Lajmet

A kanë qenë ndonjëherë kaq të larta çmimet e benzinës?

Çka po ndodh me çmimet e benzinës në SHBA?

Published

on

Reuters

Shtetet e Bashkuara përdorin më shumë benzinë sesa çdo shtet tjetër në botë dhe së fundmi, shqetësimet e amerikanëve janë rritur për shkak të rritjes së çmimit të benzinës.

Shtëpia e Bardhë tha më 23 nëntor, se planifikon që, në koordinim me shtetet e tjera, të nxjerrë në treg miliona fuçi naftë nga rezervat strategjike, duke shpresuar se me këtë veprim do të ulen shpenzimet.

Çmimi mesatar me pakicë i benzinës së fundmi ka qenë 3.40 dollarë për gallon të rregullt, nga 2.11 dollarë sa ishte një vit më parë. Kjo rritje e çmimit – prej 61 për qind në 12 muaj – ka alarmuar konsumatorët.

Sipas Shoqatës Automobilistike të SHBA-së, pritet që 48.3 milionë qytetarë të udhëtojnë gjatë festave të fundvitit, apo katër milionë më shumë. Megjithatë, kjo shifër është më e ulët sesa ishte më 2019.

A kanë qenë ndonjëherë kaq të larta çmimet e benzinës?

Po. Çmimi i një galloni të benzinës kishte kushtuar 4.11 dollarë në korrik të vitit 2008. Edhe pse çmimi aktual është më i ulët sesa më 2008, megjithatë rritja e tij për një vit është diçka e rrallë.

Çka përfshihet në çmimet e benzinës?

Janë disa faktorë. Nafta e papërpunuar përbën mbi gjysmën e kostos, ka thënë Departamenti amerikan për Energji. Çmimet e benzinës gjerësisht përcaktohen nga furnizimet dhe kërkesat në mbarë botën.

Konsumatorët po ashtu paguajnë para shtesë për përzierjen e etanolit dhe përbërësve të tjerë, por edhe për shpërndarjen dhe marketingun. Këto kosto janë rritur ndjeshëm, ka thënë Tom Kloza, analist për energji në Shërbimin për Informacionet e Çmimit të Naftës (OPIS).

“Benzinën që ju e merrni në pompa të benzinës, realisht përmban tetë apo nëntë elemente, çmimet e së cilave janë rritur në muajt e fundit”, tha Kloza.

Një pompë benzine në Uashington të SHBA-së e rrethuar me shirita, për të treguar se ka mungesë të benzinës. 14 maj 2021.
Një pompë benzine në Uashington të SHBA-së e rrethuar me shirita, për të treguar se ka mungesë të benzinës. 14 maj 2021.

Pothuajse 17 për qind e kostos vjen nga taksat. Taksa federale për benzinën është 18 centë, ndërkaq taksa mesatare e shteteve është 30 centë, por dallon nga shteti në shtet.

Si do të ndikojë në çmim nafta e papërpunuar që do të merret nga rezervat?

Nxjerrja në treg e naftës nga Rezervat strategjike të Naftës së SHBA-së do të ishte një kombinim i një huaje dhe benzina më pas do t’iu shitej kompanive, kanë thënë zyrtarët amerikanë. Nga rezervat është paraparë që të merren 50 milionë fuçi benzinë.

Çmimet e naftës për disa ditë kanë rënë teksa tregu i naftës po përgatitej që të merrte sasinë e kësaj lënde nga rezervat. Megjithatë, pasi që nxjerrja e naftës së papërpunuar nga rezervat mund të marrë kohë që të funksionojë në procesin e rafinimit, shoferët nuk pritet që të blejnë benzinë me çmime më të lira gjatë festave të fundvitit.

“Ka pak gjasa që ulja e çmimeve të ndodhë në një periudhë të shkurtër kohore, vetëm nëse administrata (e presidentit amerikan, Joe) Biden e bën prioritet nxjerrjen e benzinës nga stoqet”, tha Louise Dickson, analiste e tregjeve të naftës në Rystad Energy.

Çka mund të bëhet më shumë që të ulen çmimet e benzinës?

Për shkak të çmimeve të larta të benzinës në shtetin e tij, guvernatori i Floridës, Ron DeSantis më 22 nëntor u kërkoi ligjvënësve që të heqin taksat për benzinën, taksa që përdoren për të financuar infrastrukturën e transportit publik. Taksat për benzinën në shtetin e Floridës janë pothuajse 35 centë, që janë mbi mesataren kombëtare.

“Edhe shtetet e tjera të udhëhequra nga republikanët mund ta ndjekin këtë shembull, veçanërisht nëse ato argumentojnë se financimi mund të bëhet përmes Projektligjit federal për infrastrukturën”, tha Kloza.

Si do të jenë çmimet e benzinës në javët e ardhshme?

Në javët në vazhdim, çmimet e benzinës pritet të ulen, por kjo rënie, sipas Klozas, më shumë do të ndodhë për shkak të kërkesës më të ulët për karburante gjatë muajve të dimrit.

Kur kërkesa për benzinë do të rritet sërish, konsumatorët amerikanë ka gjasa të kthehen në pompat e benzinës, por kapaciteti i naftës së papërpunuar do të zvogëlohet pas një viti dhe rafineri të konsiderueshme të naftës do të mbyllen në gjithë botën.

Presidenti Joe Biden, kur ka komentuar nxjerrjen e naftës nga rezervat strategjike, ka thënë se çmimet do të duhej të ishin 25 centë më të lira sesa janë aktualisht. Por, hendeku ndërmjet të ardhmes së papërfunduar të benzinës dhe çmimeve të shitësve, aktualisht është 1.14 dollarë për gallon, ndryshe çmimi më i lartë që prej prillit të vitit 2020.

Përgatiti: Mimoza Sadiku

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara