Lajmet

A mundet reduktimi i prodhimit të plastikës të lehtësojë krizën energjetike?

Një raport në lidhje me këtë çështje u publikua të martën.

Published

on

Që marrëdhënia jonë kolektive me plastikën është e pashëndetshme, është dokumentuar fare mirë tashmë. Është një marrëdhënie që ne e marrim si të mirëqenë dhe nga e cila luftojmë për të ecur përpara, pavarësisht natyrës së saj shpesh toksike. Por edhe dihet pak për të.

Të gjeturat që u publikuan të martën nga lëvizja globale Break Free From Plastic dhe Qendra joqeveritare për Ligjin Ndërkombëtar të Mjedisit (CIEL) tregojnë dinamikën në lojë. Gjithashtu përdorimi i pakët i plastikës përkthehet në më shumë energji për të ngrohur shtëpitë.

Në studimin e tyre “Dimri po vjen: plastika duhet të zhduket”, CIEL dhe Break Free From Plastic, e cila numëron më shumë se 1 mijë e 900 OJQ në mesin e anëtarëve të saj, thonë se zvogëlimi i plastikës dhe ambalazheve për një përdorim është një hap konkret që mund të marrin vendimmarrësit për të kontribuar në përpjekjet e përgjithshme për të reduktuar konsumin e karburanteve fosile. Autorët thonë se është koha që Bashkimi Evropian të përballet me plastikën.

Lidhja mes gazit, naftës dhe plastikës

E nxjerrë nga lëndët djegëse fosile, të prodhuara në procese intensive të energjisë dhe nëse hidhet, digjet apo riciklohet pas përdorimit, plastika shkon krah për krah me emetimet në çdo fazë të jetës së tyre. Megjithatë, prodhimi i tyre në Evropë u rrit nga 0.35 në 55 milion ton midis 1950 dhe 2020, dhe plastika është tregu më i madh i industrisë petrokimike të BE-së.

Sipas raportit të së martës, në vitin 2020 gati 15% e gazit të përgjithshëm të BE-së dhe 14% e konsumit të naftës u përdor për prodhimin e produkteve petrokimike. Pjesa më e madhe e tyre shkoi drejt prodhimit të plastikës. Gjetjet vënë në dukje, për shembull, se sa shumë gaz që është përdorur për të prodhuar plastikë, sa është konsumuar në përgjithësi nga Holanda.

Po kështu, vendet që konsumojnë më shumë naftë dhe gaz për të prodhuar plastikë – Belgjika, Gjermania, Spanja, Franca, Italia, Holanda dhe Polonia – janë gjithashtu përgjegjëse për 77% të të gjitha mbetjeve të paketimeve plastike të BE-së.

Në këtë sfond dhe në dritën e përpjekjeve për të marrë gaz nga jashtë Rusisë, Delphine Levi Alvares, koordinatorja evropiane e Break Free From Plastic, thotë se përbën shkelje serioze nëse nuk përfshihet sektori në propozimin e BE-së, Save Gas for Safe Winter, për sigurimin e ngrohjes dhe energjisë elektrike në të gjithë bllokun në muajt e ardhshëm.

“Ndërsa familjet dhe bizneset e vogla po përballen me rritje të faturave të energjisë, industria petrokimike po harxhon burime të pakta për të prodhuar plastikë të panevojshme njëpërdorimëshe, duke nxitur krizën energjetike në BE”, tha ajo gjatë publikimit të studimit.

Tre zogj, një gur

Andy Gheorghiu, një aktivist i klimës i cili ishte i përfshirë në raport, thotë se fakti që njerëzve u thuhet të bëjnë dush të ftohtë, ndërsa “ne vazhdojmë ta ushqejmë këtë përbindësh të quajtur industria petrokimike dhe plastike me sasi të mëdha nafte dhe gazi” tregon për një shkëputje serioze midis pritshmërive për individët dhe industrisë. Por sipas tij, trajtimi i plastikës njëpërdorimëshe në këtë moment flet rreth mundësisë për të “adresuar tri kriza në të njëjtën kohë: krizën plastike, krizën klimatike dhe krizën e energjisë”.

Në raport paraqiten një sërë rekomandimesh. Kërkohet nga shtetet e BE-së të kufizojnë përdorimin e plastikës.

Autorët bëjnë thirrje gjithashtu për objektiva ambicioze dhe të detyrueshme të parandalimit dhe ripërdorimit prej 50% deri në vitin 2030 dhe 80% deri në vitin 2040 dhe ndalimin e paketimeve të panevojshme, siç janë qeskat me një shërbim dhe ato që përdoren për të mbështjellë frutat dhe perimet.

Gheorghiu shpreson se përveç nxjerrjes në pah të lidhjeve mes krizave të plastikës, klimës dhe energjisë, hulumtimi i ri do të “sjellë një debat rreth prodhimit të plastikës së virgjër dhe nevojës për të reduktuar më paketimet njëpërdorimëshe në Evropë”./UBTNews/

Lajmet

Zgjatet afati për regjistrimin e institucioneve në Programin e Kuponëve

Published

on

By

Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit (MAShTI) ka njoftuar zgjatjen e afatit për regjistrimin e Institucioneve të Edukimit në Fëmijërinë e Hershme (IEFH) në Programin e Kuponëve deri më 23 shtator 2025.

Programi synon të përmirësojë qasjen në edukim për fëmijët 3–5 vjeç nga familjet përfituese të Skemës së Asistencës Sociale. Institucionet përfituese do të rimbursohen për shërbime arsimore dhe transport deri në 150 euro në muaj për fëmijë.

Të drejtë aplikimi kanë institucionet private, ato në partneritet publiko-privat dhe format komunitare, për sa kohë janë të licencuara nga MAShTI dhe kanë vende të lira. Aplikimi bëhet vetëm online përmes platformës e-Kosova/D.B/EO

Continue Reading

Lajmet

Kosova pranon dronë të blerë nga Shtetet e Bashkuara

Published

on

By

Kosova ka pranuar fluturake pa pilot AeroVironment RQ-20 Puma të blera nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, bëri të ditur ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci.

Maqedonci njoftoi në Facebook se pranimi është bërë javën e kaluar ndërkaq, blerja është bërë përmes programit shtet më shtet.

Ministria e Mbrojtjes prokurimin e Fluturakeve pa Pilot “Puma” nga ShBA e ka realizuar përmes programit shtet më shtet të njohur si Foreign Military Sale (FMS). Pagesa për këtë sistem është realizuar në vitin 2021. Flututuraket Puma krahas fluturakeve tjera janë një kapacitet tjetër i nevojshëm për rritjen e aftësive të FSK në fushën e sistemeve ajrore pa pilot”, shkroi Maqedonci të hënën, më 8 shtator.

Ai tha se bashkëpunimi me SHBA-në në fushën e mbrojtjes po thellohet dhe “zgjerohet vazhdimisht duke kontribuar në zhvillimin e ushtrisë tonë si dhe në arritjen e interesave të përbashkëta të dy vendeve tona”.

Forca e Sigurisë së Kosovës është në procesin e transformimit i cili ka nisur në vitin 2018. Faza e tranzicionit është paraparë të zgjasë dhjetë vjet./D.B/KP

Continue Reading

Aktualitet

Anglia merr masa për përballjen e tensionuar me Serbinë

Published

on

Federata Angleze e Futbollit ka dërguar stjuardë në Beograd për ndeshjen e Anglisë me Serbinë e cila zhvillohet nesër në mbrëmje, dhe e cila po ashtu mund të shndërrohet në një përballje të ashpër.

Seksione të stadiumit do të jenë të mbyllura për shkak të sjelljeve raciste në një ndeshje të mëparshme, ndërsa telashet shpërthyen para përplasjes mes dy vendeve në Kampionatin Evropianin verën e kaluar në Gelsenkirchen.

Nga ajo ndeshje dhe përplasjes, shtatë serbë u arrestuan.

Anglia ka shitur të gjitha 2,500 biletat e saj dhe priten edhe qindra tifozë të tjerë pa bileta./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Aksident i rëndë në Vragoli, tre të lënduar dy në gjendje të rëndë

Published

on

By

Sot rreth orës 14:35, në rrugën nacionale Prishtinë–Pejë, në Vragoli ka ndodhur një aksident i rëndë trafiku, ku një kamion dyshohet se ka humbur kontrollin dhe ka goditur katër automjete tjera.

Sipas njoftimit të policisë, tre persona kanë mbetur të lënduar, dy prej tyre në gjendje të rëndë dhe janë dërguar në QKUK për trajtim mjekësor.

”Sot, rreth orës 14:35, në rrugën nacionale Prishtinë-Pejë, ka ndodhur një aksident i rëndë trafiku, ku dyshohet se drejtuesi i një automjeti transportues (kamion) me targa vendore ka humbur drejtimin e mjetit, ka kaluar në anën e kundërt të rrugës dhe ka goditur katër automjete të tjera.

Si pasojë e këtij aksidenti, deri në këto momente raportohet se dy persona kanë pësuar lëndime të rënda dhe një tjetër ka marrë lëndime të lehta, të cilët janë dërguar në QKUK për trajtimin e nevojshëm mjekësor. Njësitet përkatëse të Policisë së Kosovës kanë dalë menjëherë në vendngjarje dhe po ndërmarrin veprimet e nevojshme hetimore për zbardhjen e plotë të shkaqeve të aksidentit”./D.B/EO

Continue Reading

Të kërkuara