të nevojshme për të mbijetuar përmbytjen e madhe, duke e lidhur këtë zbulim me shkrimet e tjera të lashta babilonase. Një tjetër pasazh duket se ofron udhëzime për të arritur në “Urartu”, një vend që tradita beson se ishte pika e zbarkimit të një arkë gjigante, sipas poemave të lashta mesopotamiane, që zakonisht quhet Arka e Noes.

Urartu, e njohur edhe si Ararat, ndodhet në majën e një mali në Turqi, dhe sipas besimeve, aty u ul arka pas një periudhe 150-ditore përmbytjeje. Kjo tregon se historia e Arkës së Noes, siç është përshkruar në Bibël, ka një paralel të fortë me mitologjinë babilonase.

Në versionin babilonas, perëndia Ea dërgon një përmbytje për të shkatërruar njerëzimin, përveç një familjeje të caktuar. Utnapishtim, protagonist i këtij tregimi, ndërton arkën e tij dhe mbush atë me kafshë, duke mbijetuar gjatë përmbytjeve të tmerrshme. Pas përfundimit të tyre, ai dhe familja e tij zbarkojnë në majën e Urartu, duke mbyllur kështu një cikël historik që lidhet me legjendat e lashta.

Ky zbulim i ri përfaqëson një hap të rëndësishëm në kuptimin e lidhjeve midis mitologjisë, historisë dhe praktikave të lashta kulturore, duke sjellë në pah rolin e rëndësishëm që këto tregime kanë pasur në formimin e identitetit dhe besimeve të popujve të lashtë./UBTNews/

 

Kulturë

Kultura në pushtet: Një milion euro për libra!

Published

on

Me një fond prej më shumë se 600 titujsh, Ministria e Kulturës ka pasuruar gjithsej 32 biblioteka në Kosovë, duke përfshirë edhe ato në Preshevë, Ulqin dhe Manastir. Ky aktivitet është bërë tradicional, dhe zëvendësministrja e Kulturës, Daulina Osmani, theksoi se buxheti për librin është gjashtëfishuar, duke arritur në një milion euro në vit, përfshirë blerjen e librave dhe mbështetje për autorët.

Blerja e librave dhe shpërndarja e tyre nëpër bibliotekat e Kosovës, si dhe në rajon, synon të mbështesë autorët dhe botuesit, ndërkohë që kontribuon në rritjen e interesimit për leximin dhe promovimin e kulturës. Në këtë ceremoni, u shpërndanë nga 604 tituj për secilën nga bibliotekat e përmendura, një investim i rëndësishëm në dijen dhe kulturën e lexuesve.

Zëvendësministrja Osmani nënvizoi se dhurimi i këtyre titujve nuk nënkupton vetëm pasurimin e koleksioneve, por përfaqëson një angazhim për investim në dije dhe përmirësimin e lexueshmërisë. Ajo bëri të ditur se librat dhe revistat që po shpërndahen janë blerë gjatë vitit aktual dhe atij të kaluar.

“Dhurimi i titujve për bibliotekat e vendit përbën një investim në dijen, lexueshmërinë dhe pasurimin e ofertës që ua ofrojmë lexuesve. Në mesin e këtyre titujve gjejmë shumë gjini letrare dhe revista të ndryshme, të cilat do t’i shërbejnë publikut,” tha ajo.

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, gjithashtu theksoi rëndësinë e këtij donacioni, duke e lidhur atë me rritjen e numrit të librave të dhuruar. Ai përmendi se buxheti për librin, i cili ishte 150 mijë euro, tani ka arritur në një milion euro, duke e forcuar rolin e autorëve, shtëpive botuese dhe bibliotekave në jetën kulturore të Kosovës.

Po ashtu, Nerimane Kamberi, kryesuese e Këshillit të Librit, shprehu kënaqësinë që janë përfshirë edhe komunat shqiptare jashtë Kosovës. Ajo nënvizoi se lexuesit dhe libri nuk janë në krizë, dhe se sfidat do të adresohen me punë dhe përkushtim, shkruan Koha.

Drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, Blerina Rogova-Gaxha, e vlerësoi pasurimin e fondit librar si një hap të rëndësishëm për komunikimin dhe njohjen përmes librit. Ajo theksoi se mbështetja për librat dhe bibliotekat është thelbësore për ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe intelektuale.

Ngjarja e kësaj natyre përbën një mundësi të shkëlqyer për të rritur interesin për librin dhe për të ofruar më shumë mundësi për lexime, kërkime dhe hulumtime shkencore, duke u dhënë nxënësve, studentëve, profesorëve dhe hulumtuesve një burim të pasur informacioni dhe njohurish./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Zëri i Gjakovës: Avni Mula, një ikonë e muzikës shqiptare!

Published

on

Më 29 tetor 2020, bota e artit humbi një nga figurat më të shquara të saj, “Artisti i Popullit” Avni Mula. Me një aktivitet të pasur koncertal brenda dhe jashtë vendit, Mula u dallua për nivelin e lartë të interpretimeve skenike, duke lënë një trashëgimi të paharrueshme në historinë e muzikës shqiptare.

Avni Mula lindi në Gjakovë në vitin 1928. Pas përfundimit të shkollës së mesme, ai vazhdoi studimet për muzikë në Konservatorin “Çajkovski” të Moskës, ku u diplomua si këngëtar lirik. Karrierën artistike e nisi menjëherë pas kthimit nga Moska, si solist në Teatrin e Operës dhe Baletit, ku realizoi rolet kryesore të repertorit operistik të kohës.

Pjesë e veprës së tij janë disa nga rolet më të njohura, ku spikat si Figaro në “Berberi i Seviljes” të Rosinit, Onjeginin në “Eugjen Onjegin” të Çajkovskit, si dhe Gjeta në “Mrika” të Prenk Jakovës. Këto interpretime e ndihmuan të vendosë një standart të lartë për artin skenik në Shqipëri.

Veprimtarinë krijuese e filloi në gjysmën e dytë të viteve ’60, fillimisht në fushën e këngës dhe romancës, dhe më pas si autor i veprave të mëdha vokale-koncertale. Ai ka lënë pas opereta të njohura si “Karnavalet e Korçës” dhe opera “Borana”. Mula është gjithashtu autor i shumë këngëve të muzikës së lehtë, mes të cilave veçohet “Valsi i lumturisë”.

Për kontributin e tij të vyer si kompozitor dhe këngëtar, Avni Mula është nderuar me titujt “Artist i Popullit” dhe “Nderi i Kombit”, duke e bërë atë një figurë të paharrueshme në kulturën shqiptare. Trashëgimia e tij vazhdon të frymëzojë breza të tërë artistësh dhe adhuruesish të muzikës, duke i mbajtur gjallë kujtimin e tij përmes veprave dhe interpretimeve që e shndërruan në një ikonë të artit shqiptar./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Gurë dhe kalldrëm: Trashëgimia e fshatit Rabdisht, me vlera të larta të trashëgimisë kulturore!

Published

on

Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore (IKTK) ka ndarë një album fotografik që nxjerr në pah bukuritë e fshatit Rabdisht, një perlë e Peshkopisë, e njohur për vlerat e saj të larta kulturore. Këto fotografi shërbejnë si një reflektim i trashëgimisë unike arkitekturore të shtëpive të vjetra, që ruajnë thelbin e identitetit lokal.

Specialistët e IKTK-së vazhdojnë të kryejnë ekspeditat e tyre në terren, të cilat kanë si synim gjurmimin dhe dokumentimin e trashëgimisë kulturore në të gjithë Shqipërinë. Javën e kaluar, ata vizituan qytetin e Peshkopisë, duke u fokusuar veçanërisht në fshatin Rabdisht. Ky fshat karakterizohet nga një trashëgimi e pasur kulturore në shumë drejtime, përfshirë zhvillimin urban të ansamblit, ndërtimet e arkitekturës vernakulare dhe teknikat tradicionale ndërtimore.

Rabdishti është një nga zonat më të bukura të Shqipërisë, me natyrë të mahnitshme dhe resurse të pasura. Arkitektura e tij është e veçantë, me shtëpi të mbuluara me rrasa guri dhe kalldrëme të ruajtura mirë, që i japin një karakter të veçantë këtij fshati të fshehur mes maleve. Në anën veriore shtrihet një shkëmb i madh gipsi, që përbën një peizazh të jashtëzakonshëm, ndërsa në lindje ndodhen bjeshkët e larta, që shtrihen deri në kufirin me Maqedoninë e Veriut. Në jug, majat e Velivarit mbrojnë këtë oaz të qetësisë, ndërsa në perëndim, vetëm katër kilometra larg, shtrihet qyteti i Peshkopisë, shkruan Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Kjo ekspeditë e fundit e IKTK-së shërben si një hap i rëndësishëm për verifikimin e interesit kulturor dhe për të ardhmen e trashëgimisë kulturore të Rabdishtit. Specialistët janë të angazhuar në studimin e thelluar të këtyre vlerave, me synimin për t’i ruajtur ato për brezat e ardhshëm dhe për të siguruar që historia dhe traditat e këtij fshati të mbeten të gjalla në kujtesën kolektive.

Rabdishti, me historinë dhe bukuritë e tij, jo vetëm që pasqyron identitetin kulturor shqiptar, por gjithashtu ofron një mundësi për të gjithë ata që dëshirojnë të eksplorojnë thesarin e vërtetë të Shqipërisë. Kjo është një thirrje për të gjithë ne që të vlerësojmë dhe të ruajmë trashëgiminë tonë kulturore, që është një pjesë thelbësore e identitetit tonë si komb./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

“Kosovo – Albania Theatre Showcase- 2024” me shfaqje dhe diskutime për teatrin dhe dramaturgjinë

Published

on

Qendra Multimedia nga Prishtina, në bashkëpunim me Teatrin Kombëtar të Shqipërisë, Teatrin Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli” dhe Qendrën M.A.M, do të sjellin për herë të parë në Tiranë ngjarjen më të madhe teatrore në rajon, “Kosovo – Albania Theatre Showcase – 2024”.

Ngjarja do të zhvillohet nga data 29 tetor deri më 2 nëntor, duke mbledhur mbi 80 mysafirë ndërkombëtarë, përfshirë selektorë festivalesh, kritikë, gazetarë dhe profesionistë të teatrit nga e gjithë bota, përfshirë Amerikën, Gjermaninë, Francën, Itali, dhe shumë vende të tjera. Programi do të përfshijë një gamë të gjerë aktivitetesh, përfshirë shfaqje teatrore, panele diskutimi dhe ngjarje promovuese për dramaturgë dhe artistë të rinj.

Programi do të hapet me shfaqjen “Lule Sajza”, prodhim i Teatrit Kombëtar Eksperimental “Kujtim Spahivogli”, e cila do të pasojë me një performancë unike të grupit polifonik “Bashkimi” në ceremoninë zyrtare të hapjes. Dita e parë do të përfundojë me premierën e shfaqjes “Fausti”, e prodhuar nga Teatri Kombëtar i Shqipërisë.

Më 30 tetor, diskutimi “Peisazhi teatror në Shqipërinë post-komuniste” do të jetë në fokus, duke ofruar një platformë për reflektim mbi zhvillimet e fundit në teatër. Pas kësaj, do të shfaqet “Bottecchia” nga aktorët Ema Andrea dhe Rafael Hoxhaj, me regji nga Riccardo Ventrella, dhe muzika e Sevasti Ndinit. Në mbrëmje, shfaqja “Të gjashtët kundër Turqisë” do të sjellë një tjetër dimension të artit skenik.

31 tetori do të ofrojë mundësi unike për publikun që të ndërveprojë me aktorë të njohur në ngjarjen “Konsultimet Poetike”, duke vazhduar me një ditë të mbushur me shfaqje dhe panele diskutimi. Në këtë ditë, publiku do të shijojë shfaqjen “Të bardhët” dhe “Kamarja e Turpit” për të mbyllur ditën me një tjetër premierë.

Programi do të vazhdojë edhe më tej me një sërë punëtorish që do të udhëhiqen nga emra të njohur, si dramaturgu britanik Mark Ravenhill dhe kritikë të njohur nga Anglia dhe Gjermania, duke u ofruar pjesëmarrësve mundësi të shkëlqyera për zhvillim profesional dhe kreativ.

Pas gjashtë vjetësh mbajtjeje në Prishtinë, këtë vit ngjarja është zgjeruar në Shqipëri me qëllim të promovimit të skenës teatrore shqiptare, duke sjellë gjithashtu emra të njohur si Marco Giorgetti dhe Julia Wissert, të cilët do të kontribuojnë në këtë platformë ndërkombëtare.

Ngjarja e “Kosovo – Albania Theatre Showcase 2024” pritet të ofrojë një pasqyrë të pasur të teatrove në rajon, duke theksuar rëndësinë e kolaborimeve ndërkombëtare dhe inovacionit në artin skenik./UBTNews/

PROGRAMI I PLOTË I NGJARJES DHE INFORMACIONET E DËGJUESVE MUND TË GJENI KËTU

 

 

Continue Reading

Të kërkuara