Lajmet

8 këshilla për t’u ushqyer shëndetshëm

Published

on

Këto 8 këshilla praktike mund t’ju ndihmojnë të bëni zgjedhjet e duhura për të përmirësuar shëndetin tuaj.

Nëse hani ose pini më shumë nga se sa trupi juaj ka nevojë, do të shtoni peshë, sepse energjia që nuk përdorni është e ruajtur si yndyrë. Nëse hani dhe pini shumë pak, do të humbni peshë.

Ju gjithashtu duhet të hani një gamë të gjerë të ushqimeve për t’u siguruar që po merrni një dietë të ekuilibruar dhe trupi juaj po merr të gjitha lëndët ushqyese që i duhen. Rekomandohet që burrat të marrin rreth 2500 kalori në ditë, ndërsa gratë rreth 2000 kalori në ditë.

1. Hani shumë fruta dhe perime

Rekomandohet që të hani të paktën 5 porcione, ku përfishen një larmi frutash dhe perimesh çdo ditë. Mund të jenë të freskëta, të ngrira, të konservuara, të thara ose të lëngshme. Pse të mos konsumosh një banane në vend të drithërave në mëngjes, ose të këmbesh racionin e zakonshëm të mëngjesit me fruta të freskëta. Një porcion i frutave dhe perimeve të freskëta, të konservuara ose të ngrira, duhet të jetë 80 gramë. Ndërsa një porcion i frutave të thata që mund të konsumoni duhet të jetë 30 gramë. Një gotë 150 ml lëng frutash ose lëngje perimesh gjithashtu, llogaritet si një porcion, por kufizoni sasinë që keni në jo më shumë se 1 gotë në ditë, pasi këto pije janë me sheqer dhe mund të dëmtojnë dhëmbët tuaj.

2. Hani më shumë peshk

Peshku është një burim i mirë i proteinave dhe përmban shumë vitamina e minerale. Synoni të hani të paktën 2 porcione peshku në javë. Ju mund të zgjidhni peshk të freskët, të ngrirë dhe të konservuar, por mbani mend se peshku i konservuar dhe i tymosur mund të ketë sasi të lartë kripe. Këshillohet që shumica e njerëzve të hanë më shumë peshk, por ka kufij të rekomanduar për disa lloje peshku.

3. Ndërprisni yndyrën

Ju keni nevojë për pak yndyrë në dietën tuaj, por është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje sasisë dhe llojit të yndyrës që po hani. Ekzistojnë 2 lloje kryesore të yndyrës: e ngopur dhe e pangopur. Konsumimi në masë i yndyrës së ngopur mund të rrisë sasinë e kolesterolit në gjak, gjë që rrit rrezikun tuaj për të zhvilluar sëmundje të zemrës. Mesatarisht, burrat duhet të konsumojnë jo më shumë se 30 gramë yndyrë të ngopur në ditë. Mesatarisht, gratë jo më shumë se 20 gramë yndyrë të ngopur në ditë. Fëmijët nën moshën 11 vjeç duhet të kenë më pak yndyrë të ngopur se të rriturit, por një dietë me pak yndyrë nuk është e përshtatshme për fëmijët nën 5 vjeç. Yndyra e ngopur gjendet në shumë ushqime, si:

-Mishi

-Salsiçet

-Gjalpi

-Djathi i fortë

-Kremi

-Ëmbëlsirat

-Biskotat

Mundohuni të zvogëloni konsumimin e yndyrnave të ngopura dhe zgjidhni ushqime që përmbajnë yndyrna të pangopura, siç është vaji i ullirit, peshku dhe avokadoja. Për një zgjedhje më të shëndetshme, përdorni një sasi të vogël të vajit të ullirit në vend të gjalpit. Të gjitha llojet e yndyrës këshillohet të konsumohen në sasi të vogla.

4. Kujdes me përdorimin e sheqerit

Konsumimi i rregullt i ushqimeve dhe pijeve me përqindje të lartë sheqeri rrit rrezikun e mbipeshës dhe prishjes së dhëmbëve, veçanërisht nëse hahen midis vakteve. Përbërje më të lartë sheqeri përmbajnë produkte si mjalti, shurupi dhe lëngjet e frutave. Përqindje të lartë sheqeri gjenden në shumë ushqime, siç janë:

-Pije me sheqer të lëngshëm

-Drithërat me sheqer

-Ëmbëlsirat

-Biskotat

-Pastat dhe pudingu

-Çokollatat

-Pije alkoolike

Etiketat e ushqimit mund të ndihmojnë. Përdorini ato për të kontrolluar se ç’përqindje sheqeri përmbajnë ushqimet që konsumoni.

5. Konsumoni më pak kripë: jo më shumë se 6 gramë në ditë për të rriturit

Përdorimi i lartë i kripës mund të rrisë presionin e gjakut. Njerëzit me presion të lartë të gjakut kanë më shumë të ngjarë të zhvillojnë sëmundje të zemrës. Edhe nëse nuk shtoni kripë në ushqimin tuaj, mund të jeni akoma duke ngrënë shumë. Rreth tri të katërtat e kripës që hani tashmë është në ushqim kur e blini, si supërat, buka dhe salsat. Përdorini etiketat e ushqimeve për t’ju ndihmuar të reduktoni përdorimin e kripës. Të rriturit dhe fëmijët e moshës 11 vjeç e lart duhet të hanë jo më shumë se 6 gramë kripë (rreth një lugë çaji) në ditë. Fëmijët e vegjël duhet të konsumojnë më pak.

6. Qëndroni aktiv dhe mbani një peshë të shëndetshme

Po aq rëndësi sa të ushqyerit në mënyrë të shëndetshme, kanë edhe ushtrimet e rregullta fizike. Ushtrimet janë shumë të rëndësishme për shëndetin dhe mirëqenien tuaj të përgjithshme. Lexoni më shumë rreth përfitimeve që mund të merrni prej ushtrimeve dhe udhëzimet lidhur me aktivitetin fizik për të rriturit. Të qenët mbipeshë mund të shkaktojë probleme shëndetësore, si diabeti apo sëmundje të zemrës. Të qenët nënpeshë gjithashtu mund të ndikojë në shëndetin tuaj. Shumica e të rriturve duhet të humbin peshë, duke konsumuar më pak kalori. Nëse po përpiqeni të humbni peshë, synoni të hani më pak dhe të jeni më aktivë. Ushqimi i një diete të shëndetshme, të ekuilibruar mund t’ju ndihmojë të mbani një peshë të shëndetshme. Nëse jeni të shqetësuar për peshën tuaj, pyesni mjekun tuaj ose një dietolog për këshilla.

7. Konsumoni ujë vazhdimisht

Ju duhet të pini shumë lëngje për të ndaluar dehidratimin. Rekomandohet pirja e 6 deri në 8 gota çdo ditë. Kjo përveç lëngut që merrni nga ushqimi që hani. Të gjitha pijet joalkoolike llogariten, por uji, qumështi me pak yndyrë dhe pije me sheqer më të ulët, përfshirë çajin dhe kafen, janë zgjedhje më të shëndetshme. Gjithsej pijet tuaja të kombinuara nga lëngu i frutave, lëngu i perimeve dhe smoothies nuk duhet të jenë më shumë se 150 ml në ditë, që është një gotë e vogël. Mos harroni të pini më shumë lëngje gjatë motit të nxehtë ose gjatë ushtrimeve fizike.

8. Mos e anashkaloni mëngjesin

Disa njerëz nuk konsumojnë mëngjes, sepse mendojnë se do t’i ndihmojë të humbin peshë. Por një mëngjes i shëndetshëm, i pasur me fibra dhe me pak yndyrë, sheqer dhe kripë, mund të jetë pjesë e një diete të ekuilibruar dhe mund t’ju ndihmojë të merrni ushqyesit që ju nevojiten për një shëndet të mirë. Drithëra me pak sheqer, me qumësht gjysmë të skremuar dhe fruta të prera sipër, është një mëngjes i shijshëm dhe i shëndetshëm.

Ushqimet me përqindje të lartë sheqeri

-Pijet me sheqer të lëngshëm

-Drithërat me sheqer

-Ëmbëlsirat

-Biskotat

-Pastat dhe pudingu

-Çokollatat

-Pijet alkoolike./fjala.al

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara