Lajmet

“Ukrainasit e dinë se korrupsioni mund të vrasë”

Presidenti Volodymyr Zelensky së fundmi shkarkoi Oleksii Reznikovin nga posti i ministrit të Mbrojtjes.

Published

on

Derisa kundërofensiva e ushtrisë ukrainase kundër forcave ruse në lindje të vendit po vazhdon, edhe një betejë tjetër po vazhdon në Kiev – kundër korrupsionit.

Presidenti Volodymyr Zelensky së fundmi shkarkoi Oleksii Reznikovin nga posti i ministrit të Mbrojtjes. Ka edhe disa raste të tjera kundër zyrtarëve të Mbrojtjes. Një nga oligarkët më famëkeq të Ukrainës, Ihor Kolomoisky, u arrestua nën dyshimin për mashtrim dhe pastrim parash dhe ndodhet në paraburgim.

Ndërsa lufta në shkallë të gjerë kalon kufirin 18-mujor, historitë e kthimit në skemat e njohura korruptive dhe mënyrën e vjetër të të bërit biznes shfaqen gjithnjë e më shpesh nga mediat ukrainase. Qeveria tani po përpiqet t’i tregojë popullatës – dhe donatorëve të huaj të vendit – se korrupsioni në kohë lufte nuk do të tolerohet.

“Tani më shumë se kurrë, ukrainasit e kuptojnë se korrupsioni mund të vrasë”, deklaroi Daria Kaleniuk, drejtori ekzekutiv i OJQ-së, qendra e veprimit kundër korrupsionit.

“Shkathtësia e Zelenskyt është të lexojë disponimin publik dhe është e qartë se ai është i detyruar të veprojë”.

“Lufta ndryshoi shoqërinë ukrainase dhe tani të gjithë në qeveri e kuptojnë se njerëzit duan një marrëveshje të re sociale me autoritetet”, shtoi ajo.

Qe një vit e gjysmë, miliona ukrainas kanë mbledhur fonde për të mbledhur para për mbështetje financiare dhe logjistike për ushtarët në vijën e frontit. Në të njëjtën kohë, kishte një fluks të madh parash dhe furnizimesh nga jashtë, të cilat natyrshëm ofronin mundësi për të përfituar zyrtarët më pak skrupulozë.

“Në vitin 2022, kishte 400 kontrata të reja përmes Ministrisë së Mbrojtjes”, deklaroi Anastasiia Shuba, avokate dhe mbështetëse e ushtrisë së Ukrainës.

Sipas saj, papritur, nevojat e ushtrisë ukrainase ishin shumë më të mëdha se sa pritej.

“Buxheti për vitin 2022 ishte vendosur në vitin 2021 dhe parashikohej se do të na duheshin 67 mijë uniforma dimërore. Në fakt, na duheshin 1.2 milion”, deklaroi ajo tutje.

Megjithatë, Shuba tha se Reznikov e ka përmirësuar transparencën, përfshirë edhe ngritjen e organit mbikëqyrës dhe dyshoi në mençurinë e ndryshimit të ministrit gjatë kundërsulmit.

Të tjerë, megjithatë, thanë se pozicioni i Reznikov u bë i paqëndrueshëm pas një sërë skandalesh prokurimi.

“Askush nuk sugjeron përfshirjen e drejtpërdrejtë të Reznikov në korrupsion, por nëse ka çështje gjyqësore dhe kështu me radhë dhe ministria nuk tregon punë efektive për ta trajtuar atë dhe për ta komunikuar mirë këtë me shoqërinë, atëherë kërkon qartë një ndryshim të menaxhimit”, tha Mykhailo Podolyak, një ndihmës i presidentit.

Podolyak tha se kishte aq shumë “toksicitet informativ” rreth Reznikovut, sa Zelensky ndjeu se nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të shkarkonte ministrin. Ai shtoi se lufta kundër korrupsionit është tani një nga prioritetet kryesore të presidentit.

“Presidenti është shumë i ashpër për këtë. Ai mendon se ne duhet të luftojmë shumë ashpër kundër korrupsionit në të gjitha nivelet, duhet të ketë çështje gjyqësore dhe dënime me burg, jo vetëm që njerëzit të largohen në heshtje”, tha Podolyak.

Disa në Ukrainë shqetësohen se vetë skandalet e korrupsionit publik po e vënë në rrezik fluksin e furnizimeve të huaja, pasi qeveritë në perëndim mund të vënë në dyshim mençurinë e dërgimit të ndihmës kur një pjesë e vlerës mund të përfundojë në xhepat e zyrtarëve të korruptuar.

“Shumë vende po dërgojnë burime të mëdha në Ukrainë, dhe me të drejtë, por qeveritë dhe popullatat së shpejti do të humbasin durimin për këtë nëse nuk ka shenja se qeveria është serioze për të luftuar korrupsionin”, tha një diplomat perëndimor në Kiev.

Aktivistët kundër korrupsionit thonë se ka shumë punë për të bërë, por sugjerojnë se skandalet e fundit janë një shenjë e mirë dhe jo e keqe.

“Është e rëndësishme që njerëzit jashtë Ukrainës të kuptojnë se fakti që mund të kemi skandale korrupsioni publik në Ukrainë, madje edhe në ministrinë e mbrojtjes në një kohë lufte në shkallë të gjerë, është një shenjë pozitive e një shoqërie të shëndetshme dhe demokratike”, tha Kaleniuk.

Që nga pavarësia, qeveritë e njëpasnjëshme të Ukrainës janë akuzuar për korrupsion. Oligarkët e fuqishëm të vendit kontrollonin blloqet parlamentare, drejtonin stacione televizive dhe kishin ndikim të madh politik.

Pas revolucionit të Maidan në vitin 2014, pati përpjekje të konsiderueshme të bëra nga aktivistë dhe disa politikanë për të luftuar korrupsionin, por shumë nga skemat e vjetra vazhduan. Zelenskiy erdhi në detyrë duke premtuar “deoligarkizimin” dhe zero tolerancë për korrupsionin, por u ndoq nga sugjerimet se ai ia detyronte suksesin e tij Kolomoisky, i cili zotëronte stacionin televiziv që e bëri atë të shquar si aktor dhe ekzekutiv.

Tani, Kolomoisky është në burg në pritje të gjykimit.

“Nuk do të ketë më shumë dekada ‘biznes si zakonisht’ për ata që plaçkitën Ukrainën dhe e vendosën veten mbi ligjin dhe çdo rregull… Ligji duhet të funksionojë”, tha Zelensky në një deklaratë.

Serhiy Leshchenko, një ish-gazetar investigativ dhe deputet, e përshkroi Kolomoisky si “një dinosaur të gjeneratës së kapitalizmit të egër”. Leshchenko vuri në dukje faktin se disa agjenci të ndryshme shtetërore kanë bërë presion për të marrë drejtimin në prokurorinë Kolomoisky.

“Pesë apo 10 vjet më parë ka pasur një garë ndërmjet agjencive për të marrë para nga të korruptuarit për të mos i ndjekur penalisht, tani ka një garë për të drejtuar prokurorinë”, tha ai. “Ne kemi një mundësi për të ndryshuar rregullat e lojës”.

Edhe oligarkëve të tjerë u janë prerë krahët në realitetin e ri të kohës së luftës, duke humbur ndikimin e tyre në media dhe në parlament, megjithëse shumë mund të gjejnë mënyra të reja për të lulëzuar.

“Ne jemi në një rrugë të mirë me pakësimin e fuqisë së ndikimit oligarkik, por nuk ka asnjë garanci që oligarkët e rinj nuk do të ngrihen në vendin e tyre”, tha Kaleniuk.

Për shumë në komunitetin ndërkombëtar, duke parë mundësinë e shumë viteve të financimit ushtarak të Ukrainës dhe më pas të investimit në rindërtimin e vendit, lufta kundër korrupsionit është pothuajse po aq e rëndësishme sa lufta në fushën e betejës.

“Nëse Ukraina pret që partnerët e saj ndërkombëtarë të qëndrojnë në kurs, ajo duhet t’i tregojë botës se është serioze për ndërtimin e institucioneve reale dhe për të shuar korrupsionin”, tha diplomati perëndimor./UBTNews/

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara