Bota

Mosmarrëveshja për Jerusalemin mund të anulojë votimet palestineze

Published

on

Mosmarrëveshja për votimet në Jerusalemin Lindor mund të çojë në anulimin ose shtyrjen e zgjedhjeve të para palestineze pas më shumë se 15 vjetësh.

Presidenti i autoritetit palestinez, Mahmoud Abbas, është zotuar që votimet do të mbahen, por kufizimet izraelite ndaj votuesve mund t’i japin atij arsye për anulimin e tyre.

Në fakt, këto zgjedhje të planifikuara për 22 maj paraqesin edhe një lloj kërcënimi për mosvazhdimin e qëndrimit në pushtet të Abbasit, shkruan agjencia Associated Press (AP).

Jerusalemi Lindor shihet nga ana e palestinezëve si kryeqyteti i shtetit të tyre të ardhshëm.

Abbas ka thënë që banorët e tij nuk mund të përjashtohen nga zgjedhjet parlamentare të planifikuara për 22 maj.

Por, Autoriteti Palestinez mund të ketë nevojë për lejen e Izraelit që rreth 6,000 banorë të qytetit të dalin në votime sepse Izraeli e konsideron Jerusalemin si kryeqytetin e tij dhe nuk lejon që Autoriteti Palestinez të veprojë në qytet.

Izraeli ende nuk ka njoftuar nëse do të lejojë mbajtjen e votimin në Jerusalemin Lindor, por ka sinjalizuar se nuk do të pranojë.

Mbi 2.5 milionë palestinezë në Bregun Perëndimor dhe në Gaza kanë të drejtë të votojnë dhe 6,000 votat e Jerusalemit Lindor nuk kanë gjasa të ndikojnë në rezultatin e zgjedhjeve.

Por, çështja e të drejtës së votimit të tyre ka një rëndësi simbolike që lidhet me pretendimet palestineze ndaj qytetit. Moslejimi i tyre për të votuar mund të jetë pretekst që Abbas të heqë dorë nga zgjedhjet, në të cilat partia e tij Fatah pritet të humbasë fuqinë dhe ndikimin.

Megjithatë, anulimi i votimit mund të nxisë rritjen e tensioneve në qytet dhe trazira në territore tjera.

Çështja e Jerusalemit

Në luftën e vitit 1967, Izraeli pushtoi Jerusalemin Lindor, Bregun Perëndimor dhe Gazën. Këto territore, palestinezët i duan për shtetin e tyre të ardhshëm.

Izraeli e ka aneksuar Jerusalemin Lindor dhe e konsideron gjithë qytetin – së bashku me vendet e tij të shenjta për hebrenjtë, myslimanët dhe të krishterët – si kryeqytetin e tij të unifikuar.

Në anën tjetër, palestinezët vlerësojnë se Jerusalemi Lindor është një territor i okupuar. Ky pozicion i tyre gëzon mbështetje të gjerë ndërkombëtare. Banorët palestinezë gëzojnë të drejtën e shtetësisë izraelite, por shumica e kanë refuzuar atë në mënyrë që të mos legjitimojnë pretendimet e Izraelit ndaj qytetit. Ata që vendosin të aplikojnë për shtetësi, përballen me një proces të gjatë dhe burokratik.

Shumica e 350,000 palestinezëve në Jerusalemin Lindor posedojnë një leje të përhershme të qëndrimit që u lejon atyre të udhëtojnë lirshëm, të votojnë në zgjedhjet lokale dhe të marrin përfitimet sociale izraelite.

Janë disa arsye që mund të çojnë në revokimin e lejes së qëndrimit, duke përfshirë qëndrimin jashtë qytetit për një periudhë të gjatë kohore. Hebrenjtë izraelitë, të lindur kudo në Jerusalem, marrin automatikisht shtetësinë e plotë.

Qyteti është përballur me dhunë gjatë viteve të fundit, pasi fati i tij dhe vendeve të shenjta, është një nga pikat më të nxehta të konfliktit mes Izraelit dhe palestinezëve.

Paqartësia për zgjedhjet

Zgjedhjet e palestinezëve pritej të ishin një garë mes Lëvizjes Fatah të presidentit Abbas dhe rivalëve të tij nga Lëvizja Hamas.

Hamasi shënoi fitore në zgjedhjet e fundit më 2006 dhe një vit më pas mori pushtetin në Gaza.

Në javët e fundit, Lëvizja Fatah është ndarë në tri lista zgjedhore rivale, përfshirë një të udhëhequr nga Marwan Barghouti.

Ai është një udhëheqës i kryengritjes së dytë palestineze në fillim të viteve 2000. Ai ndodhet në një burg izraelit dhe po vuan dënimin me pesë burgime të përjetshme.

Hulumtimet e opinionit tregojnë se vota për Lëvizjen Fatah është e shpërndarë, duke i siguruar Hamasit pozitën e partisë më të madhe në parlament. Nëse Barghouti vendos të kandidojë për president, ai pritet të mposhtë me lehtësi Abbasin.

Këto rezultatet mbase sinjalizojnë fundin e karrierës politike të 85-vjeçarit Abbas, dhe ngrisin një udhëheqje të re që Izraeli, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian i konsiderojnë si terroristë.

Jerusalemi Lindor ofron një rrugëdalje për të gjithë.

Presidenti i Autoritetit Palestinez, Mahmoud Abbas mund të anulojë zgjedhjet. Për këtë ai mund të fajesojë Izraelin për refuzimin që të lejojë votimin në Jerusalemin Lindor.

Pak palestinezë do të kundërshtojnë vendimin që zgjedhjet të mbahen pa e përfshirë Jerusalemin Lindor.

Izraeli dhe bashkësia ndërkombëtare mund të mirëpresin vendimin për anulimin e mundshëm të zgjedhjeve, për të shmangur kështu një fitore tjetër nga Hamasi, lëvizje kjo që refuzon të njohë të drejtën e Izraelit për të ekzistuar.

Ndërkohë, Abbas ende nuk ka dhënë një sinjal të qartë për qëllimet e tij.

“Ne jemi të vendosur të mbajmë zgjedhje në të gjitha zonat palestineze në të cilat i kemi mbajtur më parë – Bregun Perëndimor, Jerusalemin Lindor dhe Rripin e Gazës”, tha ai në një fjalim të dielën mbrëma.

Një lëvizje e rrezikshme

Në zgjedhjet e kaluara, 6,300 banorët e Jerusalemit Lindor kishin votuar në zyrat postare, mirëpo lejen për të pranuar fletët e votimit ata duhet ta marrin nga izraelitët. Komisioni zgjedhor thotë se edhe në këto zgjedhje të planifikuara, mënyra e votimit do të ishte e njëjtë.

Komisioni thotë se pjesa tjetër e afërsisht 150,000 votuesve të Jerusalemit Lindor mund të hedhin vota në periferi të qytetit me ose pa miratimin e Izraelit.

Për ata që jetojnë në qendër të qytetit, palestinezët mund të sfidojnë kufizimet izraelite përmes një fushate të mosbindjes qytetare apo do të mund të vendosin kabinat e votimit brenda kompleksit të xhamisë Al-Aksa. Kjo xhami është një vend i shenjtë, nën kujdestarinë jordaneze.

Izraeli do të hezitonte të ndërhynte nga frika e ndezjes së tensioneve apo edhe për faktin se nuk do të dëshironte të krijohej bindja se po pengon mbajtjen e zgjedhjeve të lira.

Një mundësi më pak provokative do të ishte nëse 6,300 palestinezët të votojnë në Bregun Perëndimor ose në territore në të cilat banorët e Jerusalemit Lindor zakonisht kanë qasje të lirë.

Palestinezët gjithashtu mund të kërkojnë të përdorin objektet e Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Jerusalemin Lindor.

Çdo lëvizje për të anuluar zgjedhjet mund të shkaktojë një efekt të pasigurt ndaj Abbasit, i cili është bërë gjithnjë e më autoritar dhe jopopullor që nga përfundimi i mandatit të tij presidencial katërvjeçar më 2009.

Anulimi i zgjedhjeve, të cilat partia e tij duket se do t’i humbasë, mund të zemërojë palestinezët dhe potencialisht të ndezë dhunë midis fraksioneve.(RFE)

Bota

Franca në protesta kundër buxhetit të 2026

Published

on

By

Një ditë grevash, bllokadash dhe demonstratash ka nisur në Francë, e organizuar nga sindikatat të bashkuara kundër masave të kursimeve të parashikuara në buxhetin e vitit 2026. Protestat kanë ndikuar tashmë në shkolla dhe transport që nga mëngjesi, ndërsa priten marshime të mëdha në shumë qytete franceze në mesditë.

Shkolla e parë e bllokuar ishte Maurice-Ravel në rrethin e 20-të të Parisit, ku rreth 300 nxënës kërkuan një “bllokadë shkollore kundër kursimeve”, sipas ANSA.

Në Marseille, grupe të vogla protestuesish që përpiqeshin të mblidheshin që nga mëngjesi u shpërndanë nga policia, e cila kishte përdorur gaz lotsjellës në lagjen Joliette pranë portit. Ministri i Brendshëm, Bruno Retailleau, foli për “bllokada rrugësh të pastruara” në rajonin e Parisit.

Transporti publik funksionon siç pritej, me shumicën e metrove dhe trenave rajonalë duke operuar vetëm gjatë orëve të ngarkuara.

Në total, priten 900,000 protestues në të gjithë vendin, shumë më shumë se 190,000 që mblidheshin një javë më parë për demonstratën “Bloquons tout”. Mobilizimi po kthehet në nivelet e vitit 2023 për protestat rrugore kundër reformës së pensioneve.

Deri në orën 9:00 të mëngjesit, gjatë një dite protestash në Francë kundër kursimeve të buxhetit të vitit 2026, u arrestuan 37 persona, sipas policisë. Në gjithë vendin pati 170 përpjekje për demonstrata ose marshime dhe 63 bllokada rrugësh ose ndërtesash. Ministri i Transportit, Philippe Tabarot, tha se ndikimi i grevës së metrosë dhe autobusëve ishte pak më i ulët se sa pritej./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Trump takon sot kryeministrin Starmer, viziton arkivat e Churchillit

Published

on

By

Presidenti amerikan Donald Trump do të largohet këtë të enjte (18 shtator) nga Kështjella Windsor, për t’u nisur drejt Chequers ku ndodhet prona rurale e Kryeministrit Keir Starmer. Trump dhe Keir Starmer do të vizitojnë arkivat e Sir Winston Churchill në Chequers përpara se të zhvillojnë takimin e më pas konferencën për shtyp.

Nga Kështjella Windsor në Chequers- Trump takon sot kryeministrin Starmer, viziton arkivat e Churchillit

Gjatë kësaj vizite, presidenti amerikan pritet të zhvillojë bisedime edhe me udhëheqësen e opozitës Kemi Badenoch.

Trump zhvilloi vizitën e tij të dytë shtetërore (hera e parë për një president) në Mbretërinë e Bashkuar me ftesë të Mbretit Charles III.

Të qenit presidenti i parë që merr një ftesë të tillë, Trump e vlerësoi si privilegj, ndërsa natyrën e pritjes në kështjellën Windsor e cilësoi si një prej nderimeve më të larta të jetës së tij.

Në fjalimin e tij në banketin shtetëror, ai i bëri homazh marrëdhënieve që gëzojnë të dy vendet.

Mbreti, nga ana e tij, vuri theksin te ripërtëritja e marrëdhënieve Britani-SHBA, duke iu referuar besimit të palëkundur në miqësinë me Trump dhe angazhimit të përbashkët për pavarësi dhe liri, transmeton RTSH./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Zelensky: Presim një fond prej 3.5 miliardësh për ta vazhduar luftën

Published

on

Ukraina po pret që nga muaji i ardhshëm t’i ketë rreth 3.5 miliardë dollarë në një fond për të blerë armë nga Shtetet e Bashkuara, për ta vazhduar luftën e saj mbi trevjeçare kundër pushtuesit rus, tha presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky.

Marrëveshja financiare, e njohur si Lista e Kërkesave Primare të Ukrainës (PURL), mbledh kontribute nga vendet anëtare të NATO-s, përveç Shteteve të Bashkuara, për të blerë armë, municione dhe pajisje amerikane.

“Ne kemi marrë më shumë se 2 miliardë dollarë nga partnerët tanë posaçërisht për programin PURL”, tha Zelensky në një konferencë të përbashkët për shtyp në Kiev me presidenten e Parlamentit Evropian, Roberta Metsola.

“Do të marrim fonde shtesë në tetor. Mendoj se do t’i kemi diku rreth 3.5–3.6 miliardë dollarë”, theksoi ai.

Zelensky nuk dha hollësi për armët do të vijnë në dërgesat e para, por theksoi se ato do të përmbajnë raketa për sistemet e mbrojtjes ajrore, Patriot, dhe municione për Sistemet e Raketave të Artilerisë me Lëvizshmëri të Lartë (HIMARS)./S.K/EO/REL

Continue Reading

Bota

Shtyhet seanca ndaj Simiq dhe Vukasinoviq, avokati i të akuzuarit pretendon që nuk pranoi shkresat

Published

on

09:58 – Është shtyrë Seanca fillestare ndaj nënkryetarit të Listës Serbe, Slavko Simiq, dhe Urosh Vukasinoviq, të cilët akuzohen se nxitën protestuesit që të sulmonin gazetarët shqiptarë gjatë tensioneve në Leposaviq, më 16 qershor të vitit 2023, është shtyrë.

Arsyeja e shtyrjes erdhi pas ankesave të avokatëve të të akuzuarve, të cilët pretenduan se njëri nga klientët nuk ka pranuar fare shkresat nga prokurori, ndërsa tjetri i ka pranuar vetëm pjesërisht.

Prokurorja e rastit, Ajtene Zoni, tha se avokati i të akuzuarve është njoftuar disa herë përmes telefonit për të marrë shkresat e lëndës, por nuk ka ardhur t’i marrë.

“Prokuror disa herë e ka thirr avokatin përmes telefonit që shkresat e lëndës të vijë t’i marr në prokurori por që i njëjti nuk ka ardhë t’i marr, të njëjtën arsye pse prokuroria nuk e din. Me qenë se i njëjti nuk i ka marr shkresat e lëndës unë sot i kam sjellur me vete për të dëshmuar se të njëjtat janë të gatshme, dhe të njëjtin e kemi fletë dërguesin e përgatitur ku janë përfshirë të gjitha shkresat e lëndës dhe CD,” tha ajo.

Në anën tjetër, avokati i të akuzuarit, Dejan Vasiq, i hodhi poshtë pretendimet e prokurorisë, duke theksuar se nuk është kontaktuar asnjëherë për t’i marrë shkresat dhe se ato nuk janë të plota.

“Asnjëherë nuk më kanë thirrur prokuroria për të shkuar mi marr shkresat e lëndës. Në anën tjetër pse prokuroria nuk i ka dërguar me postë. E treta shikoni shkresat e prokurorisë, shikoni edhe shkresat e juaja, edhe na tregoni se a janë krejt shkresat e lëndës që duhet t’i pranoj prokuroria, shikoni,” tha ai.

Pas dëgjimit të palëve, gjyqtarja Shqipe Sejdiu njoftoi se për shkak të rrethanave të krijuara, seanca e sotme fillestare shtyhet.

“Për këto arsye dhe rrethanat, gjykata nxjerr aktvendim që të shtyhet seanca fillestare e sotme, kjo seancë shtyhet më 9 tetor në orën 13:30,” tha ajo./D.B/EO

Në Gjykatën Themelore të Mitrovicës sapo ka arritur nënkryetari i Listës Serbe, Slvako Simiq i cili akuzohet për sulmin ndaj gazetarëve.

Sulmi ndaj gazetarëve  në Leposaviq ndodhi në vitin 2023.

Ndërsa, sot nis shqyrtimi fillestar lidhur me këtë çështjen penale ku i akuzuar është edhe Urosh Vukasinoviq./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara