Lajmet

​Ditëlindja e 80-të e Ibrahim Rugovës

Published

on

Sot, më 2 dhjetor, shënohet një përvjetor i rëndësishëm, datëlindja e 80-të e një prej figurave më të shquara të historisë së Kosovës, ish-presidentit Ibrahim Rugova. Ai lindi në vitin 1944 në fshatin Cërcë të Istogut, në një familje që kishte vuajtur pasojat e periudhës komuniste jugosllave. Më 10 janar 1945, komunizmi jugosllav i mori jetën të atit, Uka, dhe gjyshit Rrustë Rugova, të dy luftëtarë të njohur kundër çetave çetnike që shkatërruan Kosovën gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Rugova u formua si intelektual dhe veprimtar i shquar. Shkollën fillore e kreu në Istog, ndërsa më pas, në vitin 1967, përfundoi gjimnazin në Pejë. Ai vazhdoi studimet në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës, ku përfundoi degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe. Në vitin 1976-77, pas një periudhe të rëndësishme studimore në Paris, në Ecole Pratique des Hautes Etudes, nën mbikëqyrjen e profesor Roland Barthes, Rugova e pasuroi njohurinë e tij në teori letrare. Në vitin 1984, ai mori titullin doktor i shkencave letrare në Universitetin e Prishtinës.

Puna e tij shkencore dhe kontribuimi në zhvillimin e albanologjisë janë të rëndësishme. Ai ishte redaktor i gazetës “Bota e re” dhe revistës “Dituria” në vitet 1971-72. Po ashtu, kontribuoi në revistën “Fjala” dhe për dy dekada ishte pjesë e Institutit Albanologjik të Prishtinës, ku përfundoi edhe si kryeredaktor i revistës “Gjurmime Albanologjike”.

Përveç kontributit të tij të jashtëzakonshëm në fushën shkencore dhe letrare, Ibrahim Rugova bëri një hap të rëndësishëm në arenën politike. Në vitin 1988, ai u zgjodh kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, e cila luajti një rol të fuqishëm në organizimin e lëvizjes kundër regjimit komunist jugosllav. Më 23 dhjetor 1989, ai themeloi Lidhjen Demokratike të Kosovës (LDK), e cila u bë parti politike që sfidoi hapur autoritetet komuniste. Nën udhëheqjen e Rugovës, LDK-ja i dha Kosovës një lëvizje të fuqishme për liri dhe pavarësi, duke arritur në shpalljen e pavarësisë më 2 korrik 1990 dhe krijimin e institucioneve të veta, përfshirë Kuvendin dhe Kushtetutën e Kosovës.

Në vitin 1992, Ibrahim Rugova u zgjodh president i Kosovës, një pozicion që mbajti deri në vitin 2006, kur ndërroi jetë. Pas luftës, Rugova vazhdoi të udhëheqë me mençuri proceset e konsolidimit të pavarësisë së Kosovës. Në zgjedhjet e pasluftës, LDK-ja nën udhëheqjen e tij fitoi shumicën e votave dhe Rugova u rizgjodh president në vitin 2002 dhe 2004.

Më 21 janar 2006, Ibrahim Rugova ndëroi jetë në Prishtinë, dhe u varros me nderimet më të mëdha të popullit të Kosovës. Vdekja e tij la një boshllëk të madh në jetën politike dhe shoqërore të Kosovës, por trashëgimia e tij politike dhe intelektuale do të kujtohet për një kohë të gjatë.

Në përvjetorin e vdekjes, më 21 janar 2007, Presidenti i Kosovës, Dr. Fatmir Sejdiu, e dekoroi Ibrahim Rugovën me titullin “Hero i Kosovës”, për nder të kontributit të tij të jashtëzakonshëm në luftën për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Ky titull mbetet një simbol i vlerësimit të veprës së tij dhe të rëndësisë që ka pasur në shpalljen e shtetit të Kosovës.

Ibrahim Rugova ishte gjithashtu një shkrimtar i njohur, me një sërë veprash të botuara, përfshirë “Prekje lirike” (1971), “Kah teoria” (1978), “Bibliografia e kritikës letrare shqiptare” (1976), dhe “Pavarësia dhe demokracia” (1991), ndër të tjera. Veprat e tij janë një pasuri për letërsinë shqipe dhe një testament i intelektualizmit të tij.

Për veprën dhe angazhimin e tij, Ibrahim Rugova ka marrë shumë çmime dhe tituj ndërkombëtarë, duke përfshirë Çmimin për Paqe të Fondacionit Paul Litzer (1995), Çmimin Saharov të Parlamentit Evropian (1998), dhe tituj si Doktor Nderi nga Universiteti i Parisit VIII dhe ai i Universitetit të Tiranës (2004).

Në këtë përvjetor të 80-të, kujtimi për Ibrahim Rugovën mbetet i gjallë në zemrat e popullit të Kosovës dhe të shqiptarëve kudo. Ai është një figurë historike që ka lënë një trashëgimi të pashlyeshme, si një lider i pashoq në luftën për lirinë dhe të drejtat e popullit të tij./UBTNews/

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara