Kulturë

A e keni ditur se Marilyn Monroe kishte IQ më të lartë se Albert Einstein?

Published

on

Marylin Monroe, ylli më i famshëm i botës kishte marrë mbidozë ilaçesh qetësuese, në moshën 36-vjeçare. Që atëherë, zërat dhe teoritë në lidhje me atë çka ka ndodhur para dhe pas vdekjes se saj, nuk janë larguar asnjëherë: ishte vetëvrasje apo aksident? Apo e kanë vrarë?

Misteri që ka shkaktuar legjenda e saj, si dhe 30 filmat që ajo ka bërë në 15 vjetët e karrierës së saj, apo burrat e famshëm me të cilët është martuar, Joe DiMaggio dhe dramaturgu Arthur Miller, apo lidhja e saj me John dhe Robert Kennedy.

Vdekja e Marilyn Monroe u shfaq në faqet e para të të gjitha revistave dhe gazetave. Ka qenë dhe një person tjetër në shtëpi atë mëngjes, një figurë misterioze në shumë prej biografive të Monroe: menaxherja e biznesit, Inez Melson, një grua, e cila ishte rekomanduar nga Joe DiMaggio.

Marilyn Monroe u lind më 1 qershor 1926 në Los Anxhelos. Vdekja e parakohshme i dha një fund edhe karrierës së saj. Ajo u gjet e vdekur në shtratin e saj më 5 gusht 1962, pranë një tavolinë të mbushur me shishe ilaçe. Megjithatë edhe në 59-vjetorin e vdekjes, kujtimi ndaj Monroe-së mbetet në të gjithë botën i paharruar.

Fakte nga jeta e aktores së famshme:

1- Marilyn Monroe, emri i vërtet i të cilës është Norma Jeane Baker, u lind në Los Anxhelos, më 1 qershor 1926 dhe vdiq në Los Anxhelos, më 5 gusht 1962.

2- Marilyn Monro ishte një vajzë më flokë të zinj, por për t’u bërë më e bukur kthehet në bionde. Një bionde aq shumë e dëshiruar dhe e kërkuar nga të gjithë.

3- Filmi si saj i parë titullohet “The Shocking Miss Pilgrim” i realizuar më 1947.

4- Mes sexappeal-it dhe mjeshtërisë së aktrimit

“Arsyet për suksesin e jashtëzakonshëm të Monroe-së kanë të bëjnë në radhë të parë me trupin e saj”, shkruan Barbara Sichtermann në librin e saj: “Pothuajse s’ka asnjë hir femëror, që nuk e posedonte ajo.” E për këtë arsye shpesh aftësia e saj si aktore spostohej në sfond: “Sexappeal-i dha fama e saj (…) e kanë shkëputur vëmendjen nga puna e saj artistike”.

5- Autenticitet

Autorja në librin e saj ka përmbledhur zëra të ndryshëm, që kanë vlerësuar fenomenin MM. Bashkëshorti i fundit i Monroe-së, dramaturgu Arthur Miller, ishte konfuz: “Unë nuk e kam kuptuar, se si Marilyn u bë një simbol i autenticitetit. Ndoshta kjo kish të bënte me faktin, se prej shikimit të saj burrat tradhtonin dhe gratë indinjoheshin nga smira…”

6- Arthur Miller rreth Marilyn

“Unë isha i martuar, dhe Marilyn s’guxonte të nxirrte kokën nga dera pa e fotografuar menjëherë, e kësisoj ne kalonim shumë kohë vetëm të dy”, kujton Miller: “Gjatë kësaj kohe ne bisedonim gjatë, sikur të mund të lëviznim të shpenguar në mesin e shpërqendrimit”.

7- Moral

“Një moral më i lirë dhe më i drejtë publik do t’ia kishte lehtësuar asaj pranimin e vetvetes”, shkruan Barbara Sichtermann në librin e saj mbi dilemën që kish mbërthyer Monroe-në: “Ka shumë të vërteta në tezën, se ajo ishte ikona më e bukur seksi në vitet 50-të dhe njëkohësisht viktimë e një hipokrizie akute të asaj kohe”.

8- Karizëm

Shkrimtari Truman Capote ishte mik i artistes. Ai shkruan: “Ajo ka prezencë, një rrezatim të brendshëm, një inteligjencë që ndriçon papritur, që asnjëherë nuk u bënë të dukshme në skenë. Të gjitha këto janë aq delikate dhe të brishta, sa vetëm një kamera është në gjendje, t’i fiksojë çaste të tilla”.

9- Pushtet & ndikim

Shumë vonë ajo mundi të çlirohet nga zinxhirët e Hollywood-it: “Monroe, që për shumë kohë u përqesh nga kineastët, arriti t’i gjunjëzojë shoqëritë e produksioneve! Projekti i filmit, skenari dhe regjisori duhej të miratoheshin prej saj. (…) Pse? Sepse fabrika e ëndrrave deri në atë kohë nuk ia kishte dalë të fabrikonte një bionde të re, që do të mund të zinte vendin e saj.” (Joyce Carol Oates)

10- Veshjet e Marylin Monroe përfshinin të gjitha koloritet. Por ngjyrat e saj të preferuara ishin e kuqja, e bardha, e zeza dhe bezha.

11- Aktorët e preferuar të sa ishin: Clark Gable, Charlie Chaplin, Charles Laughton, Will Rogers, Cary Grant, John Barrymore, Tyrone Power and Richard Widmark. Ndërsa aktoret dhe artistët e preferuar të saj ishin Greta Garbo, Jean Harlow, Ginger Rogers, Marie Dressler and Olivia DeHavilland, Goya, Picasso, El Greco, Michelangelo and Botticelli.

12- Ajo pati fëmijëri jo të lumtur

Marilyn kishte vuajtur shumë gjatë fëmijërisë për shkak të varfërisë dhe ngacmimit seksual. Nëna e saj kishte qëndruar shumë kohë në spital psikiatrik, ndërsa Monroe e vetmuar ishte dërguar në jetimore.

13- Ndër këngëtarët e saj të preferuar, Marilyn Monroe veçonte Frank Sinatrën, ndërsa si këngëtare femër të preferuar kishte Ella Fitzgerald. Marilyn Monroe kishte edhe autorët e saj të preferuar, ku do të veçonte Fyodor Dostoyevsky, J.D. Salinger, George Bernard Shaw and Thomas Wolfe.

14- Ajo nuk i pëlqente diamantet

“Diamantet janë shoku më i mirë i femrës”, ishte një këngë të cilën e këndonte Monroe, e megjithatë ajo nuk i pëlqente fare ato. Në vend të tyre ajo pëlqente stolitë artificiale dhe margaritarët.

15- Parfumi i preferuar i Marilyn Monroe ishte Chanel No. 5 dhe produktet më të preferuara kozmetike të saj ishin të linjës Nivea.

16- Në vitin 1945 Andre de Dienes punësoi 19-vjeçaren Marilyn Monroe si modele të parë. Por pas 5 javësh Monroe udhëtoi drejt Kalifornisë, Nevadës dhe Nju Meksiko. Fotografitë e realizuara në këto udhëtime u publikuan në revistat e të gjithë botës.

17- Marilyn vazhdoi të punonte me Denies deri në vitin 1953. Fotografitë e realizuara prej tij janë ende shumë të shikuara nga fansat dhe admiruesit e Marilyn Monroe në të gjithë botën.

18- Në një çast gjatë karrierës së tij si fotograf Harold Lloyd mori disa fotografi të Marilyn Monroe me kostum banje pranë një pishine. Këto foto nuk u publikuan deri pas vdekjes së saj, por që tashmë janë shumë të kërkuara.

19- Gorge Barris ishte duke bashkëpunuan me Marilyn Monro për një katalog, kohën kur ajo ndërroi jetë. Ai e kishte fotografuar gjerësisht atë, dhe ato janë fotot e fundit që Marilyn ka bërë deri në çastin që ajo vdiq.

20- Suksesi i Marlyn Monro në Niagara erdhi nga bashkëpunimi në disa role tek “Gentlemen Prefer Blondes” (Zotërinjtë preferojnë biondet) dhe “How to Marry a Millionaire” (Si të martohesh me një milioner).

21- Revista “Photoplay” e votoi Marlyne Monroe në vitin 1953 si Best New Actress, dhe në moshën 27-vjeçare ajo ishte biondja më e dëshiruar e të gjithë Hollywood-it.

22- Fatkeqësisht fama e Marilyn Monroe dhe imazhi i saj u bë një temë e cila e vrau martesën e saj me Joe Di Magio. Nëntë muaj më vonë në 27 tetor 1954 Marlyn dhe Joe u divorcuan. Ata u ndanë për “konflikt profesioni” dhe mbetën miq të ngushtë.

23- Në 29 korrik 1956 Marilyn Monro u martua me Arthur Miller çifti u takua në Lee Strasberg dhe miqtë janë shprehur se ajo e “magjepsi” Arthur Miller. Pasi ata u martuan, Arthur shkroi një pjesë të Roslyn Taber në vitn 1961, “The Misfits” (Mospërshtatjet) posaçërisht për Marilyn Monroe.

24- Fatkeqësisht martesa e Monro dhe Miller mori fund në 20 janar 1961, kështu që filmi “The Misfits” (Mospërshtatjet) u duk sikur t’i përshtatej plotësisht situatës të krijuar mes çiftit.

25- Në vitin 1962 Golden Globe e quajti Monroe si femra më e preferuar në botën e filmave, duke demonstruar edhe njëherë aftësitë e saj joshëse e sensuale.

26- Fatkeqësisht gjatë një kthesë plot ngjarje shokuese, mëngjesin e 5 gushtit 1962, 36-vjeçarja vdiq në gjumë në shtëpinë e saj në Brentwood, California.

27- Fustanet miliona dollarësh

Fustanet e Monroes kanë çmim marramendës në ditët e sotme. Fustanin që ajo e kishte veshur në datëlindjen e John F. Kennedyt, është shitur në vitin 1999 për 1 milion dollarë. Ndërkaq, fustani i bardhë të cilin e kishte veshur në filmin ‘The Seven Year Itch’, është shitur për 4.6 milionë dollarë në vitin 2011.

28- Më 8 gusht 1962, trupi i Monroe u mbyll për të pushuar në korridorin e kujtimeve, në parkun Memorial Westwood, në Los Anxhelos, Kalifornia.

29- Gjatë karrierës së saj Monroe realizoi 30 filma dhe nuk mund të përfundonte vetëm një, realizimet e të cilit kishin filluar, të titulluar Something’s Got to Give.

30- Monroe ishte më shumë se një yll i kinematografisë dhe një mbretëreshë e lavdishme. Ajo përshkoi një ndjesi të re të përbotshme në jetën e saj të shkurtër. Popullarititeti i saj e çoi atë tej një ylli, në një ikonë.

31- Sot emri Marilyn Monroe është kthyer në sinonim të bukurisë, sensualitetit dhe gjallërisë. Ajo mbetet frymëzim për të qenë gjithmonë në qendër të vëmendjes dhe e dëshiruar nga të gjithë. Figura e saj inspiron për të kaluar të gjitha pengesat dhe për të realizuar qëllimet.

32- Mbidoza tragjike e vitit 1962… Dy kabinete që mbajnë shumë prej sekreteve të saj: çelësat e misterit që ishte Monroe. Dr. Ralph Greenson, psikiatri i saj, ishte mbase njeriu i parë që mbërriti. Mjeku i saj personal Hyman Engelberg, gjithashtu ishte caktuar në shtëpinë e saj njëkatëshe.

33- Ajo pozoi nudo për 50 dollarë

Monroe u bë e njohur edhe me fotot nudo të saj, të botuara në revistën “Playboy”. A mund të imagjinoni se për këtë foto ajo u pagua vetëm 50 dollarë? Kjo fotografi, që ishte shfrytëzuar edhe për kalendar, më vonë ishte shitur 500 dollarë, ndërsa pronarit të saj i solli miliona dollarë.

34- Ajo ishte inteligjente

Niveli i inteligjencës i Monroe ishte më i madh se i Albert Einstein-it. IQ-ja e saj ishte 168 pikë, befasisht më e madhe se e Bill Gates apo Stephen Hawking – që të dy kanë 160 pikë.

35- Ajo e pëlqente leximin

Marilyn nuk kishte ndonjë diplomë akademike, por pëlqente të lexonte. Në bibliotekën e saj personale kishte shumë libra të autorëve të njohur si Dostoyevsky, Whitman apo Rodin.

36- Çmimi i suksesit

“Marilyn vinte nga vitet dyzetë dhe pesëdhjetë. Ajo ishte dëshmia, se në psikikën amerikane seksualiteti dhe serioziteti nuk mund të ekzistonin bashkë, madje ato ishin në armiqësi e dy kontradikta përjashtuese mes tyre. Por më në fund Marilyn hapi rrugë dhe sërish asaj iu desh të pozojë nudo në një pishinë, që të mund të xhirohej një film”. (Arthur Miller)

37- Marilyn Monroe, ylli më i famshëm i botës kishte marrë mbidozë ilaçesh qetësuese, në moshën 36-vjeçare. Që atëherë, zërat dhe teoritë në lidhje me atë çka ka ndodhur para dhe pas vdekjes së saj, nuk janë larguar asnjëherë: ishte vetëvrasje, aksident apo e kanë vrarë?

38- Zyrtarisht, Norma Jean Baker, e cila u gjet e vdekur më 5 gusht 1962 në shtratin e saj, pranë receptorit të ngritur të telefonit, është helmuar me një përzierje alkooli me qetësues, gjë që nuk ishte sekret për askënd kur dihej se ajo abuzonte, duke përzier alkoolin me tableta eksituese. Në vitin 1975 një revistë amerikane guxoi të përmendte se aktorja ishte vrarë dhe se vrasja e saj ishte maskuar si vetëvrasje.

39-Teza e një roli të mafisë dhe CIA-s është hedhur disa here radhazi. Lidhja e saj me John Kennedy e më pas me Bob mund të jetë drejtuar nga agjencia sekrete amerikane që dëshironte diskreditimin e dy burrave. Mikrofonat ishin vendosur në garsonierën e aktorit Peter Lawford (që përdorej gjithashtu nga vëllezërit Kennedy që ishin kunetërit e tij).

40- Por fansat e saj vazhdojnë, pas pothuaj një gjysmë shekulli pas vdekjes së saj, të dyshojnë mbi versionin zyrtar. “Mendoj se shumë fansa janë intriguar nga Marilyn jo për atë që ajo ishte, por për mënyrën se si vdiq”, është shprehur Jill Adams, kryetar i Shoqatës “Marylin për gjithmonë”, një nga klubet e shumta të admiruesve të aktores.

41- “Ka shumë fakte të çuditshme mbi autopsinë e saj që nuk të lejojnë të flasësh për vetëvrasje”, thotë Leslie Kaperowicz e shoqatës “E pavdekshmja Marylin”, duke e cilësuar si “ikonë e shekullit dhe ajo është pjesë e ndërgjegjes amerikane”.

41- Varri i vendosur mbi atë të aktores amerikane Marilyn Monro është shitur për hiq më pak se 4.6 milionë dollarë.

42- Varri është shitur nëpërmes faqes së hapur për shitje online eBay në ankandin e hapur më 14 gusht, derisa çmimi fillestar ishte 500.000 dollarë. Varrin e kishte vendosur në shitje gruaja e një personi i cili ishte varrosur.

43- Varrin e kishte vendosur në shitje gruaja e një personi i cili ishte varrosur para 23 vjetësh, i cili vendin për varrim në Westwood Village Memorial Park e kishte blerë në vitin 1954 nga ish-bashkëshorti i Monroes, lojtarit të bejsbollit Joe DiMaggio.

44- Një prej ikonave më famëkeqe të historisë moderne, aktorja Marilyn Monroe është një prej atyre fëmijëve që quhen të paligjshëm dhe që ia doli mbanë në jetë, edhe pse nuk jetoi gjatë. Nuk është e qartë se kush ishte babai i vërtetë i aktores, ndërkoha që mamaja e saj u mbyll në një çmendinë.

45- Marilyn, modelja e parë e revistës “Playboy”, është pasuar nga ylli i serisë ‘Baywatch’, Pamela Anderson, ndërsa ylli televiziv Kim Kardashian, është renditur e treta.

46- Vdekja e parakohshme

“Kam ndjenjën, se ajo nuk do të plaket në këtë profesion. E di, që është absurde, por kështu është. Kam frikë, se ajo do të vdesë e re. Njëkohësisht shpresoj, madje lutem, që ajo së paku të jetojë aq sa, talenti i veçantë, si një shpirt i trazuar i mbyllur në shishe, më në fund të mund të shpërthejë”, kështu kishte shkruar Truman Capote më 1955, shtatë vjet para vdekjes së Marilyn Monroe-së.

47- Dëshironte të bëhej nënë

Monroe ëndërronte të bëhej nënë kur u martua me Arthur Miller. Madje kishte marrë iniciativë për këtë gjë, por fatkeqësisht, kishte abortuar katër herë.

48- Varri me lule

Monroe kishte marrë premtim nga bashkëshorti, Joe DiMaggio, se nëse vdes – ai çdo javë do të sillte lule mbi varrin e saj. Nuk mund të besoni se sa fatlume ishte ajo. Burri i saj e mbajti premtimin dhe për 20 vjet me radhë kishte vendosur lule mbi varrin e saj.

49- Marilyn Monroe, vazhdon të jetë akoma simbol i shkëlqimit hollivudian dhe paraqitja e saj vazhdon të hijeshojë produkte dhe reklama nga më të ndryshmet dhe më fitimprurëset njëkohësisht. Vdekja, jo vetëm e ka përjetësuar imazhin e saj, por i ka sjellë edhe më shumë fitime emrit të saj, të cilat shkojnë në favor të të afërmve të tyre më me fat.

Magazinë

Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit

Published

on

Lajmi që kënga ‘E duam lumturinë’ u fshi nga Pirro Çako ishte një ndër artikujt më të lexuar sot.

Publiku ka agravuar me komente të shumta në rrjet në lidhje me padrejtësinë që sipas tyre po i bëhet Parashqevi Simaku.

Ky veprim ka rikthyer vëmendjen tek artisti dhe muzikanti, që shpeshherë ka qenë nën hije të përjetshme të këngëtarëve më të njohur.

Të drejtat e këngës janë në menaxhimin e kompanisë “FOLÉ”. Ky ndryshim simbolizon hap të ri në mbrojtjen e të drejtave të artistëve shqiptarë, për të siguruar që ata të marrin atë që u takon nga puna. Pakënaqësitë e mëparshme për mënyrën si janë trajtuar të drejtat e autorit po shndërrohen në një debat më të gjerë mbi nevojën për transparencë dhe mbështetje institucionale për artistët.

Pirro Çako fshin nga YouTube këngën me 6 milion shikime të Parashqevi Simakut

UBT News ka kontaktuar me “FOLÉ” të cilët u shprehen se:

“Kënga e Parashqevit është një krijim i artistit Pirro Cako dhe të gjitha të drejtat e kësaj kënge i përkasin atij. Kemi vërejtur se kjo këngë është publikuar në disa platforma të tjera në mënyrë të paautorizuar (pirate). Si rrjedhojë, ne kemi ndërmarrë hapa ligjorë dhe kemi bërë disa kërkesa zyrtare tek YouTube për të hequr përmbajtjen e shpërndarë pa leje. Falenderojmë të gjithë ata që respektojnë të drejtën e autorit dhe mbështesin krijimtarinë artistike të mbrojtur ligjërisht. Me respekt, FOLÉ”, thanë ata. /UBT News/

 

Continue Reading

Magazinë

Angelina pranon se ndihet shpesh e vetmuar: Nuk e kam kuptuar si është të jetosh vetëm!

Published

on

Edhe pse Angelina gëzon shoqërinë e fëmijëve të saj, pranoi se ndihet e vetmuar e lidhet me personazhin e Maria Callas, të cilën e portretizon në filmin e ardhshëm “Maria”.

Jolie ka treguar për revistën Mirror se shpesh është vetëm e ndihet e vetmuar.

“Unë kam fëmijët e mi, të cilët i adhuroj, si e rritur ndihem shpesh vetëm. Ndihem e lidhur me vetminë që përjeton Maria në film. Ende nuk e kam kuptuar plotësisht si ta jetoj jetën tënde kur je vetëm. Ndoshta shumë artistët e shohin si një lloj lirie, por edhe izolimi”, tha ajo.

Angelina u nominua për Golden Globe për rolin e Marie Callas dhe filmi për këngëtaren legjendare të operës mund të shihet në kinema vitin e ardhshëm. Aktorja tregon se puna ishte emocionalisht sfilitëse, si “terapi”, se lotët në ekran ishin pasqyrë e dhimbjes dhe trishtimit të saj.

Përveç premierës, Angelina përballet me një tjetër betejë ligjore vitin e ardhshëm, Brad Pitt paditi ish-bashkëshorten për shitjen e aksioneve në vreshtin Chateau Miraval për 60 milionë euro. Pitt pretendon se Angelina shkeli marrëveshjen verbale, ndërsa ekipi ligjor pretendon se hodhi poshtë ofertën e Brad për ta blerë nga biznesi e nuk donte të nënshkruante  marrëveshje moszbulimi që ishte pjesë e marrëveshjes.

Tetë vite më parë ajo u nda nga aktori Brad Pitt, me të cilin ishte përfshirë në mosmarrëveshje të gjata ligjore për kujdestarinë e gjashtë fëmijëve të tyre dhe sot po bën një betejë ligjore me të për pronësinë e një vreshti në Francë. /UBT News/

Continue Reading

Magazinë

Pirro Çako fshin nga YouTube këngën me 6 milion shikime të Parashqevi Simakut

Published

on

Kënga “E duam lumturinë” e Parashqevi Simakut, një prej hiteve më të njohura të muzikës shqiptare, ka pësuar një ndryshim të papritur në platformën YouTube, duke shkaktuar një valë diskutimesh dhe spekulimesh në media dhe rrjetet sociale.

Pas më shumë se nëntë vjetësh në YouTube e me gati 6 milion shikime, versioni origjinal i këngës është fshirë nga kanali jozyrtar ku ishte ngarkuar. Një javë më parë, kënga kishte përjetuar rritje në numrin e klikimeve, me më shumë se 200 mijë vizita të reja.

Parashqevi Simaku, e cila është bërë simbol i muzikës shqiptare, duket se nuk ka përfituar monetarisht nga vepra e saj. Mungesa e menaxhimit të duhur të të drejtave të autorit ka qenë pengesë për shumë artistë, që çdoherë përballen me sfida në industrinë muzikore.

Fshirja e “E duam lumturinë” ka ngritur shumë pyetje. Pse u fshi kënga dhe kush është përgjegjës për këtë? Pas pak ditësh, kënga është rihedhur në YouTube, këtë herë nga kanali zyrtar i Pirro Çakos, kompozitorit të saj.

Ky veprim ka rikthyer vëmendjen tek artisti dhe muzikanti, që shpeshherë ka qenë nën hije të përjetshme të këngëtarëve më të njohur.

Të drejtat e këngës janë në menaxhimin e kompanisë “FOLÉ”. Ky ndryshim simbolizon hap të ri në mbrojtjen e të drejtave të artistëve shqiptarë, për të siguruar që ata të marrin atë që u takon nga puna. Pakënaqësitë e mëparshme për mënyrën si janë trajtuar të drejtat e autorit po shndërrohen në një debat më të gjerë mbi nevojën për transparencë dhe mbështetje institucionale për artistët.

Me këngën e saj, Parashqevi Simaku jo vetëm që ka rikthyer nostalgji te adhuruesit e muzikës tradicionale, por ka nxitur reflektim të rëndësishëm mbi sfidat që kanë artistët në botën digjitale. Pavarësisht nga fshirja e këngës, mbështetja e madhe nga publiku tregon se vlera e artit të saj është e pakontestueshme. Manifestimi i interesit të ri për këngën u ndihmua nga mediat sociale, ku fansat dhe përkrahësit e saj e kanë bërë këngën një nga temat më të diskutuara. Në një periudhë ku artistët e rinj shfaqin talentin në rrjetet sociale, rikthimi i këtij hiti të njohur tregon se arti vazhdon të ketë fuqi të madhe në krijimin e lidhjeve dhe mbështetje të ndërsjellë.

Përkundër pengesave që hasin artistët, pasioni për muzikën e traditat shqiptare mbetet i fortë. Një reflektim mbi vlerat që përfaqëson Simaku dhe këngët e saj, shërben si frymëzim për krijuesit e rinj, duke i inkurajuar të luftojnë për të drejtat e për të siguruar një vend në skenë. Me rikthimin e “E duam lumturinë”, shumë e kanë vënë re se krijuesit përpiqen të marrin kontrollin e duhur mbi punën e tyre

Ky rast shërben si levë për ndryshime, duke kontribuar në evoluimin e një skene muzikore të shëndetshme dhe më të drejtë për artistët. /UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kongresi i Tiranës, pararendësi i kuvendeve kundër copëtimit të Shqipërisë

Published

on

Në një periudhë kur Shqipëria po përballej me sfidat e ekzistencës së saj si shtet, dhjetori i vitit 1918 shënoi fillimin e një kapitulli të ri në historinë kombëtare. Kongresi i Tiranës, i mbajtur më 19 dhjetor 1918, u ngjiz si një shprehje e fortë e vullnetit për të mbrojtur tërësinë territoriale të Shqipërisë dhe për të riorganizuar strukturat shtetërore pas rrënimeve të Luftës së Parë Botërore.

Ky Kongres, i pari në një varg mbledhjesh historike që do të pasonin, shërbeu si pararendës i Kuvendit të madh të Lushnjes (28-31 janar 1920), duke i hapur rrugën konsolidimit të pavarësisë dhe përpjekjeve për unitet kombëtar. Nismëtarët e tij ishin ndër figurat më të shquara të kohës, burra me vizion që kuptonin domosdoshmërinë e ruajtjes së kufijve dhe tërësisë territoriale në një kohë kur fuqitë e mëdha kishin vënë në pikëpyetje ekzistencën e Shqipërisë.

Rauf Fico, ish-nënprefekti i Tiranës, luajti një rol kyç në organizimin e këtij kuvendi. Në zyrën e tij, më 7 dhjetor 1918, u mblodhën disa nga personalitetet më të shquara të kombit, mes të cilëve Sotir Peçi, Abdyl Ypi, Ismail Ndroqi, Mytesim Këlliçi, Sinan Hoxha dhe Myslim Beshiri. Në këtë takim u diskutua rëndësia e bashkimit të trevave shqiptare si një mburojë kundër planeve për copëtimin e tyre.

Pjesëmarrësit vendosën të thërrisnin përfaqësues nga qarqet Elbasan, Peqin, Kavajë, Durrës, Mat dhe Dibër, duke i dhënë Kongresit përmasën e një kuvendi gjithëpërfshirës. Angazhimi i figurave si Abdi Toptani, firmëtar i Aktit të Pavarësisë, i dha më shumë peshë dhe legjitimitet këtij Kongresi, duke e kthyer atë në një simbol të shpresës dhe të qëndresës kombëtare.

Kongresi i Tiranës nuk ishte thjesht një mbledhje lokale, por një akt guximi dhe përkushtimi ndaj idealit të një Shqipërie të bashkuar dhe të pavarur. Ai hodhi bazat për bashkëpunimin ndërkrahinor dhe krijimin e një fryme të re kombëtare, duke përçuar mesazhin se uniteti ishte çelësi për të përballuar sfidat e mëdha të kohës.

Kongresi shërbeu gjithashtu si një shembull i mobilizimit politik dhe diplomatik, duke treguar se shqiptarët ishin të aftë të organizoheshin dhe të vepronin në interes të kombit, pavarësisht presioneve të jashtme dhe vështirësive të brendshme.

Si pararendës i Kongresit të Lushnjes, Kongresi i Tiranës la gjurmë të pashlyera në kujtesën historike të shqiptarëve. Ai u bë një shembull i asaj se si, përmes përpjekjeve të përbashkëta dhe vendimeve të guximshme, mund të mbrohet identiteti dhe të ardhmen e një kombi të rrezikuar.

Në këtë përvjetor të 106-të, kujtojmë me respekt dhe mirënjohje të thellë ata që dhanë gjithçka për të garantuar që flamuri kuq e zi të valëviste mbi një Shqipëri të lirë, të pandarë dhe të denjë për brezat që do të vinin./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara