Shëndet

​Pse ndonjëherë kemi shije metalike në gojë?

Kjo nuk është diçka që duhet ta injoroni.

Published

on

Shija e gjakut në gojën tuaj nuk është më e këndshme, por a keni menduar ndonjëherë pse ndonjëherë e ndjeni atë pa ndonjë arsye të dukshme?

Kjo nuk është diçka që duhet ta injoroni dhe këto janë disa arsye pse mund të shijoni gjakun ose metalin në gojë.

Nëse ndjeni shijen e gjakut në gojë gjatë ushtrimeve, veçanërisht nëse është një stërvitje më intensive, sipas dr. Lisa Lewis, mund të shoqërohet me prishjen e qelizave të kuqe të gjakut të cilat më pas lëshojnë sasi të vogla hekuri në mushkëritë. Gjithashtu, nëse keni vështirësi në frymëmarrje gjatë ushtrimeve, shija metalike në gojë mund të shkaktohet nga zonat e irrituara në gojë, fyt dhe hundë.

Lewis shton se kjo ndihet më shpesh nga njerëzit që jetojnë në zona me klimë të thatë dhe të ftohtë. Mjeku ju këshillon të ndaloni ushtrimet nëse kjo ndodh në mënyrë që të pushoni dhe të kontrolloni nëse ka vërtet gjak të dukshëm në gojën tuaj. Nëse shihni se gjaku ose shija ekziston ende, do të ishte më mirë të shihni një mjek.

Covid

Humbja e ndjenjës së shijes ishte një nga simptomat më të zakonshme të Covid kur filloi pandemia. Por përveç humbjes së ndjeshmërisë, shumëkush ndjeu edhe shijen e metalit në gojë. Ende nuk është plotësisht e qartë pse disa njerëz e kanë përjetuar këtë simptomë, por Lewis thotë se kërkimet e vazhdueshme tregojnë se shija metalike në gojë nuk është një fenomen i përhershëm. Në një grua 59-vjeçare nga Filadelfia, e cila shfaqi këtë simptomë, shija metalike u zhduk pas rreth dy javësh. Përveç Covid-it, shija e gjakut në gojë mund të ekzaminohet nga një infeksion bakterial i trajtueshëm.

Barna e suplemente

Lewis thotë se antibiotikët, ilaçet kundër depresionit dhe medikamentet për presionin e gjakut dhe diabetin mund të shkaktojnë shije të gjakut si një efekt anësor. Gjithashtu multivitamina, veçanërisht ato me hekur, lënë një shije gjaku në gojë.

Nëse medikamentet janë shkaku i një shije të pakëndshme të gjakut në gojë, kjo nuk është shkak për shqetësim, madje efekti anësor mund të zhduket me kalimin e kohës. Nëse vazhdon, shija mund të jetë rezultat i diçka tjetër dhe këtë duhet ta diskutoni me mjekun tuaj, këshillon Lewis.

Alergjitë

Alergjitë përveç që mund të jenë të pakëndshme dhe irrituese, ato mund të jenë edhe shkaku i shfaqjes së shijes metalike në gojë. Lewis thotë se medikamentet kundër alergjive si antihistaminet mund të shkaktojnë një shije metalike dhe një ndjenjë të thatësisë në gojë.

Sindroma e arrave të pishës

Edhe pse jo e pazakontë, mund të ndodhë te disa njerëz pasi hanë arra pishe. Dr Nesochi Okeke-Igbokwe thotë se ka raporte të njerëzve që përjetojnë një shije metalike në gojën e tyre disa ditë pas konsumimit të arrave të pishës. Mjeku shton se shija e ndryshuar në gojë është jetëshkurtër dhe është e paqartë pse ky fenomen mund të ndodhë te disa.

Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetit të SHBA-së, dikush që zhvillon arrat e pishës në përgjithësi do të ketë një shije të hidhur metalike 12 deri në 48 orë pasi ka ngrënë arra pishe. Kjo shije zakonisht përmirësohet nga konsumimi i ushqimeve të tjera dhe zgjat dy deri në katër javë. Sipas studiuesve të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë, ky çrregullim lidhet me konsumimin e arrave të species Pinus armandii, por te personat e prekur nga kjo sindromë nuk janë identifikuar shkaktarë të mundshëm apo shkaqe të zakonshme mjekësore.

Shtatzënia

Doktoresha Okeke-Igbokwe thotë se shtatzënia shpesh shkakton një shije metalike në gjak e cila ndoshta është për shkak të lëkundjeve hormonale që ndodhin gjatë kësaj periudhe. Lewis vëren se ky ndryshim në shije zakonisht zhduket vetë.

Higjiena e dobët e gojës

Lewis thotë se inflamacioni ose sëmundjet e mishrave të dhëmbëve si gingiviti mund të ndodhin nëse dikush nuk i lajnë dhëmbët rregullisht. Për shkak të anatomisë së ndryshuar të indit oral për shkak të këtyre fenomeneve, rezultati mund të jetë një shije metalike në gojë.

Kushtet neurologjike

Lewis thotë se shija metalike në gojë mund të lidhet me kushte neurologjike si paraliza e Bell-it, e cila mendohet se shkaktohet nga një infeksion viral. Shija metalike e lidhur me sëmundjet neurologjike është rezultat i sinjaleve të dobëta për shkak të dështimit të trurit. Mjeku shton se shija metalike ose shija e gjakut në gojë rrallëherë është shenja e parë e një sëmundjeje neurologjike sepse ndryshimi i shijes zakonisht vjen në kombinim me simptoma të tjera neurologjike. Pra, nëse ndjeni gjak në gojën tuaj, mos supozoni automatikisht se keni ndonjë gjendje alarmuese neurologjike.

Shëndet

Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë

Published

on

Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.

Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.

Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.

Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.

FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.

Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.

Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?

Published

on

Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.

Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.

Si ta matni saktë?

Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.

Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.

Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.

Çfarë tregon pulsi?

Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.

Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.

Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.

Këshilla për puls të shëndetshëm

Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).

Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).

Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.

Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.

Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara