Shëndeti

Gjërat që duhet t’i dini për vitaminat

Published

on

Ekzistojnë të dhëna në lidhje me vitaminat, të cilat duhet t’i dini para se të filloni t’i përdorni. Këto janë dhjetë më themeloret.

Temperatura

Nëse në frigorifer gjenden përbërës, të cilët përmbajnë vajra, acide yndyrore ose probiotikë dhe nëse vitaminat qëndrojnë për një kohë më të gjatë pranë tyre, do të jenë krejtësisht të padobishme.

Aspirina

Njerëzit, të cilët përdorin shpesh aspirinë, përmes urinës humbin vitaminë C. Në atë rast duhet që të konsumojnë sasi të mëdha të vitaminës C, në mënyrë që ta mbajnë një nivel normal të gjakut.

Sintetike dhe natyrore

Suplementet e bazuara sintetikisht organizmi i absorbon më lehtë sesa ato të cilat janë të bëra nga burimet natyrore.

Përparësitë e vitaminës B12

Ndoshta dëshironi që ta përdorni vitaminën B12 e që të mos hani shumë mish. Ajo ndihmon në mbrojtjen e sistemit nervor dhe kryesisht gjendet në produkte me origjinë nga kafshët. Vegjetarianët gjithsesi duhet që ta përdorin vitaminën B12, sepse ajo që gjendet në ushqimet bimore nuk është e mjaftueshme për organizmin.

Sasia

Edhe pse vitaminat janë të mira, për ju nuk do të thotë se duhet që të konsumoni vitaminë C ose magnez në sasi të mëdha, sepse mund të shkaktojnë diarre. Vitaminat e tjera mund të sjellin deri te dëmtimi i mëlçisë.

Hekuri

Nëse përdorni multivitamina, të cilat përmbajnë hekur duhet të jeni të kujdesshëm me sasinë që e konsumoni. Te shtatzënat mund të shkaktojë të vjella, ndërsa te personat anemikë mund ta mbingarkojë organizmin. Teprica e hekurit mund të jetë e dëmshme për mëlçinë, zemrën dhe pankreasin, sidomos te meshkujt.

Kombinimi

Vitaminat A, D, E dhe duhet të konsumohen me ushqim që ka pak yndyrë në vete. Kjo gjë do ta ndihmojë organizmin që maksimalisht të shfrytëzojë përparësitë e tij.

Absorbimi

Disa ilaçe ndikojnë në absorbimin e suplementeve dhe dëmtojnë vitaminat, të cilat gjenden në organizmin tuaj. Nëse përdorni ilaçe me recetë, pyeteni mjekun ose farmacistin nëse ekziston ndonjë vitaminë, të cilën nuk do të duhej që ta konsumoni gjatë atyre ditëve kur përdorni ilaçet.

Etiketa

Ajo që është e shkruar në etiketë nuk precizon edhe saktësisht se çfarë gjendet në përmbajtje. Hulumtoni vetë dhe testojini produktet ushqimore dhe zbuloni se a janë të përshtatshme për përdorim.

Ushqimi

Duhet ta dini se vitaminat nuk janë policë e sigurimit. Shumë njerëz nuk i kushtojnë vëmendje ushqimit, derisa konsumojnë vitamina përmes pilulave ose tabletave, por duhet ditur se një gjë e tillë nuk është zëvendësim i plotë për ushqimet, të cilat në mënyrë natyrore ofrojnë një asortiment të vitaminave dhe mineraleve.

Aktualitet

​Rritet dukshëm numri i operacioneve në vena në Klinikën e Kirurgjisë

Published

on

Në Qendrën Klinike dhe Universitare të Kosovës është rritur dukshëm numri i operacioneve në vena, në kuadër të Klinikës së Kirurgjisë Vaskulare.

Vetëm gjatë gjashtë muajve të parë të këtij viti, janë operuar 244 pacientë që kanë qenë në lista të pritjes, njofton QKUK.

Kjo shifër është dukshëm më e lartë krahasuar me vitet e kaluara, falë edhe investimeve që janë bërë në këtë klinikë.

Gjatë vitit 2024 ishin kryer 225 operacione në vena dhe bazuar në ritmin e punës së gjysmë vitit, por edhe planin e punës së klinikës, pritet që ky numër të rritet edhe më tutje.

Continue Reading

Lifestyle

Pesë ushqime të shëndetshme që duhet t’i shtoni në dietën tuaj

Published

on

Ushqimi është burimi ynë kryesor i energjisë dhe vitalitetit dhe duke ke shtuar këto 5 ushqime super të shëndetshme në dietën tuaj, do të ndiheni më energjikë dhe më të freskët gjatë gjithë ditës:

Avokado: Të pasura me acide yndyrore të shëndetshme dhe fibra, avokado është një ushqim i shkëlqyeshëm për të mbajtur nivelet e energjisë stabile gjatë gjithë ditës.

Perimet e gjelbra të freskëta: Perimet e gjelbra të freskëta janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në rritjen e energjisë dhe mbajtjen e trupit të shëndetshëm.

Arrat: Me përmbajtje të lartë të proteinave dhe yndyrës së shëndetshme, arrat janë një ushqim ideal për të rritur nivelin e energjisë dhe për të mbajtur stomakun e ngopur për një kohë më të gjatë.

Mjalti: Mjalti është një burim i shkëlqyeshëm i energjisë së shpejtë dhe të qëndrueshme, i cili gjithashtu ofron përfitime të mëdha për shëndetin e zemrës dhe sistemin imunitar.

Ushqimet e pasura me Omega-3: Siç janë salmoni dhe farat e linit, këto ushqime të pasura me acide yndyrore ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe në përmirësimin e funksionimit të trurit, duke ndihmuar në ruajtjen e energjisë dhe vitalitetit të trupit.

Nëse integroni këto ushqime të shëndetshme në dietën tuaj të përditshme, do të ndjeni një ndryshim pozitiv të niveleve të energjisë dhe shëndetit tuaj./Ekonomia Online

Continue Reading

Lifestyle

Ushqimet e shumëpërpunuara shkaktojnë probleme shëndetësore

Published

on

Në sezonën e verës konsumohen ushqime të ndryshme, mirëpo sipas disa studimeve ushqimet e shumëpërpunuara thuhet po shkaktojnë probleme serioze shëndetësore tek njerëzit në vende të ndryshme.

Drithërat me ngjyra të ndezura, picat e gatshme që mund të ngrohen në mikrovalë dhe qeset e mëdha me patatina dominojnë gjithnjë e më shumë raftet e supermarketeve. Por një studim i ri, i publikuar në Nutrition & Metabolism, nxjerr në pah lidhjen alarmante mes këtyre ushqimeve të përpunuara dhe shenjave të hershme të sëmundjeve kronike.

“Mund të ketë të bëjë me përbërësit shtesë, ambalazhin, madje edhe marketingun”, ka thënë Anthea Christoforou nga Universiteti McMaster, që udhëhoqi këtë studim, raporton  Earth. Ushqimet e shumë përpunuara (të cilat njihen me shkurtesën UPFs) janë produkte industriale të dizajnuara për komoditet, jetëgjatësi dhe shije tërheqëse. Këto përfshijnë “snacks” të paketuar, drithëra të përpunuara me sheqer të shtuar, pije të gazuara, supa dhe makarona të shpejta, si dhe ushqime të ngrira e të gatshme.

Për t’i prodhuar, përpunohen intensivisht përbërësit natyralë dhe hiqen lëndët ushqyese, ndërsa shtohen yndyra, sheqerna, ngjyrues, aromatizues artificialë dhe konservues. Rezultati është një produkt që mezi ngjan me ushqimin origjinal, me shumë kalori e fare pak vlera ushqyese.Këto ushqime janë ndërtuar për t’i bërë njerëzit të varur prej tyre”, thuhet në raportin e studimit./Ekonomia Online

Continue Reading

Aktualitet

MSH: Kemi siguruar sasi të mjaftueshme kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit

Published

on

Ministria e Shëndetësisë ka bërë të ditur se ka siguruar një sasi të mjaftueshme serumi kundër helmimeve nga pickimi i gjarprit dhe ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë paraqitur kërkesë për furnizim.

Rritja e temperaturave gjatë verës ndikon drejtpërdrejt në rritjen e aktivitetit të gjarpërinjve, të cilët mund të shfaqen në hapësira të ndryshme, veçanërisht në zonat rurale, fusha, pyje, e madje edhe pranë shtëpive apo banesave. E, kjo situatë ka shkaktuar shqetësim mes qytetarëve, të cilët shpesh ndihen të pasigurt dhe të frikësuar për mundësinë e një kontakti të papritur me këto zvarranikë, sidomos gjatë lëvizjeve në natyrë apo në ambientet përreth shtëpisë.

“Ju njoftojmë se Ministria e Shëndetësisë ka siguruar sasi të mjaftueshme të serumit kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit dhe IKSHPK ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë bërë kërkesë për furnizim. Gjithashtu, IKSHPK ka njoftuar të gjitha qendrat në nivel vendi dhe u ka bërë thirrje të përsëritur që të furnizohen me serum, duke qenë se ka sasi të mjaftueshme dhe të siguruara me kohë”, thuhet në njoftim.

Gjithashtu, Ministria e Shëndetësisë shtoi më tej se serumet janë siguruar edhe nga Shërbimi Spitalor dhe Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK), përfshirë Klinikën Infektive, ndërsa ato janë në dispozicion edhe për repartet infektive të spitaleve të përgjithshme (rajonale).

Nëse shihni një gjarpër:

– MOS u përpiqni ta vrisni ose të afroheni shumë!
– Qëndroni të qetë dhe largohuni ngadalë
– Edukojini fëmijët të shmangin gjarpërinjtë dhe të njoftonjnë një të rritur nëse hasin në një gjarpër

Nëse kafshoheni nga një gjarpër (sidomos një nepërkë):

– Qëndroni të qetë – paniku rrit rrahjet e zemrës dhe përhap helmin më shpejt
– Imobilizoni gjymtyrën e kafshuar
– MOS thithni helmin dhe mos e preni plagën
– Telefononi menjëherë Shërbimet e Urgjencës (112) ose shkoni në spitalin më të afërt
– Nëse mundeni, kini parasysh pamjen e gjarprit (për trajtim), por mos rrezikoni sigurinë tuaj duke u përpjekur ta kapni ose fotografoni atë

Gjithashtu, Fondacioni për të Drejtat e Kafshëve ka njoftuar se shumica e gjarpërinjve në Kosovë nuk janë helmues, madje nepërkat kafshojnë vetëm nëse kërcënohen. Ata luajnë një rol të rëndësishëm në ekosistem – duke kontrolluar brejtësit dhe dëmtuesit. /Telegrafi

Continue Reading

Të kërkuara