Debati mbi ndikimin e inteligjencës artificiale në të ardhmen e punës globale po intensifikohet, dhe Bill Gates, bashkëthemeluesi i Microsoft, ka ngritur alarmin për rreziqet që sjell rritja e shpejtë e automatizimit dhe mundësia e “zëvendësimit” të aftësive njerëzore.
Në blogun “Shënimet e Gates”, identifikon tre fusha profesionale që pritet të mbijetojnë në epokën e IA-së: programimi, biologjia e energjia.
Gates thekson se është gabim të mendohet se profesione si mjekësia ose ligji do të mbeten të paprekura nga teknologjia.
Ai nënvizon rëndësinë e aftësive njerëzore të vështira për t’u replikuar nga algoritmet, duke argumentuar se vendimmarrja komplekse, mbikëqyrja dhe inovacioni do të mbeten në duart e ekspertëve.
Programimi: Gjuha e sektorëve strategjikë
Gates përshkruan programimin si formë thelbësore të shkrim-leximit të teknologjisë, pasi zhvillimi i softuerëve është themeli i sektorëve si komunikimi, shëndetësia dhe siguria.
Ai pranon përparimin e IA-së në prodhimin e kodit, por paralajmëron: “IA mund të shkruajë kod, por ende kërkon mbikëqyrje njerëzore të aftë për t’u zhvilluar siç duhet.”
Puna e programuesve përfshin krijimin, mbikëqyrjen, korrigjimin dhe udhëzimin e algoritmeve, si dhe vendosjen e vlerave etike dhe identifikimin e paragjykimeve, detyra që sistemet autonome nuk mund t’i kryejnë ende.
Biologjia: Inovacion dhe gjykim njerëzor
Gates thekson se kjo është kritike për inovacionin shkencor dhe përballimin e krizave shëndetësore, përfshirë pandemitë.
Rritja e bioteknologjisë, redaktimit të gjeneve dhe mjekësisë së personalizuar hap mundësi të reja për parandalimin e trajtimin e sëmundjeve. Gjykimi i biologëve është i domosdoshëm për menaxhimin e krizave dhe zgjidhjet e personalizuara shëndetësore, pasi algoritmet nuk mund t’i zëvendësojnë këto aftësi komplekse.
Energjia: Qëndrueshmëri dhe inovacion
Sektori i energjisë ka fituar rëndësi strategjike në kalimin drejt burimeve të pastra dhe luftën kundër ndryshimeve klimatike.
Gates thekson se ekspertët e energjisë janë të nevojshëm për zhvillimin e teknologjive si kapja e karbonit dhe hidrogjeni i gjelbër, si dhe për optimizimin dhe ridizajnimin e sistemeve komplekse me ndikim mjedisor.
IA mund të ndihmojë në optimizimin e proceseve, por nuk mund të zëvendësojë kreativitetin dhe gjykimin njerëzor.
Përfundimet e raporteve ndërkombëtare
Një raport i Organizatës Ndërkombëtare të Punës dhe Institutit Kombëtar të Kërkimeve të Polonisë tregon se një në katër vende pune në botë janë potencialisht të ekspozuara ndaj automatizimit nga IA.
Studimi sugjeron se transformimi i detyrave, jo zëvendësimi i plotë, do të dominojë.
Vendet e punës me rrezik të lartë për automatizim janë kryesisht profesionet administrative, ndërsa profesionet me aftësi të larta – programimi, biologjia dhe energjia, tregojnë qëndrueshmëri më të madhe ndaj ndikimit të IA-së.
Në thelb, Gates dhe raportet ndërkombëtare nënvizojnë se aftësitë njerëzore komplekse dhe kreativiteti do të mbeten të pazëvendësueshme, duke formësuar të ardhmen e punës në një epokë gjithnjë e më të automatizuar. /A.Z/UBT News/