Lajmet

A mundet reduktimi i prodhimit të plastikës të lehtësojë krizën energjetike?

Një raport në lidhje me këtë çështje u publikua të martën.

Published

on

Që marrëdhënia jonë kolektive me plastikën është e pashëndetshme, është dokumentuar fare mirë tashmë. Është një marrëdhënie që ne e marrim si të mirëqenë dhe nga e cila luftojmë për të ecur përpara, pavarësisht natyrës së saj shpesh toksike. Por edhe dihet pak për të.

Të gjeturat që u publikuan të martën nga lëvizja globale Break Free From Plastic dhe Qendra joqeveritare për Ligjin Ndërkombëtar të Mjedisit (CIEL) tregojnë dinamikën në lojë. Gjithashtu përdorimi i pakët i plastikës përkthehet në më shumë energji për të ngrohur shtëpitë.

Në studimin e tyre “Dimri po vjen: plastika duhet të zhduket”, CIEL dhe Break Free From Plastic, e cila numëron më shumë se 1 mijë e 900 OJQ në mesin e anëtarëve të saj, thonë se zvogëlimi i plastikës dhe ambalazheve për një përdorim është një hap konkret që mund të marrin vendimmarrësit për të kontribuar në përpjekjet e përgjithshme për të reduktuar konsumin e karburanteve fosile. Autorët thonë se është koha që Bashkimi Evropian të përballet me plastikën.

Lidhja mes gazit, naftës dhe plastikës

E nxjerrë nga lëndët djegëse fosile, të prodhuara në procese intensive të energjisë dhe nëse hidhet, digjet apo riciklohet pas përdorimit, plastika shkon krah për krah me emetimet në çdo fazë të jetës së tyre. Megjithatë, prodhimi i tyre në Evropë u rrit nga 0.35 në 55 milion ton midis 1950 dhe 2020, dhe plastika është tregu më i madh i industrisë petrokimike të BE-së.

Sipas raportit të së martës, në vitin 2020 gati 15% e gazit të përgjithshëm të BE-së dhe 14% e konsumit të naftës u përdor për prodhimin e produkteve petrokimike. Pjesa më e madhe e tyre shkoi drejt prodhimit të plastikës. Gjetjet vënë në dukje, për shembull, se sa shumë gaz që është përdorur për të prodhuar plastikë, sa është konsumuar në përgjithësi nga Holanda.

Po kështu, vendet që konsumojnë më shumë naftë dhe gaz për të prodhuar plastikë – Belgjika, Gjermania, Spanja, Franca, Italia, Holanda dhe Polonia – janë gjithashtu përgjegjëse për 77% të të gjitha mbetjeve të paketimeve plastike të BE-së.

Në këtë sfond dhe në dritën e përpjekjeve për të marrë gaz nga jashtë Rusisë, Delphine Levi Alvares, koordinatorja evropiane e Break Free From Plastic, thotë se përbën shkelje serioze nëse nuk përfshihet sektori në propozimin e BE-së, Save Gas for Safe Winter, për sigurimin e ngrohjes dhe energjisë elektrike në të gjithë bllokun në muajt e ardhshëm.

“Ndërsa familjet dhe bizneset e vogla po përballen me rritje të faturave të energjisë, industria petrokimike po harxhon burime të pakta për të prodhuar plastikë të panevojshme njëpërdorimëshe, duke nxitur krizën energjetike në BE”, tha ajo gjatë publikimit të studimit.

Tre zogj, një gur

Andy Gheorghiu, një aktivist i klimës i cili ishte i përfshirë në raport, thotë se fakti që njerëzve u thuhet të bëjnë dush të ftohtë, ndërsa “ne vazhdojmë ta ushqejmë këtë përbindësh të quajtur industria petrokimike dhe plastike me sasi të mëdha nafte dhe gazi” tregon për një shkëputje serioze midis pritshmërive për individët dhe industrisë. Por sipas tij, trajtimi i plastikës njëpërdorimëshe në këtë moment flet rreth mundësisë për të “adresuar tri kriza në të njëjtën kohë: krizën plastike, krizën klimatike dhe krizën e energjisë”.

Në raport paraqiten një sërë rekomandimesh. Kërkohet nga shtetet e BE-së të kufizojnë përdorimin e plastikës.

Autorët bëjnë thirrje gjithashtu për objektiva ambicioze dhe të detyrueshme të parandalimit dhe ripërdorimit prej 50% deri në vitin 2030 dhe 80% deri në vitin 2040 dhe ndalimin e paketimeve të panevojshme, siç janë qeskat me një shërbim dhe ato që përdoren për të mbështjellë frutat dhe perimet.

Gheorghiu shpreson se përveç nxjerrjes në pah të lidhjeve mes krizave të plastikës, klimës dhe energjisë, hulumtimi i ri do të “sjellë një debat rreth prodhimit të plastikës së virgjër dhe nevojës për të reduktuar më paketimet njëpërdorimëshe në Evropë”./UBTNews/

Lajmet

Një muaj paraburgim për të dyshuarin për krime lufte në Burim, Ramadan Morina

Published

on

By

Gjykata Themelore në Prishtinë ka caktuar masën e paraburgimit prej një muaji ndaj Ramadan Morinës, i cili dyshohet për krime lufte gjatë luftës së fundit në Kosovë.

Sipas zëdhënëses së gjykatës, Mirlinda Gashi, Morina akuzohet se në periudhën 29–31 mars 1999, në bashkëkryerje me forcat policore dhe ushtarake serbe, ka marrë pjesë në masakrën e 34 civilëve shqiptarë në fshatin Burim, Komuna e Malishevës.

Continue Reading

Lajmet

Haradinaj takon deputetin gjerman Peter Beyer: Mirënjohës për mbështetjen e tij të vazhdueshme për Kosovën

Published

on

By

Kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj është takuar me deputetin e Bundestagut gjerman, Peter Beyer.

I pari i kësaj partie është shprehur mirënjohës për mbështetjen e Beyer ndaj Kosovës.

‘‘Kënaqësi të takoj dhe të bisedoj me mikun e madh të shqiptarëve, deputetin e Bundestagut gjerman, Peter Beyer. Mirënjohës për mbështetjen e tij të vazhdueshme për Kosovën!’’, ka shkruar ai.

Continue Reading

Lajmet

Mallrat nga SHBA hyjnë pa tarifë doganore në Kosovë, këto janë kriteret që duhet plotësuar

Published

on

By

Qeveria e Kosovës ka vendosur heqjen e tarifës doganore për mallrat me origjinë preferenciale nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA).

Dogana e Kosovës ka dhënë disa sqarime se çfarë duhet kriteresh duhet të plotësohen, në mënyrë që mallrat të importohen pa pagesë të tarifës doganore.

Ky vendim ndonëse përfaqëson një masë të njëanshme nga ana e Republikës së Kosovës, i cili qëllim primar ka lehtësimin e tregtisë me përfitime konkrete si për bizneset ashtu dhe për konsumatorët e vendit, është i një rëndësie të veçantë edhe sa i përket forcimit dhe avancimit të marrëdhënieve në sferën tregtare dhe ekonomike në raport me Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, thuhet në njoftim.

Tutje, theksohet se vendimi për aplikimin e tatimit doganor me normë zero për mallrat e importuara me origjinë nga SHBA është i bazuar në Ligjin Nr. 04/L-163 dhe në Kodin Doganor dhe të Akcizave Nr. 08/L-247, andaj mbi këtë bazë, mallrat të cilat importohen nga SHBA e të cilat plotësojnë kriteret e origjinës preferenciale, që nga data e hyrjes në fuqi të vendimit dhe publikimit të tij në gazetën zyrtare 01.08.2025, mund të importohen në territorin doganor të Republikës së Kosovës pa pagesë të tarifës doganore.

Në mënyrë qe këto mallra të përfitojnë nga ky trajtim favorizues, të njëjtat me rastin e importit duhet të shoqërohen me:

  • Certifikatë të vlefshme të origjinës preferenciale të lëshuar nga autoritetet amerikane
  • Deklarata për origjinën në faturë, në përputhje me ligjin në fuqi të të dyja vendeve.

Të gjitha mallrat e importuara nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës nga data 01.08.2025, të cilat përmbushin kriteret për t’u trajtuar si mallra me origjinë preferenciale, por që në momentin e importit nuk kanë përfituar këtë trajtim, do t’u nënshtrohen procedurave për rimbursim të detyrimeve doganore, në përputhje me dispozitat në fuqi”, bëhet e ditur në komunikatë.

Për më shumë informacione rreth mënyrës së aplikimit të trajtimit preferencial dhe dokumentacionit të nevojshëm, të gjithë operatorët ekonomikë që importojnë mallra nga SHBA ftohen të kontaktojnë Doganën e Kosovës për udhëzime të mëtejshme.

Continue Reading

Lajmet

Situata me zjarre në Kamenicë shqetësuese, kryetari bën thirrje për kujdes maksimal

Published

on

By

Gjendja me zjarre në Komunën e Kamenicës vazhdon të jetë shqetësuese, ka thënë kryetari Kadri Rahimaj.

Ai u ka bërë thirrje qytetarëve që të tregojnë kujdes maksimal në natyrë dhe t’i shmangin veprimet që mund të shkaktojnë zjarr.

Kryetari u bëri thirrje të gjithë qytetarëve që të tregojnë kujdes maksimal në natyrë dhe t’u shmangen veprimeve që mund të shkaktojnë zjarr. Ai po ashtu u kujtoi pronarëve të pronave private se ndezja e zjarreve është e ndaluar dhe paraqet rrezik serioz për jetën dhe mjedisin”, thuhet në njoftimin e Komunës së Kamenicës.

Rahimaj ka postuar edhe foto të zjarreve në Kamenicë, ku ka ndërhyrë edhe KFOR-i.

Pavarësisht lodhjes dhe faktit që nuk kanë pasur asnjë ditë pushimi, zjarrfikësit po japin maksimumin për të mbrojtur jetën, pronën dhe mjedisin. Qendra e Zjarrfikësve është në koordinim të plotë me Agjencinë për Menaxhim Emergjent, si dhe me ekipet profesionale të KFOR-it, për të garantuar ndërhyrje sa më efikase në çdo vatër,” tha Rahimaj.

Continue Reading

Të kërkuara