Shëndet
Çfarë ndodh me trupin tuaj nëse flini 8 orë çdo ditë?
Published
5 years agoon
By
Betim GashiNjë studim tregon se nëse flini për tetë orë rregullisht nuk është me të vërtetë një luks, por më shumë një pjesë thelbësore e një rutine të shëndetshme.
Mungesa e orarit të gjumit mund të ndikojë seriozisht në shëndetin tuaj mendor, emocional dhe fizik. Le të shohim se çfarë ndodh nëse filloni t’i jepni përparësi gjumit.
Ne besojmë se është shumë e rëndësishme t’u kushtojmë vëmendje gjetjeve të ndryshme në lidhje me mirëqenien tonë dhe prandaj duam ta ndajmë me ju këtë informacion.
Do të mësoni gjëra të reja më shpejt
Fakti nëse bëni apo nuk bëni gjumë mjaftueshëm, ka një efekt në atë se sa mirë mund të përqendroheni në aftësi të reja dhe të mbani mend gjëra të reja.
Shkencëtarët zbuluan se ne përpunojmë informacione të reja ndërsa flemë. Me fjalë të tjera, mendja dhe trupi juaj janë më në formë në mëngjes pasi të keni bërë pushimin e duhur.
Dhe kjo vlen për çdo aftësi të re, nga studimi universitar deri tek luajtja e një sporti të ri.
Do të jeni më të vëmendshëm
Kur pushoni rregullisht aq sa duhet, përqendrimi dhe aftësitë tuaja për zgjidhjen e problemeve funksionojnë në nivelet e tyre optimale. Mund të mendoni më qartë dhe të merrni vendime më shpejt.
Ju do ta kontrolloni më lehtë peshën tuaj
Ky studim ka treguar se ndërsa jemi duke fjetur, ne gjenerojmë një hormon të quajtur leptinë, që i thotë trupit tonë se jemi të ngopur dhe se nuk kemi nevojë për më shumë ushqim. Kur nuk pushojmë sa duhet, ky hormon del jashtë ekuilibrit dhe fillojmë të kemi dëshira për ushqim.
Shëndeti juaj do të përmirësohet
Shkencëtarët zbuluan se një gjumë i mjaftueshëm jo vetëm që do të zvogëlojë nivelin tonë të stresit, por gjithashtu do të parandalojë rrezikun e presionit të lartë të gjakut dhe kolesterolit të lartë. Gjumi i pakët gjithashtu mund të çojë në të gjitha llojet e problemeve që lidhen me zemrën.
Ju mund të parandaloni zhvillimin e diabetit
Hulumtimet kanë zbuluar se gjumi bën një ndryshim të madh në rregullimin e sheqerit në gjak dhe ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe si rezultat, parandalimin e diabetit të tipit 2.
Duket se faza “e thellë” e gjumit është veçanërisht e rëndësishme për këtë dhe nëse e shkurtoni kohën e gjumit, ka shumë të ngjarë që ta kaloni atë pjesë të rëndësishme.
Do të shëroheni nga ftohja më shpejt
A ndiheni të përgjumur kur jeni të sëmurë? Epo, me sa duket ka një arsye për këtë. Studimet kanë vërtetuar që trupi ynë shkon në gjendje gjumi për t’u rikuperuar. Kjo mënyrë e gjumit ndodh kur sistemi ynë imunitar është më i efektshëm për të luftuar bakteret.
Lëkura juaj do të duket më mirë
Lëkura jonë është një tregues shumë i mirë i shëndetit dhe mirëqenies sonë të përgjithshme. Ju mund të jeni në gjendje ta maskoni, por nuk mund ta mashtroni me të vërtetë.
Lëkura jonë është organi ynë më i madh dhe merr ekspozim të vazhdueshëm ndaj motit, dritës UV, pluhurit dhe diellit, dhe kur flemë, lëkura jonë riparohet vetë.
Do të jeni një shofer më i sigurt
Të gjithë e kemi ngarë makinën ndërsa kemi qenë shumë të lodhur, të paktën një herë. Dhe, ndërsa shpesh duket se nuk kemi zgjidhje, duhet të fillojmë ta bëjmë këtë zgjedhje një përparësi.
Ky studim tregoi se drejtuesit të cilëve u mungonte gjumi i mjaftueshëm, performonin më shumë si shoferë të prekur nga alkooli.
Ekuilibri juaj do të përmirësohet
Kur flini mjaftueshëm, koordinimi dhe ekuilibri juaj bëhet përmirësohen, duke parandaluar të gjitha llojet e dëmtimeve fizike dhe aksidenteve.
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
2 days agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
3 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
3 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?
Published
3 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.
Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.
Si ta matni saktë?
Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.
Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.
Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.
Çfarë tregon pulsi?
Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.
Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.
Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.
Këshilla për puls të shëndetshëm
Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).
Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).
Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.
Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.
Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/
Dizajneri grafik Berin Hasi ligjëron për studentët e Dizajnit të Integruar në UBT
Elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave, të trajtuara në terren nga studentët e UBT-së
Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare
Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës
Profesori i UBT-së, Hazir S. Çadraku dhe bashkëpunëtorët publikojnë artikullin “Historia e Mbrojtjes së Shpellës në Kosovë” në SpeleoMedit Magazine
Profesori Lulzim Beqiri përfaqëson UBT-në në mobilitetin akademik në Technische Hochschule Lübeck
Studentët e Artit dhe Medias Digjitale në UBT realizojnë vizitë studimore në 7 Arte dhe Qendrën e Kulturës “Rexhep Mitrovica”
Rektori Hajrizi merr pjesë në Simpoziumin Shkencor Ndërkombëtar në CERN
Për herë të parë në Kosovë lansohet magazina “BLANK”, iniciativë që buron nga angazhimi akademik dhe kreativ i studentëve të UBT-së
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
