Shëndet

A është mishi i kuq i dëmshëm për zemrën?

Published

on

Një analizë e re ka zbuluar se studimet e financuara nga industria e mishit të kuq janë shumë më të prira të tregojnë se ky mish nuk është i dëmshëm për zemrën, ose madje është i mirë për të, krahasuar me studimet e pavarura, ka shkruar “The New York Times”.

Kjo analizë u publikua javën e kaluar në “American Journal of Clinical Nutrition”.

Ekspertët kanë thënë se rezultatet janë shqetësuese, por jo befasuese. Financimet nga industria e ushqimit janë problem i vjetër në kërkimet ushqimore, për shkak të mungesës së fondeve publike.

“Industria e sheqerit ka financuar në të kaluarën studime që minimizonin lidhjen e sheqerit me obezitetin dhe sëmundjet e zemrës. Edhe industria e alkoolit ka promovuar idenë se konsumimi i moderuar është pjesë e një diete të shëndetshme”, thuhet në artikull.

Çfarë tregoi analiza e re?

Studiuesit spanjollë nga Universiteti Francisco de Vitoria, analizuan 44 studime klinike të kryera nga viti 1980 deri më 2023, që shikonin si konsumi i mishit të kuq (të papërpunuar) ndikon në rrezikun për sëmundje të zemrës, përmes indikatorëve si kolesteroli, tensioni i gjakut dhe trigliceridet.

Nga këto 44 studime:

29 ishin të financuara nga industria e mishit të kuq.

15 ishin të financuara nga agjenci shtetërore, universitete ose fondacione jofitimprurëse.

Rezultati? Studimet me financim nga industria kishin katër herë më shumë gjasa të raportonin rezultate pozitive ose neutrale për ndikimin e mishit të kuq në shëndetin e zemrës, krahasuar me studimet e pavarura, të cilat asnjëherë nuk raportuan përmirësim të shëndetit, vetëm përkeqësim ose mungesë ndikimi.

“Të dhënat tregojnë një prirje të qartë”, ka thënë Moreno.

Ndërsa doktori Walter Willett, epidemiolog dhe profesor i të ushqyerit në Harvard, ka shtuar se nuk ka prova të qarta se manipulohen të dhënat e studimeve.

“S’kemi prova të qarta që shkencëtarët e lidhur me industrinë i manipulojnë të dhënat, por trendi është i dyshimtë”, ka thënë Willet.

Pse kjo është problematike për publikun?

Kur qytetarët e zakonshëm përballen me studime që japin rezultate kontradiktore, bëhet e vështirë të kuptojnë çfarë të besojnë, ka thënë doktoresha Deirdre Tobias, profesoreshë e mjekësisë në Harvard. Ajo ka theksuar se studimet e financuara nga industria nuk i krahasojnë efektet e mishit të kuq me burime më të shëndetshme si drithërat integrale, arrat apo produktet bimore, por i krahasojnë vetëm me ushqime të tjera shtazore si peshku apo pula, ose karbohidrate të përpunuara si makaronat e buka e bardhë.

Studimet e pavarura krahasuan mishin e kuq me një gamë më të gjerë ushqimesh, përfshirë alternativa të shëndetshme si soja, fasule apo arra, duke ofruar pasqyrim më të qartë për efektet e mishit të kuq.

Çfarë ndodh me të ardhmen e hulumtimeve?

Ekspertët paralajmërojnë se kërkimi ushqimor në SHBA është shumë pak i financuar nga shteti. Kjo sipas tyre e bën të ndikueshëm financiarisht industrinë dhe pastaj nxitet konflikt interesi.

“Kur grupet e industrisë financojnë studimet, ato kanë për qëllim të rrisin shitjet, jo të mbrojnë shëndetin publik”, ka thënë doktori John Ioannidis, profesor në Universitetin Stanford.

Edhe Marion Nestle, profesoreshë në Universitetin e New Yorkut, ka shtuar se “Është mirë për marketingun, por jo për shkencën”.

Më 2023, 5% e buxhetit të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë në SHBA ka shkuar për studime në ushqyerje, një shifër që Tobias e quajti “minimale”.

“Studimi për mishin e kuq është shembull i shkëlqyer pse NIH duhet të investojë më shumë në kërkime të pavarura. Përndryshe, do të varemi nga industria, pa asnjë garanci se po punon në interes të shëndetit publik”, ka thënë ajo.

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?

Published

on

Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.

Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.

Si ta matni saktë?

Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.

Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.

Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.

Çfarë tregon pulsi?

Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.

Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.

Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.

Këshilla për puls të shëndetshëm

Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).

Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).

Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.

Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.

Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kur fillojnë të veprojnë antibiotikët dhe sa zgjat efekti i tyre?

Published

on

Antibiotikët përdoren për të ndihmuar organizmin në luftimin e infeksioneve të rënda bakteriale.

Ndryshe nga e kaluara kur përshkruheshin shpesh, sot shumë shtete kanë ndërmarrë masa për të frenuar rezistencën ndaj antibiotikëve, duke kufizuar përdorimin e tyre vetëm kur është e domosdoshme, shkruan The Sun.

Antibiotikët nuk janë zgjidhje për çdo infeksion. Sipas artikullit, shpjegohet se sa kohë u duhet atyre për të vepruar dhe pse është e rëndësishme që terapia të merret deri në fund.

Barnat veprojnë duke vrarë bakteret ose duke ndaluar përhapjen, por nuk kanë efekt ndaj infeksioneve virale. Në këtë kategori përfshihen ftohja, gripi, COVID-19, shumica e infeksioneve të gjoksit, infeksionet e veshit te fëmijët, si dhe shumë raste të kollës a dhimbjes së fytit.

Në shumicën e rasteve, antibiotikët rekomandohen vetëm nëse infeksioni bakterial nuk largohet vetë, nëse ekziston rreziku për komplikime serioze, ose nëse mund të infektohen persona të tjerë.

Farmacisti Mike Hewitson, shpjegon se antibiotikët veprojnë shpejt, por përmirësimi i gjendjes nuk ndjehet gjithmonë menjëherë.

“Shpejtësia e veprimit varet nga lloji i antibiotikut, fuqia dhe infeksioni që po trajtohet. Antibiotikët intravenozë fillojnë të veprojnë brenda disa orësh, ndërsa ata që merren nga goja mund të kenë nevojë për disa ditë apo edhe një javë për të dhënë efekt”, thotë ai.

Terapia me antibiotikë zgjat 7 deri 14 ditë, ndonëse në disa raste edhe trajtimet më të shkurtra mund të jenë efektive. Edhe nëse pacienti fillon të ndihet më mirë, terapia nuk duhet ndërprerë para kohe.

“Është e rëndësishme që antibiotikët të merren deri në fund, sipas udhëzimit të mjekut. Ndërprerja e parakohshme mund të shkaktojë rikthimin e infeksionit dhe të kontribuojë në rezistencën ndaj antibiotikëve”, thekson Hewitson.

Nëse harroni një dozë, ajo duhet marrë sapo ta kujtoni, por nuk duhet marrë dozë e dyfishtë, pasi kjo rrit rrezikun e efekteve anësore.

Shumica e pacientëve ndihen më mirë drejt fundit të terapisë, por kjo varet nga lloji i infeksionit dhe antibiotiku i përdorur. Në disa raste, antibiotikët mund të shkaktojnë efekte anësore si të përziera, të vjella apo probleme me stomakun.

Nëse terapia përfundon e nuk vërehet përmirësim, rekomandohet që pacienti të kontaktojë mjekun për vlerësim. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara