Lajmet

Aktivistet egjiptiane: Ne duhet të flasim rreth abortit

Aborti është i ndaluar për gratë egjiptiane.

Published

on

Kujtimi i asaj dite është tejet i dhimbshëm për Nouran. Ajo ishte në qendrën tregtare City Stars të Kajros, kur papritur ndjeu ngërçe, të shoqëruara me gjakderdhje të madhe: “U ula në tualet. Ndjeva diçka të rëndë që më rridhte nga mitra. Vura dorën poshtë meje për të kapur gjakun”.

Noura nuk është emri i saj i vërtetë. Ajo kishte një shtatzëni të paplanifikuar në moshën 23-vjeçare pas një lidhje me një burrë të quajtur Khaled.

Kur ata e kuptuan se ishte shtatzënë, i dashuri i saj mori pilula të abortit përmes miqve.

“Ishte shumë herët për mua të martohesha dhe të bëhesha nënë”, deklaroi ajo mes tjerash.

Meqë abortet janë të ndaluara në Egjipt dhe ndalohen me ligj, ajo mund të fliste rreth abortit vetëm me të dashurin e saj dhe me shoqen e dhomës.

Ajo tha rreth abortit se “ishte një moment tepër brutal, një moment që nuk do ta harrojë kurrë”.

Të folurit rreth kësaj tabuje

Përvojat e tilla sikurse të Nouras janë ato që e shtynë aktivisten feministe Ghadeer Ahmed Eldamaty të shkruante për to. Në librin e saj “Abortion Tales — Women between Family, Love and Medicine”, i cili u botua në arabisht në fund të dhjetorit të vitit 2022, ajo shpjegon rrethanat në Egjipt, përshkruan situatën ligjore dhe mjekësore dhe ua mundëson shumë grave të flasin hapur.

“Dua që gratë e tjera që kanë kaluar një abort, ose janë ende duke u përballur me një të tillë, të dinë se nuk janë vetëm”, thotë ajo. “Në shoqërinë tonë është theksuar mëmësia, por tema e abortit shmanget plotësisht. Është e ndaluar”.

Eldamaty, tani 32-vjeçare, protestoi kundër regjimit të mëparshëm në sheshin Tahrir të Kajros në vitin 2011. Të drejtat e grave janë veçanërisht të rëndësishme për të, dhe me kalimin e viteve interesi i saj për çështjen e abortit u rrit.

Ligjet e rrepta të Egjiptit për abortin

The Egyptian Initiative for Personal Rights and the Alliance for Realizing Sexual and Reproductive Justice e përshkruan Egjiptin si një nga vendet më kufizuese në botë kur bëhet fjalë për abortin.

Ligji egjiptian nuk e lejon abortin, as nuk i lejon të mbijetuarat e përdhunimit apo incestit të ndërpresin një shtatzëni të padëshiruar. Rreziku i vetëm për jetën e nënës ose fetusit në pritje është një justifikim ligjor për ndërprerjen e shtatzënisë – madje vlen vetëm nëse gruaja është e martuar.

Nenet 260 deri në 264 të kodit penal parashikojnë dënime për gratë, mjekët, mamitë dhe farmacistët që kryejnë ose ndihmojnë në aborte të paligjshme ose që shesin barna që nxisin abortin. Në Egjipt, abortet u kriminalizuan për herë të parë në vitin 1883 gjatë epokës së Muhamed Tawfiq Pashës, sipas kodit penal francez të asaj kohe.

“Këto ligje pasqyrojnë qëndrimin ndaj trupit të grave. Gratë nuk mund të vendosin nëse duan të mbesin shtatzënë apo jo, apo nëse duan të abortojnë”, tha Azza Soliman për DW. Ajo është juriste, feministe dhe kryetare e bordit të Qendrës për Ndihmën Ligjore ndaj Grave Egjiptiane (CEWLA). Soliman ka vite që lufton për të drejtat e grave dhe për këtë u arrestua në vitin 2016.

Ndalimet nuk i parandalojnë abortet

Megjithatë, fakti që abortet janë të ndaluara në Egjipt nuk i pengon gratë që të kenë një të tillë, pavarësisht nëse janë të martuara apo jo.

Hulumtimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë kanë treguar se ndalimet apo kufizimet e abortit nuk e zvogëlojnë numrin e procedurave. Përkundrazi, ato ndikojnë që më shumë gra t’i nënshtrohen procedurave të dyshimta ose të rrezikshme që mund të rrezikojnë jetën e tyre.

“Nëse diçka i ndodh një gruaje ose ka gabime mjekësore, nuk mund të marrësh masa kundër mjekut”, thotë Eldamaty.

“Gjithashtu nuk ka asnjë kujdes pasues, shton ajo. Gratë mbesin vetëm me dhimbjet e tyre dhe pasojat e mundshme. Përveç kësaj, “aborti është i mundur vetëm nëse keni mundësi financiare. Ata shpesh janë shumë të shtrenjta”, tha ajo për DW.

Sipas shifrave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, rreth 39 mijë gra në mbarë botën vdesin çdo vit si rezultat i aborteve joprofesionale. Rreth 60% e tyre ndodhin në kontinentin afrikan dhe 30% në kontinentin aziatik. Nuk ka statistika të besueshme për abortet e pasigurta në Egjipt.

“Statistikat jo të besueshme mbi abortin e pasigurt në vendet ku aksesi në abortin e sigurt është i kufizuar ose inekzistent parandalon kërkimin adekuat mbi efektet e ligjeve të abortit në shëndetin e grave në zonën e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut”, tha ekspertja e studimeve gjinore me bazë në Uashington, Habiba Abdelaal, për DW.

Egjipti nuk bën përjashtim nga ky rregull. Në të gjitha vendet e Lindjes së Mesme dhe të Afrikës Veriore, abortet lejohen vetëm nëse jeta e gruas shtatzënë është në rrezik. Disa vende, përfshirë Bahreinin, Irakun, Jordaninë, Kuvajtin, Libinë, Marokun dhe Omanin, për shembull, lejojnë abortet vetëm nëse ekziston rrezik për shëndetin fizik të gruas shtatzënë.

Abortet dhe lëvizjet lokale të grave

Në vitin 1990, 28 shtatori u shpall Dita e Abortit të Sigurt. Është dita ndërkombëtare e veprimit për të drejtën për akses të sigurt dhe ligjor ndaj abortit. Eldamaty thotë se në vitet 1990, çështja e shëndetit seksual dhe gjithashtu abortit u mor nga disa organizata në Egjipt. Por kjo ka ndryshuar tani, thotë ajo.

Edhe Abdelaal ka të njëjtin mendim.

“Aborti është rrallë në krye të agjendave të lëvizjeve lokale të grave”, tha ajo. “Kjo është ndoshta për shkak të frikës së ndëshkimit nga grupet sociale konservatore që shpesh përpiqen të rregullojnë dhe kufizojnë gratë dhe vajzat për t’iu përshtatur roleve gjinore stereotipe në shoqëri”.

Sipas saj, ka edhe përpjekje të shpeshta për të justifikuar ndalimin e abortit mbi baza fetare.

Soliman i CEWLA shpreson se në të ardhmen çështja e abortit do të diskutohet më shumë dhe në një kontekst më të gjerë.

“Në planin ligjor është e qartë se ligji duhet të ndryshohet”, tha ajo. “Abortet nuk duhet të ndalohen. Por ne gjithashtu duhet të flasim më shumë për të drejtat seksuale dhe riprodhuese të grave në nivelin mjekësor dhe social dhe të edukojmë të tjerët rreth kësaj teme”.

Pas abortit të saj traumatik, Noura duhej të sillej sikurse gjithçka ishte në rregull. Frika nga stigma sociale apo ndëshkimi i mundshëm ishte shumë e madhe. Pak kohë më vonë, Khaled dhe ajo u ndanë./UBTNews/

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara