Botë
Marrëveshja historike Armeni-Azerbajxhan, “mundësi reale” për paqe
Published
9 months agoon
By
UBTnewsQë nga rënia e Bashkimit Sovjetik mbi tri dekada më parë, fqinjët rivalë në Kaukazin Jugor, Armenia dhe Azerbajxhani, kanë zhvilluar dy luftëra që kanë vrarë dhjetëra mijëra persona dhe kanë zhvendosur qindra mijëra të tjerë.
Tani, udhëheqësit e tyre duket se po përgatiten të nënshkruajnë një traktat për paqe që synon t’i japë fund armiqësive mbi rajonin e Azerbajxhanit, të banuar me armenë, Nagorno-Karabak, që Bakuja e rimori nga separatistët armenë në shtator të vitit 2023, pas një ofensive të shpejtë.
“Ky njoftim sinjalizon një mundësi reale për të finalizuar dhe nënshkruar traktatin dypalësh, që është pritur për një kohë të gjatë”, tha Richard Giragosian, kreu i Qendrës për Studime Rajonale, institut i pavarur në Jerevan.
Bakuja dhe Jerevani njoftuan javën e kaluar se kanë finalizuar tekstin e marrëveshjes historike të paqes, edhe pse ende mbetet e paqartë se kur udhëheqësit e dy shteteve do ta nënshkruajnë atë.
Marrëveshja po shihet si një arritje e madhe për t’i dhënë fund konfliktit rraskapitës në rajonin ku Shtetet e Bashkuara, Rusia, Bashkimi Evropian, Turqia dhe Irani po garojnë për ndikim.
Sipas marrëveshjes, dy fqinjët do të vendosin raporte formale, me Jerevanin që do të njohë sovranitetin e Azerbajxhanit mbi Karabak, pasi ka rezistuar që të bëjë një gjë të tillë që nga viti 1991.
Dy palët thuhet se kanë rënë dakord për çështjen e ndjeshme të heqjes së një reference nga Kushtetuta e Armenisë për deklaratën e saj të pavarësisë më 1991, që mbështet pretendimet territoriale të Jerevanit mbi rajonin e Karabakut.
Por, ndryshimi i Kushtetutës armene do të kërkojë mbajtjen e një referendumi kombëtar që potencialisht mund të vonojë përmbylljen e marrëveshjes.
Giragosian argumentoi se në mungesë të ndonjë mospajtimi të minutave të fundit, marrëveshja “ofron një mundësi për të kapërcyer ngërçin diplomatik mes Armenisë dhe Azerbajxhanit”.
Ai tha se ndryshimet kushtetuese nuk mund të zbatohen para qershorit të vitit të ardhshëm.
Disa analistë e kanë parë çështjen si një pengesë të mundshme. Analisti politik azerbajxhanas, Rauf Mirgadirov, tha se ky afat kohor ka gjasa të pengojë që marrëveshja e paqes të materializohet shpejt.
“Nëse dokumenti nuk garanton njohjen e ndërsjellë të integritetit territorial, atëherë nuk është një marrëveshje e vërtetë e paqes, pavarësisht se si quhet”, tha Mirgadirov.
Ai tha se marrëveshja gjithëpërfshirëse e paqes “kërkon njohjen pa kushte të integritetit territorial të njëri-tjetrit”.
Lajmi për marrëveshjen është mirëpritur me optimizëm nga faktori ndërkombëtar.
Uashingtoni lavdëroi Bakunë dhe Jerevanin për përmbylljen e bisedimeve për “një traktat historik të paqes”.
“Kjo është një mundësi për të dyja shtetet që të hapin një kapitull të ri në konfliktin e gjatë me dekada, në linjë me vizionin e presidentit [Donald] Trump për një botë më paqësore”, tha sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, përmes një deklarate më 14 mars.
Presidenti francez, Emmanuel Macron, tha se ky zhvillim “duhet t’i hapë rrugën një paqeje të qëndrueshme në Kaukazin Jugor”.
Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, e ka quajtur marrëveshjen “një hap vendimtar drejt normalizimit të plotë të raporteve mes Armenisë dhe Azerbajxhanit dhe hapjes së rajonit”.
Në Jerevan dhe Baku, banorët kanë shprehur ndjenja të përziera lidhur me marrëveshjen, duke shprehur mosbesim dhe skepticizëm që mjegullojnë shpresat e tyre për paqe dhe fillim të ri.
Lajmet
BE-ja miraton një kredi prej 90 miliardë eurosh për Ukrainën
Published
13 hours agoon
December 19, 2025By
UBT News
Udhëheqësit e Bashkimit Evropian kanë arritur një marrëveshje për t’i dhënë Ukrainës një kredi prej 90 miliardë eurosh pasi nuk arritën të bien dakord për përdorimin e aseteve të ngrira ruse.
Marrëveshja, e cila sipas udhëheqësve do të përmbushte nevojat ushtarake dhe ekonomike të Ukrainës për dy vitet e ardhshme, erdhi pas më shumë se një dite bisedimesh në një samit në Bruksel.
“Ne u zotuam, ne e përmbushëm premtimin”, shkroi shefi i BE-së, Antonio Costa, në X, ndërsa njoftoi marrëveshjen për të siguruar një kredi të mbështetur nga buxheti i përbashkët i bllokut.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky u kishte kërkuar udhëheqësve të përdornin 200 miliardë euro nga asetet e ngrira ruse, por Belgjika, ku mbahet pjesa më e madhe e parave të gatshme, kërkoi garanci për ndarjen e përgjegjësisë, gjë që rezultoi shumë e vështirë për vendet e tjera./S.K/KP/BBC/
Lajmet
Tre të arrestuar për djegien e një elefantit të egër në Sri Lanka
Published
13 hours agoon
December 19, 2025By
UBT News
Policia në Sri Lanka ka arrestuar tre burra për dyshimin se kanë djegur një elefant të egër me pishtarë flakësh ndërsa përpiqeshin ta largonin, raportuan mediat lokale.
Një video e incidentit, e cila ndodhi në një fshat në veri të vendit, shkaktoi reagime të ashpra ndërsa qarkulloi në mediat sociale këtë javë.
Pavarësisht se mori trajtim nga veterinerët, elefanti mashkull ngordhi të martën.
Të dyshuarit, të cilët u arrestuan të enjten, janë të moshës midis 42 dhe 50 vjeç, raportuan mediat lokale./S.K/KP/BBC/
Lajmet
NATO bie dakord për një buxhet ushtarak prej gati 3 miliardë dollarësh për vitin 2026
Published
2 days agoon
December 18, 2025By
UBT News
Aleatët e NATO-s kanë rënë dakord për buxhetet e tyre të financuara nga të dyja palët për vitin 2026, duke miratuar shpenzime në rritje që synojnë forcimin e gatishmërisë dhe aftësive ushtarake të aleancës.
Sipas marrëveshjes, buxheti civil i NATO-s për vitin 2026 është caktuar në 528.2 milionë euro (623 milionë dollarë), ndërsa buxheti ushtarak do të arrijë në 2.42 miliardë euro.
Vendimi u mor të martën në një takim të Këshillit të Atlantikut të Veriut.
NATO tha në një deklaratë se buxhetet e financuara nga të dyja palët për vitin 2026 do të mbështesin aftësitë kritike dhe do të promovojnë gatishmërinë, duke ndihmuar në bërjen e aleancës më të fortë, më të drejtë dhe më vdekjeprurëse, shkruan Anadollu Agency.
Buxheti do të kontribuojë në përshtatjen ushtarake të NATO-s, do të përmirësojë ndërveprimin midis forcave aleate dhe do të mbështesë parandalimin dhe menaxhimin e krizave, si dhe sigurinë bashkëpunuese, thuhet në deklaratë.
Financimi do të vazhdojë gjithashtu për Strukturën e Komandës së Integruar të NATO-s, trajnimet dhe ushtrimet e udhëhequra nga NATO, operacionet dhe misionet e aleancës dhe mbështetjen për ndërtimin e kapaciteteve për vendet partnere./S.K/EO/
Lajmet
Hakohet Ministria e Brendshme e Francës
Published
2 days agoon
December 18, 2025By
UBT News
Ministria e Brendshme e Francës ka qenë shënjestër e një sulmi të madh kibernetik që zgjati disa ditë, gjatë të cilit llogaritë e email-it të punonjësve u kompromentuan dhe u qasen dosjet e ndjeshme të policisë, njoftoi sot ministri i Brendshëm Laurent Nunez.
Në një intervistë me Franceinfo, ministri Nunez tha se një hetim gjyqësor është duke u zhvilluar me qëllim gjetjen shumë të shpejtë të autorit të krimit.
Sipas tij, sulmuesit arritën të qasen në disa kuti profesionale email-i dhe kështu të marrin kode aksesi. Kjo u lejoi atyre të kërkonin në një numër bazash të dhënash të rëndësishme të policisë, duke përfshirë Sistemin e Përpunimit të të Dhënave Penale (TAJ) dhe Regjistrin e Personave të Kërkuar (FPR).
Edhe pse sulmi është konfirmuar, shkalla e saktë e dëmit është ende e paqartë.
Ministria, e cila punëson pothuajse 300,000 njerëz, nuk ka marrë asnjë kërkesë për shpërblim. Nunez ia atribuoi shkeljen “neglizhencës” së individëve brenda ministrisë, pavarësisht paralajmërimeve të rregullta në lidhje me procedurat e sigurisë.
“Duhen disa individë për të mos ndjekur këto rregulla,” tha ai.
Javën e kaluar, media raportoi për aktivitet të dyshimtë në serverë të ministrisë, pas së cilës grupi i hakerëve pretendoi, pa dhënë prova, se kishte qasje në të dhënat e më shumë se 16 milionë njerëzve.
“Kjo është e rreme,” tha Nunez duke shtuar se Komisioni Kombëtar për Informatikë dhe Liri (CNIL) është informuar për gjithçka, dhe Zyra Franceze për Luftimin e Krimit Kibernetik (OFAC) po udhëheq hetimin./S.K/EO/
Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë
Simboli i Ujkut, FSK dëshmon nivelin e lartë të përgatitjes profesionale
Fotot më të fuqishme të vitit 2025
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
