Kuriozitete

Arkeologët gjeorgjianë kanë gjetur një dhëmb 1.8 milionë vjeçar që i përket specieve të hershme të njeriut

Dhëmbi u zbulua pranë fshatit Orozmani, rreth 100 km në jugperëndim të kryeqytetit të Gjeorgjisë.

Publikuar

2 vjet më parë

më

Arkeologët në Gjeorgji kanë gjetur një dhëmb 1.8 milionë vjeçar që i përket një specieje të hershme të njeriut për të cilin ata thonë se çimenton rajonin si vendbanimin e një prej vendbanimeve më të hershme parahistorike njerëzore në Evropë, ndoshta kudo jashtë Afrikës.

Dhëmbi u zbulua pranë fshatit Orozmani, rreth 100 km (62 milje) në jugperëndim të kryeqytetit të Gjeorgjisë, Tbilisi, pranë Dmanisi, ku kafkat e njeriut datojnë 1.8 milionë vjet të vjetra, u gjetën në fund të viteve 1990 dhe fillim të viteve 2000.

Gjetjet e Dmanisi ishin zbulimi më i vjetër i tillë kudo në botë jashtë Afrikës dhe ai që ndryshoi të kuptuarit e shkencëtarëve për evolucionin e hershëm njerëzor dhe modelet e migrimit.

Zbulimi i fundit në një vend 20 km larg ofron akoma më shumë prova se zona malore e Kaukazit jugor ka të ngjarë të ishte një nga vendet e para që njerëzit e hershëm u vendosën pas migrimit nga Afrika, thanë ekspertët.

“Orozmani, së bashku me Dmanisi, përfaqëson qendrën e shpërndarjes më të vjetër të njerëzve të vjetër – ose Homo të hershëm – në botën jashtë Afrikës“, tha Qendra Kombëtare Kërkimore e Arkeologjisë dhe Prehistorisë së Gjeorgjisë, duke njoftuar zbulimin e dhëmbit të enjten.

Giorgi Bidzinashvili, udhëheqësi shkencor i ekipit të gërmimit, tha se ai konsideron se dhëmbi i përkiste një “kushëriri” të Zezva dhe Mzia, emrat e dhënë për dy kafka të fosilizuara pothuajse të plota 1.8 milion-vjeçare të gjetura në Dmanisi.

“Ndikimet, jo vetëm për këtë vend, por për Gjeorgjinë dhe historinë e njerëzve që u larguan nga Afrika 1.8 milion vjet më parë janë të mëdha“, tha studenti britanik i arkeologjisë Jack Peart, i cili gjeti për herë të parë dhëmbin në Orozmani.

“Ajo e forcon Gjeorgjinë si një vend vërtet të rëndësishëm për paleoantropologjinë dhe historinë njerëzore në përgjithësi“, shtoi ai për Reuters.

Fosilet më të vjetra Homo kudo në botë datojnë rreth 2.8 milionë vjet më parë, një nofull e pjesshme e zbuluar në Etiopinë e sotme.

Shkencëtarët besojnë se njerëzit e hershëm, një specie gjuetar-mbledhës i quajtur Homo erectus, ka të ngjarë të fillojë të migrojë nga Afrika rreth dy milionë vjet më parë. Mjetet e lashta të datuara rreth 2.1 milion vjet janë zbuluar në Kinën moderne, por vendet gjeorgjiane janë shtëpia e mbetjeve më të vjetra të njerëzve të hershëm të gjetura ende jashtë Afrikës. /UBTNews/

Etiketa
Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

3 orë më parë

më

5 Maj, 2024

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Si ndodhi klonimi i qengjit Dolly?

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit.

Publikuar

2 muaj më parë

më

22 Shkurt, 2024

nga

Shkencëtarët skocezë më 22 shkurt të vitit 1997, njoftuan klonimin e suksesshëm të një qengji, Dolly, me kontributin e tre deleve nëna, një me vezë , tjetra me ADN-në, dhe e treta kishte mbajtur në fetus embrionin e klonuar.

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit. Dolly jetoi në Institutin Roslin në Edinburg, Skoci, madje lindi edhe gjashtë qengja.

Dolly u prek nga artriti dhe më 14 shkurt 2003 u vu në gjumë për vdekje për shkak të sëmundjes progresive të mushkërive. Klonimi i gjitarëve (grupim qeniesh ku bën pjesë edhe njeriu) është provuar tejet joefikas. Dolly ishte e vetmja mes 277 përpjekjeve që mbijetoi dhe arriti deri në atë moshë 6 vjeç, edhe pse në vitin 2014 shkencëtarët kinezë raportuan sukses në klonimin e derrave.

Shkencëtarët që klonuan Dollyn, shpallën në vitin 2007 se teknika e përdorur në rastin e Dollyt nuk mund të jetë e efektshme për klonimin e njeriut.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Pesë fakte interesante rreth Diellit

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Publikuar

3 muaj më parë

më

18 Shkurt, 2024

nga

Dielli është afro 25 mijë vite dritë larg nga qendra e galaktikës tonë “Udha e Qumështit”.

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Dielli prodhon një sasi enorme të energjisë për të nxehur sistemin tonë diellor. Çdo sekondë rreth 700 milionë ton të Hidrogjenit shndërrohen në Helium, me procesin kimik të Fusionit Nuklear.

Dielli përbëhet nga 72% hidrogjen dhe 26% helium, dhe disa elemente të tjera në gjurmë. Kjo masë e dendur përbën rreth 99% të tërë masës në sistemin tonë diellor.

Nëse dielli do të shuhej, brenda një jave temperatura e tokës do të bëhej -18  ̊C. Për një vjet do të bëhej -73  ̊C, ndërsa brenda disa milionë viteve do të stabilizohej në -240  ̊C./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë.

Publikuar

3 muaj më parë

më

18 Shkurt, 2024

nga

“Vala luminoze” në Maldive është një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës. Oqeani shndritë me një hije të pastër kaltër dhe gjelbër. Ky fenomen i mahnitshëm njihet si “vala luminoze”.

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë. Organizmat mikroskopikë, si planktoni dhe bakteret, shkaktojnë një reaksion kimik kur lëvizin në ujë. Këto organizma shkaktojnë një efekt bioluminescent, duke shkaktuar dritë në ujë kur janë të shqetësuar ose të përzier me ujin.

Për vizitorët që kanë fatin të shohin këtë shfaqje të mrekullueshme, ajo ofron një përvojë të pazakontë dhe të mahnitshme. Në këtë spektakël të natyrës, oqeani bëhet si një qiell me yje, duke e bërë atë një destinacion të veçantë për të eksploruar bukuritë dhe misteret e botës nën ujë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara