Lajmet

​Kushtetuesja gjen shkelje një aktvendim të Supremes, e shpall të pavlefshëm

Published

on

Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka publikuar një aktgjykim, ku ka konkluduar se aktvendimi i kontestuar i Gjykatës Supreme, është nxjerrë në shkelje të të drejtave kushtetuese të parashtruesve të kërkesave.

Bëhet fjalë për aktgjykimin e parashtruar nga Dino’s Las Vegas sh.p.k dhe Matrix sh.p.k, përmes së cilit është kërkuar vlerësimi i kushtetutshmërisë së aktvendimit të Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës, të 3 majit 2023.

“Gjykata, njëzëri deklaroi se kërkesa është e pranueshme; konstatoi se ka pasur shkelje të paragrafit 1 të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës së Republikës së Kosovës në ndërlidhje me paragrafin 1 të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut; dhe shpalli të pavlefshëm aktvendimin e Gjykatës Supreme të Republikës së Kosovës të 3 majit 2023, si dhe e ktheu të njëjtin për rishqyrtim në pajtim me aktgjykimin e kësaj gjykate. Rrethanat e rastit ndërlidhen me një kontest civil, përkatësisht me një kërkesëpadi të iniciuar nga paditësi Play 4 Ëin sh.p.k., me seli në Pejë, kundër parashtrueseve të kërkesave Dino’s Las Vegas sh.p.k., Matrix sh.p.k. dhe Invest Kosova sh.p.k. Paditësi Play 4 Ëin sh.p.k., nëpërmjet kërkesëpadisë, kishte kërkuar kompensim dëmi për përdorim të papërgjegjshëm dhe të kundërligjshëm të markës tregtare të regjistruar nga paditësi. Gjykata Themelore në Prishtinë, duke vendosur sipas kërkesëpadisë, më 29 prilli 2021, kishte nxjerrë aktgjykimin me të cilin aprovoi kërkesëpadinë e paditësit Play 4 Ëin sh. p. k. Si rrjedhojë, parashtruesit e kërkesave ushtruan të drejtën e ankesës në Gjykatën e Apelit, e cila, me aktgjykimin të 7 tetorit 2021, e refuzoi ankesën e tyre dhe konfirmoi aktgjykimin e Gjykatës Themelore në Prishtinë. Të pakënaqur me rezultatin e procedurës, parashtruesit e kërkesave parashtruan kërkesë për revizion në Gjykatën Supreme, e cila nëpërmjet aktvendimit të 3 majit 2023, e kishte hedhur poshtë si të palejuar revizionin e tyre, nga shkaku se vlera e objektit të kontestit, bazuar në taksën gjyqësore të paguar prej njëzetë e pesë euro, nuk e kalonte shumën prej dhjetë mijë euro, për t’u pranuar shqyrtimi i revizionit në themel. Parashtruesit e kërkesave para Gjykatës Kushtetuese kontestuan aktvendimin e 3 majit 2023 të Gjykatës Supreme, duke pretenduar shkeljen e të drejtave të tyre, të garantuara me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës, si dhe paragrafin 1 të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Pretendimi kryesor i parashtruesve të kërkesës për shkelje kushtetuese, bazohej në faktin se shuma e vlerës së kontestit nuk ishte përcaktuar as nga paditësi dhe as nga gjykata e shkallës së parë, sipas detyrës zyrtare, dhe se për këtë arsye kërkesa për revizion nuk mund të hidhej poshtë si e palejuar nga Gjykata Supreme, por do të duhej shqyrtuar në merita”, thuhet në njoftim.

Në vlerësimin e thelbit të pretendimeve të parashtruesve të kërkesave, Gjykata fillimisht shtjelloi parimet e përgjithshme të praktikës së saj gjyqësore dhe asaj të Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut përkitazi me të drejtën për qasje në gjykatë, dhe më pas i aplikoi të njëjtat në rrethanat e rastit konkret.

“Sipas sqarimeve të dhëna në aktgjykim, Gjykata theksoi se gjykata e rregullt është e detyruar të përcaktojë vlerën monetare të objektit të kontestit, sipas kritereve objektive, bazuar në të dhënat e kërkesëpadisë, duke vlerësuar nëse vlera e objektit të kontestit është shënuar në kërkesëpadi dhe nëse ajo është shënuar tepër e lartë apo shumë e ulët. Gjykata tutje vlerësoi se, ky verifikim zbatohet deri në kufirin e probabilitetit të pranueshëm, sepse çdo shqyrtim më i thellë i problemit, përkatësisht kërkesëpadisë, do të rrezikonte realizimin e detyrës themelore të gjykatës, që është sigurimi i mbrojtjes juridike. Për më tepër, Gjykata vlerësoi se pagesa e taksës gjyqësore në shumën prej njëzetë e pesë (25) euro, nuk mund të shërbente si parametër i vetëm për caktimin e vlerës së objektit të kontestit në fjalë, nga shkaku se paditësi kishte paguar taksën në fjalë, si kushtëzim i cili ia mundëson palës paditëse që kërkesëpadia e tij/saj të pranohet nga gjykata në kuptimin procedural dhe jo të hidhet poshtë si një kërkesëpadi e paplotë para fillimit të gjykimit të thelbit të çështjes. Gjykata në lidhje me këtë çështje vlerësoi se referimi i Gjykatës Supreme në dispozitën e nenit 508 të Ligjit për Procedurën Kontestimore dhe dhënia e arsyetimit pa shqyrtimin paraprak të lëshimit të mundshëm procedural, duke e kaluar përgjegjësinë vetëm mbi parashtruesit e kërkesës dhe jo ndaj instancave që kanë lëshuar këto gabime procedurale, përbënte “formalizëm të tepruar” në interpretimin e rregulloreve ligjore, sidomos për arsye se Gjykata Supreme në vlerësimin e lejueshmërisë nuk mori parasysh dispozitat ligjore të nenit 36 të Ligjit për Procedurën Kontestimore. Në këto rrethana, Gjykata arriti në përfundimin se vendimmarrja e Gjykatës Supreme në rrethanat e rastit konkret përbënte pengesë joproporcionale e cila kishte cenuar vetë thelbin e të drejtës së parashtruesve të kërkesave, të garantuar me paragrafin 1 të nenit 31 të Kushtetutës, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 të KEDNJ-së, dhe se e njëjta ka tejkaluar lirinë e vlerësimit. Për pasojë dhe ashtu siç është theksuar në Aktgjykimin e publikuar, Gjykata, duke u bazuar në analizën e mësipërme konkludoi se Aktvendimi i kontestuar i Gjykatës Supreme [E. Rev. nr. 5/2022] i 3 majit 2023, është nxjerrë në shkelje të të drejtave kushtetuese të parashtruesve të kërkesave, të garantuara me paragrafin 1 të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 6 (E drejta për një proces të rregullt) të KEDNJ-së”, thuhet në njofitm.

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara