Shëndet
A ndikojnë çrregullimet e gjumit tek sulmet e migrenës?
Ja çfarë thonë ekspertët e shëndetit.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiSëmundja e migrenës njihet për efektet dhe krizat e vazhdueshme që shkakton, po edhe për dhimbjet e forta të kokës. Kjo sëmundje mund t’ju lërë ditë të tëra pa gjumë dhe të shkaktojë një sërë simptomash të tjera prej dhimbjes së vazhdueshme të kokës. Sipas ekspertëve, shumica e njerëzve me migrenë kanë gjithashtu probleme me gjumin.
Ata shprehen se gjumi është një nga sekretet për të parandaluar një sulm të migrenës. Duke u bazuar në studimet e fundit, ju njeh më tepër rreth lidhjes midis migrenës dhe gjumit.
Lidhja midis migrenës dhe gjumit
Gjumi, gjendja shpirtërore dhe dhimbja e kokës kontrollohen nga rajone të njëjta në trurin tuaj. Këto rajone përdorin mesazhe të ngjashme kimike, kështu që nuk është rastësi që problemet e gjumit të mund të shkaktojnë migrenë. Gjithashtu, kur nuk flini mjaftueshëm, pragu juaj i dhimbjes ulet. Kjo do të thotë që ju jeni më të ndjeshëm ndaj gjërave që ju lëndojnë, përfshirë sulmin e migrenës.
Cilat lloje të problemeve të gjumit mund të shkaktojnë një sulm migrene?
Çdo gjë që ju ndalon të bëni 7 ose 8 orë gjumë të pandërprerë, çdo natë, mund të jetë shkas i migrenës. Këto probleme të gjumit përfshijnë:
• Apnea obstruktive e gjumit (frymëmarrje e ndërprerë gjatë gjumit)
• Pagjumësia (probleme me rënien ose ngritjen nga gjumi)
• Sindroma e këmbëve të lodhura (ndjesia e shpimit nga gjilpërat në këmbë, sidomos gjatë natës)
• Shtrëngimi i nofullës gjatë gjumit
• Gërhitja
• Narkolepsia (përgjumje e madhe gjatë ditës)
• Ecja në gjumë
• Çrregullimet e ritmit cirkadian ose “orës bilogjike të trupit”.
• Më pak se 6 orë gjumë në natë ose më shumë se 8 orë
Si mund ta kuptoni nëse çrregullimet e gjumit po iu shkaktojnë migrenë?
Nëse një orar i ndryshuar i gjumit ose çrregullimet e gjumit janë shkaku i migrenës tuaj, mund të vini re se gjithmonë keni dhimbje koke në të njëjtën kohë çdo ditë, më shpesh në mëngjes. Migrena gjithashtu mund të ju zgjojë, ose mund ta ndjeni se shfaqet menjëherë pasi ngriheni nga shtrati. Më shumë se gjysma sulmeve të migrenës ndodhin midis orës 4 dhe 9 të mëngjesit. Kjo mund të jetë një arsye se përse ato lidhen me gjumin.
Gjithashtu mungesa e gjumit ose ndryshimet në orarin e gjumit, mund të jetë një nga shkaktarët e migrenës. Për të ndihmuar të përcaktoni nëse është gjumi një nga shkaktarët e migrenës tuaj, mbani një ditar. Në të shënoni gjëra të tilla si:
• Kur fillon dhimbja e kokës, në cilën zonë, sa zgjat dhe a funksionon trajtimi që mund të jeni duke ndjekur.
• Sa orë flini çdo natë dhe kur shkoni në shtrat.
• Rutina juaj e gjumit.
• Nëse zgjoheni gjatë natës.
• Si ndiheni kur zgjoheni në mëngjes.
• Nëse bëni një sy gjumë apo ndjeheni të përgjumur gjatë ditës.
• Mbajtja e një ditari gjithashtu mund t’ju ndihmojë ju dhe mjekun tuaj të kuptoni nëse vuani nga një çrregullim i gjumit.
Si mund të përmirësoni gjumin për të shmangur dhimbjet e kokës?
• Mundohuni të bëni 7 deri në 8 orë gjumë të pandërprerë çdo natë për një periudhë kokore të qëndrueshme.
• Shkoni në shtrat dhe zgjohuni në të njëjtën kohë çdo ditë.
• Sigurohuni që dhoma juaj të jetë në errësirë të plotë dhe pa zhurma shqetësuese.
• Shmangni kafeinën, nikotinën dhe alkoolin, sidomos para gjumit.
• Mundohuni të mos shikoni TV, të përdorni kompjuterin ose celularin para se të flini.
• Bëni aktivitete relaksuese para gjumit.
• Ushtrohuni rregullisht, por jo menjëherë para gjumit.
• Kaloni pak kohë jashtë në dritë natyrale gjatë ditës.
Nëse kjo gjendje shëndetsore nuk përmirësohet është mirë të këshilloheni me mjekun tuaj. Trajtimet, duke përfshirë ilaçet, ndryshimet në regjimin ushqimor dhe terapia, gjithashtu mund të ndihmojnë në parandalimin e migrenës./AgroWeb
You may like
Shëndet
Studimi i ri: Omega-3 nuk jep përfitime për diabetikët
Published
1 hour agoon
November 21, 2025By
UBT News
Shtesat me Omega-3, acide yndyrore që gjenden kryesisht tek peshqit dhe që shpesh rekomandohen për të parandaluar sëmundjet kardiovaskulare, nuk ofrojnë mbrojtje për personat me diabet, sipas një studimi të ri britanik.
Ky përfundim i shtohet disa hulumtimeve të mëparshme që vënë në dyshim efektin mbrojtës të Omega-3.
Në studim morën pjesë mbi 15,000 persona me diabet, por pa histori sëmundjesh të zemrës.
Pjesëmarrësit u ndanë rastësisht në dy grupe: njëri mori çdo ditë kapsulë Omega-3, ndërsa grupi tjetër një kapsulë placebo me vaj ulliri.
Ata u monitoruan për më shumë se shtatë vjet. Rezultatet, të publikuara në revistën amerikane “New England Journal of Medicine”, treguan se numri i sulmeve të zemrës, kancereve dhe vdekjeve ishte pothuajse i njëjtë në të dy grupet.
Nuk u vu re asnjë përfitim nga përdorimi i përditshëm i Omega-3 për parandalimin e sëmundjeve kardiovaskulare tek diabetikët.
Këto gjetje përputhen edhe me një analizë të gjerë të 10 studimeve, që përfshinë 78,000 persona dhe u botuan në “JAMA Cardiology” në vitin 2018, e cila arriti në përfundimin se Omega-3 nuk parandalon sëmundjet e zemrës tek personat e rrezikuar. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Marramendja që paralajmëron goditjen në tru, si ta identifikoni?
Published
2 hours agoon
November 21, 2025By
UBT News
Truri reagron ndaj mungesës së oksigjenit me shenja të lehta që shpesh ngatërrohen me lodhje.
Një nga më të rëndësishmet është marramendja, e cila mund të jetë e padëmshme, por në disa raste sinjalizon goditje në tru.
Kur marramendja lidhet me goditjen në tru
Shfaqet papritur, pa shkak dhe e bën të pamundur ecjen e pavarur, tregon dëmtim në trungun e trurit ose trurin e vogël. Ajo shpesh shoqërohet me përzierje, humbje ekuilibri dhe ndjesinë sikur gjithçka rrotullohet.
Marramendja qendrore
Ndryshe nga marramendjet e shkaktuara nga çrregullimet e veshit, marramendja qendrore zgjat më gjatë (20 minuta deri 24 orë), shoqërohet me shenja neurologjike si shikim i dyfishtë, vështirësi në të folur, dobësi në gjymtyrë dhe ecje të paqëndrueshme. Kjo formë lidhet me dëmtim të përhershëm të qelizave të trurit, nëse nuk trajtohet.
Faktorët e rrezikut
Hipertensioni, diabeti, kolesteroli i lartë dhe duhanpirja rrisin rrezikun e goditjes, ndaj vlerësimi i shpejtë mjekësor është thelbësor.
Simptoma tjera paralajmëruese:
dobësi ose mpirje e papritur në fytyrë, krah apo këmbë
vështirësi në të folur ose kuptim
humbje e shikimit / shikim i dyfishtë
humbje ekuilibri
dhimbje koke shumë e fortë dhe e menjëhershme
konfuzion ose humbje vetëdijeje
Çdo marramendje e fortë dhe e papritur është shenjë alarmi. Diagnostikimi dhe trajtimi i menjëhershëm mund të parandalojnë dëmtime të përhershme dhe të shpëtojnë jetë. /A.Z/UBT News/
ChatGPT can make mistakes. Check important info.
Shëndet
Çfarë ndodh në tru kur Alzheimeri na bën t’i harrojmë të dashurit?
Published
24 hours agoon
November 20, 2025By
UBT News
Shpesh, vështirësia për të njohur njerëzit e afërt — një simptomë karakteristike e sëmundjes së Alzheimerit mund të lidhet me dëmtimin e rrjeteve mbrojtëse që rrethojnë neuronet në tru, sipas një ekipi kërkimor.
Studiuesit theksojnë se disa ilaçe, të cilat aktualisht po testohen për trajtimin e tumoreve dhe artritit, mund të kenë potencialin të rikthejnë këto struktura dhe të ndihmojnë në ruajtjen e kujtesës.
Këto rezultate vijnë nga një eksperiment i realizuar te minjtë nga Universiteti i Virginias dhe Virginia Tech, i publikuar në revistën “Alzheimer’s & Dementia”.
“Zbulimi i ndryshimit strukturor që shpjegon humbjen specifike të kujtesës te pacientët me Alzheimer është emocionues”, tha drejtuesi i studimit, Harald Sontheimer. Ai shtoi se zbulimi paraqet një objektiv të ri me ilaçe premtuese ndikojnë në mekanizmat përkatës.
Kërkuesit kishin treguar se disa zona të trurit janë të rrethuara nga struktura të quajtura rrjete perineuronale, një lloj matrice mbrojtëse që izolon neuronet, duke krijuar një barrierë të rëndësishme për komunikimin nervor dhe formimin e kujtimeve të reja.
Ata dyshuan se dëmtimet në rrjete janë faktor kyç në zhvillimin e Alzheimerit. Eksperimentet e mbështetën këtë, minjtë me rrjete perineuronale të dëmtuara në zonën CA2 të hipokampusit humbën aftësinë për të mbajtur mend minj të tjerë, formë e “kujtesës sociale” — edhe pse e ruajtën aftësinë për të krijuar kujtime të reja për objektet rreth tyre.
Kjo pasqyron situatën tek njerëzit, ku kujtesa sociale shpesh dëmtohet më herët se ajo për objektet.
Studiuesit testuan një grup ilaçesh të quajtura inhibitorë të metaloproteinazave të matricës, që parandalojnë enzimat që degradojnë proteinat e matricës jashtëqelizore, përfshirë ato të rrjeteve perineuronale.
Minjtë që morën këto ilaçe treguan degradim shumë më të vogël të rrjeteve mbrojtëse dhe ruajtën më mirë kujtesën sociale, pavarësisht prania së patologjisë së Alzheimerit.
Sontheimer paralajmëron se duhen studime të mëtejshme për të vlerësuar sigurinë dhe efektivitetin e kësaj qasjeje para se të testohet te njerëzit. Ekspertë të pavarur nënvizojnë se, megjithëse zbulimi është premtues, kalimi nga rezultatet te minjtë në aplikimin klinik te njerëzit kërkon kohë dhe prova të kontrolluara të mirëfillta. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kafeina kundër migrenës, sa funksionon dhe çfarë duhet të dini?
Published
2 days agoon
November 19, 2025By
UBT NewsKafeina, e cila gjendet natyrshëm në kafe, çaj dhe disa medikamente, njihet gjerësisht për efektin e saj stimulues.
Megjithatë, pak njerëz e dinë se ajo mund të ndihmojë edhe në lehtësimin e dhimbjeve të kokës.
Studimet tregojnë se kafeina zvogëlon dhimbjen e kokës duke ngushtuar enët e gjakut në tru duke rritur efektin e analgjezikëve si paracetamoli dhe aspirina. Konsumimi i një sasie të moderuar, 100–150 mg, që i korrespondon një filxhani kafe mund të jetë i dobishëm veçanërisht në dhimbjet e tensionit ose në fazat e para të migrenës.
Kafeina duhet përdorur me kujdes. Marrja e tepërt shkakton dhimbje koke, sidomos si pasojë e varësisë ose e ndërprerjes së papritur.
Për këtë arsye, ekspertët këshillojnë personat që vuajnë nga migrena të vëzhgojnë reagimin e trupit të tyre ndaj kafeinës dhe ta përdorin atë në mënyrë të kontrolluar. Efekti i saj është më i fortë kur kombinohet me qetësues, por gjithmonë nën këshillimin e mjekut ose farmacistit.
Për të parandaluar dhimbjet e kokës, krahas konsumit të kujdesshëm të kafeinës, është e rëndësishme të ruani gjumin, hidratimin dhe një dietë të shëndetshme. Nëse dhimbjet janë të shpeshta, kërkoni patjetër ndihmë mjekësore për trajtim të duhur. /A.Z/UBT News/
Për dy ditë, niveli i ujit në Badovc u rrit për 1.3 metra, në Batllavë për 1.4
Punëtorët e Postës nga e hëna në grevë, kërkojnë rritje pagash dhe kushte më të mira
A duhet të analizojmë gjakun e një diktatori? Debati mbi Hitlerin
Albin Kurti pritet nga Edi Rama në Samitin për Planin e Rritjes
Terry: Ëndrra ime është të drejtoj Chelsean
Nga Azerbajxhani në Shqipëri, udhëtim mes artit të qilimave në GAT
Dy shtetas të Turqisë arrestohen në Prishtinë për falsifikim parash dhe armëmbajtje pa leje
“BE të jetë e barabartë”, eurodeputeti: Të shqyrtohet aplikimi i Kosovës në BE
KQZ: Zgjedhjet e 28 dhjetorit organizohen me afate të shkurtra kohore
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
