Shëndet

Ankthi tek fëmijët: Si ta njohim dhe si t’i ndihmojmë?

Published

on

Pothuajse një në dhjetë fëmijë përballet me ankth – jo thjesht me stresin e përditshëm, por me çrregullime të ankthit që ndikojnë drejtpërdrejt në funksionimin e tyre në shtëpi, në shkollë dhe në marrëdhëniet shoqërore.

Sipas të dhënave nga Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, në periudhën 2016–2019 rreth 9.4% e fëmijëve të moshës 3–17 vjeç u diagnostikuan me ankth.

Pas pandemisë, këto shifra ka shumë gjasa të jenë rritur, pasi shëndeti mendor i fëmijëve u përkeqësua ndjeshëm.

Shenjat e ankthit tek fëmijët

Njohja e shenjave është hapi i parë për të ndihmuar një fëmijë që vuan nga ankthi. Megjithatë, kjo shpesh është e vështirë, sepse tek fëmijët ankthi shfaqet ndryshe nga tek të rriturit. Sipas psikologes klinike Dr. Caroline Danda, disa shenja të zakonshme janë:

Kërkim i vazhdueshëm i sigurisë

Pyetje të shpeshta të tipit “po sikur…?”

Frikë për të bërë gjëra të zakonshme

Shmangie e situatave sociale ose përvojave të reja

Sjellje sfiduese, agresivitet apo shpërthime nervash

Ndërsa Dr. Kelsey M. Latimer thekson se ankthi shpesh manifestohet edhe përmes:

Problemeve me gjumin (vështirësi për të fjetur ose zgjime të shpeshta)

Ndryshimeve në oreks

Tërheqjes nga shoqëria

Dhimbjeve të trupit (barku, koka) apo ndjesisë së lodhjes pa arsye të dukshme

Si t’i ndihmojmë fëmijët që vuajnë nga ankthi?

Së pari, është e rëndësishme të kuptoni se ankthi i fëmijës nuk është pasojë e prindërimit të keq. Siç thotë Dr. Latimer:

“Fakti që një fëmijë vuan nga ankthi nuk ju bën prind të keq.”

Çelësi është dëgjimi aktiv e pa gjykim. Shmangni fraza si “mos e merr aq seriozisht” apo “duhet ta kapërcesh”, sepse mund t’i bëjnë fëmijët të ndihen të keqkuptuar. Një bisedë e qetë – gjatë një shëtitjeje, një vakti apo një momenti të përbashkët – mund të ketë ndikim të madh.

Disa hapa praktikë që mund të ndihmojnë janë:

Krijimi i një mjedisi të sigurt dhe të qetë ku fëmija ndihet i lirë të shprehë emocionet.

Përdorimi i teknikave të thjeshta relaksimi, si frymëmarrja e thellë.

Përdorimi i gjesteve të ngrohta, si përqafimet, që kanë efekt qetësues edhe tek adoleshentët.

Ruajtja e një rutine të qëndrueshme, e cila u jep fëmijëve ndjenjë sigurie.

Nëse ankthi fillon të ndikojë thellësisht në jetën e përditshme të fëmijës, është e rëndësishme të kërkohet ndihmë profesionale.

Psikologët për fëmijë dhe adoleshentë janë të specializuar për të ofruar mbështetje dhe strategji efektive për menaxhimin e ankthit. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Gripi nuk ka shanse! Këshilla praktike për të qëndruar të shëndetshëm

Published

on

Stina e vjeshtës dhe dimrit shpesh shoqërohet me rritje të rasteve të gripit dhe infeksioneve të frymëmarrjes, për shkak të motit të ftohtë dhe ndryshimeve të papritura të temperaturës.

Megjithëse ilaçet mund të jenë opsion, ekzistojnë disa mënyra natyrale për të lehtësuar simptomat/parandaluar përkeqësimin e sëmundjes.

Uji dhe lëngjet: Konsumimi i lëngjeve ndihmon në parandalimin e dehidratimit dhe lehtëson rrjedhjen e hundëve. Pini ujë, lëngje frutash, supë me lëng pule ose ujë të ngrohtë me mjaltë dhe limon. Shmangni pijet me kafeinë, që mund të shkaktojnë etje.

Ujë me kripë: Gargara me ujë të ngrohtë dhe kripë ndihmon për të qetësuar fytin e irrituar dhe për të lehtësuar simptomat e ftohjes.

Supë me lëng pule: Studimet kanë treguar se supa e pulës ka efekt antiinflamator dhe ndihmon në rrjedhjen e hundëve, duke kufizuar aktivitetin e viruseve në pjesën e brendshme të hundës.

Antihistamina: Përdorimi i saj mund të lehtësojë rrjedhjen e hundëve, teshtimat, lotimin e syve dhe kollitjen.

Lagështira: Ajri i thatë favorizon përhapjen e viruseve. Përdorni aparate për lagështi, por kujdesuni t’i pastroni rregullisht sipas udhëzimeve të prodhuesit, për të shmangur mykun dhe bakteret.

Këto masa të thjeshta e ndihmojnë trupin të përballojë gripin më lehtë dhe të ruani shëndetin gjatë muajve më të ftohtë. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Shëndet

Këto janë përfitimet e xhenxhefilit për shëndetin

Published

on

Xhenxhefili është një nga erëzat më të shëndetshme dhe konsumimi i tij i rregullt sjell shumë përfitime për organizmin.

Përmirëson qarkullimin e gjakut

Xhenxhefili përmban minerale të rëndësishme si magnezi, kromi dhe zinku, që ndihmojnë në përmirësimin e qarkullimit të gjakut. Ai është i dobishëm kur jeni të sëmurë dhe keni ethe apo temperaturë të lartë.

Ndihmon në luftimin e inflamacioneve

Dhimbjet e vazhdueshme dhe inflamacionet shkojnë dorë për dore. Xhenxhefili njihet si anti-inflamator natyral, i cili lehtëson dhimbjet dhe përmirëson  gjendjen e përgjithshme të trupit.

Si ta përdorni xhenxhefilin?

Mund të përdoret në shumë forma, i freskët, në pluhur a i ëmbëlsuar. Për efekt shërues kur jeni ftohur, zien xhenxhefil në ujë të vluar, shtoni limon e një lugë mjaltë. Ky kombinim është i shkëlqyer për të lehtësuar simptomat e përshpejtuar shërimin. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Lëngjet e gazuara shkaktojnë probleme serioze me mëlçinë!

Published

on

Nuk është një sekret që lëngjet e gazuara mund të jenë të dëmshme për mëlçinë. Përveç rritjes së rrezikut për sëmundje kardiovaskulare, prishjes së dhëmbëve dhe mbipeshes, këto pije ndikojnë negativisht edhe në funksionimin e mëlçisë.

“Mëlçia ndihmon në metabolizimin e karbohidrateve, proteinave dhe yndyrnave që konsumojmë, dhe më pas i ruan ato si glukogjen, vitamina dhe minerale për përdorim të mëvonshëm”, thotë dietologia me bazë në New York, Carrie Gans.

“Ajo gjithashtu ndihmon në heqjen e toksinave nga gjaku dhe zvogëlon dëmtimin e trupit”, shton ajo.

Studimet tregojnë se konsumimi i tepruar i sheqerit mund ta mbingarkojë mëlçinë, duke e kthyer në yndyrë. Sipas Klinikës Mayo, simptomat e sëmundjes së mëlçisë yndyrore jo-alkoolike përfshijnë lodhje dhe dhimbje, e mund të çojnë në cirozë dhe dështim të mëlçisë.

Konsumimi i madh i pijeve të gazuara shkakton edhe rezistencë ndaj insulinës. Një studim tregoi se njerëzit që pinin katër pije me sheqer në ditë për tre javë, në total 40-80 gram sheqer, raportuan rritje të rezistencës ndaj insulinës. Kjo gjithashtu rrit rrezikun për diabetin e tipit 2.

Pijet e gazuara janë të dëmshme jo vetëm për shkak të sheqerit, por edhe për shkak të përmbajtjes së lartë të shurupit të misrit me fruktozë.

Një studim mbi minjtë zbuloi se konsumimi i gjatë i këtij shurupi shkaktoi dëmtime në mëlçi e përkeqësim të barrierës së murit të zorrëve. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Ky frut ‘i shëndetshëm’ mund të dëmtojë tretjen tuaj

Published

on

Një mjek i njohur nga Universiteti i Harvardit ka zbuluar se jo të gjitha frutat janë po aq të dobishme për shëndetin, duke treguar se një prej tyre nuk bën pjesë kurrë në dietën e tij.

Sipas specialistit, ky frut, edhe pse shihet si i shëndetshëm shkakton probleme me tretjen dhe po ashtu ndikon negativisht në shëndetin e zorrëve, veçanërisht tek personat me ndjeshmëri të lartë.

Në intervistën e tij, mjeku përmendi frutat më të mira për aparatin tretës, si frutat e pyllit, kivi, mollët dhe dardhat, të pasura me fibra që ndihmojnë në balancën e mikrobiotës intestinale.

Ai paralajmëroi për disa fruta që duhen konsumuar me kujdes, pasi përmbajnë sheqerna të thjeshta në sasi të larta ose mund të shkaktojnë fryrje dhe parehati. Në këtë grup përfshihet edhe fruti që ai nuk e konsumon asnjëherë, duke e cilësuar problematik për shëndetin e zorrëve.

Sipas mjekut të Harvardit, fruti që duhet shmangur është bananja e pjekur. Ai shpjegon se bananjat që kanë arritur në një fazë të pjekur përmbajnë sheqerna të thjeshta në sasi të madhe, që rrisin glukozën në gjak dhe nuk furnizojnë siç duhet bakteret e mira të zorrëve.

Ky qëndrim ka tërhequr vëmendje, duke treguar se edhe ushqimet që konsiderohen “gjithmonë të shëndetshme” mund të kenë efekte të padëshiruara, varësisht nga organizmi i secilit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara