Shëndeti

Bulimia, çfarë e shkakton dhe cilat janë simptomat?

Personat me bulimi ndihen sikur nuk mund të ndalojnë së ngrëni.

Published

on

Bulimia është një çrregullim i të ngrënit. Kjo gjendje karakterizohet nga episode të pakontrolluara të ngrënies së tepërt dhe pasohet nga të vjellat. Por mund të bëhet edhe nga mënyra të tjera pastrimi të organizmit nga ushqimi. Të tilla mund të jenë keqpërdorim i laksativëve, diuretikëve, klizmave, apo ilaçeve të tjera që pastrojnë zorrët apo agjërimi.

Personat me bulimi ndihen sikur nuk mund të ndalojnë së ngrëni, prandaj konsumojnë sasi shumë të mëdha ushqimi në një periudhë të shkurtër kohe, zakonisht në më pak se 2 orë.

Ciklet e pastrimit nga ushqimi, mund të ndodhin nga disaherë në ditë deri në disa herë në javë.

Shumë nuk kërkojnë ndihmë derisa arrijnë moshën 30 ose 50 vjeç. Por në këtë kohë, kjo sjellje është rrënjosur thellë dhe është më e vështirë për t’u ndryshuar.

Bulimia është një gjendje e cila mund të bëhet kërcënuese për jetën, gjithashtu është pengesë për të jetuar një jetë të shëndetshme.

Më poshtë AgroWeb.org ju njeh më gjerësisht me atë çka duhet të dini rreth bulimisë.

Kush rrezikohet?

Bulimia prek më shpesh femrat dhe fillon gjatë viteve të adoleshencës. Por, mund të prekë edhe meshkujt.

Njerëzit me bulimi kanë më shumë gjasa të vijnë nga familje me një histori të çrregullimeve të të ngrënit, sëmundjeve fizike dhe problemeve të tjera të shëndetit mendor.

Sëmundje të tjera, të tilla si abuzimi me substancat, çrregullimet e ankthit dhe çrregullimet e humorit janë të zakonshme tek njerëzit me bulimi.

Çfarë e shkakton?

Shkaku i saktë bulimisë nuk dihet. Por besohet se shoqëria dhe idealet bazuar në peshën dhe formën e trupit luajnë një rol. Ekziston gjithashtu një lidhje gjenetike pasi çrregullimet e të ngrënit priren të shfaqen në familje.

Cilat janë simptomat?

Simptomat më të zakonshme të bulimisë janë:

-Episodet e përsëritura të ngrënies së tepërt dhe frika se mos nuk mund të ndaloni së ngrëni

-Të vjella të vetë-induktuara (zakonisht të kryera në fshehtësi)

-Stërvitja e tepruar

-Agjërimi i tepruar

-Zakone apo rituale të veçanta të të ngrënit

-Përdorimi i papërshtatshëm i laksativëve ose diuretikëve

-Menstruacione të parregullta

-Zakonisht personat e prekur kanë një peshë trupore normale ose mbi mesatare. Kjo i lejon ata të fshehin problemin e tyre për vite.

-Ankthi

-Ndjenjat e pakënaqësisë me veten dhe mënyrën se si duket trupi

-Depresioni

-Preokupimi me ushqimin, peshën dhe formën e trupit

-Fyti është gjithmonë i përflakur ose i lënduar

-Lodhje dhe pakësim i energjisë

-Probleme dentare për shkak të erozionit të smaltit nga të vjellat

– Abuzimi me alkoolin dhe drogën mund të jenë një tjetër shkak

Shumica e njerëzve me çrregullime të të ngrënit ndajnë gjithashtu disa tipare, duke përfshirë:

-Vetëvlerësim të ulët

-Pafuqi

-Frika nga shëndoshja

-Pakënaqësi e madhe me trupin

Simptomat e bulimisë mund të duken si probleme të tjera mjekësore ose gjendje të shëndetit mendor. Gjithmonë bisedoni mjekun për të marrë ndihmën e duhur dhe për të mirë përcaktuar gjendjen.

Si diagnostikohet bulimia?

Shpesh personat me bulimi përpiqen ta ruajnë këtë sekret edhe nga njerëzit më të afërt.

Prandaj kjo gjendje mund të jetë e veshitrë për t’u zbuluar nëse personi i prekur nuk kërkon ndihmë apo nuk bashkëpunon me mjekun.

Testet e gjakut mund të bëhen për të kontrolluar shëndetin e përgjithshëm dhe gjendjen ushqyese.

Si trajtohet?

Bulimia zakonisht trajtohet si me terapi individuale ashtu edhe me terapi familjare.

Terapia vlerëson lidhjen midis mendimeve, ndjenjave dhe sjelljeve tuaja.

Terapisti do të eksplorojë modelet e të menduarit që çojnë në veprime vetëshkatërruese dhe të ndihmojnë në ndryshimin e kësaj forme të menduari dhe

 vepruari.

Ilaçet (zakonisht antidepresantët ose ilaçe kundër ankthit) mund të ndihmojnë.

Familja mund të luajë një rol jetik mbështetës në çdo proces trajtimi./Agroweb

Aktualitet

​Rritet dukshëm numri i operacioneve në vena në Klinikën e Kirurgjisë

Published

on

Në Qendrën Klinike dhe Universitare të Kosovës është rritur dukshëm numri i operacioneve në vena, në kuadër të Klinikës së Kirurgjisë Vaskulare.

Vetëm gjatë gjashtë muajve të parë të këtij viti, janë operuar 244 pacientë që kanë qenë në lista të pritjes, njofton QKUK.

Kjo shifër është dukshëm më e lartë krahasuar me vitet e kaluara, falë edhe investimeve që janë bërë në këtë klinikë.

Gjatë vitit 2024 ishin kryer 225 operacione në vena dhe bazuar në ritmin e punës së gjysmë vitit, por edhe planin e punës së klinikës, pritet që ky numër të rritet edhe më tutje.

Continue Reading

Lifestyle

Pesë ushqime të shëndetshme që duhet t’i shtoni në dietën tuaj

Published

on

Ushqimi është burimi ynë kryesor i energjisë dhe vitalitetit dhe duke ke shtuar këto 5 ushqime super të shëndetshme në dietën tuaj, do të ndiheni më energjikë dhe më të freskët gjatë gjithë ditës:

Avokado: Të pasura me acide yndyrore të shëndetshme dhe fibra, avokado është një ushqim i shkëlqyeshëm për të mbajtur nivelet e energjisë stabile gjatë gjithë ditës.

Perimet e gjelbra të freskëta: Perimet e gjelbra të freskëta janë të pasura me vitamina, minerale dhe antioksidantë që ndihmojnë në rritjen e energjisë dhe mbajtjen e trupit të shëndetshëm.

Arrat: Me përmbajtje të lartë të proteinave dhe yndyrës së shëndetshme, arrat janë një ushqim ideal për të rritur nivelin e energjisë dhe për të mbajtur stomakun e ngopur për një kohë më të gjatë.

Mjalti: Mjalti është një burim i shkëlqyeshëm i energjisë së shpejtë dhe të qëndrueshme, i cili gjithashtu ofron përfitime të mëdha për shëndetin e zemrës dhe sistemin imunitar.

Ushqimet e pasura me Omega-3: Siç janë salmoni dhe farat e linit, këto ushqime të pasura me acide yndyrore ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit të zemrës dhe në përmirësimin e funksionimit të trurit, duke ndihmuar në ruajtjen e energjisë dhe vitalitetit të trupit.

Nëse integroni këto ushqime të shëndetshme në dietën tuaj të përditshme, do të ndjeni një ndryshim pozitiv të niveleve të energjisë dhe shëndetit tuaj./Ekonomia Online

Continue Reading

Lifestyle

Ushqimet e shumëpërpunuara shkaktojnë probleme shëndetësore

Published

on

Në sezonën e verës konsumohen ushqime të ndryshme, mirëpo sipas disa studimeve ushqimet e shumëpërpunuara thuhet po shkaktojnë probleme serioze shëndetësore tek njerëzit në vende të ndryshme.

Drithërat me ngjyra të ndezura, picat e gatshme që mund të ngrohen në mikrovalë dhe qeset e mëdha me patatina dominojnë gjithnjë e më shumë raftet e supermarketeve. Por një studim i ri, i publikuar në Nutrition & Metabolism, nxjerr në pah lidhjen alarmante mes këtyre ushqimeve të përpunuara dhe shenjave të hershme të sëmundjeve kronike.

“Mund të ketë të bëjë me përbërësit shtesë, ambalazhin, madje edhe marketingun”, ka thënë Anthea Christoforou nga Universiteti McMaster, që udhëhoqi këtë studim, raporton  Earth. Ushqimet e shumë përpunuara (të cilat njihen me shkurtesën UPFs) janë produkte industriale të dizajnuara për komoditet, jetëgjatësi dhe shije tërheqëse. Këto përfshijnë “snacks” të paketuar, drithëra të përpunuara me sheqer të shtuar, pije të gazuara, supa dhe makarona të shpejta, si dhe ushqime të ngrira e të gatshme.

Për t’i prodhuar, përpunohen intensivisht përbërësit natyralë dhe hiqen lëndët ushqyese, ndërsa shtohen yndyra, sheqerna, ngjyrues, aromatizues artificialë dhe konservues. Rezultati është një produkt që mezi ngjan me ushqimin origjinal, me shumë kalori e fare pak vlera ushqyese.Këto ushqime janë ndërtuar për t’i bërë njerëzit të varur prej tyre”, thuhet në raportin e studimit./Ekonomia Online

Continue Reading

Aktualitet

MSH: Kemi siguruar sasi të mjaftueshme kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit

Published

on

Ministria e Shëndetësisë ka bërë të ditur se ka siguruar një sasi të mjaftueshme serumi kundër helmimeve nga pickimi i gjarprit dhe ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë paraqitur kërkesë për furnizim.

Rritja e temperaturave gjatë verës ndikon drejtpërdrejt në rritjen e aktivitetit të gjarpërinjve, të cilët mund të shfaqen në hapësira të ndryshme, veçanërisht në zonat rurale, fusha, pyje, e madje edhe pranë shtëpive apo banesave. E, kjo situatë ka shkaktuar shqetësim mes qytetarëve, të cilët shpesh ndihen të pasigurt dhe të frikësuar për mundësinë e një kontakti të papritur me këto zvarranikë, sidomos gjatë lëvizjeve në natyrë apo në ambientet përreth shtëpisë.

“Ju njoftojmë se Ministria e Shëndetësisë ka siguruar sasi të mjaftueshme të serumit kundër helmimeve nga kafshimi i gjarprit dhe IKSHPK ka furnizuar me to të gjitha qendrat e Kujdesit Parësor Shëndetësor që kanë bërë kërkesë për furnizim. Gjithashtu, IKSHPK ka njoftuar të gjitha qendrat në nivel vendi dhe u ka bërë thirrje të përsëritur që të furnizohen me serum, duke qenë se ka sasi të mjaftueshme dhe të siguruara me kohë”, thuhet në njoftim.

Gjithashtu, Ministria e Shëndetësisë shtoi më tej se serumet janë siguruar edhe nga Shërbimi Spitalor dhe Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK), përfshirë Klinikën Infektive, ndërsa ato janë në dispozicion edhe për repartet infektive të spitaleve të përgjithshme (rajonale).

Nëse shihni një gjarpër:

– MOS u përpiqni ta vrisni ose të afroheni shumë!
– Qëndroni të qetë dhe largohuni ngadalë
– Edukojini fëmijët të shmangin gjarpërinjtë dhe të njoftonjnë një të rritur nëse hasin në një gjarpër

Nëse kafshoheni nga një gjarpër (sidomos një nepërkë):

– Qëndroni të qetë – paniku rrit rrahjet e zemrës dhe përhap helmin më shpejt
– Imobilizoni gjymtyrën e kafshuar
– MOS thithni helmin dhe mos e preni plagën
– Telefononi menjëherë Shërbimet e Urgjencës (112) ose shkoni në spitalin më të afërt
– Nëse mundeni, kini parasysh pamjen e gjarprit (për trajtim), por mos rrezikoni sigurinë tuaj duke u përpjekur ta kapni ose fotografoni atë

Gjithashtu, Fondacioni për të Drejtat e Kafshëve ka njoftuar se shumica e gjarpërinjve në Kosovë nuk janë helmues, madje nepërkat kafshojnë vetëm nëse kërcënohen. Ata luajnë një rol të rëndësishëm në ekosistem – duke kontrolluar brejtësit dhe dëmtuesit. /Telegrafi

Continue Reading

Të kërkuara