Lajmet

A është plakja e trurit e trashëgueshme?

Sëmundja më e përfolur e viteve të fundit është pa dyshim plakja e trurit.

Published

on

Të dhënat e përhapjes së plakjes së trurit tregojnë shifra të cilat shtrihen në të gjithë botën e në të gjitha moshat.

E teksa kjo ndodh, pyetjes se nga se shkaktohet kjo sëmundje ekspertët ende nuk mund t’i japin një përgjigje të saktë.

Kurimi i plotë i saj që në gjenezë është një tjetër rrugë e gjatë, në të cilën po hidhet ende dije me anë të studimeve.

Në këtë artikull nga AgroWeb.org do t’ju shpjegojmë një ndër pyetjet më të shpeshta rreth kësaj gjendje.

Sëmundjet që plakin trurin

Shumë prej personave që kanë afër tyre persona të cilët janë të prekur nga ndonjë lloj dementia apo plakje trurit, kanë shqetësimin e zhvillimit të kësaj sëmundje ndër breza.

Ekspertët thonë se në këtë pikë rastet mund të jenë nga më të ndryshmet, në varësi të tipit të sëmundjes.

Në grupin e sëmundjeve të plakjes së trurit bëjnë pjesë disa prej tyre me simptoma dhe veprim të ndryshëm.

Këtu përmendim Alzhaimer, dementia vaskulare, dementia frontotemporiale apo lloje të rralla të dementias si  sëmundja e Huntingtonit apo Parkinsoni.

Në renditjen e këtyre sëmundjeve, mjekët shprehen optimistë për disa raste dhe pak me skeptikë për një grup tjetër.

Sipas tyre, egziston mundësia që plakja e trurit të trashëgohet nga njëri brez tek tjetri brenda familjes, por në disa raste specifike dhe të rralla.

Llojet e trashëgueshme

Pjesa më e madhe e sëmundjeve që plakin trurin nuk është e trashëgueshme nga gjyshërit tek nipërit.

Megjithatë gjenet kanë një rol të rëndësishëm në përcaktimin e jetëgjatësisë dhe mënyrës se si organizmi funksionon.

Duke bërë kështu që një mundësi e vogël e trashëgimit të ‘sëmundjeve të harresës’ të egzistojë nëse ato janë prezente brenda në familje.

Alzhaimer

Në rastin e Alzhaimer mjekët shpjegojnë se gjithçka varet nga mosha e presonit të prekur fillimisht.

Nëse kjo sëmundje zhvillohet në moshën 80-90 vjeçare atëhere mundësia për të qenë e trashëgueshme është thuajse zero.

Në rastet kur familjarë apo të afërm tuaj e zhvillojnë këtë sëmundje para moshës 60 vjeç ose rreth kësaj moshe, ajo mund të jetë e trashëgueshme.

Quhet ndryshe plakja e trurit tek të rinjtë dhe shfaqet zakonisht si pasojë e abuzimeve të ndryshme.

Mjekët nuk ngrenë një shqetësim konkret pasi, vetëm 1 në 33 persona e zhvillojnë këtë sëmundje para moshës 50 vjeç.

Dementia Vaskulare

Në rastin e dementias vaskulare ajo çfarë ka rëndësi është parandalimi.

Prindërit mund të kalojnë tek fëmijët gjenet të cilat mund të shkaktojnë dementia në të ardhmen.

Këto gjene shpesh janë të njejtat të cilat mund të shkaktojnë edhe sëmundje si diabeti, tensioni i lartë, sëmundje të zemrës apo ishemi.

Prandaj është e rëndësishme të keni gjithnjë një stil jetese të shëndetëshëm.

Dementia Frontemporiale

Në rastin e demenatias frontemporiale, rreth 40% e personave që preken nga sëmundja kanë një person të afërm me histori të plakjes së trurit në një periudhë të jetës.

Kjo e bën atë një risk të vazhdueshëm përsa i përket trashigimisë nga prindi tek fëmija.

Gjithsesi kjo lloj dementia konsiderohet si një tip shumë i rrallë për tu shfaqur, në të cilën ndikojnë shumë faktorë.

Lloje të tjera të dementias së trashëgueshme janë, sëmundja e Huntingtoni apo Parkinsoni i kthyer në dementia.

Kalimin nga njëri brez tek tjetri të ketyre sëmundjeve e përcakton një gjen ‘dominant’ i cili mund të merret vetëm nga njëri prej prindërve.

Rastet e diagnostikimit me këto lloj sëmundjesh janë të rralla, por mjekët sugjerojnë të bëni kujdes.

Disa mënyra të lehta se si të mbani trurin të mprehtë e në formë i gjeni duke klikuar këtu./AgroWeb.org

Aktualitet

UBT hap thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën Ndërkombëtare mbi Artet Performuese 2025

Published

on

UBT ka hapur thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën e 14-të Ndërkombëtare për Arte Performuese, e cila organizohet në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion, me fokus të veçantë këtë vit tek Qëndrueshmëria dhe Rezilienca.

Ky aktivitet shkencor ndërkombëtar është i rishikuar nga ekspertë akademikë (peer reviewed) dhe ka për synim të sjellë së bashku studiues, praktikues, doktorantë, studentë pasuniversitarë, si dhe profesionistë të industrisë për të shkëmbyer njohuri, përvoja dhe qasje të reja në fushën e artit performues.

Datat e rëndësishme:

  • Dorëzimi i abstrakteve: 10 tetor 2025
  • Njoftimi i pranimit: 17 tetor 2025
  • Rishikimi nga ekspertët: 17 tetor 2025
  • Afati i hershëm i regjistrimit: 17 tetor 2025
  • Afati i vonshëm i regjistrimit: 20 tetor 2025
  • Dorëzimi i punimeve të plota: 14 nëntor 2025

Fushat që mbulon konferenca përfshijnë, por nuk kufizohen vetëm tek:

  • Zhvillimi i teatrit pas luftës në Kosovë
  • Roli i muzikës në ndërtimin e karakterit skenik
  • Përgatitja psikologjike e aktorit në interpretimin e roleve
  • Përgatitja fizike dhe rëndësia e saj për zhvillimin e aktorit
  • Kinematografia para dhe pas luftës në Kosovë dhe trajtimi i temave të luftës
  • Ndikimi i maskave greke në krijimin e maskave të teatrit modern
  • Audicionet, monologët dhe përzgjedhja e tyre
  • Teatri për fëmijë dhe të rinj
  • Teatri si terapi për fëmijë dhe të rritur
  • Inteligjenca Artificiale (AI) në aktrim

Konferenca synon të nxisë dialogun ndërdisiplinar dhe të krijojë një platformë unike për të diskutuar sfidat dhe prirjet e reja në artet performuese, duke i lidhur ato me zhvillimet globale në teknologji dhe shoqëri.

Punimet e paraqitura duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe jo në proces shqyrtimi në ndonjë konferencë tjetër. Gjatësia maksimale e punimit është 6 faqe, sipas standardeve të specifikuara në faqen zyrtare të konferencës.

Për më shumë detaje dhe aplikim, vizitoni: KONFERENCA E UBT-së

Continue Reading

Aktualitet

Von Der Leyen: Rusia e ka treguar plotësisht përbuzjen ndaj diplomacisë dhe ligjit

Published

on

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, në deklaratën e saj tha se Rusia e ka treguar plotësisht përbuzjen ndaj diplomacisë dhe ligjit ndërkombëtar gjatë muajit të fundit, duke kritikuar sulmet më të mëdha me dronë dhe raketa ndaj Ukrainës.

Ajo veçoi sulmet ruse në Kiev që goditën zyrën e BE-së në kryeqytet, si dhe shkeljet me dronë rusë në Poloni dhe Rumani.

“Këto nuk janë veprimet e dikujt që dëshiron paqe”.

Paketa e 19-të e sanksioneve vjen si përgjigje ndaj kësaj përshkallëzimi nga Putini, shpjegoi Von Der Leyen duke paraqitur elementët kryesorë të asaj që propozohet.

Ajo tha se BE-ja do të kërkojë të shkurtojë të ardhurat e Rusisë nga lëndët djegëse fosile, duke ndaluar importin e LNG-së ruse në tregjet evropiane.

118 anije shtesë nga “flota hije” ruse do të shtohen në listën e sanksioneve, që tani arrin në 560 anije.

Ajo shtoi se kompanitë kryesore të tregtimit të energjisë Rosneft dhe Gazpromneft tani do të jenë nën ndalim të plotë transaksionesh, dhe kompani të tjera do t’i nënshtrohen ngrirjes së aseteve.

“Në tre vjet, të ardhurat e Rusisë nga nafta në Evropë kanë rënë me 90%. Ne tani po e mbyllim këtë kapitull përgjithmonë. Ne po forcojmë luftën tonë kundër shmangies së sanksioneve. Ndërsa taktikat e shmangies bëhen më të sofistikuara, sanksionet tona do të përshtaten për të qëndruar përpara. Për herë të parë, masat tona kufizuese do të godasin platformat e kriptovalutave dhe do të ndalojnë transaksionet në kriptovaluta. Ne po listojmë banka të huaja të lidhura me sistemet alternative të pagesave të Rusisë. Dhe po kufizojmë transaksionet me entitete në zonat ekonomike speciale”, tha Von Der Leyen.

Paketa do të shtojë kufizime të reja direkte të eksportit për artikujt dhe teknologjitë e përdorura në fushëbetejë, duke ndikuar në 45 kompani në Rusi dhe në vende të treta./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

​Komanda e Forcave Tokësore realizoi garën “Ujku Garues 2025”

Published

on

Gara tradicionale “Ujku Garues 2025”, është përmbyllur me sukses, aktivitet ky i cili realizohet nga Komanda e Forcave Tokësore ku marrin pjesë ekipe nga njësitë e Forcës së Sigurisë së Kosovës.

Këtë vit, pjesëmarrës ishin 21 ekipe dhe aktiviteti u mbajt në kazermën “Ushtarët e NATO-s” në Istog.

“Garën e ka fituar, Policia Ushtarake e FSK-së, dhe është shpërblyer me vendin e parë. Vendi i dytë i takoi Kompanisë B nga Regjimenti i Parë i Këmbësorisë dhe vendi i tretë shkoi për Kompaninë MB nga Regjimenti i Parë i Këmbësorisë”, njoftoi Forca e Sigurisë së Kosovës.

Gara “Ujku Garues” për herë të parë është mbajtur në vitin 2015 si rezultat i shkëmbimit të përvojave mes nënoficerëve të FSK-së dhe atyre të kontigjentit slloven.

Garën e karakterizon aspekti organizativ, vlerësues, shpirti garues, profesionalizmi dhe angazhimi maksimal i ekipeve./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Caktohet stadiumi ku do të luhet ndeshja Barcelona-PSG

Published

on

FC Barcelona konfirmoi se ndeshja e saj e parë në shtëpi me PSG në Ligën e Kampionëve 2025/26 , që korrespondon me raundin e dytë të fazës së ligës, do të luhet në Estadi Olímpic Lluís Companys.

Ndeshja, kundër Paris Saint-Germain, është planifikuar për të mërkurën, më 1 tetor, në orën 21:00 .

Klubi katalanas vazhdon të punojë për të marrë lejet administrative që do të lejojnë që Camp Nou të rihapet në ditët në vijim, megjithëse për momentin Montjuïc, të paktën për ndeshjen kundër kampionëve aktualë, do të jetë selia evropiane e Barçës.

“FC Barcelona falënderon anëtarët dhe tifozët e saj për mirëkuptimin dhe mbështetjen e tyre gjatë një procesi kaq kompleks dhe emocionues siç është rikthimi në Spotify Camp Nou të ri “, thuhet në deklaratë.

Barça ka detajuar gjithashtu se si do të funksionojë procesi i biletave për atë që padyshim do të jetë ndeshja më e madhe e fazës së ligës së Ligës së Kampionëve të këtij viti, finalja e lakmuar që nuk ndodhi kurrë.

I njëjti kapacitet dhe sistem aksesi për anëtarët do të ruhet si në stadiumin Montjuïc të sezonit të kaluar.

16,151 anëtarët e rregullt të Kartës së Stadiumit Olimpik Lluís Companys për sezonet 2023/24 dhe 2024/25 do të kenë njoftim 24 orë përpara për të blerë biletat e tyre.

Pas kësaj periudhe, shitjet do të hapen për të gjithë anëtarët e mbetur që më parë kishin një kartë në Montjuïc.

Klubi së shpejti do të njoftojë orarin specifik dhe datat e fillimit si për anëtarët ashtu edhe për publikun e gjerë, të cilët do të jenë në gjendje të blejnë bileta që variojnë nga 11 deri në 37 euro , varësisht nga zona e stadiumit./S.K/KP/The Athletic/

Continue Reading

Të kërkuara