

Shëndeti
6 shenjat fillestare të sklerozës – Si t’i dalloni?
Njerëzit e prekur nga skleroza kanë kujtesë të dobët.
Published
2 years agoon
By
UBT newsSkleroza ka të bëjë me një grup sëmundjesh që prekin trurin dhe ndikojnë në shumë prej funksioneve të tij.
Njerëzit e prekur nga skleroza kanë kujtesë të dobët, aftësi të pakëta në komunikim, gjykim, në vendimmarrje dhe orientim.
Ky grupim sëmundjesh është shumë tinzar sepse nis krejt papritur dhe më pas situata përkeqësohet shpejt.
Në këtë grupim sëmundjesh bëjnë pjesë Alzheimeri, Parkinsoni apo skleroza e shumëfishtë të cilat nuk shërohen.
Simptomat e demencës ndaj të cilave duhet të jeni të vëmendshëm
Nëse ju ose ndonjë anëtar i rrethit familjar ka probleme me kujtesën nuk është e udhës që të arrini në konkluzionin se ai ose ajo vuan nga demenca.
Diagnostikimi i sëmundjes kërkon të paktën 2 nga simptomat e përmendura më poshtë në këtë artikull të AgroWeb.org
Personat e prekur nga skleroza kanë probleme më të mëdha që shkojnë përtej vështirësisë në kujtesë.
Ata hasin pengesa në të folur, në përqendrim dhe në arsyetim.
Ndryshim i papritur në kujtesën afatshkurtër
Problemet me kujtesën mund të jenë një simptomë e hershme e sklerozës.
Për shembull, dikush mund të mbajë mend shumë mirë diçka që ka ndodhur vite më parë, por e ka të pamundur të kujtojë se çfarë ka ngrënë në mëngjes.
Probleme të tjera janë vështirësia për të kujtuar ku keni vendosur diçka, arsyen përse jeni futur në një dhomë ose punët që duhet të bënit gjatë ditës.
Vështirësia për gjetjen e fjalës së duhur
Një simptomë tjetër e demencës është vështirësia për të komunikuar.
Njerëzit e prekur nga skleroza e kanë të vështirë të shpjegojnë diçka ose të bashkëbisedojnë.
Ndryshimet e humorit
Ndryshimet e humorit janë shumë të përhapura në mesin e pacientëve të prekur nga skleroza.
Depresioni për shembull është një shenjë tipike e sklerozës që shfaqet shumë herët.
Apatia
Njerëzit e prekur nga skleroza humbasin interesin ndaj aktiviteteve të preferuara.
Ata nuk kanë më dëshirë të kalojnë kohë me miqtë dhe familjen dhe ndiejnë një boshllëk të thellë emocional.
Konfuzioni
Në fazat e para të sklerozës, njeriu bëhet shumë konfuz, sidomos kur i duhet të kujtojë fytyrën e dikujt, të gjejë fjalët e duhura e të bashkëbisedojë me dikë.
Ata harrojnë çfarë dite është dhe nuk mbajnë mend dikë që e kanë takuar së fundmi.
Mungesa e orientimit
Në fazat e para të demencës, njerëzit nuk orientohen dot, humbasin rrugën dhe nuk mbajnë mend për ku ishin nisur.
Më pas ato nuk njohin më lagjen, shtëpinë, derën apo rrugët.
Ekspertët rekomandojnë konsumin e ushqimeve të pasura me acide yndyrore omega-3, fruta, perime, drithëra të plota dhe vitaminë D./AgroWeb.org
Aktualitet
UBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë
Published
1 hour agoon
September 17, 2025By
Driton Iseni
UBT ka shpallur hapjen zyrtare të thirrjes për dorëzimin e abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Stomatologji (IC-DS 2025), e cila do të zhvillohet në kuadër të aktiviteteve të edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-të.
Kjo konferencë synon të bashkojë studiues, profesionistë dhe praktikues të fushës së stomatologjisë nga vende të ndryshme të botës, për të ndarë njohuri, përvoja dhe rezultatet më të fundit kërkimore në këtë fushë gjithnjë në zhvillim.
Fokusimi tematik
IC-DS 2025 mbulon një spektër të gjerë temash nga fusha e shkencave dentare dhe disiplinave të ndërlidhura, përfshirë:
- Stomatologji e Përgjithshme
- Mjekësi Orale
- Kërkime në Stomatologji
- Inovacione dhe Avancime në Stomatologji
- Stomatologji me Laser
- Nano-Stomatologji
- Stomatologji Kozmetike
- Kirurgji Orale dhe Maksilofaciale
- Stomatologji Pediatrike
- Shëndeti Publik Dentar
- Stomatologji Restauruese
- Anesteziologji Dentare
- Higjiena Dentare
- Pedodontikë dhe Stomatologji Preventive
- Ortodontikë dhe Ortopedi Dentofaciale
Datat e rëndësishme për aplikuesit:
Dorëzimi i abstrakteve: deri më 10 tetor 2025
Njoftimi për pranim: më 17 tetor 2025
Rishikimi shkencor (peer-reviewed): më 17 tetor 2025
Regjistrimi i hershëm: deri më 17 tetor 2025
Regjistrimi i vonuar: deri më 20 tetor 2025
Dorëzimi i punimeve të plota: deri më 14 nëntor 2025
Dorëzimi i punimeve
Punimet që do të prezantohen në konferencë duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe të mos jenë në shqyrtim në ndonjë konferencë apo revistë tjetër. Gjatësia maksimale e punimit është 6 faqe.
Të gjitha punimet që nuk përputhen me formatin e kërkuar do të refuzohen automatikisht. Për udhëzime më të detajuara rreth formatimit dhe dorëzimit, pjesëmarrësit inkurajohen të vizitojnë faqen zyrtare të konferencës në faqen e UBT-së.
UBT ka kënaqësinë t’i ftojë të gjithë të interesuarit – akademikë, profesionistë të shëndetit, studiues dhe studentë – të marrin pjesë në IC-DS 2025 dhe të kontribuojnë me punimet e tyre në këtë ngjarje me karakter ndërkombëtar dhe me rëndësi të veçantë për zhvillimin e shkencave dentare në rajon dhe më gjerë.
Për më shumë informacione, vizitoni faqen zyrtare të konferencës në UBT: KONFERENCA E UBT-së
Shëndeti
Si ndikojnë ekranet në zhvillimin e trurit të foshnjave, çfarë duhet të dini?
Published
5 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Studime të reja shkencore tregojnë se ekspozimi i fëmijëve ndaj ekranit para moshës 2 vjeç mund të ketë pasoja serioze për zhvillimin e trurit, që mund të zgjasin gjithë jetën.
Ekspertët paralajmërojnë se këto ditë të hershme janë kritike për aftësitë sociale, gjuhësore dhe përqendrim, që mësohen përmes ndërveprimeve njerëzore dhe lojës.
Çfarë tregon studimi:
Pjesët e trurit që ndihmojnë fëmijën të flasë, të përqendrohet dhe të ndërveprojë me të tjerët nuk zhvillohen si duhet kur fëmijët shpenzojnë shumë kohë para ekranit.
Fëmijët që ekspozohen herët ndaj telefonave, tabletëve apo televizorëve janë 8 herë më të rrezikuar për probleme me vëmendjen më vonë në jetë.
Koha e hershme para ekranit mund të sillet si dëmtim zhvillimor i trurit, duke ndikuar në aftësitë e tyre për të mësuar dhe për të krijuar lidhje sociale.
Ekspertët këshillojnë që truri i foshnjës të ushqehet me lojë, eksplorim dhe interaksion njerëzor, duke përfshirë kohën ballë për ballë, leximin dhe prekjen.
Përveç përfitimeve zhvillimore, këto zakone ndihmojnë fëmijën të krijojë baza të forta për të ardhmen.
Prindërit duhet të jenë të vetëdijshëm se zakonet që vendosin formojnë të ardhmen e të jetës së fëmijës.
Vonimi i ekspozimit ndaj ekranit dhe përqafimi i aktiviteteve reale mund të bëjë diferencë në zhvillimin e tyre mendor dhe social. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
Cili është lloji më i mirë i bukës?
Published
7 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Buka ka kohë që ka një reputacion të keq si armiku kryesor i çdo diete, por ekspertët pohojnë se është e shëndetshme.
Nutricionistet pohojnë se ky ushqim plotëson më shumë se 10 përqind të nevojave për proteina, folate dhe hekur dhe ka një anë pozitive.
Buka përmban fibra, por kjo vlen vetëm për bukën integrale, tërshërën, thekrën dhe misrin, se janë të pasura me minerale dhe vitamina B.
Çfarë thotë ngjyra?
Nuk është një tregues i besueshëm i cilësisë së bukës. Ngjyra e errët lyhet me ngjyra artificiale, kështu që njerëzit gabohen duke menduar se është më e shëndetshme se e bardha dhe nuk shëndosh. Dhe e vërteta është si më poshtë,buka më e fortë është më e shëndetshmja.
Buka nuk të shëndosh nëse hahet në sasi të arsyeshme, domethënë 200-300 gramë në ditë, ne shtojmë në peshë kryesisht nga ajo që i shtojmë: gjalpë, paste, sallam, majonezë ose reçel.
Thekra është më e shëndetshmja
Shpesh nuk ka deklarata në bukë e nuk mund ta dimë çka përmban saktësisht. Duhet t’i kushtoni vëmendje llojit të miellit. Rekomandohet mielli i thekrës sepse përmban vitamina e minerale, është i pasur me fibra, tretet më lehtë dhe për shkak të indeksit të tij glicemik, krijon një ndjesi ngopjeje që zgjat. Buka e bërë nga mielli i tërshërës është gjithashtu e shkëlqyer, si dhe buka e pasuruar me fara dhe arra.
E bardha shmanget më së miri
Kjo bukë ka vlerën më të ulët ushqyese e përmban sasi të fshehura sheqeri e kripe, dhe ka një indeks të lartë glicemik. Pasi hamë një fetë bukë të bardhë, sheqeri në gjak rritet e më pas bie, prandaj ndjesia e ngopjes zgjat për një kohë të shkurtër. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
Çka tregon tensioni i lartë te personat nën 40-vjeç?
Published
9 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Dy studime të reja tregojnë se tensioni i lartë i gjakut para moshës 40 vjeç rrit ndjeshëm rrezikun për sëmundje të zemrës dhe ishemi.
Studimi në SHBA: mbi 4,800 persona – tensioni i lartë para të 40-ave trefishon rrezikun në 20 vitet e ardhshme.
Studimi në Korenë e Jugut: mbi 2.5 milionë persona – gratë me tension të lartë kishin 76% më shumë rrezik, burrat 85%.
Shkencëtarët theksojnë se tensioni i lartë dëmton zemrën dhe, së bashku me faktorë si mbipesha, kolesteroli, sheqeri i lartë dhe duhanpirja, rrit mundësinë për atak kardiak.
Në këtë hapësirë, zemra mbushet me gjak dhe ushqehet me oksigjen.
Nëse matësi i tensionit tregon vlerat 90/60 mmHg (pra 9 me 6 si thuhet zakonisht) ose më pak, atëherë tensioni i gjakut konsiderohet i ulët.
Nëse matësi tregon vlerat midis 90/60 dhe 120/80 atëherë tensioni i gjakut është i shëndetshëm dhe në nivel ideal.
Nëse matësi tregon vlerat midis 120/80 dhe 140/90 atëherë tensioni i gjakut është pak më i lartë se mesatarja.
Nëse matësi tregon vlerat mbi 140/90 atëherë tensioni i gjakut është i lartë dhe klasifikohet si hipertension.
Nëse vlerat e të dy njësive arrijnë mbi 180 dhe 110 atëherë duhet duhet të shkoni menjëherë te mjeku. /A.Z/UBT News/

Bayern-Chelsea, rikthehet klasikja e Ligës së Kampionëve

UBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë

Goditje e rëndë për Real Madridin, ylli i ekipit mungon dy muaj

Galliani mohon rikthimin te Milani

Cardi B në pritje të fëmijës së katërt

Aksident trafiku në autostradën “Ibrahim Rugova”, përfshihen disa automjete

20 vjet pas krijimit, YouTube shihet si lider i ri që e zëvendëson televizionin

UEFA kryen vizitë inspektuese në Shqipëri për Euro U21

DiCaprio i jep lamtumirën Redford-it: “Humbëm një legjendë të madhe”
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26