Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës u themelua në vitin 1975, fillimisht si Shoqatë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, e në vitin 1978 shndërrohet në Akademi.

Shoqata u transformua në Akademi të Shkencave dhe të Arteve të Kosovës përmes Ligjit mbi Themelimin e Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës të nxjerrë nga Kuvendi i Kosovës i datës 18 prill 1978.

Në fillim veprimtarinë e saj ASHAK duhej ta zhvillonte në një bashkërenditje me universitetin në rritje, brenda të cilit vepronin institute e bërthama shkencore dhe hulumtuese në Fakultetin Filozofik/ më vonë të Shkencave të Natyrës, në Fakultetin e Mjekësisë, në Fakultetin Teknik, në Fakultetin Eko­no­mik, në Fakultetin Filozofik, me institutet e pava­rura nga Universiteti dhe nga Akademia – Instituti Albanologjik, Instituti i Historisë, Instituti Hidrome­teorologjik, pastaj institutet që vepronin në kuadër/ ose të lidhura me kapacitetet industriale të Kosovës, si Instituti Teknologjik që vepronte në kuadër të Kom­binatit Trepça, Instituti i Hulumtimeve që vep­ronte në kuadër të Elektroekonomisë, Instituti Agroteknologjik në Pejë i lidhur me agroekonominë, dhe të institucioneve të tjera me interes në fushat e shkencës, të arteve dhe të kulturës.

ASHAK qysh në fillim duhej ta formësonte veprimtarinë e vet si insti­tucioni më i lartë i shkencave dhe i arteve dhe të merrte role të rëndësishme në fushat e shkencave dhe të arteve në suaza të organizimit shtetëror të Kosovës brenda Federatës së Jugosllavisë.

Ajo po ashtu duhej ta harmonizonte punën me Unionin e Akademive të Shkencave dhe të Arteve të Jugo­sllavisë, ku bënte pjesë si anëtare e barabartë dhe në një mandat (1985-1987) qe Kryesuese e Unionit dhe qendër e selisë së tij. Përmes atij Unioni ASHAK e zhvillonte dhe veprimtarinë ndërkombëtare.

ASHAK asokohe kishte Sek­sionin e Shkencave Shoqërore, Seksionin e Shken­cave të Natyrës dhe Seksionin e Gjuhësisë, të Letër­sisë dhe të Arteve.

Më 1985, Kuvendi i ASHAK mori vendim për themelimin e Arkivit të Akademisë e të Institutit të Arkeologjisë dhe të Etnografisë. Arkivi dhe Biblioteka, që ishin funksionalizuar, u shkatërruan pas ndërhyrjes së policisë serbe në selinë e Akademisë më 1994, çka pamundësoi punën e saj më tej në atë ndërtesë.

Instituti i Arkeologjisë dhe i Etnografisë nuk arriti të the­melohej për shkak të trysnive politike dhe tenden­cave drejt rrëgjimit të Akademisë pas vitit 1985 dhe për arsye edhe buxhetore më vonë.

Qysh në diskutimet për ndryshimet kushtetuese të vitit 1989, Kuvendi i ASHAK-ut doli me angazhimet publike së pari me Deklaratën Kushtetuese, pastaj me angazhimet dhe veprimtaritë e tjera në favor të mbrojtjes së të drejtave që po shkeleshin në mënyrë drastike.

Përveç angazhimit bashkë me mekanizmat e tjerë të rezistencës në drejtim të organizimit të Referendumit për pavarësi, në drejtim të organizimit e të hartimit të dokumenteve themelore për shpalljen e pavarësisë së Kosovës./S.K/KP/

Dita Ndërkombëtare e Migrantëve (IMD) festohet më 18 dhjetor, duke riafirmuar nevojën për sisteme migrimi më të sigurta, më gjithëpërfshirëse dhe më të drejta në një botë që ndryshon me shpejtësi.

Më 4 dhjetor 2000, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara mori vendim për të vlerësuar mundin dhe përpjekjet e të pambrojturve, duke marrë parasysh numrin e madh në rritje të tyre në mbarë botën.

Tema e këtij viti është “Historia Ime e Madhe: Kulturat dhe Zhvillimi”, thekson se si lëvizshmëria njerëzore nxit rritjen, pasuron shoqëritë dhe ndihmon komunitetet të lidhen, të përshtaten dhe të mbështesin njëra-tjetrën. Në vitin 2025, ky mesazh është më urgjent se kurrë, pasi migrimi vazhdon të formësojë ekonomitë, komunitetet dhe zhvillimin global.

Pavarësisht përfitimeve të tij të provuara, migrimi mbetet i pa kuptuar dhe sistemeve shpesh u mungojnë investimet, partneritetet dhe provat e nevojshme për t’iu përgjigjur realiteteve të sotme.

Migrimi është një forcë përcaktuese e shekullit tonë dhe parashikohet që remitancat në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme të arrijnë 685 miliardë dollarë amerikanë, dhe migrantët janë thelbësorë për adresimin e mungesës së fuqisë punëtore, nxitjen e inovacionit dhe mbështetjen e stabilitetit demografik.

Megjithatë, këto kontribute mund të maksimizohen vetëm kur migrimi është i sigurt, i rregullt dhe i qeverisur me përgjegjësi.

Migrimi i menaxhuar mirë është një aset strategjik: ai forcon qëndrueshmërinë, nxit prosperitetin dhe mbështet kohezionin social.

Nga dokumentacioni dhe njohja e aftësive deri te integrimi dhe kthimi dinjitoz, sistemet efektive sigurojnë që migrantët të gjejnë stabilitet, të mbështesin familjet e tyre dhe të ndërtojnë të ardhme të reja, duke i ndihmuar njëkohësisht komunitetet të përshtaten dhe të lulëzojnë.

Në këtë IMD, IOM bën thirrje për politika më të zgjuara, bashkëpunim më të fortë dhe një angazhim të ripërtërirë për ta bërë migrimin të funksionojë për të gjithë./S.K/KP/

Kreu i Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, vendimin për heqjen e një pjese të masave të vendosura ndaj Kosovës më 2023, e ka quajtur një lajm të mirë.

Ajo në një postim në rrjetin X, shkroi se transferimi i qeverisjes lokale në veri kaloi në mënyrë paqësore.

“Duke iu falënderuar kësaj, jam e lumtur të njoftoj se po ecim përpara për të hequr masat ndaj Kosovës. Ne po programojmë 216 milionë euro ndihmë financiare dhe kemi ndërmend të lëshojmë 205 milionë euro në fillim të vitit të ardhshëm”, shkroi von der Leyen.

Bashkimi Evropian vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës në qershor 2023, si pasojë e tensioneve në veri.

Zëvendëskryeministri në detyrë Besnik Bislimi njoftoi të martën se ka pranuar një letër nga drejtori i përgjithshëm për Zgjerim të BE-s, Gert Jan Koopman, ku komunikohet se Komisioni ka vendosur për heqjen e shumicës së masave ndaj Kosovës.

“Në vazhdimësi kemi insistuar për heqjen e masave. Mirëpresim hapin e radhës nga ana e BE-së, i cili duhet të vijojë sa më parë me heqje të plotë të tyre. Nuk ka më asnjë arsye që një pjesë e tyre të mbeten në fuqi, sidomos pas transferimit të pushtetit në katër komunat në veri në mënyrë ligjore dhe të qetë”, ka thënë ai./S.K/KP/