Bota
Analizë: Cili vend ballkanik është më afër anëtarësimit në BE?
Published
1 month agoon
By
UBT NEWSMë 30 tetor, Komisioni Evropian publikoi raportet e zgjerimit për vitin 2024, duke ofruar një vlerësim të hollësishëm të progresit të bërë nga vendet që kanë aspirata për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian. Raportet përfshijnë Gjeorgjinë, Moldavinë, Ukrainën, Turqinë, dhe vendet e Ballkanit Perëndimor (Shqipërinë, Bosnjë dhe Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut, dhe Serbinë).
Këto vlerësime shoqërohen me rekomandime dhe udhëzime të detajuara për reformat që secili kandidat duhet të prioritarizojë në mënyrë që të përparojë në negociatat e anëtarësimit.
Në fund të tetorit, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, realizoi një vizitë të rëndësishme në Ballkanin Perëndimor, duke vizituar Shqipërinë, Bosnjë dhe Hercegovinën, Kosovën, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi dhe Serbinë. Ajo siguroi që zgjerimi i Bashkimit Evropian do të mbetet një prioritet kryesor gjatë mandatit të saj të ardhshëm, duke e quajtur këtë proces të rëndësishëm për stabilitetin dhe zhvillimin e rajonit. Në një konferencë të përbashkët me kryeministrin Edi Rama në Tiranë, von der Leyen theksoi: “Të jeni të sigurt se zgjerimi do të mbetet një prioritet kryesor në mandatin tim të ardhshëm.”
Zgjerimi i BE-së në Ballkanin Perëndimor është një çështje që ka qenë në diskutim për më shumë se 20 vjet, dhe Brukseli ka pasur periudha të ndryshme të tërheqjes dhe lëshimeve gjatë këtij kohë. Megjithatë, pas një periudhe të tensionuar, von der Leyen dhe Komisioni Evropian kanë siguruar angazhimin e plotë për të avancuar këtë proces.
Pozita aktuale e vendeve kandidate për BE
Gjeorgjia
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Komisioni Evropian dha një vlerësim kritik për Gjeorgjinë, duke theksuar zhvillime shqetësuese që dëmtojnë rrugën e saj drejt BE-së, siç janë mangësitë në zgjedhjet parlamentare dhe presionet ndaj votuesve. Gjeorgjia, që mori statusin e vendit kandidat në dhjetor 2023, është në një situatë të vështirë, dhe Komisioni Evropian paralajmëron se nëse nuk korrigjon kursin e saj, mund të vonohet hapja e negociatave të anëtarësimit.
Moldavia
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Moldavia ka bërë progres të dukshëm në miratimin e legjislacionit të BE-së dhe Komisioni Evropian ka vlerësuar se, nëse plotëson kushtet, vendi mund të hapë negociatat për kapitujt deri në vitin 2025. Presidentja Maia Sandu dhe qytetarët moldavë kanë shprehur një angazhim të fuqishëm për anëtarësim në BE, duke votuar pro ndryshimeve kushtetuese që nënvizojnë kursin pro-BE.
Ukraina
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Komisioni Evropian vlerësoi se Ukraina po bën përparime të mëdha përkundër luftës së agresionit të Rusisë, dhe se duhet të bëhen hapa më të qartë për hapjen e negociatave në vitin 2025. Ukraina është e angazhuar për reformat në fusha të ndryshme dhe është shprehur e gatshme për të përmbushur kushtet e nevojshme për të avancuar në procesin e anëtarësimit.
Turqia
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Komisioni ka theksuar një “rifillim gradual” të marrëdhënieve midis BE-së dhe Turqisë, por ka bërë të ditur se nuk ka pasur përparim në përmbushjen e standardeve demokratike. Megjithatë, Turqia ka një rëndësi strategjike për BE-në dhe ka shprehur interesin për të vazhduar bisedimet për integrimin.
Shqipëria
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Shqipëria është një nga vendet që ka bërë përparime të dukshme, duke hapur kapitullin e parë të negociatave të anëtarësimit më 15 tetor. Kryeministri Edi Rama e vlerësoi këtë hap si një arritje historike, ndërsa Komisioni Evropian ka vendosur që të mbyllen negociatat me Shqipërinë deri në fund të vitit 2027. Ky progres është parë si një sukses jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për gjithë rajonin.
Bosnjë dhe Hercegovina
Statusi i anëtarësimit: vend kandidat
Bosnja ka përjetuar një stagnim në reformat e saj, ku zhvillimet pozitive janë penguar nga tensionet në entitetin e Republika Srpska. Megjithatë, autoritetet kanë shprehur gatishmërinë për të përshpejtuar reformat dhe për të avancuar në rrugën e anëtarësimit, ndonëse problemi i retorikës secesioniste mbetet një pengesë e madhe.
Kosova
Statusi i anëtarësimit: kandidate e mundshme
Komisioni Evropian ka deklaruar se është i gatshëm të përgatisë një opinion për aplikimin e Kosovës për anëtarësim në BE, por ende ka pengesa të rëndësishme nga vendet anëtare të BE-së që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës. Kosova aplikoi për anëtarësim në BE në dhjetor 2022, por pa një miratim të plotë nga të gjitha shtetet anëtare, procesi i saj mbetet i pasigurt.
Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, dhe Serbia
Të tri vendet kanë bërë progres në negociatat e anëtarësimit, megjithatë, Mal i Zi dhe Maqedonia e Veriut duhet të përshpejtojnë zbatimin e reformave të lidhura me sundimin e ligjit, ndërsa Serbia ka përmbushur disa kritere, por ka ende pengesa në disa fusha të rëndësishme të drejtësisë dhe demokracisë. Komisioni ka vendosur synime për mbylljen e negociatave për këto vende deri në vitin 2026 për Malin e Zi dhe deri në vitin 2027 për Serbinë.
Përfundimisht, rruga e zgjerimit të BE-së për vendet e Ballkanit Perëndimor dhe për shtetet tjera kandidate mbetet e ngarkuar me sfida, por ka gjithashtu mundësi për avancim të rëndësishëm nëse reformat e nevojshme zbatohen me përkushtim dhe përgjegjësi.
Kjo analizë është edhe kontribut i Agjencisë Telegrafike Shqiptare
Bota
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsSulmet me raketa që goditën kryeqytetin ukrainas, Kiev, mëngjesin e së premtes, kanë dëmtuar edhe ndërtesën ku ndodhet ambasada e Maqedonisë së Veriut.
Ministria e Punëve të Jashtme dhe Tregtisë së Jashtme e këtij vendi njoftoi se personeli diplomatik i pranishëm në ambasadë, nuk është lënduar. Në reagimin e saj, ministria dënoi ashpër sulmet me raketa të kryera nga ushtria ruse.
“Shërbimet kompetente kanë kryer kontrollin fillestar të dëmtimeve në vend dhe tashmë po punohet për riparimin e tyre”, njoftuan të premten nga ministria.
Sipas raportimeve, mësohet se në shënjestër ka qenë një ndërtesë pranë ambasadës maqedonase, e përdorur nga shërbimet e sigurisë ushtarake të Ukrainës.
Ndërkohë, autoritetet lokale në Ukrainë njoftojnë se të paktën dy persona kanë humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur gjatë valës intensive nga bombardimet ruse që goditën Kievin bashkë me rajonin jugor të Hersonit.
Në të gjithë Ukrainën u lëshuan sirena për të paralajmëruar sulme ajrore për disa orë.
Sipas kreut të administratës ushtarake të Kievit, Serhiy Popko, Rusia hodhi tetë raketa – përfshirë raketa hipersonike Kinzhal dhe raketa balistike Iskander/KN-23 – vetëm në Kiev.
Bombardimet e së premtes në Ukrainë pasuan deklaratën e presidentit rus, Vladimir Putin, i cili të enjten propozoi “një duel të armëve të shekullit 21”, mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, për të treguar fuqinë e raketës së re hipersonike balistike të Rusisë, të quajtur Oreshnik, për të cilën tha se nuk mund të shkatërrohet nga mbrojtjet ajrore të Perëndimit.
Zyrtarët perëndimorë i hedhin poshtë këto pretendime.
Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.
Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.
Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.
Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL/
Bota
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsDisa diplomatë amerikanë kanë mbërritur në Damask të premten për të biseduar me liderët e rinj të Sirisë dhe për të kërkuar të dhëna për vendndodhjen e gazetarit të zhdukur amerikan, Austin Tice. Kjo është vizita e tyre e parë e zyrtarëve amerikanë në Siri që nga rënia e presidentit Bashar al-Assad javë më parë.
Ndihmëssekretarja amerikane e Shtetit për Çështjet e Lindjes së Afërt, Barbara Leaf, ish-i dërguari i posaçëm për Sirinë, Daniel Rubinstein, dhe i dërguari kryesor i administratës Biden për negociatat për pengjet, Roger Carstens, vizituan Sirinë për bisedime me udhëheqësit e përkohshëm sirianë, bëri të ditur Departamenti amerikan i Shtetit të premten në mëngjes.
Kjo është vizita e parë zyrtare e diplomatëve amerikanë në Siri pas më shumë se një dekade, që nga mbyllja e Ambasadës amerikane në Damask në vitin 2012.
“Ata do të angazhohen drejtpërdrejt me popullin sirian, duke përfshirë përfaqësues të shoqërisë civile, aktivistë, anëtarë të komuniteteve të ndryshme dhe zëra të tjerë sirianë për të biseduar për vizionin e tyre për të ardhmen e vendit të tyre dhe për mënyrën se si Shtetet e Bashkuara mund t’i mbështesin”, tha Departamenti i Shtetit.
Në krye të agjendës së tyre do të jetë mbledhja e të dhënave për gazetarin amerikan Austin Tice, i cili u zhduk në Siri në vitin 2012. Gjithashtu, ata do të theksojnë se parimet e gjithëpërfshirjes, mbrojtja e pakicave dhe heqja dorë terrorizmi dhe armët kimike, janë vendimtare për çdo mbështetje amerikane për Qeverinë e re siriane.
Tice, i cili ka punuar për media si The Washington Post dhe gazetat, u zhduk në një pikë kontrolli në një zonë të kontestuar në perëndim të Damaskut, kur lufta civile në Siri po përshkallëzohej.
Një video e publikuar disa javë pas zhdukjes së tij shfaqte Ticen me sy të lidhur, i mbajtur nga burra të armatosur, duke thënë: “O, Jezus”. Që nga atëherë nuk është dëgjuar më prej tij.
Qeveria e Bashar al-Assadit e kishte mohuar publikisht se e mbante atë.
Grupi rebel që udhëhoqi sulmin ndaj Damaskut, i cili e detyroi Assadin të ikë nga vendi, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera. Megjithatë, kjo nuk ua ndalon zyrtarëve amerikanë të flasin me anëtarët ose udhëheqësit e grupit.
Departamenti amerikan i Shtetit tha se Rubinstein, Leaf dhe Carstens do të takohen me zyrtarët e HTS-së, por nuk tregoi nëse lideri i grupit, Ahmad al-Sharaa, dikur i lidhur me al-Qaedan, do të jetë një nga ta.
Zyrtarët amerikanë kanë përshëndetur deklaratat publike të al-Sharaa-s për mbrojtjen e të drejtave të pakicave dhe grave, por janë skeptikë nëse ai do ta bëjë këtë në të ardhmen afatgjate.
SHBA-ja nuk ka prani diplomatike zyrtare në Siri që nga viti 2012, kur e pezulloi punën e Ambasadës në Damask gjatë luftës civile në vend, megjithëse ka vendosur trupa ushtarake në disa pjesë të vogla të Sirisë në luftën kundër grupit militant Shteti Islamik (IS).
Pentagoni njoftoi të enjten se SHBA-ja e kishte dyfishuar numrin e forcave të saj në Siri për ta luftuar IS-in para rënies së Assadit.
Vizita e diplomatëve në Damask nuk do të rezultojë në rihapjen e menjëhershme të Ambasadës amerikane, e cila është nën mbrojtjen e Qeverisë çeke, sipas zyrtarëve amerikanë. Ata thanë se vendimet mbi njohjen diplomatike do të merren kur autoritetet e reja siriane t’i bëjnë të qarta qëllimet e tyre./REL/
Bota
Ushtria franceze po dëbohet nga shumë vende afrikane
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBT NEWSNdikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.
Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.
“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.
Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.
Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.
“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/
Bota
SHBA dhe Britania sanksionojnë zyrtarët e Ministrisë së Brendshme të Gjeorgjisë
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsShtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë vendosur sanksione ndaj ministrit të Brendshëm të Gjeorgjisë, Vakhtang Gomelauri, dhe zyrtarëve të tjerë të lartë në Ministri, si përgjigje ndaj rolit të tyre të dyshuar në shtypjen e dhunshme të gazetarëve, figurave opozitare dhe protestuesve antiqeveritarë.
Shtetet e Bashkuara vendosën gjithashtu sanksione ndaj Mirza Kezevadze, zëvendësshefit të departamentit të forcave speciale në Ministrinë e Brendshme të Gjeorgjisë, njoftoi Departamenti amerikan i Thesarit në një komunikatë më 19 dhjetor.
Departamenti i Thesarit deklaroi se këto veprime janë ndërmarrë në bashkëpunim me Britaninë, e cila më 19 dhjetor vendosi sanksione ndaj Gomelaurit dhe katër zyrtarëve të tjerë të Ministrisë së Brendshme për shkelje të dyshuara të të drejtave të njeriut.
Një zyrtar i Departamentit amerikan të Thesarit tha se arsyet e cituara nga të dyja qeveritë për vendosjen e sanksioneve janë të ngjashme.
“Pas zgjedhjeve në Gjeorgji, zyrtarë kyçë në Ministrinë e Punëve të Brendshme u përfshinë në shtypjen e popullit të vet në mënyrë të egër, duke përfshirë shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve dhe përdorimin e dhunës”, tha Bradley T. Smith, nënsekretari i përkohshëm i Thesarit për Terrorizëm dhe Inteligjencë Financiare.
Çdo aset i zotëruar nga Gomelauri dhe Kezevadze në juridiksionin amerikan është bllokuar, tha Departamenti i Thesarit.
Përveç Gomelaurit, Britania vendosi sanksione edhe ndaj zëvendësministrit të Brendshëm Aleksandre Darakhvelidze, Sulkhan Tamazashvili, Zviad Kharazishvili dhe Mileri Lagazauri, sipas një komunikate të Qeverisë britanike, shkruan REL.
Mijëra njerëz demonstruan përsëri në Tbilisi në natën e 19 dhjetorit. Kjo ishte dita e 22-të radhazi e protestave kundër vendimit të Qeverisë për t’i ndërprerë praktikisht bisedimet për anëtarësimin e vendit në BE.
Protestuesit e kanë vënë në pikëpyetje legjitimitetin e fitores së partisë Ëndrra Gjeorgjiane në zgjedhjet që u mbajtën në fund të tetorit.
Protestat u rritën pasi kryeministri gjeorgjian, Irakli Kobakhidze, njoftoi se Tbilisi i pezulloi deri në vitin 2028 bisedimet me Brukselin për anëtarësimin e Gjeorgjisë në Bashkimin Evropian.
Presidentja proevropiane e Gjeorgjisë, Salome Zurabishvili, ka thënë se zgjedhjet e 26 tetorit u manipuluan me ndihmën e Moskës dhe është zotuar se nuk do të largohet nga detyra edhe kur pasardhësi i saj – i përzgjedhur nga ai që protestuesit e quajnë Parlament të paligjshëm – të betohet më 29 dhjetor.
Zurabishvili i ka dënuar “sulmet brutale ndaj popullit dhe mediave gjeorgjiane”, duke e krahasuar shtypjen e tyre nga autoritetet me “represionin në stilin rus”.
Protestat janë shpërndarë vazhdimisht në mënyrë të dhunshme, aktivistët janë arrestuar dhe politikanët e opozitës dhe përfaqësuesit e medias janë sulmuar.
Gjeorgjia e mori statusin e vendit kandidatit për BE në dhjetor 2023 dhe, sipas sondazheve, shumica e gjeorgjianëve e mbështesin anëtarësimin e vendit në BE.
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman