Lajmet

Analizë: Vlerësimi i ri mbi origjinën e COVID-19 ngjall konfuzion

Si u përhap COVID-19?

Published

on

Nga Paul LeBlanc

“Ne duam të dimë se si erdhëm deri te kjo, kështu që ne mund të përpiqemi dhe të parandalojmë që diçka e ngjashme të mos ndodhë në të ardhmen”.

Këto fjalë nga David Relman, një ekspert i sëmundjeve infektive dhe mikrobiolog në Universitetin e Stanfordit, pasqyrojnë bisedën kombëtare rreth origjinës së COVID-19 në vitin 2021.

A rrodhi nga laboratori? A ishte një transferim zoonotik? Diçka tjetër? Natyrisht, me kalimin e kohës edhe përgjigja do të jetë e qartë. Por tani, tri vjet qëkur nisi pandemia që ende po ndikon në jetën e përditshme, një vlerësim i Departamentit të Engjisë i Shteteve të Bashkuara të Amerikës vetëm sa shtoi konfuzionin rreth asaj që ndodhi në të vërtetë në Wuhan, në fund të vitit 2019.

Departamenti ka vlerësuar se pandemia COVID-19 ka shumë gjasa të ketë dalë si pasojë e një rrjedhjeje laboratorike në Kinë, sipas një raporti të inteligjencës që u raportua për herë të parë nga Wall Street Journal, të dielën. Megjithatë, sipas dy burimeve, departamenti tha në raportin e inteligjencës se nuk beson se koronavirusi rrodhi aksidentalisht nga një laborator në Wuhan.

Agjencitë e inteligjencës mund të bëjnë vlerësime me nivel të ulët të besueshmërisë, të mesëm ose të lartë; dhe një vlerësim i ulët besueshmëri në përgjithësi do të thotë se informacioni i marrë nuk është mjaftueshëm i besueshëm ose është shumë i fragmentuar për të sjellë një gjykim më përfundimtar analitik ose se nuk ka informacion të mjaftueshëm në dispozicion për të nxjerrë një përfundim më të qëndrueshëm.

Këshilltari për siguri kombëtare, Jake Sullivan, e pranoi në “State of the Union” të CNN të dielën se komuniteti i inteligjencës është i ndarë për këtë çështje, si dhe tregoi se presidenti amerikan, Joe Biden, ka vënë në dispozicion njerëz për të arritur deri në fund të çështjes së origjinës.

Komuniteti i inteligjencës ka qenë i ndarë mbi këtë çështje për vite.

  • Në vitin 2021, komuniteti i inteligjencës deklasifikoi një raport që tregon se katër agjenci në komunitetin e inteligjencës vlerësuan me besim të ulët se virusi mund të kalojë nga kafshët te njerëzit natyrshëm në natyrë.
  • Një vlerësim me besim të mesëm tregoi se pandemia ishte si rezultat i një aksidenti laboratorik.
  • Tre elementë të tjerë të komunitetit të inteligjencës nuk u bashkuan rreth asnjërit shpjegim pa informacion shtesë, thuhet në raportin e komunitetit.

Teoria e rrjedhjes laboratorike u mbështet më shumë

Në pjesën më të madhe të vitit 2020, mbështetësit e teorisë së rrjedhjes laboratorike po luftonin kundër pretendimeve se ata ishin ksenofobikë apo racist – pjesërisht falë retorikës antikineze që rrodhi nga ish-presidenti Donald Trump, i cili e përqafoi këtë teori.

Një hetim që u nis nga Departamenti i Shtetit nën qeverisjen e Trumpit, mbi atë nëse programi i armëve biologjike të Kinës mund të ketë pasur ndikim të madh në origjinën e pandemisë në Wuhan, u hodh poshtë në fazat e para të administratës së Bidenit.

Edhe një letër e ekspertëve të shëndetit publik, që u publikua në shkurt të vitit 2020, gjithashtu vuri theksin se origjina e virusit është nga natyra.

Por teoria e rrjedhjes së laboratorit ka fituar më shumë tërheqje me kalimin e kohës, veçanërisht pas raporteve se komuniteti i inteligjencës gjeti prova se studiuesit në Institutin e Virologjisë në Wuhan u sëmurën rëndë me një virus misterioz në nëntor 2019 – megjithëse nuk është e qartë nëse ata kontraktuan Covid-19 dhe asnjë provë tjetër nuk ka dalë për të vërtetuar atë raport.

Deri në korrik të vitit 2021, zyrtarë të lartë të administratës Biden që mbikëqyrën një rishikim të inteligjencës mbi origjinën besonin se teoria e rrjedhjes së virusit nga laboratori ishte të paktën po aq e besueshme sa mundësia që virusi të shfaqej natyrshëm në natyrë – një ndryshim dramatik nga një vit më parë, kur demokratët e minimizuan publikisht një ide e tillë.

“S’është përgjigje definitive”

Vlerësimi i fundit i inteligjencës iu dha Kongresit ndërsa republikanët në Capitol Hill kanë kërkuar hetime të mëtejshme mbi teorinë, si dhe akuzojnë administratën Biden për minimizimin e mundësisë së saj.

Kryetari i Dhomës për Punë të Jashtme, Michael McCaul tha të dielën se është “i kënaqur” që Departamenti i Energjisë “më në fund arriti të njëjtin përfundim që unë kisha arritur tashmë”. (Republikani i Teksasit kishte lëshuar një raport të vitit 2021 që arriti në përfundimin se provat treguan se pandemia kishte origjinën nga laboratori në Wuhan.

“Tani është koha që e gjithë administrata Biden t’i bashkohet Departamentit të Energjisë, Byrosë Federale të Hetimit dhe shumicës së amerikanëve duke përfunduar publikisht atë që na tha arsyeja e shëndoshë në fillim – pandemia COVID-19 filloi nga një rrjedhje laboratori në Wuhan të Kinës”, tha McCaul në një deklaratë.

Sullivan tha të dielën se Biden ka urdhëruar që laboratorët kombëtarë, të cilët janë pjesë e Departamentit të Energjisë, të analizoheshin.

“Tani për tani, nuk ka një përgjigje përfundimtare që ka dalë nga komuniteti i inteligjencës për këtë pyetje”, tha ai.

“Disa elementë të komunitetit të inteligjencës kanë arritur në përfundime nga njëra anë, disa nga ana tjetër. Një numër prej tyre kanë thënë se thjesht nuk kanë informacion të mjaftueshëm për të qenë të sigurt”, deklaroi ai tutje.

Pra, ku na lë kjo? Jo shumë larg nga ku nisëm.

Pandemitë e kaluara kanë dalë nga transmetimi natyror përmes kafshëve dhe shpesh duhen muaj ose vite për të zbuluar strehuesin nëpër të cilin kaloi virusi ndërsa u përshtat për të infektuar njerëzit.

Në disa raste, si në Ebola, burimi natyror origjinal nuk është identifikuar kurrë. Dhe kanë kaluar më shumë se 40 vjet që nga rastet e para të Ebolës./UBTNews/

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara