Inovacione
Çfarë janë tërmetet e fuqishme bumerang?
Published
4 years agoon
By
Esad DujakaShkencëtarët kanë konfirmuar për herë të parë në histori ekzistencën e një “tërmeti bumerang” misterioz dhe jashtëzakonisht të fuqishëm, i cili tronditi zona të mëdha me terrene nënujore në Oqeanin Atlantik, jo larg nga ekuatori në vitin 2016.
Studiuesit, të udhëhequr nga Stephen Hicks, një sizmolog në Kolegjin mbretëror të Londrës, i bazuan gjetjet e tyre në një analizë të të dhënave nga 39 sizmometra, pajisje që regjistrojnë tërmetet pranë kreshtës së Atlantikut të Mesëm.
Në gusht 2016, një tërmet 7.1 sipas shkallës Rihter shkaktoi një plasaritje në detin 1,046 kilometra larg bregdetit të Liberisë.
Edhe pse i fortë, tërmeti nuk tërhoqi shumë vëmendjen nga ekspertët derisa leximet sizmologjike treguan se kishte ndodhur një “anomali e madhe”.
Përkatësisht, siç shpjegoi Hicks, mënyra se si u përhap tërmeti ishte krejtësisht e kundërt me ato që prisnin të dukeshin tërmeti para se të fillonin të analizonin të dhënat.
Tërmeti filloi thellësisht nën tokë, duke u përhapur në lindje në drejtim të kreshtës të Atlantikut të Mesëm, dhe pastaj u kthye mbrapa, duke arritur një shpejtësi prej gati 18,000 kilometra në orë.
Për krahasim, ajo mund të arrinte në Nju Jork në Londër me atë shpejtësi në më pak se 20 minuta.
Sidoqoftë, nuk është ende e qartë se sa të shpeshta janë “tërmetet e tilla bumerang”. Disa shkencëtarë besojnë se tërmeti i madhësisë nëntë, i cili goditi Japoninë në vitin 2011, duke lënë pasoja shkatërruese, mund të ketë pasur disa nga këto “efekte bumerang”.
You may like
Inovacione
Togeri kryesor i ‘Crypto King’ u dënua me shtatë vjet burg
Published
6 months agoon
May 29, 2024By
Betim GashiTogeri kryesor i ‘Crypto King’, Ryan Salame, u dënua me shtatë vjet burg për rolin e tij në shpërthimin e gjigantit të kriptomonedhës në fund të vitit 2022. Salame, i cili ishte bashkë-CEO i filialit Bahamian të FTX, u dënua me 90 muaj burg, pasi u deklarua fajtor për shkeljen e ligjeve të financimit të fushatës politike dhe operimin e një biznesi të paligjshëm të transmetimit të parave.
Bashkëdrejtuesi i tij, Sam Bankman-Fried, u dënua më herët me 25 vjet burg për vjedhjen e 8 miliardë dollarëve nga klientët e FTX. Prokurori i SHBA për Distriktin Jugor të Nju Jorkut, Damian Williams, tha se përfshirja e Salame në dy krime të rënda federale minoi besimin e publikut në zgjedhjet amerikane dhe integritetin e sistemit financiar.
Dënimi i Salames u përshkrua si më i gjati përballë kërkesës së prokurorëve dhe përfshinte dënime të tjera si liri të mbikëqyrur dhe konfiskim të më shumë se 6 milion dollarëve. Një juri e Nju Jorkut e shpalli atë fajtor për mashtrim dhe konspiracion në nëntor të vitit të kaluar, duke e quajtur një nga mashtrimet më të mëdha financiare në historinë e SHBA./UBTNews/
Inovacione
Pse Galileo Galilei njihet si “revolucionari i shkencës”?
Published
11 months agoon
December 23, 2023By
UBT newsGalileo Galilei (1564-1642) ishte një astronom, fizikan, inxhinier dhe polimatist italian që luajti një rol vendimtar në Revolucionin Shkencor të shekullit të 17-të. Galileo shpesh përmendet si “babai i astronomisë moderne vëzhguese”, “babai i fizikës moderne” dhe “babai i shkencës”.
Kontributet dhe arritjet e tij kryesore përfshijnë:
Përdorimin e Teleskopit:
Galileo ishte shkencëtari i parë që përdori një teleskop për observime astronomike. Duke shfrytëzuar këtë instrument, ai zbuloi sipërfaqen e Hënës, zbuloi katër hënët më të mëdha të Jupiterit (tani të njohura si hënët galileane), vuri re fazat e Venusit dhe zbuloi njollat e diellit.
Ligji i Rënies së Lirë:
Ligji i Rënies së Lirë u përcaktua nga Galileo nëpërmjet një sërë eksperimentesh të thjeshta që përfshinin lëvizjen e trupave nën ndikimin e gravitetit. Thelbi i ligjit të Galileos për trupat në rënie mund të përmblidhet si më poshtë:
Objektet me masa të ndryshme bien me të njëjtën shpejtësi kur i nënshtrohen gravitetit në mungesë të rezistencës së ajrit.
Kjo sfidoi pikëpamjen Aristoteliane se objektet më të rënda bien më shpejt se ato më të lehta. Nëpërmjet eksperimenteve, Galileo demonstroi se, në mungesë të rezistencës së konsiderueshme të ajrit, të gjitha objektet bien me të njëjtën shpejtësi, pavarësisht nga masa e tyre. Ky koncept hodhi themelet për ligjet e lëvizjes të Isaac Njutonit dhe ligjin e gravitetit universal.
Mbështetës i Heliocentrizmit:
Galileo mbështeti modelin heliocentrik të sistemit diellor, i propozuar nga Nikolla Koperniku, që vendoste Diellin në qendër me planetët, përfshirë Tokën, që rrotulloheshin rreth tij. Kjo e çoi në konflikt me pikëpamjet gjeocentrike të mbajtura nga Kisha Katolike në atë kohë.
Konflikti me Kishën Katolike:
Mbështetja e Galileos për modelin heliocentrik e çoi në konflikt me Kishën Katolike, e cila mbështeste një pamje gjeocentrike. Në vitin 1633, ai u gjykua nga Inkvizita Katolike Romake dhe u detyrua të mohonte mbështetjen e tij për heliocentrizmin. Pasi u dënua me burgim shtëpie, ai kaloi pjesën tjetër të jetës së tij në arrest shtëpie.
Inovacione
Raport: Kina para Perëndimit në garën për teknologjitë kritike
Kina mund të bëhet superfuqi e teknologjisë në botë.
Published
2 years agoon
March 3, 2023By
Betim GashiKina kryeson botën në 37 nga 44 teknologjitë kritike, dhe demokracitë perëndimore kanë mbetur prapa në garën për përparime shkencore dhe kërkimore, thuhet në një raport nga një institut australian.
Kina mund të bëhet superfuqi e teknologjisë në botë dhe dominon tashmë në mbrojtje, hapësirë, robotikë, energji, mjedis, bioteknologji, inteligjencë artificiale (AI), materiale të avancuara dhe teknologjinë kryesore kuantike, sipas raportit të Institutit australian të Politikave Strategjike (ASPI).
Zonat kryesore që dominohen nga Kina janë dronët, mësimi i makinerive, bateritë elektrike, energjia bërthamore, fotovoltaikët, sensorët kuantikë dhe nxjerrja e mineraleve kritike, sipas Critical Technology Tracker, që u publikua të enjten.
Krahasuar me Kinën, sipas raportit, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kryesojnë vetëm në shtatë teknologjike kritike, sikurse sistemet e lëshimit në hapësirë dhe llogaritja kuantike, sipas ASPI, e cila merr fonde nga qeveritë australiane, Mbretëria e Bashkuar dhe SHBA, si dhe burime të sektorit privat sikurse industria e mbrojtjes dhe teknologjisë.
Britania e Madhe dhe India janë ndër pesë vendet e para në 29 nga 44 teknologjitë, Koreja e Jugut dhe Gjermania në pesë vendet e para në 20 dhe 17 teknologji, respektivisht, thuhet në raport./UBTNews/
Inovacione
Google do të lansojë disa telefona të mençur, një orë dhe tablet
Google vjen me shumë produkte të reja.
Published
3 years agoon
May 15, 2022By
Betim GashiTë mërkurën Google zbuloi një linjë të zgjeruar të produkteve harduerike, një dëshmi se kompania dëshiron të shkojë përtej reklamimimit dhe të garojë me kompanitë sikurse Apple.
Në një konferencë që u mbajt fizikisht pas tri viteve, Google njoftoi rreth lansimit të tre telefonave të mençur, orës së mençur si dhe rreth planeve për lansimin e një tableti vitin e ardhshëm. Google po ashtu njoftoi rreth përditësimeve në disa prej mjeteve më të njohrua sikurse Maps, Google Translate dhe në makinën e kërkimit.
Tre telefona të mençur Pixel
Google befasoi fansat të mërkurën duke zbuluar dy pajisje të reja kryesore – Pixel 7 dhe Pixel 7 Pro. Ndonëse kompania nuk ka dhënë shumë detaje, dy telefonat e mençur pritet të dalin në treg këtë vjeshtë.
Google njoftoi gjithashtu edhe rreth planeve për lansimin e telefonit inteligjent Pixel 6a, një version më i përballueshëm i linjës së tij Pixel 6 të lëshuar në fillim të këtij viti. Pixel 6a mundësohet nga çipi i brendshëm Tensor i Google dhe do të dalë në treg në tri ngjyra – jeshile, e bardhë dhe e zezë. Telefoni do të kushtojë 449 dollarë dhe do të jetë i disponueshëm nga 21 korriku.
Pixel Watch
Në treg nuk mungojnë orët inteligjente Android, por Google po planifikon të prodhojë për herë të parë një orë inteligjente. Kompania ndau detaje rreth orës së mençur Pixel Watch, që do të përdorë sistemin operativ të Google, WearOS dhe do të jetë në pajtueshmëri me shërbime të tilla sikurse Google Assistant, Google Maps dhe Google Wallet. Ora do të dalë në treg në vjeshtë. Google po ashtu njoftoi rreth planeve për lansimin e Pixel Tablet, që sipas kompanisë do të lansohet në vitin 2023./UBTNews/
Aplikimi i Kosovës për anëtarësim në BE në sirtarë të unionit
Gërvalla takohet me Hovenier, ritheksohet përkushtimi i Kosovës në agjendën euroatlantike
Studentët e UBT-së mësojnë për redaksinë dhe procesin e prodhimit të lajmit në Telegraf
PDK refuzon seancën e thirrur nga presidentja
Vdes John Prescott i Britanisë së Madhe, zëvendëskryeministri i ashpër i Tony Blair
Vullkani në Islandë shpërthen për herë të shtatë brenda një viti
Osmani u adresohet sot deputetëve në Kuvend
“BBVK”: Eksperiment social apo degradim i shoqërisë?
SPAK godet Monika Kryemadhin dhe familjen
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman