Lajmet

Argumenti për Asociacionin, “në duart” e Vuçiqit

Stefan Surlliq: Serbia nuk heq dorë nga pozicioni se Kosova ka status të diskutueshëm.

Published

on

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, do të kushtëzojë vazhdimin e dialogut me Kosovën me zbatimin e marrëveshjes për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, thotë Stefan Surlliq, profesor në Fakultetin e Shkencave Politike në Beograd.

Në një intervistë për Radion Evropa e Lirë, Surlliq thotë se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, me politikat e veta tregon se në Kosovë vlejnë konceptet njëetnike, por vetëm për shqiptarët.

Surlliq nuk pret që në rundin e 15 qershorit, palët të bisedojnë për Asociacionin.

Ai thotë se duhet të gjenden “forca të brendshme” që do t’i detyronin liderët të arrijnë marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve, pasi, sipas tij, Bashkimi Evropian ofron vetëm shkopin dhe jo karotën.

Radio Evropa e Lirë: Profesor Surlliq, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, do të përballet të martën me një bashkëbisedues të ri në Bruksel: kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti. Cila është ajo gjëja e parë që prisni nga ky takim?

Stefan Surlliq: Pres që të dyja palët të tregojnë dëshirë dhe vullnet për të vazhduar dialogun, për të biseduar për temat që mund të dalin në tryezë gjatë periudhës së ardhshme. Ka pasur shumë mesazhe të ashpra dhe negative nga Beogradi dhe Prishtina, andaj është edhe simbolikisht e rëndësishme që të takohen dhe, nga pozita e udhëheqësve, të dërgojnë mesazhe më të moderuara dhe të dëshmojnë se janë të vendosur për dialog.

Radio Evropa e Lirë: Kurti ka thënë se Kosova do të paraqitet në Bruksel si palë e barabartë me Serbinë. Kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiq, ka thënë të enjten në Tiranë se kjo është e pamundur, sepse – citoj – Serbia është shtet i njohur ndërkombëtarisht dhe Kosova jo. Si e shihni ju këtë qasje? Ku mund të çojë?

Stefan Surlliq: Serbia nuk heq dorë nga pozicioni se Kosova ka status të diskutueshëm dhe se ai nuk mund të zgjidhet derisa nuk ka marrëveshje midis Beogradit dhe Prishtinës. Në anën tjetër, Kurti e relativizon dialogun dhe konsideron se bëhet fjalë për palë të barabarta. Unë nuk do të pajtohesha. Nëse vërtet bëhet fjalë për palë të barabarta, atëherë përse zhvillohet dialogu? Çështjet teknike, që do të duhej të zgjidheshin midis serbëve dhe shqiptarëve, nuk përmenden më. Autonomia për serbët në Kosovë është lënë plotësisht anash.

Pra, ideja e dialogut është që të arrihet – siç thuhet shpesh – njohja reciproke. Marrë parasysh që Serbia është shtet i pranuar ndërkombëtarisht, zyrtarët evropianë dhe amerikanë presin që gjatë dialogut të arrihet një marrëveshje e atillë, që do të mundësonte zhbllokimin e Kosovës në planin ndërkombëtar dhe anëtarësimin e saj në institucionet dhe organizatat ndërkombëtare – gjë që tash për tash nuk është e mundur pa pajtimin e Serbisë.

Radio Evropa e Lirë: Kosova, megjithatë, është shtet i pranuar nga vende të shumta…

Stefan Surlliq: Po, [Kosova] është e pranuar. Por, shtrohet pyetja nëse Serbia nuk e njeh Kosovën – as pesë vende të Bashkimit Evropian nuk e njohin, çfarë është në favor të Serbisë – atëherë cila është perspektiva e Kosovës për t’u anëtarësuar në BE dhe në NATO, cila është perspektiva e anëtarësimit në Këshillin e Evropës? Mendoj se kjo është shumë e rëndësishme dhe nuk duhet relativizuar.

Albin Kurti tash i tregon muskujt për tema që janë vërtet të rëndësishme, para së gjithash, për qytetarët e Kosovës. Ai duhet ta thotë hapur se ‘është në interesin tonë’ dialogu me Serbinë, i cili do ta zhbllokojë Kosovën drejt rrugës evropiane dhe anëtarësimit në NATO.

Stefan Surlliq
Stefan Surlliq

Radio Evropa e Lirë: Kurti thotë se ky është fillimi i një procesi të ri të bisedimeve me Serbinë. Bashkimi Evropian thotë se është vazhdim i dialogut. Si komentohet në Serbi?

Stefan Surlliq: Më shumë komentohet në dritën e deklaratave të Kurtit. Ai, në fillim, ka thënë se dialogu nuk është fare i rëndësishëm, se është diku tema e pestë. Nëse është kështu, atëherë përse ai, si kryeministër, shkon në takim me presidentin e Serbisë? Ndoshta [presidentja e Kosovës] Vjosa Osmani do të mund të takohej me Vuçiqin. Por, fakti që ai e ka marrë këtë rol, tregon se ai e ka të rëndësishme të marrë pjesë dhe ta udhëheqë dialogun.

Sa i përket pjesës teknike të dialogut, nëse është vazhdim apo fillimi i një të riu, për ekipin negociues të Kosovës dhe për Albin Kurtin është fillimi i një procesi krejtësisht të ri. Ata nuk kanë kurrfarë përvoje. Në ekip nuk shoh anëtarë që kanë marrë pjesë më herët në proces. Kështu që takimi në Bruksel do të jetë një takim fillestar, me të cilin do të njoftohen. Por, supozoj se Bashkimi Evropian nuk do ta ndryshojë formatin.

Radio Evropa e Lirë: Vuçiq e ka porositur Kurtin se nuk ka nevojë të shkojë në Bruksel nëse nuk dëshiron të flasë për Asociacionin e komunave me shumicë serbe. Kurti thotë se nuk mund të formohet ndonjë asociacion njëetnik. A mund të përafrohen këto qëndrime? Nëse po, si?

Stefan Surlliq: Mendoj se argumenti është në duart e Serbisë dhe të përfaqësuesve të komunitetit ndërkombëtar. Diçka që është rënë dakord në fazën paraprake dhe është ratifikuar në Kuvendin e Kosovës me dy të tretat e votave, si mund të mos zbatohet? Mendoj se kjo pyetje, para së gjithash, është për qytetarët e Kosovës, për elitën politike në Kosovë. A do të sillen ata në mënyrë shtetërore dhe t’i respektojnë vendimet që lidhen me Asociacionin?

Albin Kurti thotë për Asociacionin se është koncept njëetnik, por me politikën e tij ai tregon në njëfarë mënyre se në Kosovë mund të kalojnë konceptet njëetnike, por vetëm për shqiptarët. Vendimi i Gjykatës Kushtetuese të Kosovës për pronat e Manastirit të Deçanit nuk respektohet, marrëveshja për Asociacionin e komunave me shumicë serbe nuk zbatohet – çfarë do të thotë që Kosova, si shtet, i respekton ligjet që i përshtaten shumicës shqiptare. Nëse është diçka në favor të komunitetit serb ose dëshirës së tij për autonomi, atëherë kjo nuk vlen dhe nuk do të zbatohet.

Andaj, Vuçiq, edhe pse ndoshta vetë nuk sheh ndonjë dobi të madhe nga Asociacioni, ai e sheh atë si argument të fuqishëm, që do ta përdorë edhe tek akterët ndërkombëtarë, duke këmbëngulur se nuk do të ketë vazhdim të dialogut, derisa ajo që është rënë dakord deri më tani, nuk zbatohet edhe në terren.

Radio Evropa e Lirë: A prisni që të martën në Bruksel të flitet për Asociacionin?

Stefan Surlliq: Mendoj se ka pak gjasa, sepse jo vetëm Albin Kurti, por të gjitha forcat politike në Kosovë janë të bashkuara në atë që Asociacioni është një zgjidhje negative për shoqërinë kosovare. Andaj, në këtë moment, nuk mendoj se do të ketë gatishmëri politike që [Kurti] të pranojë çfarëdo diskutimi për këtë temë. Në anën tjetër, mund të presim që Vuçiq të këmbëngulë pikërisht në këtë dhe kështu të kemi edhe një rund të pasuksesshëm të dialogut.

Radio Evropa e Lirë: Po, Vuçiq ka deklaruar se dialogu i ardhshëm në Bruksel nuk do të jetë i lehtë. A mund të supozoni se në çka ka aluduar?

Stefan Surlliq: Është një presion i vazhdueshëm nga vendet kryesore të Bashkimit Evropian dhe Shtetet e Bashkuara, që duan marrëveshje, që do t’i mundësonte Kosovës njohje të plotë ndërkombëtare dhe anëtarësim në organizatat dhe institucionet ndërkombëtare. Të tjerat, për to janë tema periferike. Ai është i vetëdijshëm për këto dhe, javëve të fundit, disa herë ka thënë se Serbia përballet me presion të paparë.

Radio Evropa e Lirë: Vuçiq me bashkëbiseduesit paraprakë nga Kosova ka hapur edhe temën e ndryshimit të kufijve. A prisni që kjo temë të hapet edhe në takimit Kurti- Vuçiq?

Stefan Surlliq: Nuk besoj. Mendoj se është bërë e qartë, para së gjithash, nga akterët kryesorë ndërkombëtarë se ky opsion nuk mund të merret në shqyrtim. Kurti po ashtu ka thënë në disa raste se nuk mund të flitet për këtë. Nëse ka dëshirë për shkëmbim territoresh, duhet pajtimi i dy palëve. Në këtë rast, nuk mendoj se kjo do të jetë temë, edhe pse kjo nuk do të thotë se Vuçiq nuk ka ende ide për një ndryshim të vijave kufitare, sepse për marrëveshjen finale nuk shihet mbështetje domethënëse e qytetarëve dhe e akterëve politikë, nëse në tryezë është vetëm njohja e Kosovës, pa ndonjë – të them – përmbushje territoriale.

Radio Evropa e Lirë: A prisni marrëveshje të shpejtë midis Kosovës dhe Serbisë?

Stefan Surlliq: Nuk pres. Pres më shumë një marrëveshje si ajo e Uashingtonit, të cilën do ta prezantonte [i dërguari i BE-së për dialogun, Mirosllav] Lajçak, në bazë të temave që kanë qenë pjesë e dialogut, e që janë: të zhdukurit, krimet, pronat private. Këto do të mund të gjenden në një draft-marrëveshje që do ta nënshkruanin Beogradi dhe Prishtina, por kjo marrëveshje nuk do të kishte karakter final, por do të ishte në vazhdën e Marrëveshjes së Brukselit dhe të Uashingtonit.

Nuk ka ende gatishmëri politike as në Beograd, as në Prishtinë që të vihet deri te kompromisi dhe të zgjidhen problemet që i mundojnë edhe serbët, edhe shqiptarët. Diçka finale mund të presim në momentin kur Serbia dhe Kosova të gjenden para hyrjes dhe anëtarësimit të plotë në Bashkimin Evropian.

Radio Evropa e Lirë: Atëherë sa do ta dëmtojë rrugën e tyre evropiane mungesa e marrëveshjes?

Stefan Surlliq: Në Serbi, edhe politikanët, edhe përfaqësuesit e shoqërisë civile vazhdimisht thonë se edhe sikur Serbia e Kosova të merren vesh për çdo gjë nesër, nuk ka perspektivë të hapur [për anëtarësim në BE]. Thjesht, vendet anëtare nuk janë në disponim për politikë të zgjerimit dhe për këtë janë të vetëdijshëm edhe Vuçiq, edhe Kurti. Ndoshta evropianët do të krijojnë një Proces të ri të Berlinit, ndoshta do të ofrojnë mjete të konsiderueshme financiare, por ne nuk kemi ende angazhim të qartë politik që këto dy shoqëri do të jenë pjesë e BE-së në të ardhmen e afërt.

Pra, nëse ofrohet vetëm shkopi dhe jo karota, atëherë nuk çuditem që dialogu, që vazhdon për më shumë se një dekadë, nuk jep rezultate. Besoj se duhet të gjenden forca të brendshme dhe jo ndërkombëtare, që do t’i detyrojnë udhëheqësit politikë të arrijnë marrëveshje, që do të thoshin se për neve normalizimi i marrëdhënieve është i rëndësishëm për të jetuar normalisht dhe jo sa për të përmbushur formalisht një kriter evropian apo ndërkombëtar.

Bota

Kuba goditet nga një tërmet me magnitudë 5.9, s’ka raportime për dëme

Published

on

Një tërmet me magnitudë 5.9 goditi Kubën të hënën, sipas Qendrës Sizmologjike Evropiane-Mesdhetare (EMSC). Autoritetet lokale kanë njoftuar se nuk ka pasur dëme serioze dhe nuk ka raporte për të vdekur apo të lënduar. Tërmeti u regjistrua në një thellësi prej 25 km (15.53 milje). Shërbimi Sizmologjik Kombëtar Kuban e ka raportuar ngjarjen si një tërmet me magnitudë 6.1 ballë, me pasgoditje të shumta në orët e para të mëngjesit, të ndodhura në brigjet lindore të Santiago de Kubës.

Në muajin nëntor, një tërmet me magnitudë 6.9 goditi brigjet e provincës fqinje Granma, duke shkaktuar disa dëme strukturore, por pa viktima. Zona e Santiago de Kubës është e njohur për aktivitetin sizmik, pasi aty kalon një vijë thyerje që ndan pllakën e Amerikës së Veriut dhe pllakën e Karaibeve. Kryeqyteti kuban, Havana, nuk është prekur nga tërmeti./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Haxhiu: Nëse Prokuroria Speciale është e interesuar ta marrë dëshminë e Kurtit mos ta refuzojë kërkesën e tij

Published

on

By

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu ka deklaruar se nëse Prokuroria Speciale është e interesuar që të marrë dëshminë e kryeministrit, Albin Kurti lidhur me rastin e rezervave shtetërore duhet t’i përgjigjet kërkesës së kabinetit të kryeministrit Kurti dhe tri datave që tashmë janë në dispozicion.

Haxhiu tha se kryeministri Kurti nuk e ka refuzuar kërkesën e Prokurorisë Speciale për intervistim.

Këto komente e para e drejtësisë kosovare i bëri gjatë një konference për media që e zhvilloi bashkë me ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku me fokus në punën dhe angazhimin e institucioneve të Republikës së Kosovës në drejtësinë tranzicionale dhe adresimin e krimeve të kryera gjatë luftës në Kosovë.

Kryeministri Kurti nuk e ka refuzuar kërkesën e Prokurorisë Speciale për intervistim, përkundrazi siç e keni parë kryeministri Kurti ka shprehur gatishmëri që kërkesa e tyre të realizohet. Kabineti i kryeministri i ka propozuar tri data se kur mund të realizohet kjo kërkesë bazuar në agjendën e kryeministrit Kurti, dhe tashmë gjatë kësaj jave kanë mbetur dy data që kabineti i kryeministrit i ka propozuar Prokurorisë Speciale. Nuk ka asnjë arsye që prokurorët, të cilët thuhet se janë të interesuar që të marrin dëshminë e kryeministrit Kurti për rezervat shtetërore, nuk ka asnjë arsyen që ata të të refuzojnë që t’i përgjigjen kërkesës së kryeministrit për ta intervistuar në zyre siç ka kërkuar kryeministri Kurti. Nuk është diçka e pazakontë, nuk është diçka e paligjshme, prandaj nëse Prokuroria Speciale është e interesuar që ta marrë dëshminë e kryeministrit, lirisht mund t’i përgjigjet kërkesës së kabinetit Kurti. Prokuroria Speciale me këto veprime ka tendencë për ta minuar punën tonë, për ta bllokuar punën tonë, për ta dëmtuar LVV-në dhe qeverinë siç zakonshëm kanë bërë”, thotë ajo.

Sa i takon asaj nëse institucionet e Kosovës kanë bërë kërkesë për ekstradimin e kryeterroristi, Milan Radojçiq, ministrja Haxhiu tha sevendosja e Radojçiqit në Interpol ka fuqinë juridike për arrestim të përkohshëm me qëllim të ekstradimit në Kosovë.

Tashmë kryeterroristi Rajdoçiciq është në listën e INTERPOL-it, nuk kishte mundur me qenë në listë të INTERPOL-it, pa pas kërkesë, natyrisht që po. Por, është e rëndësishme që të bëhet trysni ndaj Serbisë që të dorëzoj kryeterroristin Milan Radojçiq. Ministria e Drejtësisë së bashku me Prokurorinë dhe Policinë e Kosovës i kanë ndërmarrë të gjitha veprimet sa i përket dorëzimit të tyre në territorin e Kosovës. Vendosja e Radojçiqit në Interpol ka fuqinë juridike për arrestim të përkohshëm me qëllim të ekstradimit në Kosovë”, thotë Haxhiu.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Hachiu thotë se është e qartë që prapa dy sulmeve në veri, atij në Banjskë dhe së fundmi në Iber-Lepencë, qëndron Serbia.

Sipas saj, Kosova nuk ka çka të fsheh, por Serbia po jep informacion të pasakta me qëllim që të heqë përgjegjësinë për dy sulmet terroriste në Kosovës.

Edhe sulmi terrorist në Banjskë edhe në Iber-Lepencë është e qartë që ka të bëjë me ndërmarrje të madhe kriminale të organizuar me shumë armatim, me shumë trajnime që bëhen në Serbi dhe pas tyre është Serbia dhe është e qartë që kjo të kuptohet sa i përket organizatave që mund të na ndihmojnë ne kemi shprehur gatishmërinë që mund të na ndihmoj edhe FBI edhe në vendet tona partnere që të dihet hapur që Serbia qëndron prapa kësaj. Kosova nuk ka çka të fsheh as për Banjskën dhe as për Iber-Lepencin por është e qartë që Serbia tenton që të jap informacion të pasakta dhe të heq përgjegjësinë e saj mbi dy sulme terroriste në Kosovës”, thotë ajo.

Ministrja Haxhiu duke mos thënë detaje për padinë për gjenocid kundër Serbisë, tha se po punojnë në këtë drejtim.

Ekipe të ngushta me ekspertë të fushës kanë qenë të angazhuar në këtë drejtim. Procesi është konfidencial ju kërkoj ndjesë që nuk mund të jap më shumë informacione sepse është i klasifikuar. Sigurisht që do të donim të njoftonim opinionin publik përmes jush për veprimet që i kemi ndërmarrë, por duke qenë se është proces i klasifikuar nuk më lejohet ligjërisht të jap më shumë informacione. Por që është në agjendën tonë, po punojmë me ekspert të çështjes të huaj e po ashtu vendor dhe besojmë për një kohë jo të gjatë do të kemi si me thënë veprime konkrete në kuptim të adresimit të përgjegjësive që i kemi”, tha ajo.

Sa i takon rikthimit të artefakteve nga Serbia në Kosovë, ministri i Kulturës, Hajrullah Çeku tha se nuk ka dilemë që ato i takojnë koleksionit publik muzeal të Kosovës.

Ato janë të Kosovës, pra nuk ka asnjë dilemë që ato i takojnë koleksionit publik muzeal të Kosovës. Angazhimi ynë ka qenë i rregullt në raport me organizatat ndërkombëtare të specializuara në çështje të trashëgimisë kulturore për t’i sensibilizuara ato dhe për të kërkuar veprim edhe këto organizata”, thotë Çeku.

Continue Reading

Lajmet

Haxhiu: Serbia detyrohet që të arrestoj Radojçiqin sipas Konventës për Ekstradim

Published

on

By

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, ka thënë se Kosova ka bërë kërkesë që emri i Milan Radojçiqit të futet në sistemin e Interpol-it, me qëllim të arrestimit të tij të përkohshme nga Serbia dhe ekstradimit të tij në Kosovë.

Ajo ka thënë se sipas Konventës për Ekstradim, Serbia detyrohet që të arrestoj kryeterroristin Milan Radojçiqin dhe terroristët e tjerë dhe brenda 40 ditëve.

Haxhiu shtoi se pas arrestimit, Kosova duhet të dorëzoj kërkesën për ekstradim dhe Serbia do të ketë detyrim që ta dorëzoj atë në Kosovë brenda një afatit të caktuar.

“Ne kemi bërë kërkesë që emri i tij të futet në Interpol, dhe sipas Konventës për Ekstradim kjo ka fuqinë juridike të kërkesë për arrestim të përkohshme me qëllim të ekstradimit. Pra, proceduralisht sipas kësaj Konvente Serbia detyrohet që të arrestoj kryeterroristin Milan Radojçiqit dhe terroristët e tjerë dhe brenda 40 ditëve, pra është arrestim i përkohshme. Kosovës i kërkon që të bëjë kërkesë për ekstradim. Dhe natyrisht që ne do ta bënim, kështu bëjmë me rastet e tjera, atëherë brenda afatit Serbia detyrohet që ta dorëzoj në Kosovë. Vendosja e Rajdojçiqit në Interpol ka fuqinë juridike të kërkesës për arrestim të përkohshme me qëllim të ekstradimit në Kosovë”, ka thënë ajo.

Continue Reading

Lajmet

​KQZ nuk akrediton Listën Serbe

Published

on

By

Anëtarët e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve nuk kanë akredituar Listën Serbe për të marrë pjesë në zgjedhjet e shkurtit.

Shkak për këtë kundërshtim, ishin thirrjet nacionaliste të kryetarit të Listës serbe në Kosovë, Zllatan Ellek, të bëra gjatë prezantimit të listës zgjedhore.

Në fillim, dy anëtarët e VV-së në KQZ, Sami Kurteshi dhe Alban Krasniqi kanë shprehur kundërshtimin për certifikimin e këtij subjekti politik.

Kam rezervat e mia dhe më duhet me i shpreh dhe janë shumë elemente, pra prezantimi i kandidatëve të Listës serbe. Pra asnjëherë nuk përmend Republika e Kosovës por thotë ‘Kosovo i Metohija’. Nuk thotë ‘rrnoftë Kosova por rrnoftë Serbia’. Përfaqësuesit e kësaj liste mbajnë kontakte me pushtetin e Vuçiqit ku shihet edhe Radojiçiqi, ku kanë lidhje me sulmin terrorist në Banjskë dhe së fundmi edhe në Ibër Lepenc”, u shpreh ai, teksa lëshoi një audio-incizim ku dëgjohet Allek me thirrje kundër Republikës së Kosovës.

Kundër certifikimit të Listes serbe doli edhe anëtari tjetër i VV-së, Alban Krasniqi, i cili kërkoi veprime nga Prokuroria e Shtetit.

Edhe anëtarët tjerë që vijnë nga radhët e opozitës kanë shprehur shqetësimet e tyre, ndërsa përfaqësuesi i Partisë Demokratike në KQZ, Arianit Elshani, ka kujtuar se verifikimi i listave të kandidatëve ka kaluar nëpër disa institucione dhe asnjë prej tyre nuk ka dhënë ndonjë vërejtje.

Ndaj të njëjtat shqetësime me anëtarin e VV-së, mirëpo kam një shqetësim tjetër për shkak se rekomandimi i Zyrës për Regjistrim të Partive ka thënë se ky subjekt plotëson të gjitha kriteret që të jetë në garë për zgjedhjet e 9 shkurtit. Është bazuar edhe në deklarimet e MPB dhe MPJ dhe të gjithë kanë thënë se subjekti në fjalë i plotëson kriteret. Unë me këtë rast abstenoj deri në definimin e saktë sepse certifikimi i subjekteve duhet ta ketë një konsensus të përbashkët”, u shpreh Elshani.

Elshani ka kujtuar se edhe Ministria e Punëve të Brendshme nuk ka dhënë asnjë vërejtje për listën kandidatëve të subjektit politik.

“Të gjithë e dimë se kush është Lista serbe, mirëpo është mirë me na tregu Ministria e Punëve të Brendshme. Është mirë ata me ma tregu se kush janë pjesëtarë të këtij subjekti politik. Unë propozoj që të diskutoni me MPB-në dhe të vini me një rekomandim, qoftë pro apo kundër certifikimit”, u shpreh tutje Elshani.

 

Continue Reading

Të kërkuara