

Lajmet
Aktivistet egjiptiane: Ne duhet të flasim rreth abortit
Aborti është i ndaluar për gratë egjiptiane.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiKujtimi i asaj dite është tejet i dhimbshëm për Nouran. Ajo ishte në qendrën tregtare City Stars të Kajros, kur papritur ndjeu ngërçe, të shoqëruara me gjakderdhje të madhe: “U ula në tualet. Ndjeva diçka të rëndë që më rridhte nga mitra. Vura dorën poshtë meje për të kapur gjakun”.
Noura nuk është emri i saj i vërtetë. Ajo kishte një shtatzëni të paplanifikuar në moshën 23-vjeçare pas një lidhje me një burrë të quajtur Khaled.
Kur ata e kuptuan se ishte shtatzënë, i dashuri i saj mori pilula të abortit përmes miqve.
“Ishte shumë herët për mua të martohesha dhe të bëhesha nënë”, deklaroi ajo mes tjerash.
Meqë abortet janë të ndaluara në Egjipt dhe ndalohen me ligj, ajo mund të fliste rreth abortit vetëm me të dashurin e saj dhe me shoqen e dhomës.
Ajo tha rreth abortit se “ishte një moment tepër brutal, një moment që nuk do ta harrojë kurrë”.
Të folurit rreth kësaj tabuje
Përvojat e tilla sikurse të Nouras janë ato që e shtynë aktivisten feministe Ghadeer Ahmed Eldamaty të shkruante për to. Në librin e saj “Abortion Tales — Women between Family, Love and Medicine”, i cili u botua në arabisht në fund të dhjetorit të vitit 2022, ajo shpjegon rrethanat në Egjipt, përshkruan situatën ligjore dhe mjekësore dhe ua mundëson shumë grave të flasin hapur.
“Dua që gratë e tjera që kanë kaluar një abort, ose janë ende duke u përballur me një të tillë, të dinë se nuk janë vetëm”, thotë ajo. “Në shoqërinë tonë është theksuar mëmësia, por tema e abortit shmanget plotësisht. Është e ndaluar”.
Eldamaty, tani 32-vjeçare, protestoi kundër regjimit të mëparshëm në sheshin Tahrir të Kajros në vitin 2011. Të drejtat e grave janë veçanërisht të rëndësishme për të, dhe me kalimin e viteve interesi i saj për çështjen e abortit u rrit.
Ligjet e rrepta të Egjiptit për abortin
The Egyptian Initiative for Personal Rights and the Alliance for Realizing Sexual and Reproductive Justice e përshkruan Egjiptin si një nga vendet më kufizuese në botë kur bëhet fjalë për abortin.
Ligji egjiptian nuk e lejon abortin, as nuk i lejon të mbijetuarat e përdhunimit apo incestit të ndërpresin një shtatzëni të padëshiruar. Rreziku i vetëm për jetën e nënës ose fetusit në pritje është një justifikim ligjor për ndërprerjen e shtatzënisë – madje vlen vetëm nëse gruaja është e martuar.
Nenet 260 deri në 264 të kodit penal parashikojnë dënime për gratë, mjekët, mamitë dhe farmacistët që kryejnë ose ndihmojnë në aborte të paligjshme ose që shesin barna që nxisin abortin. Në Egjipt, abortet u kriminalizuan për herë të parë në vitin 1883 gjatë epokës së Muhamed Tawfiq Pashës, sipas kodit penal francez të asaj kohe.
“Këto ligje pasqyrojnë qëndrimin ndaj trupit të grave. Gratë nuk mund të vendosin nëse duan të mbesin shtatzënë apo jo, apo nëse duan të abortojnë”, tha Azza Soliman për DW. Ajo është juriste, feministe dhe kryetare e bordit të Qendrës për Ndihmën Ligjore ndaj Grave Egjiptiane (CEWLA). Soliman ka vite që lufton për të drejtat e grave dhe për këtë u arrestua në vitin 2016.
Ndalimet nuk i parandalojnë abortet
Megjithatë, fakti që abortet janë të ndaluara në Egjipt nuk i pengon gratë që të kenë një të tillë, pavarësisht nëse janë të martuara apo jo.
Hulumtimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë kanë treguar se ndalimet apo kufizimet e abortit nuk e zvogëlojnë numrin e procedurave. Përkundrazi, ato ndikojnë që më shumë gra t’i nënshtrohen procedurave të dyshimta ose të rrezikshme që mund të rrezikojnë jetën e tyre.
“Nëse diçka i ndodh një gruaje ose ka gabime mjekësore, nuk mund të marrësh masa kundër mjekut”, thotë Eldamaty.
“Gjithashtu nuk ka asnjë kujdes pasues, shton ajo. Gratë mbesin vetëm me dhimbjet e tyre dhe pasojat e mundshme. Përveç kësaj, “aborti është i mundur vetëm nëse keni mundësi financiare. Ata shpesh janë shumë të shtrenjta”, tha ajo për DW.
Sipas shifrave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, rreth 39 mijë gra në mbarë botën vdesin çdo vit si rezultat i aborteve joprofesionale. Rreth 60% e tyre ndodhin në kontinentin afrikan dhe 30% në kontinentin aziatik. Nuk ka statistika të besueshme për abortet e pasigurta në Egjipt.
“Statistikat jo të besueshme mbi abortin e pasigurt në vendet ku aksesi në abortin e sigurt është i kufizuar ose inekzistent parandalon kërkimin adekuat mbi efektet e ligjeve të abortit në shëndetin e grave në zonën e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut”, tha ekspertja e studimeve gjinore me bazë në Uashington, Habiba Abdelaal, për DW.
Egjipti nuk bën përjashtim nga ky rregull. Në të gjitha vendet e Lindjes së Mesme dhe të Afrikës Veriore, abortet lejohen vetëm nëse jeta e gruas shtatzënë është në rrezik. Disa vende, përfshirë Bahreinin, Irakun, Jordaninë, Kuvajtin, Libinë, Marokun dhe Omanin, për shembull, lejojnë abortet vetëm nëse ekziston rrezik për shëndetin fizik të gruas shtatzënë.
Abortet dhe lëvizjet lokale të grave
Në vitin 1990, 28 shtatori u shpall Dita e Abortit të Sigurt. Është dita ndërkombëtare e veprimit për të drejtën për akses të sigurt dhe ligjor ndaj abortit. Eldamaty thotë se në vitet 1990, çështja e shëndetit seksual dhe gjithashtu abortit u mor nga disa organizata në Egjipt. Por kjo ka ndryshuar tani, thotë ajo.
Edhe Abdelaal ka të njëjtin mendim.
“Aborti është rrallë në krye të agjendave të lëvizjeve lokale të grave”, tha ajo. “Kjo është ndoshta për shkak të frikës së ndëshkimit nga grupet sociale konservatore që shpesh përpiqen të rregullojnë dhe kufizojnë gratë dhe vajzat për t’iu përshtatur roleve gjinore stereotipe në shoqëri”.
Sipas saj, ka edhe përpjekje të shpeshta për të justifikuar ndalimin e abortit mbi baza fetare.
Soliman i CEWLA shpreson se në të ardhmen çështja e abortit do të diskutohet më shumë dhe në një kontekst më të gjerë.
“Në planin ligjor është e qartë se ligji duhet të ndryshohet”, tha ajo. “Abortet nuk duhet të ndalohen. Por ne gjithashtu duhet të flasim më shumë për të drejtat seksuale dhe riprodhuese të grave në nivelin mjekësor dhe social dhe të edukojmë të tjerët rreth kësaj teme”.
Pas abortit të saj traumatik, Noura duhej të sillej sikurse gjithçka ishte në rregull. Frika nga stigma sociale apo ndëshkimi i mundshëm ishte shumë e madhe. Pak kohë më vonë, Khaled dhe ajo u ndanë./UBTNews/
Lajmet
Flet drejtori i KH Rahovecit: Vendimi për të na përjashtuar nga palestra i pakuptimtë
Published
6 hours agoon
September 30, 2025By
UBT News
Klubi i hendbollit Rahoveci ka njoftuar se të dyja ndeshjet ndaj ekipit nga Luksemburgu, Dudelange, në kuadër të garave evropiane, do të zhvillohen në Luksemburg.
Shkak për këtë është bërë fakti se palestra Mizahir Isma në Rahovec, për shkak të zgjedhjeve, kalon nga nesër në menaxhim të KQZ-së dhe rrjedhimisht nuk mund të shfrytëzohet për ndeshje sportive.
Drejtori Sportiv i këtij klubi, Afrim Deliu, thotë se vendimi për t’i përjashtuar klubet nga palestrat është krejtësisht i pakuptueshëm.
“Sigurisht që është problematike, tereni është një lojtar shtesë në fushë, ajo nuk diskutohet por përveç kësaj janë edhe shumë probleme të tjera sepse palestra kalon në menaxhimin e KQZ-s nga nesër dhe përveç tereni që duhet të zhvillohet ndeshja jashtë, ne e kemi problem edhe stërvitjet t’i vazhdojmë. DO të thitë është shumë problem kjo pjesa dhe sinqerisht nuk e kuptoj se si mund të merret një vendim që palestra të lirohen nga klubet ose të mos kenë mundësi t’i zhvillojnë stërvitjet. Pra përveç lojës, problem tjetër shumë i madh është edhe stërvitjet ku do t’i zhvillojmë”, tha Deliu.
Ai ka shtuar se me këtë problematikë përballen sa herë që në Kosovë ka zgjedhje.
“Edhe në zgjedhjet e kaluara ka qenë i njëjti problem dhe e kemi ditur që nuk ka mundësi të arrihet asgjë nga kjo marrëveshje dhe menjëherë kemi kontaktuar me ekipin kundërshtar dhe kemi kërkuar që t’i zhvillojmë dy ndeshjet sepse e dimë që kjo nuk mund të realizohet, nuk është problem vetëm Rahoveci por e gjithë Kosova…Nuk është se kemi tentuar të shkojmë edhe ne KQZ direkt por e kemi ditur se është e pamundur sepse jo vetëm për Rahovecin por edhe për të gjitha klubet tjera ka qenë e pamundur”, shtoi Deliu.
Përveç hendbollit, me telashe të njëjta po përballet edhe sporti i volejbollit dhe ai i basketbollit./S.K/KP/
Lajmet
Bashkimi kërkon suksesin historik në Evropë
Published
7 hours agoon
September 30, 2025By
UBT News
Bashkimi pas fitores shumë të rëndësishme përballë Anwil-it kërkon për herë të parë të jetë pjesë e grupeve në FIBA Europe Cup.
Për të arritur suksesin historik për klubin më të vjetër në Kosovë, prizrenasit duhet të ruajnë epërsinë e pikëve nga fitorja e parë.
Sfida në Prizren përfundoi 80:75 për Portokallezinjtë, derisa në grupe do të hyjë skuadra që është më e mirë nga dy ndeshjet.
Nënkampionët për herë të parë janë në kualifikimet e FIBA Europe Cup, ndërsa nëse kalojnë pengesën në Poloni, atëherë do t’i bashkoheshin kampiones së Kosovës, Trepçës, si dhe PAOK-ut të Greqisë dhe Braunschëeig të Gjermanisë në Grupin F.
Anwil është një nga skuadrat më të forta polake në vitet e fundit, ku para dy vitesh kishte triumfuar në FIBA Europe Cup, kurse edicionin e kaluar ishte ndalur në Raundin e 1/16-tes.
Ndeshja zhvillohet të mërkurën në Poloni nga ora 18:30./S.K/KP/
Aktualitet
UBT hap thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit 2025
Published
7 hours agoon
September 30, 2025By
Driton Iseni
UBT fton studiuesit, profesionistët dhe studentët për të marrë pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit (ICJMC 2025), një ngjarje që synon të bashkojë ekspertët për të prezantuar rezultatet e fundit të kërkimeve, për të shkëmbyer ide dhe përvoja në fushën e gazetarisë, medias dhe komunikimit.
Kjo konferencë është pjesë e edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion, ku fokusi i këtij viti do të jetë Reziliencia dhe Qëndrueshmëria.
Datat e rëndësishme:
- Dorëzimi i abstrakteve: 10 Tetor 2025
- Njoftimi për pranimin e abstrakteve: 17 Tetor 2025
- Regjistrimi i hershëm: 17 Tetor 2025
- Regjistrimi i vonë: 20 Tetor 2025
- Dorëzimi i artikujve të plotë: 14 Nëntor 2025
- Peer review: 17 Tetor 2025
Qëllimi i konferencës:
Konferenca synon të krijojë një platformë për shkëmbimin e njohurive ndërmjet studiuesve inovativë, akademikëve, hulumtuesve të rinj, studentëve pasuniversitarë dhe kandidatëve për doktoraturë, si dhe ekspertëve të fushës, duke mbështetur diskutime mbi sfidat, trendet dhe zhvillimet më të fundit në Gazetari, Media dhe Komunikim.
Tema e vitit:
- Inteligjenca Artificiale dhe Sensacionalizmi i Informacionit në Kohë Krize dhe Konflikti
Nën-temat përfshijnë:
- Roli i medias në kohë krize dhe kriza gjeopolitike
- Transformimi i komunikimit politik në epokën dixhitale
- Etika e medias dhe komunikimit gjatë krizave humanitare: Përdorimi i Chat GPT
Temat e tjera të trajtuara:
- Reklama, media alternative dhe komunitare
- Inteligjenca artificiale dhe gazetaria
- Komunikimi biznesor dhe marketingu i integruar
- Media dhe globalizimi, media dhe sporti
- Etika e medias, dezinformimi dhe lajmet false
- Komunikimi ndërkulturor dhe ndëretnik
- Studime kritike dhe kulturore, rinia dhe gjinia
- Gazetaria, ligji dhe ndikimi shoqëror
- Media, ndryshimet klimatike dhe studimet mjedisore
- Komunikimi i rrezikut, stigma dhe shëndeti publik
- Media vizuale, muzikore, multimediale dhe teknologjitë e reja
Dorëzimi i artikujve:
Materiali i dorëzuar duhet të jetë origjinal, nuk duhet të jetë publikuar më parë apo të jetë duke u shqyrtuar diku tjetër. Maksimumi i artikullit është 6 faqe. Artikujt që nuk përmbushin kriteret e formatit nuk do të konsiderohen.
Për më shumë detaje mbi standardet e pranimit dhe regjistrimin, vizitoni faqen zyrtare: Konferenca Ndërkombëtare e UBT-së
Lajmet
Portieri 42 vjeçar kthehet për kualifikueset e Botërorit
Published
8 hours agoon
September 30, 2025By
UBT News
Portieri me përvojë Craig Gordon është rikthyer në kombëtaren e Skocisë për ndeshjet kualifikuese të Kupës së Botës kundër Greqisë dhe Bjellorusisë.
Gardiani 42-vjeçar nuk ka luajtur që nga maji dhe ende nuk është paraqitur me Hearts këtë sezon, por tashmë është rikuperuar plotësisht nga një dëmtim në qafë. Gordon, i cili ka 81 ndeshje me kombëtaren, zëvendëson shokun e tij të ekipit, Zander Clark.
Ndërkohë, mbrojtësi i Derby County, Max Johnston, dhe qendërmbrojtësi i Blackburn Rovers, Dominic Hyam, janë lënë jashtë listës. Po ashtu nuk është përfshirë as sulmuesi i formës së mirë i Hearts, Lawrence Shankland, i cili ka shënuar shtatë gola këtë sezon, si dhe Tommy Conway i Middlesbrough.
Skocia ka grumbulluar katër pikë në dy ndeshjet e para të grupit, pas barazimit 0-0 në Danimarkë dhe fitores 2-0 kundër Bjellorusisë. Greqia viziton Hampden Park më 9 tetor, ndërsa tre ditë më vonë Bjellorusia do të përballet me skocezët në Glasgow.
Trajneri Steve Clarke ka rikthyer edhe Anthony Ralston pas mungesës së tij, ndërsa Angus Gunn dhe Liam Kelly kompletojnë listën e portierëve, pavarësisht se kanë pak minuta me klubet e tyre./S.K/KP/

Spotify heq masivisht përmbajtjen e krijuar nga AI

Flet drejtori i KH Rahovecit: Vendimi për të na përjashtuar nga palestra i pakuptimtë

Facebook dhe Messenger me rregulla të reja

Studimi: Edhe pse e ëmbël, mangoja ul rrezikun e diabetit

Bashkimi kërkon suksesin historik në Evropë

UBT hap thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit 2025

Madonna rrëfen përvojën tronditëse me infeksionin bakterial

Portieri 42 vjeçar kthehet për kualifikueset e Botërorit

Publikohet punimi i profesorëve të UBT-së rreth efekteve të stërvitjes së strukturuar në futboll në revistën ndërkombëtare Human Movement
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet3 months ago
UBT sjell për herë të parë në Kosovë ekspozitën kushtuar vizionarit dhe inxhinierit Karl Gega