

Bota
Analizë: Cili vend ballkanik është më afër anëtarësimit në BE?
Published
6 months agoon
By
EAd SulMë 30 tetor, Komisioni Evropian publikoi raportet e zgjerimit për vitin 2024, duke ofruar një vlerësim të hollësishëm të progresit të bërë nga vendet që kanë aspirata për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian. Raportet përfshijnë Gjeorgjinë, Moldavinë, Ukrainën, Turqinë, dhe vendet e Ballkanit Perëndimor (Shqipërinë, Bosnjë dhe Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut, dhe Serbinë).
Këto vlerësime shoqërohen me rekomandime dhe udhëzime të detajuara për reformat që secili kandidat duhet të prioritarizojë në mënyrë që të përparojë në negociatat e anëtarësimit.
Në fund të tetorit, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, realizoi një vizitë të rëndësishme në Ballkanin Perëndimor, duke vizituar Shqipërinë, Bosnjë dhe Hercegovinën, Kosovën, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi dhe Serbinë. Ajo siguroi që zgjerimi i Bashkimit Evropian do të mbetet një prioritet kryesor gjatë mandatit të saj të ardhshëm, duke e quajtur këtë proces të rëndësishëm për stabilitetin dhe zhvillimin e rajonit. Në një konferencë të përbashkët me kryeministrin Edi Rama në Tiranë, von der Leyen theksoi: “Të jeni të sigurt se zgjerimi do të mbetet një prioritet kryesor në mandatin tim të ardhshëm.”
Zgjerimi i BE-së në Ballkanin Perëndimor është një çështje që ka qenë në diskutim për më shumë se 20 vjet, dhe Brukseli ka pasur periudha të ndryshme të tërheqjes dhe lëshimeve gjatë këtij kohë. Megjithatë, pas një periudhe të tensionuar, von der Leyen dhe Komisioni Evropian kanë siguruar angazhimin e plotë për të avancuar këtë proces.
Pozita aktuale e vendeve kandidate për BE
Gjeorgjia
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Komisioni Evropian dha një vlerësim kritik për Gjeorgjinë, duke theksuar zhvillime shqetësuese që dëmtojnë rrugën e saj drejt BE-së, siç janë mangësitë në zgjedhjet parlamentare dhe presionet ndaj votuesve. Gjeorgjia, që mori statusin e vendit kandidat në dhjetor 2023, është në një situatë të vështirë, dhe Komisioni Evropian paralajmëron se nëse nuk korrigjon kursin e saj, mund të vonohet hapja e negociatave të anëtarësimit.
Moldavia
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Moldavia ka bërë progres të dukshëm në miratimin e legjislacionit të BE-së dhe Komisioni Evropian ka vlerësuar se, nëse plotëson kushtet, vendi mund të hapë negociatat për kapitujt deri në vitin 2025. Presidentja Maia Sandu dhe qytetarët moldavë kanë shprehur një angazhim të fuqishëm për anëtarësim në BE, duke votuar pro ndryshimeve kushtetuese që nënvizojnë kursin pro-BE.
Ukraina
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Komisioni Evropian vlerësoi se Ukraina po bën përparime të mëdha përkundër luftës së agresionit të Rusisë, dhe se duhet të bëhen hapa më të qartë për hapjen e negociatave në vitin 2025. Ukraina është e angazhuar për reformat në fusha të ndryshme dhe është shprehur e gatshme për të përmbushur kushtet e nevojshme për të avancuar në procesin e anëtarësimit.
Turqia
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Komisioni ka theksuar një “rifillim gradual” të marrëdhënieve midis BE-së dhe Turqisë, por ka bërë të ditur se nuk ka pasur përparim në përmbushjen e standardeve demokratike. Megjithatë, Turqia ka një rëndësi strategjike për BE-në dhe ka shprehur interesin për të vazhduar bisedimet për integrimin.
Shqipëria
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Shqipëria është një nga vendet që ka bërë përparime të dukshme, duke hapur kapitullin e parë të negociatave të anëtarësimit më 15 tetor. Kryeministri Edi Rama e vlerësoi këtë hap si një arritje historike, ndërsa Komisioni Evropian ka vendosur që të mbyllen negociatat me Shqipërinë deri në fund të vitit 2027. Ky progres është parë si një sukses jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për gjithë rajonin.
Bosnjë dhe Hercegovina
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Bosnja ka përjetuar një stagnim në reformat e saj, ku zhvillimet pozitive janë penguar nga tensionet në entitetin e Republika Srpska. Megjithatë, autoritetet kanë shprehur gatishmërinë për të përshpejtuar reformat dhe për të avancuar në rrugën e anëtarësimit, ndonëse problemi i retorikës secesioniste mbetet një pengesë e madhe.
Kosova
Statusi i anëtarësimit: kandidate e mundshme
Komisioni Evropian ka deklaruar se është i gatshëm të përgatisë një opinion për aplikimin e Kosovës për anëtarësim në BE, por ende ka pengesa të rëndësishme nga vendet anëtare të BE-së që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës. Kosova aplikoi për anëtarësim në BE në dhjetor 2022, por pa një miratim të plotë nga të gjitha shtetet anëtare, procesi i saj mbetet i pasigurt.
Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, dhe Serbia
Të tri vendet kanë bërë progres në negociatat e anëtarësimit, megjithatë, Mal i Zi dhe Maqedonia e Veriut duhet të përshpejtojnë zbatimin e reformave të lidhura me sundimin e ligjit, ndërsa Serbia ka përmbushur disa kritere, por ka ende pengesa në disa fusha të rëndësishme të drejtësisë dhe demokracisë. Komisioni ka vendosur synime për mbylljen e negociatave për këto vende deri në vitin 2026 për Malin e Zi dhe deri në vitin 2027 për Serbinë.
Përfundimisht, rruga e zgjerimit të BE-së për vendet e Ballkanit Perëndimor dhe për shtetet tjera kandidate mbetet e ngarkuar me sfida, por ka gjithashtu mundësi për avancim të rëndësishëm nëse reformat e nevojshme zbatohen me përkushtim dhe përgjegjësi.
Kjo analizë është edhe kontribut i Agjencisë Telegrafike Shqiptare
Bota
Kardinalët votojnë sot përsëri për ta zgjedhur papën e ri
Published
1 day agoon
May 8, 2025By
UBTnews
Kardinalët katolikë romanë janë kthyer të enjten në Kapelën Sistine, për ta rifilluar votimin për zgjedhjen e papës së ri në konklavën më të madhe dhe gjeografikisht më të shumëllojshme në historinë e tyre.
Kardinalët e nisën të mërkurën punën thellësisht rituale dhe të fshehtë për emërimin e një udhëheqësi të ri për 1.4 miliardë katolikët në mbarë botën.
Por, në mbrëmje tym i zi doli nga oxhaku në çatinë e kapelës, gjë që tregoi se nuk u zgjodh papa i ri në votimin e parë.
Kardinalët pritej ta nisnin votimin e dytë sot rreth orës 9 të mëngjesit, sipas asaj që ka njoftuar më herët Vatikani.
Tym i bardhë do të tregojë se Kisha Katolike ka zgjedhur udhëheqësin e ri, që do të zëvendësojë Papa Françeskun, i cili ndërroi jetë muajin e kaluar.
Nëse votimi i parë të enjten rezulton vendimtar, zgjedhja mund të shpallet rreth orës 11:00. Në të kundërt, sinjalet me tym do të vijnë më vonë gjatë ditës.
Asnjë papë nuk është zgjedhur në ditën e parë të këshillit, e njohur si konklava e fshehtë, prej shekujsh, prandaj votimi mund të vazhdojë për disa ditë para se ndonjëri nga princat me kapele të kuqe të kishës t’i marrë shumicën e nevojshme prej dy të tretat e votave për t’u bërë papa i 267-të.
Kardinalët, gjatë ditëve të fundit, kanë dhënë vlerësime të ndryshme për atë që kërkojnë tek papa i ardhshëm.
Derisa disa kanë bërë thirrje për vazhdimësi me vizionin e Françeskut për më shumë reforma dhe të qenit të hapur, të tjerë kanë kërkuar rikthim tek traditat e vjetra. Shumë kanë shprehur dëshirën për një papat më të parashikueshëm dhe të matur.
Një rekord prej 133 kardinalësh nga 70 vende do të hyjnë në Kapelën Sistine, në krahasim me 115 nga 48 vende në konklavën e vitit 2013 – një rritje që pasqyron përpjekjet e Françeskut për të zgjeruar ndikimin e kishës në rajone të largëta me pak katolikë.
Ende nuk ka favorit të qartë, megjithëse kardinali italian Pietro Parolin dhe kardinali filipinas Luis Antonio Tagle konsiderohen ndër pretendentët kryesorë.
Ashtu si në kohët mesjetare, kardinalëve do t’u ndalohet komunikimi me botën e jashtme gjatë konklavës, dhe Vatikani ka ndërmarrë masa të teknologjisë së lartë për të siguruar fshehtësinë, duke përfshirë pajisje që bllokojnë sinjalet për të parandaluar përgjimin.
Gjatësia mesatare e dhjetë konklavave të fundit ka qenë pak më shumë se tri ditë, dhe asnjë nuk ka zgjatur më shumë se pesë ditë. Konklava e vitit 2013 zgjati vetëm dy ditë.
Kardinalët do të përpiqen ta mbyllin procesin shpejt edhe këtë herë, për të shmangur përshtypjen se janë të përçarë ose se kisha është pa udhëheqje./REL/
Bota
Vance: SHBA dhe Evropa në të njëjtin ekip, qesharake të mendosh për një përçarje
Published
1 day agoon
May 8, 2025By
UBTnews
Zëvendëspresidenti i SHBA-së, JD Vance, tha sot se ai ende beson se Shtetet e Bashkuara dhe Evropa janë në të njëjtin ekip dhe se është qesharake të mendosh se mund të ketë një përçarje midis dy aleatëve të hershëm.
Megjithatë, Vance tha në një aktivitet të organizuar nga Konferenca e Sigurisë së Mynihut në Uashington se SHBA-ja dhe Evropa janë bërë shumë të zhytur në qëndrimin e sigurisë të 20 viteve të fundit, i cili nuk është i përshtatshëm për 20 vitet e ardhshme, raporton Reuters.
“Kultura evropiane dhe kultura amerikane janë shumë të lidhura dhe do të jenë gjithmonë të lidhura. Mendoj se është krejtësisht absurde të mendosh se do të jetë ndonjëherë e mundur të krijohet një përçarje serioze midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Evropës”, theksoi Vance.
Ai tha se administrata Trump dëshiron që Rusia dhe Ukraina të bien dakord mbi disa udhëzime për bisedime të drejtpërdrejta, të cilat, sipas Vance, janë të nevojshme për t’i dhënë fund luftës.
Vance tha se SHBA-të i konsiderojnë lëshimet që Rusia ka kërkuar shumë të mëdha, por tha se nuk është aq pesimist në lidhje me shanset e përfundimit të konfliktit.

Pakistani ka pezulluar përkohësisht të gjitha operacionet e fluturimeve në aeroportet në Islamabad, Karaçi, Lahore dhe Sialkot për shkak të “arsyeve operacionale” të enjten në mëngjes, tha autoriteti i aeroporteve të vendit, raporton BBC.
Kjo vjen një ditë pasi India nisi sulme ajrore në Pakistan dhe Kashmirin e administruar nga Pakistani në përgjigje të sulmit të muajit të kaluar në Pahalgam, ku u vranë 26 persona.
Të mërkurën, pati raportime se Pakistani mbylli disa aeroporte pas sulmeve. Por rregullatori i aeroporteve të vendit më vonë tha se hapësira ajrore e Pakistanit ishte e hapur dhe “e sigurt për aktivitetet e aviacionit civil”.
Bota
Qetësi në qytetet ukrainase në orët e para të armëpushimit të shpallur nga Kremlini
Published
1 day agoon
May 8, 2025By
UBTnews
Qytetet ukrainase duken të jenë të qeta mëngjesin e së enjtes, pasi ka hyrë në fuqi një armëpushim treditor i shpallur nga Rusia. Thuhet se nuk ka pasur asnjë sulm me dronë apo raketa mëngjesin e sotëm, pas disa netësh bombardimesh të pareshtura.
Megjithatë, Forcat Ajrore të Ukrainës njoftuan se avionët rusë hodhën dy herë bomba të telekomanduara mbi rajonin Sumi në verilindje të vendit, në orët e para të mëngjesit të së enjtes.
Sulmi i parë ndodhi pothuajse tri orë pasi hyri në fuqi armëpushimi, ndërsa i dyti brenda dy orësh. Nuk ka të dhëna për dëmet e shkaktuara.
Kryeqyteti Kiev është i qetë në orët e para të ditës, por nuk është e qartë nëse luftimet janë ndalur edhe në vijën e frontit.
Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, shpalli armëpushimin 72-orësh për të përkuar me aktivitetet përkujtimore të 80-vjetorit të fitores ndaj Gjermanisë naziste në Luftën e Dytë Botërore.
Ai po i mirëpret në Moskë presidentin kinez, Xi Jinping, dhe liderë të tjerë për festimet e Ditës së Fitores më 9 maj, që përfshijnë edhe një paradë ushtarake në Sheshin e Kuq.
Mes të ftuarve janë edhe kryeministri sllovak, Robert Fico, që ka kritikuar hapur mbështetjen e BE-së për Ukrainën, si dhe presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, i cili vizitoi Moskën pavarësisht trysnisë nga BE-ja se kjo vizitë mund të dëmtojë ambiciet e Serbisë për anëtarësim në bllok.
Kremlini njoftoi se Putin do të zhvillojë takime dypalëshe me liderët më 9 maj.
Ukraina nuk e ka pranuar armëpushimin, duke theksuar se Putini e shpalli atë vetëm për ta krijuar një përshtypje se kërkon përfundimin e luftës.
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, deklaroi në një fjalim më 7 maj se alarmet për sulme ajrore kishin rënë në të gjithë vendin pas një nate me sulme të rënda.
“Gjatë natës pati një tjetër sulm rus me raketa dhe dronë – sulme balistike dhe mbi 140 dronë kamikazë vetëm në një natë“, tha Zelensky. “Ishte zhurmë në Kiev dhe në qytete të tjera. Fatkeqësisht ka të plagosur dhe të vrarë.”
Ai theksoi se Ukraina mbetet e përkushtuar ndaj propozimit për një armëpushim 30-ditor në këtë luftë, e cila nisi pasi Rusia e filloi pushtimin e plotë të Ukrainës në shkurt 2022.
Propozimi për armëpushim 30-ditor u bë nga Shtetet e Bashkuara në mars dhe u pranua nga Ukraina.
Rusia ka thënë se një marrëveshje e tillë mund të hyjë në fuqi vetëm nëse vendosen mekanizma për zbatimin e saj.
Të dyja vendet përballen me trysni nga presidenti amerikan, Donald Trump, për t’i dhënë fund shpejt konfliktit më të madh në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Putin ka shprehur gatishmërinë për paqe, por zëvendëspresidenti amerikan, JD Vance, tha se “rusët po kërkojnë shumë”, ndërsa SHBA-ja po përpiqet të sjellë palët në tryezën e bisedimeve.
Vance shtoi se Ukraina nuk duhet të mbetet e fiksuar pas idesë së një armëpushimi 30-ditor, duke thënë se “dallimet janë të thella”, por ai është “mjaft optimist” për mundësinë e përfundimit të luftës./REL/

Ish-partnerja e Liam Payne, Cheryl, trashëgon pasurinë e tij me vlerë 32.3 milionë dollarë

Ushqimet më të mira kundër fryrjes së stomakut

Kosova me Donjeta Sadikun dhe vëllezërit Bajoku në Kupën Botërore

LDK dorëzon kallëzime penale për anëtarët e Qeverisë në detyrë

Qëndrimi ulur për periudha të gjata rrit rrezikun për sëmundje kronike

Trump habit me veprimin: Punësoi yllin e reality show-t në muzeun e Holokaustit

UEFA vendos për lojtarin më të mirë të ndeshjes

Të mirat dhe “dëmet” nga konsumimi i fasuleve

Policia jep detaje për aksionin në disa lokacione në veri ku u zbulua punishtja e armëve, u arrestuan tre të dyshuar
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet4 weeks ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim