Lajmet
Si të trajtojmë ankthin social tani që bota po hapet
Published
4 years agoon
By
UBT newsPsikologët dhe psikoterapistët shpjegojnë se si të lundrojmë në ri-prezantimin tonë në ndërveprimin shoqëror.
Bllokimi dhe Covid-19 kanë ‘ndaluar’ jetën tonë në një mënyrë që nuk e kemi përjetuar kurrë më parë. Dhe tani duhet të vazhdoni aty ku e keni lënë. Megjithatë, ankthi vazhdon të rritet tek disa pas bllokimit. “Si rezultat, shumë njerëz po përjetojnë atë që psikologët e quajnë ankth” ri-hyrje “ndërsa bota hapet”, thotë Dr. Juli Fraga.
Sipas Fraga, thjesht “stimulimi” i të qenit përsëri në botë mund të jetë lodhës dhe mbytës. Kjo mund të bëjë që bisedat e vogla me kolegët, fqinjët dhe miqtë të ndjehen të sikletshme madje edhe një punë e përditshme. Por, siç thotë Fraga, të gjitha këto përvoja dhe ndjenja nuk janë të rralla.
Si ka ndikuar pandemia në jetën tonë shoqërore dhe aftësitë shoqërore?
“COVID-19 ka krijuar izolim të rëndë nga njerëzit që lidhen me të tjerët fizikisht dhe shpesh edhe mendërisht, gjë që ka qenë e vështirë”, shpjegon psikoterapistja Patrice N. Douglas. Për disa, thotë ajo, të qenit vetë u lejoi atyre të ndiheshin rehat dhe uli ankthin e tyre shoqëror, por për të tjerët, mungesa e ndërveprimit ka shkaktuar depresion. Ndërsa njerëzit përshtaten me një nivel të ri të ndërveprimit, thotë ajo, kjo ka çuar në një rritje të ankthit shoqëror të disa njerëzve.
Pandemia gjithashtu ka ndikuar në marrëdhëniet tona, duke çuar në një valë shpërbërjesh të lidhjeve romantike dhe miqsh (si dhe e kundërta). “Disa marrëdhënie përfunduan sepse ishin mjedisore; me largimin e mjedisit lidhja nuk ishte e njëjtë”, thotë Douglas. “Të tjerët përfunduan sepse ata individë ishin të mbërthyer nën të njëjtën çati dhe nuk kishin mjediset e arratisjes që kishin dikur dhe kuptuan se nuk ishin më duke u përputhur”.
Douglas shton se gjatë pandemisë nganjëherë kemi supozuar se të dashurit nuk kujdesen për ne pasi nuk po na kontrollojnë, por kjo ka shumë të ngjarë për shkak të tyre që luftuan edhe me depresionin, duke bërë që këto marrëdhënie të përkeqësohen.
Çfarë ndikimi ka pasur në ankthin tonë social?
“Tani që mund të dukemi ndryshe (shtim në peshë, ndryshime trupore), të ndjehemi ndryshe (rritje e çrregullimeve të shëndetit mendor) dhe ta shohim botën ndryshe, nuk jemi të sigurt se si të kthehemi në normalitet”, thotë Douglas.
“COVID-19 na ka lejuar shumë prej nesh të fshehim pasiguritë tona dhe të tregojmë vetëm atë që kemi dashur, por angazhimi më shumë me të tjerët u lejon atyre të shohin gjërat që nuk na është dashur të ndajmë për më shumë se një vit, të cilat mund të shkaktojnë modele negative të të menduarit nga të tjerët që lidhet me ankthin social. ” Gjithashtu, ajo shpjegon, mjediset shoqërore që mund të jenë të dëmshme emocionalisht, si puna ose shkolla, janë hequr përkohësisht, por tani është vendosur të kthehen.
Për shumë njerëz që jetojnë me ankth social, shmangia është “miku i ngushtë i tyre” e tyre, thotë Fraga. Nëse shmangim ankthin, ai shpërndahet, por vetë përkohësisht. “Pra, me pandeminë, ankthi social mund të jetë zhdukur për shumë njerëz”. Sidoqoftë, sipas saj, strategjitë e shmangies shpesh krijojnë një varësi nga sjellja shmangëse e cila vetëm e bën ankthin të bëhet më i fortë në planin afatgjatë. “Si rezultat, të kthehesh në botë (veçanërisht për ata që shqetësohen nga shoqëria) mund të duket si dita e parë e shkollës, ose të shkosh në një takim”.
Si mund ta menaxhoni ankthin tuaj social ndërsa filloni të ktheheni në ‘normale’?
Sugjerimi më i madh i Fragës është të tregohesh i butë dhe ta marrësh ngadalë. “Mos e shmangni botën, por as mos e detyroni veten të hidheni brenda [saj]”. Filloni duke u takuar me një ose dy persona që vërtet i besoni dhe mbajeni të shkurtër ndërveprimin.
“Provoni të krijoni tubime të vogla me një afat kohor të caktuar për t’i lejuar vetes të përshtateni me të qenit pranë të tjerëve për një kohë të caktuar”, rekomandon ajo. Caktimi i seancave telefonike me miqtë ose familjen mund t’ju ndihmojë gjithashtu të ktheheni në komunikim dhe të njiheni me ta para daljes tuaj.
Kur ndiheni të rraskapitur, bëni një sy gjumë dhe zvogëloni sasinë e kohës së kaluar në mediat sociale”. Ajo gjithashtu rekomandon të kaloni kohë jashtë vetë për t’u mësuar me aktivitetet në natyrë para se të shoqëroheni me të tjerët.
“Trajtojeni veten me mirësi dhe përpiquni të qetësoni atë zë kritik të brendshëm që mund të na përndjekë të gjithëve”.
Ju mund t’ia thoni vetes: ‘E di që është një moment i vështirë tani dhe kjo është në rregull. Kjo ndjenjë do të kalojë…” Sa më shumë ta njohim dhimbjen tonë, thotë Fraga, aq më pak ka gjasa që ajo të kthehet në vuajtje të mëtejshme.
Çfarë bëni nëse doni që të shihni miqtë tuaj dhe të jeni social, por ju jeni gjithashtu të rraskapitur dhe të shqetësuar?
Nëse jeni pranë tyre, thotë Fraga, tregojini atyre se si ndiheni. “Vetmia që shoqëron ankthin mund të jetë rraskapitëse dhe të bëjë që besimet autokritike të ngrihen. Prandaj mund të jetë e dobishme të lejoni që njerëzit e tjerë t’ju ndihmojnë të gjeni një zgjidhje të mundshme”./UBTNews
Rajoni
Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Published
1 hour agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.
Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.
Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.
Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST
Lajmet nga UBT
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Published
4 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.
Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.
Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.
Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.
Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.
Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.
Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.
Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.
Vendi
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Published
5 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).
Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.
Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.
Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.
Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.
Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.
UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.





Lajmet nga UBT
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Published
6 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.
“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.
Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.
“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.
Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.
Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë
Simboli i Ujkut, FSK dëshmon nivelin e lartë të përgatitjes profesionale
Fotot më të fuqishme të vitit 2025
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
