Lajmet

8 këshilla për t’u ushqyer shëndetshëm

Published

4 years ago

on

Këto 8 këshilla praktike mund t’ju ndihmojnë të bëni zgjedhjet e duhura për të përmirësuar shëndetin tuaj.

Nëse hani ose pini më shumë nga se sa trupi juaj ka nevojë, do të shtoni peshë, sepse energjia që nuk përdorni është e ruajtur si yndyrë. Nëse hani dhe pini shumë pak, do të humbni peshë.

Ju gjithashtu duhet të hani një gamë të gjerë të ushqimeve për t’u siguruar që po merrni një dietë të ekuilibruar dhe trupi juaj po merr të gjitha lëndët ushqyese që i duhen. Rekomandohet që burrat të marrin rreth 2500 kalori në ditë, ndërsa gratë rreth 2000 kalori në ditë.

1. Hani shumë fruta dhe perime

Rekomandohet që të hani të paktën 5 porcione, ku përfishen një larmi frutash dhe perimesh çdo ditë. Mund të jenë të freskëta, të ngrira, të konservuara, të thara ose të lëngshme. Pse të mos konsumosh një banane në vend të drithërave në mëngjes, ose të këmbesh racionin e zakonshëm të mëngjesit me fruta të freskëta. Një porcion i frutave dhe perimeve të freskëta, të konservuara ose të ngrira, duhet të jetë 80 gramë. Ndërsa një porcion i frutave të thata që mund të konsumoni duhet të jetë 30 gramë. Një gotë 150 ml lëng frutash ose lëngje perimesh gjithashtu, llogaritet si një porcion, por kufizoni sasinë që keni në jo më shumë se 1 gotë në ditë, pasi këto pije janë me sheqer dhe mund të dëmtojnë dhëmbët tuaj.

2. Hani më shumë peshk

Peshku është një burim i mirë i proteinave dhe përmban shumë vitamina e minerale. Synoni të hani të paktën 2 porcione peshku në javë. Ju mund të zgjidhni peshk të freskët, të ngrirë dhe të konservuar, por mbani mend se peshku i konservuar dhe i tymosur mund të ketë sasi të lartë kripe. Këshillohet që shumica e njerëzve të hanë më shumë peshk, por ka kufij të rekomanduar për disa lloje peshku.

3. Ndërprisni yndyrën

Ju keni nevojë për pak yndyrë në dietën tuaj, por është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje sasisë dhe llojit të yndyrës që po hani. Ekzistojnë 2 lloje kryesore të yndyrës: e ngopur dhe e pangopur. Konsumimi në masë i yndyrës së ngopur mund të rrisë sasinë e kolesterolit në gjak, gjë që rrit rrezikun tuaj për të zhvilluar sëmundje të zemrës. Mesatarisht, burrat duhet të konsumojnë jo më shumë se 30 gramë yndyrë të ngopur në ditë. Mesatarisht, gratë jo më shumë se 20 gramë yndyrë të ngopur në ditë. Fëmijët nën moshën 11 vjeç duhet të kenë më pak yndyrë të ngopur se të rriturit, por një dietë me pak yndyrë nuk është e përshtatshme për fëmijët nën 5 vjeç. Yndyra e ngopur gjendet në shumë ushqime, si:

-Mishi

-Salsiçet

-Gjalpi

-Djathi i fortë

-Kremi

-Ëmbëlsirat

-Biskotat

Mundohuni të zvogëloni konsumimin e yndyrnave të ngopura dhe zgjidhni ushqime që përmbajnë yndyrna të pangopura, siç është vaji i ullirit, peshku dhe avokadoja. Për një zgjedhje më të shëndetshme, përdorni një sasi të vogël të vajit të ullirit në vend të gjalpit. Të gjitha llojet e yndyrës këshillohet të konsumohen në sasi të vogla.

4. Kujdes me përdorimin e sheqerit

Konsumimi i rregullt i ushqimeve dhe pijeve me përqindje të lartë sheqeri rrit rrezikun e mbipeshës dhe prishjes së dhëmbëve, veçanërisht nëse hahen midis vakteve. Përbërje më të lartë sheqeri përmbajnë produkte si mjalti, shurupi dhe lëngjet e frutave. Përqindje të lartë sheqeri gjenden në shumë ushqime, siç janë:

-Pije me sheqer të lëngshëm

-Drithërat me sheqer

-Ëmbëlsirat

-Biskotat

-Pastat dhe pudingu

-Çokollatat

-Pije alkoolike

Etiketat e ushqimit mund të ndihmojnë. Përdorini ato për të kontrolluar se ç’përqindje sheqeri përmbajnë ushqimet që konsumoni.

5. Konsumoni më pak kripë: jo më shumë se 6 gramë në ditë për të rriturit

Përdorimi i lartë i kripës mund të rrisë presionin e gjakut. Njerëzit me presion të lartë të gjakut kanë më shumë të ngjarë të zhvillojnë sëmundje të zemrës. Edhe nëse nuk shtoni kripë në ushqimin tuaj, mund të jeni akoma duke ngrënë shumë. Rreth tri të katërtat e kripës që hani tashmë është në ushqim kur e blini, si supërat, buka dhe salsat. Përdorini etiketat e ushqimeve për t’ju ndihmuar të reduktoni përdorimin e kripës. Të rriturit dhe fëmijët e moshës 11 vjeç e lart duhet të hanë jo më shumë se 6 gramë kripë (rreth një lugë çaji) në ditë. Fëmijët e vegjël duhet të konsumojnë më pak.

6. Qëndroni aktiv dhe mbani një peshë të shëndetshme

Po aq rëndësi sa të ushqyerit në mënyrë të shëndetshme, kanë edhe ushtrimet e rregullta fizike. Ushtrimet janë shumë të rëndësishme për shëndetin dhe mirëqenien tuaj të përgjithshme. Lexoni më shumë rreth përfitimeve që mund të merrni prej ushtrimeve dhe udhëzimet lidhur me aktivitetin fizik për të rriturit. Të qenët mbipeshë mund të shkaktojë probleme shëndetësore, si diabeti apo sëmundje të zemrës. Të qenët nënpeshë gjithashtu mund të ndikojë në shëndetin tuaj. Shumica e të rriturve duhet të humbin peshë, duke konsumuar më pak kalori. Nëse po përpiqeni të humbni peshë, synoni të hani më pak dhe të jeni më aktivë. Ushqimi i një diete të shëndetshme, të ekuilibruar mund t’ju ndihmojë të mbani një peshë të shëndetshme. Nëse jeni të shqetësuar për peshën tuaj, pyesni mjekun tuaj ose një dietolog për këshilla.

7. Konsumoni ujë vazhdimisht

Ju duhet të pini shumë lëngje për të ndaluar dehidratimin. Rekomandohet pirja e 6 deri në 8 gota çdo ditë. Kjo përveç lëngut që merrni nga ushqimi që hani. Të gjitha pijet joalkoolike llogariten, por uji, qumështi me pak yndyrë dhe pije me sheqer më të ulët, përfshirë çajin dhe kafen, janë zgjedhje më të shëndetshme. Gjithsej pijet tuaja të kombinuara nga lëngu i frutave, lëngu i perimeve dhe smoothies nuk duhet të jenë më shumë se 150 ml në ditë, që është një gotë e vogël. Mos harroni të pini më shumë lëngje gjatë motit të nxehtë ose gjatë ushtrimeve fizike.

8. Mos e anashkaloni mëngjesin

Disa njerëz nuk konsumojnë mëngjes, sepse mendojnë se do t’i ndihmojë të humbin peshë. Por një mëngjes i shëndetshëm, i pasur me fibra dhe me pak yndyrë, sheqer dhe kripë, mund të jetë pjesë e një diete të ekuilibruar dhe mund t’ju ndihmojë të merrni ushqyesit që ju nevojiten për një shëndet të mirë. Drithëra me pak sheqer, me qumësht gjysmë të skremuar dhe fruta të prera sipër, është një mëngjes i shijshëm dhe i shëndetshëm.

Ushqimet me përqindje të lartë sheqeri

-Pijet me sheqer të lëngshëm

-Drithërat me sheqer

-Ëmbëlsirat

-Biskotat

-Pastat dhe pudingu

-Çokollatat

-Pijet alkoolike./fjala.al

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

Osmani pranoi letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Kosovë

Published

1 day ago

on

May 30, 2025

By

Presidentja Vjosa Osmani ka pranuar sot letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Prishtinë Laszlo Istvan Dux.

Gjatë ceremonisë, presidentja Osmani i uroi mirëseardhje ambasadorit Dux, duke theksuar faktin se Hungaria ka qenë ndër vendet e para që e ka njohur pavarësinë e Kosovës.

Osmani vlerësoi marrëdhëniet ndërmjet dy shteteve dhe shprehu përkushtimin për zgjerimin e mëtejshëm të bashkëpunimit në fusha me interes të përbashkët, veçanërisht në arsim dhe ekonomi, raporton KosovaPress.

Continue Reading

Lajmet

Punëtorët e “Pastrimit” në ditën e nëntë të grevës

Published

1 day ago

on

May 30, 2025

By

Punëtorët e ndërmarrjes “Pastrimi” kanë hyrë në ditën e nëntë të grevës para Komunës së Prishtinës, duke kërkuar pagesën e borxhit prej 2.7 milionë euro që komuna i detyrohet ndërmarrjes.

Pavarësisht ndryshimeve klimatike, ata qëndrojnë në tenda ditë e natë dhe paralajmërojnë se nuk do të tërhiqen pa u realizuar kërkesat.

Nënkryetari i Sindikatës, Shpend Qosa, në një intervistë për Ekonomia Online tha se janë në pritje të një takimi vendimtar me zyrtarët komunalë, ndërsa theksoi se kërkesat kryesore janë sigurimi i naftës, pagave dhe stabilizimi i kompanisë.

“Sot kemi hyrë në ditë e nëntë të grevës, ne e kemi pasur një takim me zyrtarët komunal jemi në shqyrtim të kërkesave tona edhe sot jemi në pritje të një takimi. Deri sa të gjejmë një zgjidhje për kërkesat tona. Diçka konkrete nuk kemi që do të arrijmë një zgjedhje ne vazhdojmë punën dhe dalim në punë. Ato kërkesa tona që i kemi në takim kemi folur, edhe komuna ka dhënë disa zgjidhje të saj të cilat i kemi shqyrtuar. Sot i presim në takim për të arrijmë një marrëveshje, realisht kërkesat tona janë me pasur naftë paga dhe me stabilizuar gjendja e kompanisë. Punëtorët pagat i kanë marr”, ka thënë Qosa.

Punëtori Blerim Hajdini, i cili punon prej 16 vitesh në këtë ndërmarrje, tha se greva nuk do të ndalet pa u plotësuar kërkesat.

Ai shprehu shqetësimin për pagat e ulëta dhe borxhet personale, duke theksuar se paga mujore prej 425 euro është e pamjaftueshme për të përballuar jetesën.

“Jemi në grevë deri të na plotësohet kërkesat tona dhe kushtet tona nuk e kemi ndërmend ta ndalim grevën. Unë punoj që 16 vite këtu të gjithë kanë kredi të majme, unë i kam 15 euro kredi nuk mund t’ia dal assesi për arsye se paga është shumë vogël, e kemi 425 euro në kontratë. Kërkesa jonë është të na kthej borxhin 100 për qind dhe ta ndërpresin privatin menjëherë”, shtoi ai.

Continue Reading

Lajmet

Ministria e Shëndetësisë paralajmëron 100 inspektorë të rinj për luftën kundër duhanit

Published

1 day ago

on

May 30, 2025

By

Ministria e Shëndetësisë po planifikon t’i punësojë edhe 100 inspektorë me qëllim të rritjes së kontrollit të përdorimit të duhanit në Kosovë, kështu tha ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia gjatë një konference për media në prag të Ditës Botërore Kundër Duhanit.

Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se është lajm i mirë që në Kosovë ka rënie të përdorimit të duhanit për shkak të politikave të ndërmarra, por shtoi se ende duhet punë.

Vitia theksoi se miratimi dhe zbatimi i udhëzimit administrativ për vërejtjet e kombinuara shëndetësore në pakot e duhanit ka dhënë rezultatet e tij.

“Në Kosovë sipas STEPS përdorimi i duhanit është në rënie krahasuar me vitin 2011 apo hulumtimin paraprak, që natyrisht kjo është një lajm i mirë, ky është trend inkurajues që dëshmon efektivitetin e politikave të deritanishme, por një trend i pamjaftueshëm për qëllimet që ia kemi bërë vetes,” tha ai.

Ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se me Ministrinë e Financave po shohin mundësinë t’i shtojnë kapacitetet inspektuese edhe për 100 inspektorë me qëllim të rritjes më të madhe të kontrollit të duhanit.

“Rritja e akcizës në 65 euro për kilogram sipas vendimit të qeverisë së Kosovës është tjetër sinjal që politikat fiskale po japin efekt… Kemi fuqizuar edhe kapacitetin inspektues përmes rekrutimit të rreth 30 inspektorëve të rinj që kanë ndihmuar në zbatim të ligjit, por natyrisht kjo akoma nuk është e mjaftueshme dhe vazhdon të mbetet sfidë serioze, prandaj kohëve të fundit në bashkëpunim me ministrinë e Financave po përgatisim një plan për angazhimin e rreth 100 vetave shtesë që ky ligj të zbatohet në përpikëri në të gjitha vendet ku nuk duhet të pihet duhani,” theksoi Vitia.

 

Continue Reading

Lajmet

PDK-ja dorëzoi zyrtarisht në ZRRE kundërshtimin për daljen e bizneseve në tregun e lirë

Published

1 day ago

on

May 30, 2025

By

Partia Demokratike e Kosovës (PDK) ka dorëzuar sot në mënyrë zyrtare kundërshtimin e saj ndaj vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për daljen e bizneseve në tregun e lirë, duke e cilësuar këtë vendim si të paligjshëm dhe të papërballueshëm për qytetarët.

Në një konferencë për media, deputeti i PDK-së, Abelard Tahiri, bëri të ditur se partia ka ndërmarrë hapa ligjorë për ta sfiduar këtë vendim brenda afateve të përcaktuara.

“Ngritja e çmimit e ka bërë të pamundur përballimin e kësaj kostoje të lartë nga rritja e çmimeve që do të pasojë nga vendimet e paligjshme të ZRRE-së. Ne sot, duke ndjekur hapat ligjorë, e kemi dorëzuar kundërshtimin tonë administratës në ZRRE. Jemi të bindur që qëndrimet e tyre do të jenë të njëjta. Ne do të presim 15 ditë për ta anuluar këtë. Nëse brenda 15 ditëve ata nuk e anulojnë, ne do ta procedojmë në departament,” tha Tahiri.

Continue Reading

Të kërkuara