Bota

Mosmarrëveshja për Jerusalemin mund të anulojë votimet palestineze

Published

on

Mosmarrëveshja për votimet në Jerusalemin Lindor mund të çojë në anulimin ose shtyrjen e zgjedhjeve të para palestineze pas më shumë se 15 vjetësh.

Presidenti i autoritetit palestinez, Mahmoud Abbas, është zotuar që votimet do të mbahen, por kufizimet izraelite ndaj votuesve mund t’i japin atij arsye për anulimin e tyre.

Në fakt, këto zgjedhje të planifikuara për 22 maj paraqesin edhe një lloj kërcënimi për mosvazhdimin e qëndrimit në pushtet të Abbasit, shkruan agjencia Associated Press (AP).

Jerusalemi Lindor shihet nga ana e palestinezëve si kryeqyteti i shtetit të tyre të ardhshëm.

Abbas ka thënë që banorët e tij nuk mund të përjashtohen nga zgjedhjet parlamentare të planifikuara për 22 maj.

Por, Autoriteti Palestinez mund të ketë nevojë për lejen e Izraelit që rreth 6,000 banorë të qytetit të dalin në votime sepse Izraeli e konsideron Jerusalemin si kryeqytetin e tij dhe nuk lejon që Autoriteti Palestinez të veprojë në qytet.

Izraeli ende nuk ka njoftuar nëse do të lejojë mbajtjen e votimin në Jerusalemin Lindor, por ka sinjalizuar se nuk do të pranojë.

Mbi 2.5 milionë palestinezë në Bregun Perëndimor dhe në Gaza kanë të drejtë të votojnë dhe 6,000 votat e Jerusalemit Lindor nuk kanë gjasa të ndikojnë në rezultatin e zgjedhjeve.

Por, çështja e të drejtës së votimit të tyre ka një rëndësi simbolike që lidhet me pretendimet palestineze ndaj qytetit. Moslejimi i tyre për të votuar mund të jetë pretekst që Abbas të heqë dorë nga zgjedhjet, në të cilat partia e tij Fatah pritet të humbasë fuqinë dhe ndikimin.

Megjithatë, anulimi i votimit mund të nxisë rritjen e tensioneve në qytet dhe trazira në territore tjera.

Çështja e Jerusalemit

Në luftën e vitit 1967, Izraeli pushtoi Jerusalemin Lindor, Bregun Perëndimor dhe Gazën. Këto territore, palestinezët i duan për shtetin e tyre të ardhshëm.

Izraeli e ka aneksuar Jerusalemin Lindor dhe e konsideron gjithë qytetin – së bashku me vendet e tij të shenjta për hebrenjtë, myslimanët dhe të krishterët – si kryeqytetin e tij të unifikuar.

Në anën tjetër, palestinezët vlerësojnë se Jerusalemi Lindor është një territor i okupuar. Ky pozicion i tyre gëzon mbështetje të gjerë ndërkombëtare. Banorët palestinezë gëzojnë të drejtën e shtetësisë izraelite, por shumica e kanë refuzuar atë në mënyrë që të mos legjitimojnë pretendimet e Izraelit ndaj qytetit. Ata që vendosin të aplikojnë për shtetësi, përballen me një proces të gjatë dhe burokratik.

Shumica e 350,000 palestinezëve në Jerusalemin Lindor posedojnë një leje të përhershme të qëndrimit që u lejon atyre të udhëtojnë lirshëm, të votojnë në zgjedhjet lokale dhe të marrin përfitimet sociale izraelite.

Janë disa arsye që mund të çojnë në revokimin e lejes së qëndrimit, duke përfshirë qëndrimin jashtë qytetit për një periudhë të gjatë kohore. Hebrenjtë izraelitë, të lindur kudo në Jerusalem, marrin automatikisht shtetësinë e plotë.

Qyteti është përballur me dhunë gjatë viteve të fundit, pasi fati i tij dhe vendeve të shenjta, është një nga pikat më të nxehta të konfliktit mes Izraelit dhe palestinezëve.

Paqartësia për zgjedhjet

Zgjedhjet e palestinezëve pritej të ishin një garë mes Lëvizjes Fatah të presidentit Abbas dhe rivalëve të tij nga Lëvizja Hamas.

Hamasi shënoi fitore në zgjedhjet e fundit më 2006 dhe një vit më pas mori pushtetin në Gaza.

Në javët e fundit, Lëvizja Fatah është ndarë në tri lista zgjedhore rivale, përfshirë një të udhëhequr nga Marwan Barghouti.

Ai është një udhëheqës i kryengritjes së dytë palestineze në fillim të viteve 2000. Ai ndodhet në një burg izraelit dhe po vuan dënimin me pesë burgime të përjetshme.

Hulumtimet e opinionit tregojnë se vota për Lëvizjen Fatah është e shpërndarë, duke i siguruar Hamasit pozitën e partisë më të madhe në parlament. Nëse Barghouti vendos të kandidojë për president, ai pritet të mposhtë me lehtësi Abbasin.

Këto rezultatet mbase sinjalizojnë fundin e karrierës politike të 85-vjeçarit Abbas, dhe ngrisin një udhëheqje të re që Izraeli, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian i konsiderojnë si terroristë.

Jerusalemi Lindor ofron një rrugëdalje për të gjithë.

Presidenti i Autoritetit Palestinez, Mahmoud Abbas mund të anulojë zgjedhjet. Për këtë ai mund të fajesojë Izraelin për refuzimin që të lejojë votimin në Jerusalemin Lindor.

Pak palestinezë do të kundërshtojnë vendimin që zgjedhjet të mbahen pa e përfshirë Jerusalemin Lindor.

Izraeli dhe bashkësia ndërkombëtare mund të mirëpresin vendimin për anulimin e mundshëm të zgjedhjeve, për të shmangur kështu një fitore tjetër nga Hamasi, lëvizje kjo që refuzon të njohë të drejtën e Izraelit për të ekzistuar.

Ndërkohë, Abbas ende nuk ka dhënë një sinjal të qartë për qëllimet e tij.

“Ne jemi të vendosur të mbajmë zgjedhje në të gjitha zonat palestineze në të cilat i kemi mbajtur më parë – Bregun Perëndimor, Jerusalemin Lindor dhe Rripin e Gazës”, tha ai në një fjalim të dielën mbrëma.

Një lëvizje e rrezikshme

Në zgjedhjet e kaluara, 6,300 banorët e Jerusalemit Lindor kishin votuar në zyrat postare, mirëpo lejen për të pranuar fletët e votimit ata duhet ta marrin nga izraelitët. Komisioni zgjedhor thotë se edhe në këto zgjedhje të planifikuara, mënyra e votimit do të ishte e njëjtë.

Komisioni thotë se pjesa tjetër e afërsisht 150,000 votuesve të Jerusalemit Lindor mund të hedhin vota në periferi të qytetit me ose pa miratimin e Izraelit.

Për ata që jetojnë në qendër të qytetit, palestinezët mund të sfidojnë kufizimet izraelite përmes një fushate të mosbindjes qytetare apo do të mund të vendosin kabinat e votimit brenda kompleksit të xhamisë Al-Aksa. Kjo xhami është një vend i shenjtë, nën kujdestarinë jordaneze.

Izraeli do të hezitonte të ndërhynte nga frika e ndezjes së tensioneve apo edhe për faktin se nuk do të dëshironte të krijohej bindja se po pengon mbajtjen e zgjedhjeve të lira.

Një mundësi më pak provokative do të ishte nëse 6,300 palestinezët të votojnë në Bregun Perëndimor ose në territore në të cilat banorët e Jerusalemit Lindor zakonisht kanë qasje të lirë.

Palestinezët gjithashtu mund të kërkojnë të përdorin objektet e Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Jerusalemin Lindor.

Çdo lëvizje për të anuluar zgjedhjet mund të shkaktojë një efekt të pasigurt ndaj Abbasit, i cili është bërë gjithnjë e më autoritar dhe jopopullor që nga përfundimi i mandatit të tij presidencial katërvjeçar më 2009.

Anulimi i zgjedhjeve, të cilat partia e tij duket se do t’i humbasë, mund të zemërojë palestinezët dhe potencialisht të ndezë dhunë midis fraksioneve.(RFE)

Bota

Zvicra kufizon pranimin e refugjatëve ukrainas

Published

on

By

Zvicra do të pranojë refugjatë ukrainas pa procedura të gjata administrative, vetëm nëse ata janë në rrezik të vërtetë në vendin e tyre.

Të gjithë të tjerët do të duhet të kalojnë nëpër një procedurë azili”, njoftoi qeveria.

Megjithatë, Zvicra synon të koordinohet me Bashkimin Evropian dhe ende po pret konsultime me rajonet e vendit.

Sipas planeve aktuale, masa pritet të zbatohet në vjeshtë.

Sekretariati Shtetëror për Migracionin (SEM) tani do të bëjë dallimin midis rajoneve të përcaktuara si “të sigurta” dhe “të pasigurta” kur përpunon aplikime të reja.

Sipas vlerësimit aktual të SEM, aktualisht nuk ka luftime intensive në disa rajone të kontrolluara nga Ukraina në perëndim të vendit”, tha qeveria zvicerane.

Ukrainasit që tashmë kanë ikur në Zvicër nuk preken nga kjo masë.

Megjithatë, kërkesat për ta do të shtrëngohen dhe kushdo që qëndron në Ukrainë për më shumë se 15 ditë në semestër do të humbasë statusin e tij të veçantë të refugjatit.

Më parë, lejoheshin 15 ditë në tremujor.

Ende ka pak më pak se 69 000 njerëz nga Ukraina me status të veçantë të refugjatit që jetojnë në Zvicër./atsh

Continue Reading

Bota

Starmer: Po përdorim çdo mjet diplomatik për të ruajtur armëpushimin

Published

on

By

Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer, ka mbajtur një fjalim në samitin e NATO-s në Holandë.

Ai thotë se është koha për të “shfrytëzuar këtë mundësi për të stabilizuar rajonin” dhe se tani është koha për t’u siguruar që armëpushimi midis Izraelit dhe Iranit të ruhet.

Ai shton se Irani duhet të kthehet në tryezën e negociatave me SHBA-në.

Në fund të fundit, kjo është mënyra se si do të sigurojmë një fund të plotë, të verifikueshëm dhe të pakthyeshëm të programit bërthamor të Iranit”, thotë ai.

Ne po përdorim çdo mjet diplomatik për të mbështetur këtë përpjekje.

Udhëheqësit e vendeve anëtare të NATO-s u zotuan të rrisin shpenzimet e tyre të mbrojtjes në 5% të Produktit të Brendshëm Bruto deri në vitin 2035.

Ky zotim është pjesë e Deklaratës përfundimtare të Samitit të Hagës, e cila u miratua nga 32 vendet anëtare të Aleancës, në të cilën përfshihet gjithashtu një angazhim i qartë për mbrojtjen kolektive sipas Nenit 5 të Traktatit të Uashingtonit, “një sulm ndaj njërit është një sulm ndaj të gjithëve”.

Continue Reading

Bota

Armëpushimi Izrael-Iran u arrit falë Trump”, Rutte përgëzon presidentin e SHBA-së

Published

on

By

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte ndodhet në një konferencë për shtyp me Donald Trump, ndaj të cili ka shprehur vlerësim mbi vendimin e Presidentit lidhur me tensionet në Lindjen e Mesme.

Dua vetëm të vlerësoj veprimin tuaj vendimtar ndaj Iranit. Ju jeni një njeri i forcës, por edhe një njeri i paqes”, tha ai.

Rutte vlerësoi rolin e Trump në arritjen e armëpushimit mes Izraelit dhe Iranit duke e konsideruar këtë si një moment të rëndësishëm për të gjithë planetin.

Gjithashtu dua t’ju përgëzoj për faktin që keni pasur sukses në arritjen e armëpushimit midis Izraelit dhe Iranit, i cili është i rëndësishëm për të gjithë botën”, theksoi ai.

Duke u ndalur tek ajo që përbën rritjen e investimeve në fushën e mbrojtjes nga vendet anëtare të Aleancës, Rutte tha: “Për një kohë shumë të gjatë, Shtetet e Bashkuara kanë mbajtur barrën kryesore brenda Aleancës, por kjo mbaron sot. Ne kemi një plan konkret që të gjithë aleatët do t’i kushtojnë 5% të PBB-së së tyre mbrojtjes. Ky vendim është thellësisht i rrënjosur në misionin tonë kryesor dhe është i nevojshëm për të financuar planet dhe përgatitjen tonë të mbrojtjes. Dhe do të sigurojë që të gjithë të kontribuojnë në mënyrë të barabartë në sigurinë tonë.

Ndërkohë, Presidenti i SHBA, Donald Trump, kur u pyet për Nenin 5 të Traktatit të Atlantikut të Veriut që parashikon angazhimin për mbrojtje të ndërsjellë në rast sulmi ndaj aleatëve të NATO-s, u përgjigj: “Ne jemi me ta gjatë gjithë kohës”.

Continue Reading

Bota

NATO zotohet të shpenzojë 5% të PBB-së për mbrojtje deri në vitin 2035

Published

on

By

Aleatët e NATO-s ranë dakord të rrisin shpenzimet e lidhura me mbrojtjen në 5% të Produktit të Brendshëm Bruto (PBB) deri në vitin 2035.

Aleatët miratuan një rritje të madhe të nxitur nga presidenti i SHBA-së Donald Trump dhe që synonte të pengonte Rusinë.

Udhëheqësit zyrtarisht nënshkruan planet për të dyfishuar nivelet aktuale të shpenzimeve mes shqetësimeve në rritje se forcat e armatosura të Moskës mund të jenë gati të sulmojnë një vend të NATO-s brenda pak vitesh.

Deri më tani, aleatët e NATO-s janë detyruar të shpenzojnë të paktën 2% të prodhimit të tyre ekonomik për mbrojtje, një qëllim i rënë dakord në vitin 2014 dhe i parashikuar të arrihet nga të gjitha shtetet anëtare vetëm këtë vit.

Sipas premtimit të ri, të paktën 3,5% e PBB-së duhet të shkojë në shpenzimet kryesore ushtarake, me një 1,5% shtesë të caktuar për shpenzime të lidhura, duke përfshirë infrastrukturën që mund të përdoret për qëllime ushtarake.

Objektivi i ri i shpenzimeve përfaqëson një sfidë të madhe për shumë nga 32 shtetet e NATO-s – dhe nuk është miratuar pa kundërshtim.

Aleatja e NATO-s, Spanja, një nga shpenzueset më pakta kur bëhet fjalë për shpenzimet e mbrojtjes, i kishte kundërshtuar publikisht planet vetëm disa ditë para samitit./ atsh

Continue Reading

Të kërkuara