Lajmet

Dronët e Iranit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe po përdorën në luftën e Sudanit

Published

on

Irani dhe Emiratet e Bashkuara Arabe akuzohen për shkeljen e një ndalese të armëve të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, duke furnizuar me dronë palët e konfliktit 14-mujor, i cili ka shkatërruar Sudanin.

Mëngjesin e 12 marsit të vitit 2024, ushtarët e qeverisë sudaneze po shënonin një moment të paprecedentë ushtarak. Ata kishin marrë selinë e transmetuesit shtetëror në kryeqytetin Khartoum.  Ashtu si pjesa më e madhe e qytetit, ndërtesa kishte rënë në duart e Forcave Paraushtarake të Mbështetjes së Shpejtë (RSF) në fillim të luftës civile 11 muaj më parë.

Ajo që u vërejt në këtë triumf ushtarak të ushtrisë ishin videot që tregonin se sulmi ishte kryer me ndihmën e dronëve të prodhuar nga Irani.

Suliman Baldo, drejtor i Observatorit të Transparencës dhe Politikave të Sudanit tha se gjatë fazave të hershme të luftës, ushtria u mbështet në forcat ajrore.

RSF mbajti kontrollin tokësor të pjesës më të madhe të Khartoumit dhe Darfurit në perëndim të Sudanit, ndërsa ushtria ruajti praninë e saj në qiell.

Në fillim të janarit 2024, në Twitter u shfaq një video e një droni të ushtrisë të rrëzuar nga RSF.

Sipas Wim Zwijnenburg, ekspert i dronëve dhe kreu i Projektit të Çarmatimit Humanitar në organizatën holandeze të paqes PAX, rrënojat, motori dhe bishti i tij i ngjanin një droni të prodhuar nga Irani të quajtur Mohajer-6.

Mohajer-6 është 6.5 m i gjatë, mund të fluturojë deri në 2 mijë km dhe të kryejë sulme ajrore.

Zwijnenburg identifikoi një version tjetër të dronit në një imazh satelitor të bazës ushtarake të ushtrisë Wadi Seidna, në veri të Khartoum, tri ditë më vonë.

“Këta dronë janë shumë efektivë sepse mund të identifikojnë objektivat me saktësi me trajnim minimal”, thotë ai.

Tre javë pasi Mohajer-6 u rrëzua, u shfaq një video e një droni tjetër të rrëzuar nga RSF. Zwinjenburg e identifikoi këtë dron si Zajil-3, version ky i prodhuar në vend i dronit iranian Ababil-3.

Dronët Zajil-3 janë përdorur në Sudan prej vitesh. Por janari ishte hera e parë që ata u punësuan në këtë luftë, siç vërehet nga BBC dhe PAX.

Në mars, Zwijnenburg identifikoi një version tjetër të Zajil-3 të kapur në një imazh satelitor të Wadi Seidna.
“[Është] një tregues i mbështetjes aktive iraniane për ushtrinë sudaneze”, thotë ai, megjithëse këshilli qeverisës i Sudanit ka mohuar se ka marrë armë nga Irani.

“Nëse këta dronë janë të pajisur me municione të drejtuara, do të thotë se ato janë furnizuar nga Irani, sepse ato municione nuk prodhohen në Sudan”, shton Zwijnenburg.

Në fillim të dhjetorit, një aeroplan pasagjerësh Boeing 747 që i përkiste transportuesit iranian të mallrave Qeshm Fars Air u ngrit nga aeroporti i Bandar Abbas në Iran, duke u nisur drejt Detit të Kuq para se të zhdukej nga radarët. Disa orë më vonë, satelitët kapën një imazh të një avioni të të njëjtit lloj në aeroportin e Port Sudanit në lindje të vendit, ku janë vendosur zyrtarët e ushtrisë sudaneze. Një foto e të njëjtit aeroplan në pistë qarkulloi më vonë në Twitter.

Ky fluturim u përsërit pesë herë deri në fund të muajit janar, të njëjtin muaj që u dokumentua përdorimi i dronëve iranianë.

Qeshm Fars Air është nën sanksione nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, për shkak të akuzave të shumta për transportimin e armëve dhe luftëtarëve nëpër Lindjen e Mesme, veçanërisht në Siri, një nga aleatët kryesorë të Iranit.

Sudani ka një histori të gjatë bashkëpunimi ushtarak me Iranin para se marrëdhëniet të përfundonin në vitin 2016 për shkak të një konflikti midis Arabisë Saudite dhe Iranit, ku Sudani rreshtohej në anën e Arabisë Saudite.

“Shumë armë sudaneze ishin versione të modeleve iraniane të prodhuara në vend”, thotë Baldo nga Observatori i Transparencës dhe Politikave të Sudanit.

Që nga fillimi i konfliktit aktual, qeveria sudaneze ka rivendosur marrëdhëniet me Teheranin./UBTNews/

Vendi

Dizajneri grafik Berin Hasi ligjëron për studentët e Dizajnit të Integruar në UBT

Published

on

Në kuadër të lëndës Artet dhe Hapësira, pjesë e programit Dizajn i Integruar në UBT, gjatë kësaj jave u organizua një ligjëratë e veçantë me dizajnerin grafik Berin Hasi, i cili u ftua si ligjërues mysafir për të ndarë përvojën dhe njohuritë e tij profesionale me studentët e këtij programi.

Gjatë takimit, Berin Hasi prezantoi rrugëtimin e tij profesional në fushën e dizajnit grafik, duke ndarë me studentët shembuj konkretë nga puna e tij, projekte të realizuara dhe praktikat bashkëkohore që aplikohen sot në industrinë kreative. Ai u ndal në mënyrë të veçantë te procesi kreativ, duke sqaruar fazat kryesore nga ideimi fillestar deri te realizimi final i një koncepti dizajnerik.

Diskutimi u fokusua gjithashtu në trendet më të fundit në dizajnin grafik, ndikimin e teknologjisë dhe mediave digjitale në formësimin e identitetit vizual, si dhe rëndësinë e integrimit të dizajnit me hapësirën, kulturën dhe kontekstin shoqëror. Ligjëruesi theksoi se përshtatja e vazhdueshme me zhvillimet e reja dhe ndërtimi i një mendësie fleksibile janë elemente kyçe për suksesin profesional në këtë fushë dinamike.

Studentët patën mundësinë të angazhohen aktivisht përmes pyetjeve dhe diskutimeve, duke shkëmbyer ide mbi sfidat e profesionit, mundësitë e zhvillimit të karrierës dhe rëndësinë e ndërtimit të një portofoli cilësor që reflekton identitetin personal dhe profesional të dizajnerit.

Continue Reading

Vendi

Elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave, të trajtuara në terren nga studentët e UBT-së

Published

on

Studentët e nivelit Bachelor të programit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT realizuan një vizitë studimore në terren në kuadër të lëndëve “Urat” dhe “Gjeoteknika Inxhinierike”, me qëllim të ndërlidhjes së njohurive teorike me praktikën inxhinierike reale.

Vizita u zhvillua në intervalin kohor 13:00–14:30, në një urë rrugore funksionale në afërsi të UBT Dukagjini në Prishtinë, nën udhëheqjen e Prof. Arsim Rapuca, bartës i lëndës “Urat”, dhe Prof. Hysen Ahmeti, bartës i lëndës “Gjeoteknika Inxhinierike”.

Qëllimi kryesor i kësaj vizite ishte analizimi praktik i një objekti real inxhinierik, duke u fokusuar në elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave. Studentët patën mundësinë të njihen nga afër me strukturën e urës, mënyrën e projektimit dhe zgjidhjet teknike të aplikuara në ndërtim.

Ura e përzgjedhur u vlerësua si shembull shumë i përshtatshëm studimor, pasi ofron dukshmëri të plotë të elementeve të nënstrukturës dhe mbistrukturës, zgjidhje konstruktive moderne dhe komponentë të qartë gjeoteknikë dhe mbrojtës.

Gjatë vizitës, Prof. Arsim Rapuca realizoi një shpjegim të detajuar praktik për elementet kryesore të lëndës “Urat”, duke përfshirë: nënstrukturën, si: shtyllat bregore, shtyllat e mesit, themelet dhe krahët e urës; mbistrukturën, përfshirë mbajtësin kryesor të tipit tra–pllakë, trarët skajorë, shtresat izoluese dhe shtresat e asfaltit, etj.

Nga ana tjetër, Prof. Hysen Ahmeti trajtoi në mënyrë profesionale aspektet gjeoteknike që ndikojnë drejtpërdrejt në projektimin dhe stabilitetin e urave. Studentët u njohën me: funksionin e mureve mbrojtëse dhe rolin e tyre stabilizues; ndërveprimin strukturë–tokë; arsyetimin teknik të thellësisë së fondimit, etj.

Vizita studimore e realizuar u vlerësua si shumë e suksesshme dhe me vlerë të lartë akademike, duke përmbushur plotësisht objektivat e lëndëve Urat dhe Gjeoteknika Inxhinierike.

Continue Reading

Lajmet

​Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare

Published

on

By

Gjykata Supreme ka aprovuar kërkesëpadinë e Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) kundër Qeverisë së Kosovës dhe ka shfuqizuar nenin 6, paragrafi 6, të Rregullores për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

Paditësi KDI në Gjykatën Supreme ka parashtruar padi kundër të paditurës Qeveria e Kosovës për shfuqizimin e pjesshëm të aktit nënligjor normativ, përkatësisht paragrafit 6 të nenit 6 të Rregullores Për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

KDI, në korrik 2025, ka pranuar ankesë nga një grup i ushtarëve të Forcës së Sigurisë së Kosovës, të cilët kanë raportuar për shkeljen e Ligjit për Pagat në Sektorin Publik, lidhur me kompensimin e udhëtimeve zyrtare.

Gjykata Supreme, pas shqyrtimit të rastit, ka vlerësuar se kërkesëpadia e paditësit është e bazuar dhe se dispozita e kontestuar bie ndesh me legjislacionin në fuqi.

Neni 6 i kësaj Rregulloreje, vendos kufizimin që shpenzimet e udhëtimit zyrtar nuk mbulohen për periudha më të gjata se një muaj, por, ky kufizim njëmujor për mbulimin e shpenzimeve të udhëtimit zyrtar nuk parashihet në ligj.

Ligji për Pagat në Sektorin Publik garanton qartë të drejtën e zyrtarëve publikë për kompensim të shpenzimeve të udhëtimit zyrtar, pa asnjë kufizim kohor.

Qeveria është e autorizuar vetëm të rregullojë mënyrën, kushtet dhe procedurën e kompensimit, por jo të kufizojë vetë këtë të drejtë, përkujton Gjykata Supreme.

Gjykata Supreme vlerëson se kufizimi njëmujor nuk është thjesht një rregull teknik, por cenon të drejtën e garantuar me ligj dhe tejkalon kompetencat e Qeverisë.

Continue Reading

Lajmet

Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës

Published

on

By

Komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës – Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku – kanë votuar për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës të enjten, pasi duan të jenë pjesë e një asociacioni të veçuar të komunave me shumicë serbe në vend.

Ky vendim vjen pasi Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës që mbështetet nga Serbia – e riktheu pushtetin në këto katër komuna pas zgjedhjeve lokale të tetorit.

Kryetarët e rinj nga kjo parti kishin paralajmëruar në fillim të dhjetorit se do t’i rishikonin vendimet e marra nga kryetarët e deriatëhershëm shqiptarë.

Ata paralajmëruan një “shqyrtim të hollësishëm të gjendjes së trashëguar juridike dhe financiare, në mënyrë që në periudhën e ardhshme të merren vendime në përputhje me ligjin dhe në interesin më të mirë të qytetarëve”.

Në seancën e parë të rregullt më 18 dhjetor, në Mitrovicë të Veriut për kryetar të kuvendit komunal u zgjodh Nemanja Bisevac, në Zveçan Sërxhan Millosavljeviq, në Leposaviq Marko Rakiq, ndërsa në Zubin Potok Nemanja Jakshiq.

Kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Millan Radojeviq, duke arsyetuar kërkesën për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës, tha se kjo kurrë nuk ka qenë dëshirë e popullsisë serbe në këtë komunë dhe se bëhej fjalë për një “vendim politik”.

Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku u udhëhoqën nga kryetarë shqiptarë nga maji i vitit 2023 deri në zgjedhjet e tetorit 2025, pasi përfaqësuesit e Listës Serbe kishin dhënë dorëheqje në nëntor të vitit 2022, si pjesë e nismës së përbashkët të serbëve për t’i braktisur institucionet e Kosovës në shenjë kundërshtimi ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës.

Nën udhëheqjen e kryetarëve shqiptarë, këto komuna iu bashkuan Asociacionit të Komunave të Kosovës verën e vitit 2023.

Ky asociacion vepron si organizatë joqeveritare me qëllim të shkëmbimit të përvojave dhe mbrojtjes së interesave të anëtareve të saj.

Lista Serbe e kishte kundërshtuar asokohe anëtarësimin e komunave me shumicë serbe në të, duke vlerësuar se vendimi nuk ishte marrë “në dobi të qytetarëve dhe ishte i paligjshëm”.

Asokohe pati reaguar edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke vlerësuar se komunat me shumicë serbe duhet të ishin pjesë e një asociacioni të komunave me shumicë serbe, për themelimin e të cilit Kosova dhe Serbia u pajtuan disa herë gjatë dialogut të tyre nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Kosova nuk ka bërë hapa për ta themeluar këtë asociacion, me gjithë trysninë nga bashkësia ndërkombëtare.

Gjatë qeverisjes së tyre në komunat me shumicë serbe, kryetarët shqiptarë gjithashtu morën në administrim objektet në pronësi të tyre ku funksiononin institucionet serbe, ndaluan ndërtimet që i quanin të jashtëligjshme të financuara nga Serbia, si dhe paralajmëruan rrënimin e vendbanimeve të ndërtuara pa leje.

Po ashtu, komuna e Mitrovicës së Veriut, verën e këtij viti, nënshkroi memorandum mirëkuptimi me komunën e Mitrovicës së Jugut, i cili parashikoi ndërtimin e urave mbi lumin Ibër për këmbësorë dhe automjete, gjë që u mbështet nga Qeveria e Kosovës.

Lista Serbe ka paralajmëruar se do të kërkojë rishikimin e të gjitha këtyre vendimeve.

Ligji për vetëqeverisjen lokale parasheh që, për një vendim ose akt tjetër të komunës që nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet, mund të kërkohet rishqyrtim nga organi mbikëqyrës – në këtë rast Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal ose institucione të tjera përgjegjëse të Qeverisë së Kosovës./REL

Continue Reading

Të kërkuara