Lajmet

Padia ndaj Serbisë do të marrë shumë kohë

Published

on

Sherife Mirenës gjatë luftës në Kosovë forcat serbe ia vranë bashkëshortin, Nazifin dhe bashkë me të edhe 15 anëtarë të tjerë të familjes. Për Mirenën, është e papranueshme se si deri tash Serbia nuk është dënuar për krimet, masakrat, vrasjet dhe zhdukjet e personave.

“Shumë gjatë, shumë vite janë bërë dhe Serbia nuk është dënuar për gjenocid. Kjo është e padrejtë. Të vrasësh njerëz dhe të mos dënohet asnjë person, e as shteti i Serbisë”, tha Mirena.

Më 21 prill të vitit 1999, në rrethinën e Komunës së Fushë Kosovës, forcat serbe nxorën nga shtëpitë e tyre 16 burra dhe djem mbi moshën 15-vjeçare, të cilët i përkisnin të njëjtës familje. Pastaj, ata u ekzekutuan. Sipas familjarëve, pavarësisht se kanë dorëzuar dëshmi te misioni i Kombeve të Bashkuara në Kosovë, UNMIK, e më pas tek ai i Bashkimit Evropian, EULEX, asnjëherë nuk është iniciuar proces gjyqësor për vrasjen e këtyre personave.

Sherife Mirena tha për Radion Evropa e Lirë se shteti i Kosovës nuk duhet të humbë kohë, por duhet të ngre padi kundër Serbisë në gjykata ndërkombëtare.

“Serbia, për krimet e kryera në Kosovë, duhet të marrë një dëmin shumë të rëndë”, tha Mirena.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti tashmë ka paralajmëruar dhe ka shprehur vendosmëri se qeveria e tij do të përgatisë padi kundër Serbisë për gjenocid. Javën e kaluar, Kurti tha se ngritja e padisë kundër Serbisë, është një nga çështjet që pritet të realizohet në kuadër të programit qeverisës. Siç ka thënë ai, padia pritet të ngrihet pranë Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë.

Rozafa Kelmendi, zëdhënëse e Qeverisë së Kosovës, tha për Radion Evropa e Lirë, se sa i përket ngritjes së pandemisë për gjenocid ndaj Serbisë janë duke u bërë vlerësime të juridiksionit dhe po bëhen analiza në aspektin e brendshëm dhe të jashtëm, në mënyrë që më pas të vazhdohet me procedura të tjera.

“Sapo të finalizohet procesi i hartimit të planit, mund të fillohet edhe me hartimin e padisë. Por, duhet pasur parasysh që një nga gjërat m; të rëndësishme në gjithë këtë proces është puna masive e cila kryhet prapa perdeve, meqenëse kjo padi dorëzohet direkt kundër një shteti tjetër, ndaj edhe kërkohet edhe kujdes i shtuar”, tha Kelmendi.

Ajo tha se procesi i padisë kundër Serbisë është i ndjeshme dhe i ndërlikuar, rrjedhimisht, sipas Kelmedit, kjo çështje do të marrë kohë.

“Është herët të flasim se kur do të ndodhë dhe nuk mund të themi ndonjë datë të caktuar, pavarësisht se është duke u punuar intensivisht në të gjitha fazat e procesit. Ky proces duhet të jetë i përgatitur shumë mirë, prandaj edhe do të marrë kohë më shumë”, tha Kelmendi.

Ahmet Grajqevci, drejtor i organizatës “Shpresa dhe Kujtimi”, organizatë kjo që hulumton çështjen e personave të zhdukur dhe krimet e luftës në Kosovë, thotë se Kosova është vonuar shumë në ngritjen e padisë për gjenocid kundër Serbisë.

“Mendoj se për të ngritur një kallëzim penal për krim dhe gjenocid mbi popullatën shqiptare në Kosovë, duhet të jemi shumë të vetëdijshëm që duhet të jemi të përgatitur shumë mirë, të sistemuar mirë me materiale, fakte e argumente sepse duhet ta dimë se me kë kemi punë. Sa i përket strukturës e cila duhet të përgatitet rreth këtij materiali, duhet të jenë njerëz eminentë që e njohin këtë punë mirë, e që janë punëtorë të kësaj çështjeje, në bashkëpunim me ekspertë ligjorë”, u shpreh Grajqevci.

Grajqevci tha se Kosova ka dëshmi të bollshme për të dëshmuar se në Kosovë është kryer gjenocid, por ai kritikoi institucionet që deri tash nuk kanë sistemuar dëshmitë e fakte.

“Dëshmitë nuk janë të sistemuar dhe këtu duhet kohë. Kjo ka qenë neglizhencë e institucioneve tona, duke mos e ngritur Institutin për Krime Lufte, që të përgatiten dosjet komplet, duke nisur nga viktimat e deri te plaçkitja e institucioneve shtetërore”, shtoi Grajqevci.

Njohësit e çështjeve ndërkombëtare kanë pikëpamje të ndryshme lidhur me atë se a duhet Kosova të synojë që një padi të tillë ta parashtrojë në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë apo në Gjykatën Penale Ndërkombëtare. Afrim Hoti, profesor i të Drejtës Ndërkombëtare në Universitetin e Prishtinës, ka thënë më herët për Radion Evropa e Lirë, se për ngritjen e një padie kundër gjenocidit të Serbisë në Kosovë, mundësia ekziston, marrë parasysh faktin që krimet e luftës, përfshirë edhe gjenocidin, janë vepra, të cilat nuk mund të parashkruhen.

Por, sipas tij, në kuptimin formal, Kosova gjendet para vështirësive të caktuara, për shkak se pranë Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, mund të aplikojnë vetëm shtetet që janë anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, pjesë e së cilës Kosova nuk është ende.

Kurse, profesori i të Drejtës Penale Ndërkombëtare, Ismet Salihu, ka thënë se vendimi i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, cilido qoftë ai, në rast se Kosova eventualisht deponon padinë, do të kishte karakter vetëm këshillëdhënës dhe jo obligues. Marrë parasysh këtë dhe komplikimet tjera, Saliu ka thënë se Kosova do të veprojë drejtë në rast se padinë e tillë do ta ngreh në Gjykatën Penale Ndërkombëtare (GJPN).

Në vitin 2007, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë në Hagë ka konstatuar se vrasjet e rreth 8 mijë myslimanëve të Bosnjë e Hercegovinës në Srebrenicë, kanë përbërë gjenocid.

Ndryshe, sipas Fondit për të Drejtën Humanitare, në luftën e fundit në Kosovë janë vrarë rreth 13,500 persona.(RFE)

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Rajoni

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara