Bota
Mosmarrëveshja për Jerusalemin mund të anulojë votimet palestineze
Published
4 years agoon
By
Betim GashiMosmarrëveshja për votimet në Jerusalemin Lindor mund të çojë në anulimin ose shtyrjen e zgjedhjeve të para palestineze pas më shumë se 15 vjetësh.
Presidenti i autoritetit palestinez, Mahmoud Abbas, është zotuar që votimet do të mbahen, por kufizimet izraelite ndaj votuesve mund t’i japin atij arsye për anulimin e tyre.
Në fakt, këto zgjedhje të planifikuara për 22 maj paraqesin edhe një lloj kërcënimi për mosvazhdimin e qëndrimit në pushtet të Abbasit, shkruan agjencia Associated Press (AP).
Jerusalemi Lindor shihet nga ana e palestinezëve si kryeqyteti i shtetit të tyre të ardhshëm.
Abbas ka thënë që banorët e tij nuk mund të përjashtohen nga zgjedhjet parlamentare të planifikuara për 22 maj.
Por, Autoriteti Palestinez mund të ketë nevojë për lejen e Izraelit që rreth 6,000 banorë të qytetit të dalin në votime sepse Izraeli e konsideron Jerusalemin si kryeqytetin e tij dhe nuk lejon që Autoriteti Palestinez të veprojë në qytet.
Izraeli ende nuk ka njoftuar nëse do të lejojë mbajtjen e votimin në Jerusalemin Lindor, por ka sinjalizuar se nuk do të pranojë.
Mbi 2.5 milionë palestinezë në Bregun Perëndimor dhe në Gaza kanë të drejtë të votojnë dhe 6,000 votat e Jerusalemit Lindor nuk kanë gjasa të ndikojnë në rezultatin e zgjedhjeve.
Por, çështja e të drejtës së votimit të tyre ka një rëndësi simbolike që lidhet me pretendimet palestineze ndaj qytetit. Moslejimi i tyre për të votuar mund të jetë pretekst që Abbas të heqë dorë nga zgjedhjet, në të cilat partia e tij Fatah pritet të humbasë fuqinë dhe ndikimin.
Megjithatë, anulimi i votimit mund të nxisë rritjen e tensioneve në qytet dhe trazira në territore tjera.
Çështja e Jerusalemit
Në luftën e vitit 1967, Izraeli pushtoi Jerusalemin Lindor, Bregun Perëndimor dhe Gazën. Këto territore, palestinezët i duan për shtetin e tyre të ardhshëm.
Izraeli e ka aneksuar Jerusalemin Lindor dhe e konsideron gjithë qytetin – së bashku me vendet e tij të shenjta për hebrenjtë, myslimanët dhe të krishterët – si kryeqytetin e tij të unifikuar.
Në anën tjetër, palestinezët vlerësojnë se Jerusalemi Lindor është një territor i okupuar. Ky pozicion i tyre gëzon mbështetje të gjerë ndërkombëtare. Banorët palestinezë gëzojnë të drejtën e shtetësisë izraelite, por shumica e kanë refuzuar atë në mënyrë që të mos legjitimojnë pretendimet e Izraelit ndaj qytetit. Ata që vendosin të aplikojnë për shtetësi, përballen me një proces të gjatë dhe burokratik.
Shumica e 350,000 palestinezëve në Jerusalemin Lindor posedojnë një leje të përhershme të qëndrimit që u lejon atyre të udhëtojnë lirshëm, të votojnë në zgjedhjet lokale dhe të marrin përfitimet sociale izraelite.
Janë disa arsye që mund të çojnë në revokimin e lejes së qëndrimit, duke përfshirë qëndrimin jashtë qytetit për një periudhë të gjatë kohore. Hebrenjtë izraelitë, të lindur kudo në Jerusalem, marrin automatikisht shtetësinë e plotë.
Qyteti është përballur me dhunë gjatë viteve të fundit, pasi fati i tij dhe vendeve të shenjta, është një nga pikat më të nxehta të konfliktit mes Izraelit dhe palestinezëve.
Paqartësia për zgjedhjet
Zgjedhjet e palestinezëve pritej të ishin një garë mes Lëvizjes Fatah të presidentit Abbas dhe rivalëve të tij nga Lëvizja Hamas.
Hamasi shënoi fitore në zgjedhjet e fundit më 2006 dhe një vit më pas mori pushtetin në Gaza.
Në javët e fundit, Lëvizja Fatah është ndarë në tri lista zgjedhore rivale, përfshirë një të udhëhequr nga Marwan Barghouti.
Ai është një udhëheqës i kryengritjes së dytë palestineze në fillim të viteve 2000. Ai ndodhet në një burg izraelit dhe po vuan dënimin me pesë burgime të përjetshme.
Hulumtimet e opinionit tregojnë se vota për Lëvizjen Fatah është e shpërndarë, duke i siguruar Hamasit pozitën e partisë më të madhe në parlament. Nëse Barghouti vendos të kandidojë për president, ai pritet të mposhtë me lehtësi Abbasin.
Këto rezultatet mbase sinjalizojnë fundin e karrierës politike të 85-vjeçarit Abbas, dhe ngrisin një udhëheqje të re që Izraeli, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian i konsiderojnë si terroristë.
Jerusalemi Lindor ofron një rrugëdalje për të gjithë.
Presidenti i Autoritetit Palestinez, Mahmoud Abbas mund të anulojë zgjedhjet. Për këtë ai mund të fajesojë Izraelin për refuzimin që të lejojë votimin në Jerusalemin Lindor.
Pak palestinezë do të kundërshtojnë vendimin që zgjedhjet të mbahen pa e përfshirë Jerusalemin Lindor.
Izraeli dhe bashkësia ndërkombëtare mund të mirëpresin vendimin për anulimin e mundshëm të zgjedhjeve, për të shmangur kështu një fitore tjetër nga Hamasi, lëvizje kjo që refuzon të njohë të drejtën e Izraelit për të ekzistuar.
Ndërkohë, Abbas ende nuk ka dhënë një sinjal të qartë për qëllimet e tij.
“Ne jemi të vendosur të mbajmë zgjedhje në të gjitha zonat palestineze në të cilat i kemi mbajtur më parë – Bregun Perëndimor, Jerusalemin Lindor dhe Rripin e Gazës”, tha ai në një fjalim të dielën mbrëma.
Një lëvizje e rrezikshme
Në zgjedhjet e kaluara, 6,300 banorët e Jerusalemit Lindor kishin votuar në zyrat postare, mirëpo lejen për të pranuar fletët e votimit ata duhet ta marrin nga izraelitët. Komisioni zgjedhor thotë se edhe në këto zgjedhje të planifikuara, mënyra e votimit do të ishte e njëjtë.
Komisioni thotë se pjesa tjetër e afërsisht 150,000 votuesve të Jerusalemit Lindor mund të hedhin vota në periferi të qytetit me ose pa miratimin e Izraelit.
Për ata që jetojnë në qendër të qytetit, palestinezët mund të sfidojnë kufizimet izraelite përmes një fushate të mosbindjes qytetare apo do të mund të vendosin kabinat e votimit brenda kompleksit të xhamisë Al-Aksa. Kjo xhami është një vend i shenjtë, nën kujdestarinë jordaneze.
Izraeli do të hezitonte të ndërhynte nga frika e ndezjes së tensioneve apo edhe për faktin se nuk do të dëshironte të krijohej bindja se po pengon mbajtjen e zgjedhjeve të lira.
Një mundësi më pak provokative do të ishte nëse 6,300 palestinezët të votojnë në Bregun Perëndimor ose në territore në të cilat banorët e Jerusalemit Lindor zakonisht kanë qasje të lirë.
Palestinezët gjithashtu mund të kërkojnë të përdorin objektet e Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Jerusalemin Lindor.
Çdo lëvizje për të anuluar zgjedhjet mund të shkaktojë një efekt të pasigurt ndaj Abbasit, i cili është bërë gjithnjë e më autoritar dhe jopopullor që nga përfundimi i mandatit të tij presidencial katërvjeçar më 2009.
Anulimi i zgjedhjeve, të cilat partia e tij duket se do t’i humbasë, mund të zemërojë palestinezët dhe potencialisht të ndezë dhunë midis fraksioneve.(RFE)
Bota
Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë
Published
13 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSFermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.
Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.
Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.
Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.
Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.
Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.
Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.
Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/
Bota
Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025
Published
13 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSNë Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.
Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.
Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.
Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.
Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.
Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.
Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/
Bota
Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali
Published
13 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSAutoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.
Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.
Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.
Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.
Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/
Bota
Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025
Published
13 hours agoon
November 21, 2024By
UBT NEWSKarlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.
Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.
Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.
Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.
Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.
Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/
Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë
Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025
Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali
Tre vjet pas vrasjes në xhirime, mbahet premiera botërore e filmit të Alec Baldwin
Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025
Afrika e Jugut shpall helmimin nga ushqimi fatkeqësi kombëtare, 22 fëmijë vdiqën
Percival Everett fiton ‘Çmimin Kombëtar të Librit’ për fiksion
“Shkelje ligjore”, punëtoret teknike të Kuvendit zëvendësohen nga kompania pa paralajmërim
Art dhe absurditet: Maurizio Cattelan dhe shitja e bananes për 6.2 milionë
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman