Lajmet

Melodia e ndërprerë: Pse Kosova po kërkon notat e humbura të sallës koncertale?

Procesi për ndërtimin e sallës koncertale kishte marrë hov në vitin 2018, në kohën kur Yll Rugova udhëhoqi me Drejtorinë për Kulturë në Komunë të Prishtinës

Published

on

Në tërësinë e tingujve të Prishtinës, një mungesë e theksuar bie në vesh, ajo e një salle koncertale. Në këtë qytet të pasur me art dhe kulturë, tingujt e muzikës ende nuk kanë një shtëpi të veten.

Këtij boshllëku në infrastrukturën kulturore u bëhet thirrje që nga viti 2009 për një përpjekje të përbashkët të autoriteteve dhe komunitetit për të ndërtuar një shtëpi për tingujt dhe performancat artistike. Procesi për ndërtimin e sallës koncertale kishte marrë hov në vitin 2018, në kohën kur Yll Rugova udhëhoqi me Drejtorinë për Kulturë në Komunë të Prishtinës. Atëherë kjo Drejtori pati aplikuar për t’i siguruar 15.4 milionë euro nga Komisioni Evropian.

Aplikimi ishte bërë me arsyetimin për të përmirësuar infrastrukturën shumë të mangët kulturore të kryeqytetit dhe se Prishtina është i vetmi kryeqytet në Evropë pa sallë të operës dhe pa sallë koncertale. Që nga ajo kohë për mosrealizimin e planit gishti i është drejtuar dembelisë e neglizhencës ndaj kulturës.

Me ndërrimin e moteve, u ndërruan edhe qindra ide, veprime e vendime, për t’i rënë trup veprimeve të fundit të kryetarit të Prishtinës, Përparim Rama që në vitin 2023 kishte prezantuar projektet për sallën koncertale dhe Muzeun e Artit në Kryeqytet.

Të dy këto projekte sipas tij do të realizohen tek ish-objekti i Gërmisë si dhe pjesa poshtë tij. Derisa, arkitektura e kësaj ndërtese ikonë do të ruhet tërësisht.

Rama kishte theksuar se ka diskutuar me artistin Kengo Kuma, dizajni i të cilit është përzgjedhur fitues, për detajet e fundit të këtij projekti. Rama i dha një “gisht mjaltë” komunitetit artistik, se çdo gjë është drejt fundit dhe se po realizohet kërkesa e kahmotshme e artistëve kosovarë që të kenë një ambient të përshtatshëm ku do të mund të shprehin artin e tyre.

Rama dha edhe afatet e fundit kur do të nisin punimet për sallën koncertale, duke përmendur marsin dhe prillin e vitit të kaluar.

Në marsin e vitit 2024 bëhen 12 muaj qëkur kryetari kishte planifikuar të fillonte punën për qendrën multikulturore “Gërmia”. Së fundi në postimin e tij në rrjetin social Facebook, kryetari i Prishtinës, Përparim Rama ka shkruar se puna ka filluar dhe se projekti po fillon të realizohet.

Këto vonesa komuniteti artisik kosovar i sheh si neglizhencë dhe mungesë e një strategjie afatgjate për zhvillimin e kulturës.

“Gjithë hapësirën brenda ish shtëpisë së mallrave “Gërmia” po e lirojmë dhe pastrojmë, për ta bërë gati për super projektin, krijimin e muzeut dhe sallën e koncerteve”, shkroi Rama.

Pse Kosova po kërkon notat e humbura të sallës koncertale dhe se ky hendek a po shprehë një mungesë të investimeve në kulturë dhe art në Kosovë, komuniteti artistik kanë shprehur qëndrimet dhe kritikat e tyre?!

Aida Gjikolli, pedagoge e pianos dhe ligjëruese universitare, për mungesën e një salle koncertale shprehet se artistëve u mungon një ambient i specializuar dhe i përshtatshëm për paraqitjen e tyre dhe kjo mund të krijojë kufizime në mënyrën se si ata mund të shprehin artin e tyre.

Ajo vlerëson se komunitetit artistik i mungon një hapësirë profesionale për të zhvilluar karrierën e tyre muzikore.

Po ashtu sipas saj, mungesa e një salle koncertale në Prishtinë mund të ketë ndikim të thellë në zhvillimin dhe eksponimin e talenteve muzikore, duke ndikuar në mënyrë të drejtpërdrejt në rrugën e tyre profesionale dhe kreative.

Në diskutimin mbi atë se një sallë koncertale a mund të ndihmojë në rritjen e potencialit të talentëve lokalë, Gjikolli thotë se sallat koncertale shpesh funksionojnë si qendra për takim dhe ndërkombëtarizim të artistëve.

“Ndërthurja e kulturave dhe shkëmbimi i përvojave mund të kontribuojë në një ambient më të pasur dhe të diversifikuar artistikisht”, thotë Gjikolli për UBTNews.

Kur jemi te vonesat që po shihen në realizimin e këtij projekti, Gjikolli vë theks në divergjencën e prioriteteve ndërsektoriale dhe te kombinimi i faktorëve të ndryshëm, përfshirë mungesën e vullnetit politik, sfidat financiare, dhe ndarjet në qëndrimet brenda komunitetit muzikor.

Sipas Gjikollit, në një kontekst më të gjerë, politika mund të fokusohet në fusha të tjera si arsimi, shëndetësia, apo infrastruktura, duke lënë pas dore investimet në fushën e artit dhe kulturës.

Në kontekstin e asaj se si dhe sa i ka prekur mungesa e një salle koncertale realizimin e projekteve artistike, Korab Shaqiri, artist dhe ligjërues universitar, e vë në theks ndikimin në cilësinë dhe përvojën e shfaqjeve artistike të artistëve kosovarë.

“Artistët dhe grupet muzikore mund të kenë vështirësi në gjetjen e hapësirave të mjaftueshme dhe me akustikë të mirë për të performuar. Kjo mund të ndikojë në cilësinë dhe përvojën e shfaqjeve artistike”, shprehet Shaqiri për portalin UBTNews.

Tutje sipas tij, salla koncertale dhe realizimi i këtij projekti ka ndikim pozitiv në jetën kulturore dhe ekonomike të një zone dhe se një sallë koncertale e përshtatshme mund të kontribuojë në zhvillimin e një industrie të qëndrueshme të eventeve në nivel lokal, duke krijuar mundësi për punësim dhe rritje ekonomike.

Në diskutimin se kush po e lë pa sallë koncertale Prishtinën, kush po e zvarrit këtë proces, Shaqiri shton se mungesa e një vizioni afatgjatë për zhvillimin e kulturës dhe artit mund të çojë në pamundësinë për të identifikuar dhe realizuar projekte të tilla si një sallë koncertale. Ai po ashtu nuk lë pa e përmendur edhe ndërprerjet politike dhe mungesën e një strategjie afatgjate për zhvillimin e kulturës.

“Mbi impaktin e mungesës së një salle koncertale në zhvillimin dhe eksponimin e talenteve muzikore lokale, mungesa e një salle të tillë mund të bëjë që artistët lokalë të kenë vështirësi në të shprehurit e tyre në një skenë më të madhe dhe përpara një audienca më të gjerë”, tha Shaqiri./UBTNews/

Realizoi: Dionesa Ebibi

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara