Lajmet

“Muskuj dhe diplomaci”

Published

on

Në fjalimin e tij të shumëpritur nga Bejruti, i transmetuar drejtpërdrejt në televizion (por jo në Izrael), udhëheqësi i Hezbollahut, Hassan Nasrallah tregoi muskujt, por nuk e rrëmbeu pushkën. Të paktën tani për tani. Ai kërcënoi Izraelin, duke sfiduar Shtetet e Bashkuara. Por ishte i matur dhe evaziv.

Tha se “ne kemi qenë në luftë që nga 8 tetori”, një ditë pas masakrës së tmerrshme të terroristëve të Hamasit në Izrael. Por nuk sqaroi sa shumë Hezbollahu synon të marrë pjesë në luftë. Dhe u përpoq të shfajësonte Iranin, punëdhënësin e tij, duke thënë se ky ishte një veprim “100 për qind palestinez”. Në një farë mënyre iu përgjigj drejtpërdrejt sekretarit amerikan të shtetit Antony Blinken, i cili duke folur pothuajse njëkohësisht në Tel Aviv tha se Shtetet e Bashkuara “do të bëjnë gjithçka për të shmangur hapjen e një fronti të dytë”.

Edhe pse Benjamin Netanyahu i ishte përgjigjur negativisht propozimit të tij për një “pauzë humanitare” dhe ftesës “për të bërë më shumë për të mbrojtur civilët palestinezë”. Udhëtimi i Blinken në Izrael, i dyti i tij që nga fillimi i krizës, kishte dy objektiva. Pikërisht për të shmangur një zgjerim të konfliktit. Dhe për të përforcuar linjën amerikane, të shpallur nga Joe Biden në vizitën e tij të rrufeshme në Tel Aviv: Izraeli ka çdo të drejtë të “ndërtojë fushatën e tij për të mposhtur Hamasin, por edhe mënyra se si e bën këtë ka rëndësi.” Amerika, kishte thënë Biden, ka mësuar nga gabimet e bëra pas 11 shtatorit: në Irak, në Afganistan.

Një demokraci e vërtetë lufton dhe ndjek terroristët. Por duke e bërë këtë, duhet të mbrojë civilët. Sepse edhe ata janë viktima të egërsisë pa dallim të terrorizmit. Ky është mësimi i madh i demokracisë që Blinken i kujtoi dje Netanyahut, dhe që e përmblodhi në konferencën për shtyp me paralajmërimin se “ka rëndësi si e bën” (luftën kundër terrorizmit). Përndryshe ekziston rreziku i një reagimi dhe vala e antisemitizmit, që po rritet jo vetëm në vendet arabe është konfirmimi shqetësues i kësaj.

Për objektivin tjetër të Blinken, pra shmangien e hapjes së një fronti të dytë, duket se tani për tani ka një konsensus të heshtur, siç u pa edhe nga fjalimi i Nasrallah, i cili foli edhe për të ashtuquajturën “festë e dëshmorëve të rënë në rrugën për Jeruzalem”, pra milicët e Hezbollahut që vdiqën në inkursionet në Izrael, që nisën nga Libani pas 7 tetorit.

Tani për tani, Hezbollahu i është përkushtuar shkatërrimit të sistemeve izraelite të vëzhgimit (radarë, kamera), lëshimin e raketave dhe kryerjen e sulmeve me komando. Ai e mban armën drejtuar nga Izraeli, por e di se nëse hap një front të dytë tokësor, ai do të rrezikonte asgjësimin nga Tsahal. Netanyahu kërcënoi se do të “shkatërronte” Libanin, nëse Izraeli sulmohej nga territori i tij.

Presidenti iranian Raisi shkroi në X (ish-Twitter) se Izraeli në Gaza “e ka kaluar vijën e kuqe dhe kjo mund t’i detyrojë të gjithë të ndërmarrin veprime”. Por interesi i Iranit për momentin duket se është konsumimi i Izraelit, duke mbajtur presionin e lartë nga ana e përfaqësuesve të tij. Jo vetëm Hezbollah. Por edhe milicitë pro-iraniane në Siri dhe Irak, dhe mbi të gjitha Houthit në Jemen, të cilët javën e kaluar lëshuan raketa drejt Izraelit dhe që në të kaluarën kishin goditur disa objekte nafte në Arabinë Saudite, me raketa me precizion të lartë.

Prandaj, Irani, me pëlqimin e heshtur të Rusisë dhe Kinës, duket se synon një mbytje të ngadaltë të Izraelit, duke e shtrënguar atë në një kontroll kërcënues, në vend që të hapë një front të dytë, i cili do të çonte në një përshkallëzim të pashmangshëm me pasoja të paimagjinueshme për gjithë Lindjen e Mesme.

Por edhe mbajtja e siguresës të ndezur për një kohë të gjatë, siç duket se dëshiron të bëjë Teherani, sjell rreziqe të mëdha shpërthimi. Kjo është arsyeja pse Arabia Saudite, e cila e sheh në rrezik axhendën e saj ambicioze të modernizimit, të quajtur “Vizioni 2030”, e cila përfshinte gjithashtu një normalizimin e marrëdhënieve me Izraelin, po lëviz në çdo drejtim për të parandaluar përshkallëzimin e luftës izraelito-palestineze në gjithë Lindjen e Mesme.

Edhe Erdogan ka propozuar “mekanizmin e tij të sigurisë rajonale” për të parandaluar përhapjen e konfliktit. Por duke pasur parasysh paparashikueshmërinë dhe paqartësinë e personazhit, i cili propozohet si ndërmjetës në çdo krizë, është e vështirë të kuptohet nëse ai lëviz në interes të paqes apo më shumë me ambicien për të rikthyer Turqinë në lavditë e Perandorisë së vjetër Osmane. / Paolo Garimberti – La Repubblica (bota.al)

Rajoni

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Vendi

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Lajmet

Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë

Published

on

By

Ambasada e SHBA-së në Prishtinë e ka cilësuar si një sukses të madh ushtrimin e javës së kaluar për reagim ndaj krizave të realizuar në koordinim mes Ambasadës së SHBA-së dhe Policisë së Kosovës.

Në këtë ushtrim kanë qenë të përfshirë rreth 800 oficerë të Policisë së Kosovës bashkë me njësite të tjera speciale, përfshirë forenzikën dhe KFOR-in.

Për këtë ushtrim të përbashkët janë përdorur edhe qentë, dronët e automjete tjera taktike.

Ushtrimi i përbashkët i reagimit ndaj krizave i javës së kaluar ishte një sukses i madh — duke reflektuar koordinimin e shkëlqyer midis Ambasadës së SHBA-së dhe Policisë së Kosovës. Gati 800 oficerë të PK-së — së bashku me zjarrfikësit dhe emergjencat dhe njësitë e specializuara duke përfshirë njësitë SIU, SOU, EOD, UAS/Kundër-UAS, Forenzikë dhe Çështje Publike — morën pjesë, me mbështetje të vlefshme nga RSO, MSG, PD, INL, ICITAP, MED, KFOR, LGF dhe PSU. Nga qentë dhe dronët te automjetet taktike dhe ekipet e emergjencës, ky ushtrim nxori në pah bashkëpunimin tonë ndëragjencor, gatishmërinë operacionale dhe angazhimin e përbashkët ndaj sigurisë”, shkruan Ambasda në njoftim.

Continue Reading

Të kërkuara