Lajmet

Shtatë vjet pas Marrëveshjes së Parisit, vendet kanë mbetur prapa angazhimeve për klimën

Trajtimi i ngrohjes globale dhe ndryshimeve klimatike ka qenë një çështje që nga vitet 1990.

Published

on

Shtatë vjet pas Marrëveshjes së Parisit për ndryshimet klimatike, vendet kanë mbetur shumë prapa premtimeve dhe objektivave që kanë marrë për të luftuar ndryshimet klimatike.

Nëse vendet ruajnë politikat e tyre aktuale të klimës, temperaturat globale do të rriten në 2.6 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale deri në vitin 2100, sipas Climate Action Monitor, krijuar nga Climate Analytics dhe NewClimate Institute jofitimprurëse me bazë në Gjermani.

Kjo është shumë më e madhe se kufiri prej nën 2 gradë Celsius që marrëveshja historike e klimës u përpoq të arrinte në një përpjekje për të parandaluar pasojat më katastrofike të ngrohjes globale.

Edhe nëse vendet reduktojnë emetimet e tyre të karbonit në objektivat që premtuan në Marrëveshjen e Parisit, temperaturat do të rriten në 2.4 gradë Celsius deri në vitin 2100, raportoi monitoruesi, duke shtuar se nëse ata përmbushin objektivat e tyre të përditësuar të klimës për vitin 2030, kjo do të nënkuptonte një ngitje prej 2.1 gradë Celsius.

Sipas një raporti të 200 shkencëtarëve, edhe nëse vendet reduktojnë shpejt emetimet e tyre të karbonit, temperatura e planetit do të rritet me të paktën 1.5 gradë Celsius në 20 vjetët e ardhshëm, duke shkaktuar valë të nxehti, thatësirë dhe përmbytje.

Niveli i detit gjithashtu do të rritet, me zhdukjen e 90% të shkëmbinjve koralorë në oqeane, rritjen e aciditetit të ujit, shkrirjen e akullnajave polare dhe zhdukjen e shumë specieve bimore dhe shtazore.

Këto pasoja do të jenë shumë më të rënda nëse temperaturat kalojnë 2 gradë Celsius, ndërsa vlerësimi mesatar i ngrohjes është i kufizuar vetëm në 1.8 gradë Celsius nëse të paktën 140 vende arrijnë zero neto.

Trajtimi i ngrohjes globale dhe ndryshimeve klimatike ka qenë një çështje që nga vitet 1990.

Hapi i parë ishte Konventa Kuadër e OKB-së për Ndryshimet Klimatike e vitit 1992 (UNFCCC), e cila rezultoi në krijimin e një forumi vjetor, Konferenca e Palëve (COP).

Protokolli i Kiotos, marrëveshja e parë ligjërisht e detyrueshme për klimën e përpunuar në vitin 1997, kërkon që vendet e zhvilluara të reduktojnë emetimet e tyre të gazeve serrë me 5% nën nivelet e vitit 1990. Dokumenti nuk i detyron vendet në zhvillim, duke përjashtuar kështu vende si Kina dhe India — të cilat emetojnë disa nga nivelet më të larta të dyoksidit të karbonit.

E nënshkruar më 12 dhjetor 2015, COP21 në Paris ishte marrëveshja më e rëndësishme për ndryshimet klimatike në kohët e fundit, me të gjithë nënshkruesit që angazhohen për zero emetime neto deri në vitin 2050. Vetëm Eritrea, Irani, Libia dhe Jemeni nuk e kanë nënshkruar marrëveshjen.

Marrëveshja planifikon vlerësime të progresit çdo pesë vjet për arritjen e objektivave të vendeve, me të parën të planifikuar për vitin 2023. Megjithatë, nuk ka mekanizma detyrues për arritjen e këtyre objektivave.

Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC), i themeluar në vitin 1998 si një organ i OKB-së, tha në një raport të vitit 2021 se temperatura mesatare e planetit ishte rritur tashmë me 1.1 gradë Celsius në 150 vjetët e fundit.

Mbajtur në Egjipt muajin e kaluar, samiti COP27 është kritikuar për arritjen e progresit të pamjaftueshëm në drejtim të politikave për të reduktuar emetimet e karbonit.

Delegacionet në samit ishin ende në gjendje të arrinin një fond për humbjen dhe dëmtimin e klimës për vendet e varfra të ndikuar më shumë nga ndryshimet klimatike, pavarësisht se kontribuuan më së paku në emetimet globale të karbonit.

COP27 u bëri thirrje gjithashtu bankave shumëpalëshe të zhvillimit të përditësojnë prioritetet e tyre për financimin e klimës, ndërsa vendet diskutuan gjithashtu reduktimin e përdorimit të qymyrit, megjithëse lëndët djegëse të tjera fosile u lanë jashtë agjendës së tij./AA

Lajmet

Sërish s’ka konstituim të Kuvendit, Nisma pret sinjal pozitiv nga LVV-ja

Published

on

By

Deputetët e Kuvendit të Kosovës dështuan për të 49-tën herë me radhë për të konstituuar përbërjen parlamentare të dalë nga zgjedhjet e shkurtit.

Seanca e së shtunës u mbajt mes paralajmërimeve se më vonë gjatë ditës kreu i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, do të takohet me udhëheqësin e Nismës Socialdemokrate, Fatmir Limaj, në përpjekje për të arritur një marrëveshje për dalje nga ngërçi politik.

Seanca e radhës do të mbahet më 21 korrik në orën 11:00. 

Para seancës, deputetja e Nismës Socialdemokrate, Xhevahire Izmaku, tha se pret që sot të ndodhë takimi dhe të ketë vullnet poliitk nga Kurti.

“Ne presim që sot të zhvillohet takimi. Jemi në afatet e fundit kushtetuese. Unë pres një sinjal pozitiv nga ky takim, që besoj që sot do të ndodhë, dhe vulllnet politik nga lideri i LVV-së”, tha ajo për gazetarët.

Sipas Izmakut, partia e saj pret që Limaj të bëhet kryeparlamentar dhe LVV-ja të udhëheqë Qevernë.

Ajo tha se nuk ka ofertë tjerët, por shtoi se kjo është alternativa e vetme që vendi të dalë nga ngërçi dhe shteti të ketë institucione.

Izmaku po ashtu pretendoi se Limaj ka mbështetjen edhe të deputetëve e partive të tjera.

Deputeti nga AAK-ja, Lah Brahimaj, para nisjes së seancës pretendoi se Nisma, LVV-ja dhe Lista Serbe veçse kanë një marrëveshje në parim. Ai tha se kjo mbështetet në sjelljen e tyre, pasi pas çdo dështimi të seancës, deputetët e Nismës, LVV-së dhe Listës Serbe lëshojnë sallën plenare, ndërkaq partitë e tjera jo.

Sipas tij, AAK-ja nuk ka vota për Limajn kryeparlamentar.

Nga PDK-ja kishte qëndrime të ndryshme para nisjes së seancës. Nait Hasanaj tha se nuk do ta votonte Limajn për kryeparlamentar, por Fadil Nura tha se partia e tij ka interes që vendi të ketë institucione sa më shpejt.

“Shpresoj që PDK-ja do t’ia japë voton Fatmir Limajt”, tha ai.

Deputetët e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Listës Serbe, që nga 1 maji po refuzojnë të propozojnë anëtarë për një komision që do të mbikëqyrte votimin e fshehtë për zgjedhjen e kryeparlamentarit.

LVV-ja, si parti fituese e zgjedhjeve, e ka të drejtën ekskluzive të propozimit të kryeparlamentarit, e ka propozuar Albulena Haxhiun për kryetare të organit ligjvënës. Megjithatë, Haxhiu është konsideruar si figurë përçarëse nga PDK-ja dhe AAK-ja që kanë kërkuar nga LVV-ja të ndryshojë propozimin, ndërkaq LDK-ja ka thënë se nuk do të votojë asnjë emër të partisë fituese për këtë post.

Lidhur me çështjen e konstituimit të Kuvendit, Gjykata Kushtetuese ka obliguar deputetët që brenda 30 ditësh – deri më 26 korrik – të zgjedhin kreun e ri të Kuvendit dhe më pas të votojnë nënkryetarët, duke përmbyllur kështu konstituimin e organit ligjvënës.

Deputetja e Kuvendit të Kosovës nga Nisma Socialdemokrate, Xhevahire Izmaku i ka thënë të premten Radios Evropa e Lirë se partia e saj qëndron në kërkesën që Limaj të zgjidhet kryeparlamentar.

“Ne qëndrojmë me kërkesën tonë – që mendojmë se është e arsyeshme – për pozitën e kryetarit të Kuvendit. Votat i kemi. Nëse propozohet emri i Fatmir Limajt, atëherë të hënën mund të konstituohet Kuvendi”, ka thënë Izmaku për Radion Evropa e Lirë.

Sipas saj, deri më tani nuk ka ndonjë sinjal të qartë nga Lëvizja Vetëvendosje se mund të arrihet një marrëveshje me Nismën Socialdemokrate, por “ekziston një ambient pozitiv”.

“Por, nuk mund të them se si do të jetë vendimmarrja. Situata është e paparashikueshme”, ka thënë mes tjerash ajo.

Teksa afati i caktuar nga Gjykata Kushtetuese po afrohet, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, më herët gjatë javës paralajmëroi se nëse këto ditë nuk konstituohet Kuvendi, atëherë javën e ardhshme e para e shtetit do t’i drejtohet Kushtetueses.

Partitë që mandatin e kaluar ishin në opozitë argumentojnë se ndryshimi i votimit nga kryesuesi i seancës, Avni Dehari, për kryeparlamenetarin – nga i hapur në të mbyllur – është jokushtetues. Por, LVV-ja argumenton të kundërtën.

LVV-ja kërkon që për Albulena Haxhiun të votohet vetëm një herë përmes votimit të fshehtë dhe nëse nuk i siguron 61 votat e nevojshme, ajo do të tërhiqet nga gara.

Ajo nuk i ka siguruar votat e nevojshme në disa seanca radhazi që janë mbajtur me votim të hapur.

Pjesëtarë të shoqërisë civile kanë protestuar disa herë para ndërtesës së Kuvendit duke i thirrur deputetët në përgjegjësi.

Continue Reading

Lajmet

Popoviq në mbajtje për 48 orë pas fjalimit kundër UÇK-së, i sekuestrohen dy telefona

Published

on

By

Igor Popoviq, ndihmësdrejtor i të ashtuquajturës “Zyrë për Kosovë” në Qeverinë e Serbisë, është ndaluar nga Policia e Kosovës dhe dërguar në mbajtje për 48 orë, pasi u arrestua të premten në pikën kufitare të Bërnjakut.

Arrestimi i Popoviqit vjen pas fjalimit të tij në Hoçë të Madhe të Rahovecit, ku ai akuzoi Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, duke e quajtur “organizatë terroriste” dhe duke krahasuar veprimet e saj me ato në Rripin e Gazës. Fjalimi u mbajt në një ceremoni përkujtimore.

Sipas raportit 24-orësh të Policisë, ndaj Popoviqit është iniciuar procedurë për veprën penale “Nxitje e përçarjes dhe e mosdurimit”, ndërsa gjatë ndalimit i janë sekuestruar edhe dy telefona.

Ministri i Brendshëm në detyrë, Xhelal Sveçla, deklaroi se “institucionet e sigurisë nuk do të tolerojnë ofendimet dhe shtrembërimet e historisë së Kosovës”, duke shtuar se ndaj Popoviqit do të veprohet në përputhje me ligjet në fuqi.

Ndërkohë, drejtori i të ashtuquajturës “Zyrë për Kosovë”, Petar Petkoviq, reagoi duke e cilësuar arrestimin si “të padrejtë” dhe pretendoi se Popoviq “vetëm tha të vërtetën”./BetimipërDrejtësi

Continue Reading

Lajmet

14-vjeçari ndalohet me armë zjarri dhe sprej në Ferizaj

Published

on

By

Policia e Kosovës ka ndaluar një të mitur 14-vjeçar në Ferizaj, nën dyshimin për armëmbajtje pa leje dhe posedim të sprejit, në orët e para të mëngjesit të së shtunës.

Sipas njoftimit zyrtar, reagimi i policisë erdhi pas marrjes së një informacioni se një person i mitur po mbante me vete armë zjarri dhe sprej. Njësia policore ka ndërhyrë menjëherë, ka identifikuar të dyshuarin dhe e ka ndaluar në vendngjarje.

Gjatë kontrollit fizik, tek i mituri janë gjetur një armë zjarri pa fishekë dhe një sprej, të cilat janë sekuestruar si prova materiale.

I dyshuari është shoqëruar në stacionin policor dhe është intervistuar në prani të prindit dhe avokatit të caktuar sipas detyrës zyrtare. Me urdhër të prokurorit kujdestar, 14-vjeçari është liruar në procedurë të rregullt, ndërkohë që hetimet do të vazhdojnë.

Policia e Kosovës  u ka bërë thirrje qytetarëve që të raportojnë çdo rast të tillë për të garantuar sigurinë publik.

Continue Reading

Lajmet

Sot tentimi i 49-të për konstituimin e Kuvendit

Published

on

By

Deputetët e zgjedhur do të mblidhen sot për herë të dyzet e nëntë herë (49), në vazhdimin e seancës për konstituimin e legjislaturës së nëntë duke filluar nga ora njëmbëdhjetë.

Vazhdimi i kësaj seance vjen pas më shumë se pesë muaj pesë që nga mbajtja e zgjedhjeve parlamentare në Kosovë.

Vazhdimet e deritanishme të seancës për konstituimin e legjislaturës së re kanë dështuar pasi koalicioni Lëvizja Vetëvendosje, Guxo dhe Alternativa nuk kanë votat e mjaftueshme për zgjedhjen e kryetarit të ri të Kuvendit.

Albulena Haxhiu ka dështuar në gjashtë përpjekje për të marrë votat e nevojshme në votim të hapur, dhe po ashtu ka dështuar edhe formimi i komisionit për votim të fshehtë.

Presidentja Vjosa Osmani ka thënë se nëse nuk konstituohet Kuvendi i Kosovës deri më 26 korrik, afat i përcaktuar nga Gjykata Kushtetuese, duhet të ketë pasoja juridike për deputetët.

Ajo theksoi se janë duke përgatitur lëndën për interpretim kushtetues për krizën politike, dhe nëse nuk ka formim të institucioneve as gjatë këtij vikendi, atëherë në fillim të javës së ardhshme do ta dërgojnë çështjen në organin më të lartë juridik të vendit.

Continue Reading

Të kërkuara