Kulturë

A e keni ditur se Marilyn Monroe kishte IQ më të lartë se Albert Einstein?

Published

on

Marylin Monroe, ylli më i famshëm i botës kishte marrë mbidozë ilaçesh qetësuese, në moshën 36-vjeçare. Që atëherë, zërat dhe teoritë në lidhje me atë çka ka ndodhur para dhe pas vdekjes se saj, nuk janë larguar asnjëherë: ishte vetëvrasje apo aksident? Apo e kanë vrarë?

Misteri që ka shkaktuar legjenda e saj, si dhe 30 filmat që ajo ka bërë në 15 vjetët e karrierës së saj, apo burrat e famshëm me të cilët është martuar, Joe DiMaggio dhe dramaturgu Arthur Miller, apo lidhja e saj me John dhe Robert Kennedy.

Vdekja e Marilyn Monroe u shfaq në faqet e para të të gjitha revistave dhe gazetave. Ka qenë dhe një person tjetër në shtëpi atë mëngjes, një figurë misterioze në shumë prej biografive të Monroe: menaxherja e biznesit, Inez Melson, një grua, e cila ishte rekomanduar nga Joe DiMaggio.

Marilyn Monroe u lind më 1 qershor 1926 në Los Anxhelos. Vdekja e parakohshme i dha një fund edhe karrierës së saj. Ajo u gjet e vdekur në shtratin e saj më 5 gusht 1962, pranë një tavolinë të mbushur me shishe ilaçe. Megjithatë edhe në 59-vjetorin e vdekjes, kujtimi ndaj Monroe-së mbetet në të gjithë botën i paharruar.

Fakte nga jeta e aktores së famshme:

1- Marilyn Monroe, emri i vërtet i të cilës është Norma Jeane Baker, u lind në Los Anxhelos, më 1 qershor 1926 dhe vdiq në Los Anxhelos, më 5 gusht 1962.

2- Marilyn Monro ishte një vajzë më flokë të zinj, por për t’u bërë më e bukur kthehet në bionde. Një bionde aq shumë e dëshiruar dhe e kërkuar nga të gjithë.

3- Filmi si saj i parë titullohet “The Shocking Miss Pilgrim” i realizuar më 1947.

4- Mes sexappeal-it dhe mjeshtërisë së aktrimit

“Arsyet për suksesin e jashtëzakonshëm të Monroe-së kanë të bëjnë në radhë të parë me trupin e saj”, shkruan Barbara Sichtermann në librin e saj: “Pothuajse s’ka asnjë hir femëror, që nuk e posedonte ajo.” E për këtë arsye shpesh aftësia e saj si aktore spostohej në sfond: “Sexappeal-i dha fama e saj (…) e kanë shkëputur vëmendjen nga puna e saj artistike”.

5- Autenticitet

Autorja në librin e saj ka përmbledhur zëra të ndryshëm, që kanë vlerësuar fenomenin MM. Bashkëshorti i fundit i Monroe-së, dramaturgu Arthur Miller, ishte konfuz: “Unë nuk e kam kuptuar, se si Marilyn u bë një simbol i autenticitetit. Ndoshta kjo kish të bënte me faktin, se prej shikimit të saj burrat tradhtonin dhe gratë indinjoheshin nga smira…”

6- Arthur Miller rreth Marilyn

“Unë isha i martuar, dhe Marilyn s’guxonte të nxirrte kokën nga dera pa e fotografuar menjëherë, e kësisoj ne kalonim shumë kohë vetëm të dy”, kujton Miller: “Gjatë kësaj kohe ne bisedonim gjatë, sikur të mund të lëviznim të shpenguar në mesin e shpërqendrimit”.

7- Moral

“Një moral më i lirë dhe më i drejtë publik do t’ia kishte lehtësuar asaj pranimin e vetvetes”, shkruan Barbara Sichtermann në librin e saj mbi dilemën që kish mbërthyer Monroe-në: “Ka shumë të vërteta në tezën, se ajo ishte ikona më e bukur seksi në vitet 50-të dhe njëkohësisht viktimë e një hipokrizie akute të asaj kohe”.

8- Karizëm

Shkrimtari Truman Capote ishte mik i artistes. Ai shkruan: “Ajo ka prezencë, një rrezatim të brendshëm, një inteligjencë që ndriçon papritur, që asnjëherë nuk u bënë të dukshme në skenë. Të gjitha këto janë aq delikate dhe të brishta, sa vetëm një kamera është në gjendje, t’i fiksojë çaste të tilla”.

9- Pushtet & ndikim

Shumë vonë ajo mundi të çlirohet nga zinxhirët e Hollywood-it: “Monroe, që për shumë kohë u përqesh nga kineastët, arriti t’i gjunjëzojë shoqëritë e produksioneve! Projekti i filmit, skenari dhe regjisori duhej të miratoheshin prej saj. (…) Pse? Sepse fabrika e ëndrrave deri në atë kohë nuk ia kishte dalë të fabrikonte një bionde të re, që do të mund të zinte vendin e saj.” (Joyce Carol Oates)

10- Veshjet e Marylin Monroe përfshinin të gjitha koloritet. Por ngjyrat e saj të preferuara ishin e kuqja, e bardha, e zeza dhe bezha.

11- Aktorët e preferuar të sa ishin: Clark Gable, Charlie Chaplin, Charles Laughton, Will Rogers, Cary Grant, John Barrymore, Tyrone Power and Richard Widmark. Ndërsa aktoret dhe artistët e preferuar të saj ishin Greta Garbo, Jean Harlow, Ginger Rogers, Marie Dressler and Olivia DeHavilland, Goya, Picasso, El Greco, Michelangelo and Botticelli.

12- Ajo pati fëmijëri jo të lumtur

Marilyn kishte vuajtur shumë gjatë fëmijërisë për shkak të varfërisë dhe ngacmimit seksual. Nëna e saj kishte qëndruar shumë kohë në spital psikiatrik, ndërsa Monroe e vetmuar ishte dërguar në jetimore.

13- Ndër këngëtarët e saj të preferuar, Marilyn Monroe veçonte Frank Sinatrën, ndërsa si këngëtare femër të preferuar kishte Ella Fitzgerald. Marilyn Monroe kishte edhe autorët e saj të preferuar, ku do të veçonte Fyodor Dostoyevsky, J.D. Salinger, George Bernard Shaw and Thomas Wolfe.

14- Ajo nuk i pëlqente diamantet

“Diamantet janë shoku më i mirë i femrës”, ishte një këngë të cilën e këndonte Monroe, e megjithatë ajo nuk i pëlqente fare ato. Në vend të tyre ajo pëlqente stolitë artificiale dhe margaritarët.

15- Parfumi i preferuar i Marilyn Monroe ishte Chanel No. 5 dhe produktet më të preferuara kozmetike të saj ishin të linjës Nivea.

16- Në vitin 1945 Andre de Dienes punësoi 19-vjeçaren Marilyn Monroe si modele të parë. Por pas 5 javësh Monroe udhëtoi drejt Kalifornisë, Nevadës dhe Nju Meksiko. Fotografitë e realizuara në këto udhëtime u publikuan në revistat e të gjithë botës.

17- Marilyn vazhdoi të punonte me Denies deri në vitin 1953. Fotografitë e realizuara prej tij janë ende shumë të shikuara nga fansat dhe admiruesit e Marilyn Monroe në të gjithë botën.

18- Në një çast gjatë karrierës së tij si fotograf Harold Lloyd mori disa fotografi të Marilyn Monroe me kostum banje pranë një pishine. Këto foto nuk u publikuan deri pas vdekjes së saj, por që tashmë janë shumë të kërkuara.

19- Gorge Barris ishte duke bashkëpunuan me Marilyn Monro për një katalog, kohën kur ajo ndërroi jetë. Ai e kishte fotografuar gjerësisht atë, dhe ato janë fotot e fundit që Marilyn ka bërë deri në çastin që ajo vdiq.

20- Suksesi i Marlyn Monro në Niagara erdhi nga bashkëpunimi në disa role tek “Gentlemen Prefer Blondes” (Zotërinjtë preferojnë biondet) dhe “How to Marry a Millionaire” (Si të martohesh me një milioner).

21- Revista “Photoplay” e votoi Marlyne Monroe në vitin 1953 si Best New Actress, dhe në moshën 27-vjeçare ajo ishte biondja më e dëshiruar e të gjithë Hollywood-it.

22- Fatkeqësisht fama e Marilyn Monroe dhe imazhi i saj u bë një temë e cila e vrau martesën e saj me Joe Di Magio. Nëntë muaj më vonë në 27 tetor 1954 Marlyn dhe Joe u divorcuan. Ata u ndanë për “konflikt profesioni” dhe mbetën miq të ngushtë.

23- Në 29 korrik 1956 Marilyn Monro u martua me Arthur Miller çifti u takua në Lee Strasberg dhe miqtë janë shprehur se ajo e “magjepsi” Arthur Miller. Pasi ata u martuan, Arthur shkroi një pjesë të Roslyn Taber në vitn 1961, “The Misfits” (Mospërshtatjet) posaçërisht për Marilyn Monroe.

24- Fatkeqësisht martesa e Monro dhe Miller mori fund në 20 janar 1961, kështu që filmi “The Misfits” (Mospërshtatjet) u duk sikur t’i përshtatej plotësisht situatës të krijuar mes çiftit.

25- Në vitin 1962 Golden Globe e quajti Monroe si femra më e preferuar në botën e filmave, duke demonstruar edhe njëherë aftësitë e saj joshëse e sensuale.

26- Fatkeqësisht gjatë një kthesë plot ngjarje shokuese, mëngjesin e 5 gushtit 1962, 36-vjeçarja vdiq në gjumë në shtëpinë e saj në Brentwood, California.

27- Fustanet miliona dollarësh

Fustanet e Monroes kanë çmim marramendës në ditët e sotme. Fustanin që ajo e kishte veshur në datëlindjen e John F. Kennedyt, është shitur në vitin 1999 për 1 milion dollarë. Ndërkaq, fustani i bardhë të cilin e kishte veshur në filmin ‘The Seven Year Itch’, është shitur për 4.6 milionë dollarë në vitin 2011.

28- Më 8 gusht 1962, trupi i Monroe u mbyll për të pushuar në korridorin e kujtimeve, në parkun Memorial Westwood, në Los Anxhelos, Kalifornia.

29- Gjatë karrierës së saj Monroe realizoi 30 filma dhe nuk mund të përfundonte vetëm një, realizimet e të cilit kishin filluar, të titulluar Something’s Got to Give.

30- Monroe ishte më shumë se një yll i kinematografisë dhe një mbretëreshë e lavdishme. Ajo përshkoi një ndjesi të re të përbotshme në jetën e saj të shkurtër. Popullarititeti i saj e çoi atë tej një ylli, në një ikonë.

31- Sot emri Marilyn Monroe është kthyer në sinonim të bukurisë, sensualitetit dhe gjallërisë. Ajo mbetet frymëzim për të qenë gjithmonë në qendër të vëmendjes dhe e dëshiruar nga të gjithë. Figura e saj inspiron për të kaluar të gjitha pengesat dhe për të realizuar qëllimet.

32- Mbidoza tragjike e vitit 1962… Dy kabinete që mbajnë shumë prej sekreteve të saj: çelësat e misterit që ishte Monroe. Dr. Ralph Greenson, psikiatri i saj, ishte mbase njeriu i parë që mbërriti. Mjeku i saj personal Hyman Engelberg, gjithashtu ishte caktuar në shtëpinë e saj njëkatëshe.

33- Ajo pozoi nudo për 50 dollarë

Monroe u bë e njohur edhe me fotot nudo të saj, të botuara në revistën “Playboy”. A mund të imagjinoni se për këtë foto ajo u pagua vetëm 50 dollarë? Kjo fotografi, që ishte shfrytëzuar edhe për kalendar, më vonë ishte shitur 500 dollarë, ndërsa pronarit të saj i solli miliona dollarë.

34- Ajo ishte inteligjente

Niveli i inteligjencës i Monroe ishte më i madh se i Albert Einstein-it. IQ-ja e saj ishte 168 pikë, befasisht më e madhe se e Bill Gates apo Stephen Hawking – që të dy kanë 160 pikë.

35- Ajo e pëlqente leximin

Marilyn nuk kishte ndonjë diplomë akademike, por pëlqente të lexonte. Në bibliotekën e saj personale kishte shumë libra të autorëve të njohur si Dostoyevsky, Whitman apo Rodin.

36- Çmimi i suksesit

“Marilyn vinte nga vitet dyzetë dhe pesëdhjetë. Ajo ishte dëshmia, se në psikikën amerikane seksualiteti dhe serioziteti nuk mund të ekzistonin bashkë, madje ato ishin në armiqësi e dy kontradikta përjashtuese mes tyre. Por më në fund Marilyn hapi rrugë dhe sërish asaj iu desh të pozojë nudo në një pishinë, që të mund të xhirohej një film”. (Arthur Miller)

37- Marilyn Monroe, ylli më i famshëm i botës kishte marrë mbidozë ilaçesh qetësuese, në moshën 36-vjeçare. Që atëherë, zërat dhe teoritë në lidhje me atë çka ka ndodhur para dhe pas vdekjes së saj, nuk janë larguar asnjëherë: ishte vetëvrasje, aksident apo e kanë vrarë?

38- Zyrtarisht, Norma Jean Baker, e cila u gjet e vdekur më 5 gusht 1962 në shtratin e saj, pranë receptorit të ngritur të telefonit, është helmuar me një përzierje alkooli me qetësues, gjë që nuk ishte sekret për askënd kur dihej se ajo abuzonte, duke përzier alkoolin me tableta eksituese. Në vitin 1975 një revistë amerikane guxoi të përmendte se aktorja ishte vrarë dhe se vrasja e saj ishte maskuar si vetëvrasje.

39-Teza e një roli të mafisë dhe CIA-s është hedhur disa here radhazi. Lidhja e saj me John Kennedy e më pas me Bob mund të jetë drejtuar nga agjencia sekrete amerikane që dëshironte diskreditimin e dy burrave. Mikrofonat ishin vendosur në garsonierën e aktorit Peter Lawford (që përdorej gjithashtu nga vëllezërit Kennedy që ishin kunetërit e tij).

40- Por fansat e saj vazhdojnë, pas pothuaj një gjysmë shekulli pas vdekjes së saj, të dyshojnë mbi versionin zyrtar. “Mendoj se shumë fansa janë intriguar nga Marilyn jo për atë që ajo ishte, por për mënyrën se si vdiq”, është shprehur Jill Adams, kryetar i Shoqatës “Marylin për gjithmonë”, një nga klubet e shumta të admiruesve të aktores.

41- “Ka shumë fakte të çuditshme mbi autopsinë e saj që nuk të lejojnë të flasësh për vetëvrasje”, thotë Leslie Kaperowicz e shoqatës “E pavdekshmja Marylin”, duke e cilësuar si “ikonë e shekullit dhe ajo është pjesë e ndërgjegjes amerikane”.

41- Varri i vendosur mbi atë të aktores amerikane Marilyn Monro është shitur për hiq më pak se 4.6 milionë dollarë.

42- Varri është shitur nëpërmes faqes së hapur për shitje online eBay në ankandin e hapur më 14 gusht, derisa çmimi fillestar ishte 500.000 dollarë. Varrin e kishte vendosur në shitje gruaja e një personi i cili ishte varrosur.

43- Varrin e kishte vendosur në shitje gruaja e një personi i cili ishte varrosur para 23 vjetësh, i cili vendin për varrim në Westwood Village Memorial Park e kishte blerë në vitin 1954 nga ish-bashkëshorti i Monroes, lojtarit të bejsbollit Joe DiMaggio.

44- Një prej ikonave më famëkeqe të historisë moderne, aktorja Marilyn Monroe është një prej atyre fëmijëve që quhen të paligjshëm dhe që ia doli mbanë në jetë, edhe pse nuk jetoi gjatë. Nuk është e qartë se kush ishte babai i vërtetë i aktores, ndërkoha që mamaja e saj u mbyll në një çmendinë.

45- Marilyn, modelja e parë e revistës “Playboy”, është pasuar nga ylli i serisë ‘Baywatch’, Pamela Anderson, ndërsa ylli televiziv Kim Kardashian, është renditur e treta.

46- Vdekja e parakohshme

“Kam ndjenjën, se ajo nuk do të plaket në këtë profesion. E di, që është absurde, por kështu është. Kam frikë, se ajo do të vdesë e re. Njëkohësisht shpresoj, madje lutem, që ajo së paku të jetojë aq sa, talenti i veçantë, si një shpirt i trazuar i mbyllur në shishe, më në fund të mund të shpërthejë”, kështu kishte shkruar Truman Capote më 1955, shtatë vjet para vdekjes së Marilyn Monroe-së.

47- Dëshironte të bëhej nënë

Monroe ëndërronte të bëhej nënë kur u martua me Arthur Miller. Madje kishte marrë iniciativë për këtë gjë, por fatkeqësisht, kishte abortuar katër herë.

48- Varri me lule

Monroe kishte marrë premtim nga bashkëshorti, Joe DiMaggio, se nëse vdes – ai çdo javë do të sillte lule mbi varrin e saj. Nuk mund të besoni se sa fatlume ishte ajo. Burri i saj e mbajti premtimin dhe për 20 vjet me radhë kishte vendosur lule mbi varrin e saj.

49- Marilyn Monroe, vazhdon të jetë akoma simbol i shkëlqimit hollivudian dhe paraqitja e saj vazhdon të hijeshojë produkte dhe reklama nga më të ndryshmet dhe më fitimprurëset njëkohësisht. Vdekja, jo vetëm e ka përjetësuar imazhin e saj, por i ka sjellë edhe më shumë fitime emrit të saj, të cilat shkojnë në favor të të afërmve të tyre më me fat.

Kulturë

Panairi i 25-të i librit në Prishtinë, nis javën e ardhshme

Published

on

Me moton “Inteligjenca rrjedh nga libri” edicioni i 25-të i panairit mbarëkombëtar të librit “Prishtina 2025”, do të mbahet më 11-15 qershor 2025.

Ceremonia e hapjes fillon më 11 qershor në orën 12:00, ndërsa do të jetë i hapur për vizitorë çdo ditë nga ora 9:00-21:00.

Panairi do të mbyllet më 15 qershor në orën 19:00.

Në këtë ngjarje marrin pjesë rreth 100 botues nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe diaspora.

Numri i titujve të rinj do të jetë rreth 2000, derisa numri i titujve të viteve të fundit është rreth 6000.

Continue Reading

Magazinë

Netflix gjen një tjetër hit britanik “Dept Q” – fansat e adhurojnë dhe kërkojnë sezonin e dytë

Published

on

Drama kriminale britanike “Dept Q” po përshëndetet si një nga më të mirat në Netflix, duke ngjitur shpejt majat e listave dhe duke fituar lavdërime masive nga publiku.

Shumë shikues e kanë cilësuar serialin si “madhështi e pastër” dhe e kanë ndjekur me maratonë menjëherë pas publikimit.

Seriali përqendrohet te detektivi i mprehtë por i trazuar Carl Morck (i luajtur nga Matthew Goode), i cili punon për të zgjidhur raste të pazgjidhura në Edinburg.

Përkrah tij janë Chloe Pirrie nga “The Queen’s Gambit” dhe Jamie Sives nga “Guilt”, shkruan DailyMail.

Me një vlerësim prej 81% në Rotten Tomatoes dhe komente pozitive në rrjet, “Dept Q” është kthyer në fenomen për adhuruesit e trillerëve kriminalë. Një përdorues në X shkroi: “Dept Q është një thriller krimi i mirë. Matthew Goode është në një nivel tjetër!” – ndërsa të tjerë e krahasuan me “True Detective” dhe kërkuan menjëherë sezonin e dytë.

Në këtë sukses kontribuon edhe roli karizmatik i Goode, i njohur për performanca të spikatura në “Downton Abbey”, “The Crown”, “The Imitation Game” dhe “A Discovery of Witches”.

Duke kombinuar tensionin klasik britanik me aktrim të shkëlqyer, Dept Q është shndërruar në serial që s’duhet humbur.

Continue Reading

Magazinë

Ylli i “Shtëpiake të Dëshpëruara” ndërron jetë në moshën 71-vjeçare

Published

on

Aktorja e njohur, Valerie Mahaffey, ka ndërruar jetë në moshën 71-vjeçare pas një beteje me kancerin. Lajmin e bëri të ditur familja e saj.

Mahaffey la pas një karrierë të mrekullueshme në aktrim, duke u bërë një ndër figurat më të dashura për publikun me rolet e saj, përfshirë Alma Hodge në “Desperate Housewives”, ish-bashkëshortja e personazhit të Kyle McLaughlin, si dhe mësuesja e Sheldon, MacElroy, në serialin “Young Sheldon”.

Ajo u vlerësua me çmimin Emmy më 1992 për rolin e Eve në serialin “Northern Exposure”, një nga personazhet më të preferuara të saj.

Ndër rolet e tjera të njohura përfshihen edhe tri episode në “Glee” dhe pjesëmarrja në serialin “Dead to Me”.

Mahaffey la pas bashkëshortin e saj, aktorin Joseph Kell, dhe vajzën e tyre, Alice.

“Kam humbur dashurinë e jetës sime, ndërsa Amerika ka humbur një nga aktoret më të dashura,” tha Kell në një deklaratë për Variety.

Continue Reading

Magazinë

Princi Harry donte ta ndryshonte mbiemrin në Spencer, përçarja vazhdon në Pallatin Mbretëror

Published

on

Princi Harry kishte ndërmend të ndryshonte mbiemrin, ai ishte konsultuar me vëllain e Princeshës Diana për këtë çështje.

Duka i Sussex ka qenë duke eksploruar mënyra për të marrë mbiemrin e nënës, Spencer, veprim që do të thoshte se ai do duhej të hiqte dorë nga Mountbatten-Windsor, të cilin e mbajnë fëmijët, Princi Archie dhe Princesha Lilibet.

Raportet thonë se e diskutoi çështjen me dajen e tij, Earl Spencer, gjatë një vizite të rrallë në Britani, por u informua se procesi është i ndërlikuar dhe pengesat ligjore janë të pakapërcyeshme.

“Ata patën një bisedë shumë miqësore dhe Spencer e këshilloi të mos ndërmerrte një hap të tillë”, tha një mik i Harry-t.

Fakti që ai u konsultua me kontin për këtë çështje, sugjerim që do ta kishte zhgënjyer vëllanë dhe babanë është provë e qartë se përçarja me familjen e tij është e thellë. Mountbatten-Windsor është mbiemri që mbajnë pasardhësit e Mbretëreshës së ndjerë Elizabeth dhe Princit Philip. Ai kombinon emrin e familjes mbretërore Windsor dhe mbiemrin e adoptuar të Dukës së Edinburgut.

Në certifikatat e tyre të lindjes, fëmijët e Dukës dhe Dukeshës së Sussex janë Archie Harrison Mountbatten-Windsor dhe Lilibet Diana Mountbatten-Windsor.

Autori Tom Bower ka argumentuar se “Meghan vendosi që qëllimi i vërtetë në jetë ishte të ishte Diana e ardhshme”. Nëse ndryshimi i emrit do ishte bërë, vajza e Meghan, e cila thuhet se e ka takuar gjyshin Charles vetëm një herë, quhej Lilibet Diana Spencer dhe do të ishte homazh për nënën e ndjerë të Harry-t.

Ky veprim do të ishte veçanërisht i dëmshëm për Mbretin Charles, i cili e do emrin Mountbatten njësoj si babai i tij. Një mentor i Princit Philip, Konti i Parë Mountbatten i Burmës ushtroi gjithashtu një ndikim të fortë te stërnipi i tij, Mbreti i ardhshëm Charles.

Filipi e mori emrin Mountbatten kur u bë shtetas britanik i natyralizuar dhe hoqi dorë nga titujt mbretërorë grekë dhe danezë në vitin 1947.

Mbretëresha dhe Filipi vendosën në vitin 1960 se do të donin që pasardhësit e tyre të drejtpërdrejtë të njiheshin si Mountbatten-Windsor.

Emrat dhe titujt janë temë e ndjeshme për Dukën dhe Dukeshën e Sussex . I’u dhanë titujt Sussex nga Mbretëresha Elizabeth në ditën e dasmës së më 2018.

Meghan këmbënguli së fundmi se mbiemri i saj është Sussex, duke korrigjuar një të ftuar në emisionin e gatimit dhe stilit të jetesës në Netflix.

Continue Reading

Të kërkuara