Kulturë

35 vjet nga protesta e parë antikomuniste në Shqipëri

Published

on

Më 26 mars të vitit 1990, Shqipëria do të shënonte një ngjarje historike që do të ndryshonte rrjedhën e fatit të saj politik dhe shoqëror. Ishte dita kur në qytetin e Kavajës u zhvillua protesta e parë antikomuniste, një ngjarje që do të shënonte fillimin e rrugëtimit të Shqipërisë drejt demokracisë dhe lirisë. Në përvjetorin e saj të 35-të, Muzeu Historik Kombëtar e kujtoi këtë ngjarje, e cila mbetet një simbol i guximit dhe shpresës për ndryshim.

Në fund të viteve ’80 dhe fillim të viteve ’90, Blloku Lindor ishte përfshirë nga një sërë ngjarjesh që do të ndryshonin rrënjësisht politikat dhe sistemet e shteteve komuniste. Rrëzimi i Murit të Berlinit në 1989 ishte një moment kyç në këtë proces, dhe ndikimi i tij u ndje gjithashtu në Shqipëri, ku regjimi komunist i Enver Hoxhës, pas vdekjes së udhëheqësit, po përballej me presionin e jashtëm dhe të brendshëm për ndryshim. Edhe pse Shqipëria ishte një nga shtetet e fundit që e përjetoi këtë valë të ndryshimeve, ajo nuk mund të qëndronte më indiferente ndaj erës së re të lirisë që po frynte kudo në Europë.

Protesta që ndodhi më 26 mars 1990 ishte pasojë e një ngjarjeje të tjera të rëndësishme që ndodhi më 25 mars 1990 në stadiumin “Besa” të Kavajës, gjatë ndeshjes futbollistike ndërmjet Besës dhe Partizanit. Ajo ditë shënoi shpërthimin e një revoltë spontane nga të rinjtë që ishin mbledhur për të ndjekur ndeshjen. Thirrjet “Poshtë regjimi”, “Liri, Demokraci” dhe kundërshtimi i hapur ndaj diktaturës komuniste morën ngjallje në zemrat e të rinjve, që kërkonin një të ardhme më të ndritur dhe më të lira. Gjatë kësaj proteste, autoritetet e kohës arrestuan një numër të konsiderueshëm protestuesish, ndërsa dhuna e përdorur tregoi se regjimi ishte ende i gatshëm të mbante me çdo çmim pushtetin.

Por, më 26 mars, një numër i madh qytetarësh, shumica e të rinjve, iu drejtuan rajonit të policisë me thirrje të tjera: “Lironi shokët tanë”, “Poshtë diktatura”, “Liri, Demokraci”. Kjo ditë u bë një simbol i shpresës dhe i forcës së popullit për të kërkuar të drejtat e tij, të drejtat për liri dhe dinjitet. Ajo ishte një pikë kthese në historinë e Shqipërisë, një hap i parë drejt shpërbërjes së një sistemi totalitar që kishte sunduar për më shumë se katër dekada.

Protesta e Kavajës nuk ishte thjesht një akt i një grushti të rinjsh që kërkonin më shumë liri. Ajo ishte një thirrje që erdhi nga thellësitë e zemrës së popullit shqiptar, një kërkesë për ndryshim që përfundimisht do të çonte në shembjen e regjimit komunist. Pas këtij momenti, Shqipëria hyri në një periudhë të pasigurisë, por gjithashtu në një periudhë shprese. Kjo protestë i hapi rrugën zhvillimeve që do të çonin në rënien e komunizmit në vitin 1992 dhe do të ndihmonte në ndërtimin e shtetit të ri shqiptar, të lirë dhe demokratik.

35 vjet më pas, kujtimi i kësaj proteste është një testament i guximit të të rinjve që u ngritën kundër padrejtësive të një regjimi që i kishte shtypur për shumë vite. Ajo mbetet një ditë që e kujtojmë me nderim dhe mirënjohje për ata që e bëri të mundur këtë ndryshim, dhe që na mësoi se forca e popullit është më e madhe se çdo diktaturë./UBTNews/

 

Continue Reading

Lifestyle

Ja dhjetë filmat që mund t’i (ri)shohësh në këtë ditë me shi

Published

on

Ditë me shi, kokoshka dhe kjo listë që duhet ta bësh ‘save’ për të gjetur filmin që të pëlqen. Ecim se kemi rrugë para!

“Fallen Angels” (1995)

Ky film ofron një aspekt poetik të jetës së vetmuar dhe të ndërlikuar në Hong Kong, përmes historive të ndërthurura të një vrasësi me pagesë dhe një vajze introverte. Filmi eksploron izolimin urban dhe dëshirën për lidhje emocionale.

“Perfect Days” (2023)

Një pastrues tualetesh në Tokio gjen bukuri në rutinën e përditshme e momentet e vogla të jetës. Filmi është reflektim i ngrohtë dhe meditues mbi thjeshtësinë dhe pranimin.

“Blue Velvet” (1986)

Një i ri zbulon një botë të errët nën sipërfaqen e qetë të qytetit të tij të vogël, duke u përfshirë në një histori të rrezikshme pasioni dhe dhune. Ky film nga David Lynch eksploron anën e fshehtë të dëshirës dhe perversitetit.

“Paris, Texas” (1984)

Një burrë i humbur rikthehet në jetë pas një periudhe të gjatë mungese dhe përpiqet të rindërtojë marrëdhënien me djalin e tij. Një rrugëtim prekës i vetëzbullimit dhe faljes nëpër rrugët e zbrazëta të Amerikës.

“Paths of Glory” (1957)

Gjatë Luftës së Parë Botërore, një oficer francez lufton kundër padrejtësisë kur tre ushtarë të pafajshëm përballen me pushkatim. Stanley Kubrick sjell një kritikë të ashpër ndaj absurditetit të luftës dhe autoritetit ushtarak.

“Aftersun” (2022)

Një vajzë kujton pushimet e fëmijërisë me babain e saj, kupton boshllëqet e misteret e marrëdhënies. Një film i ndjerë dhe melankolik për kujtimet, rritjen dhe dhimbjen e fëmijërisë së humbur.

“The Dreamers” (2003)

Tre të rinj në Parisin e trazuar të 1968 eksplorojnë seksualitetin, kinemanë dhe revolucionin përmes një lidhjeje të ndërlikuar emocionale dhe erotike. Një film provokues që ndërthur pasionin politik me dëshirat personale.

“Little Miss Sunshine” (2006)

Një familje udhëton me furgon për të ndihmuar vajzën e vogël të marrë pjesë në një konkurs bukurie. Një komedi e ëmbël e prekëse që flet për rëndësinë e mbështetjes familjare dhe pranimit të vetes.

“Beautiful Boy” (2018)

Një baba përpiqet të kuptojë e ndihmojë djalin adoleshent që lufton me varësinë nga droga. Një histori e dhimbshme dhe reale për dashurinë prindërore dhe betejat me varësinë.

“Lost in Translation” (2003)

Dy të huaj në Tokio krijojnë lidhje në një moment të zbrazëtie personale e kulturore. Filmi trajton ndjenjat e vetmisë, humbjes së identitetit e intimitetit të përkohshëm.

Continue Reading

Lifestyle

Vranësira dhe shi gjatë fundjavës, ja parashikimi i motit për sot

Published

on

Sot mbi vendin tonë do të mbajë mot pjesërisht i vranët e me re.

Temperaturat do të lëvizin nga 6°C deri në 13°C.

Edhe nesër, e diela e datës 18 maj do të jetë një mot i ngjashëm.

Temperatura minimale e ditës do të jetë 8 °C, kurse ajo maksimale do të arrijë deri 18°C. /UBT News/

 

Continue Reading

Lifestyle

Studimi zbulon se çaji, manaferrat dhe ushqimet e pasura me flavonoide luajnë rol në “mosplakje”

Published

on

Një mollë në ditë mund të mbajë larg shenjat e plakjes – dhe kështu mund të bëjë edhe një filxhan çaj, një grusht manaferra ose një porcion frutash agrume.

Një studim i ri i botuar në The American Journal of Clinical Nutrition zbuloi se ngrënia e ushqimeve të pasura me flavonoide – të tilla si çaji i zi, manaferrat, frutat agrume dhe mollët – mund të ndihmojë në uljen e rrezikut të elementëve specifikë të plakjes së pashëndetshme, duke përfshirëfunksionin fizik të dëmtuar dhe shëndetin e dobët mendor.

Sipas studiuesve, ky hulumtim bazohet në studime të mëparshme që tregojnë një lidhje midis konsumit më të lartë të flavonoideve, komponimeve antioksiduese që gjenden në shumë ushqime me bazë bimore, dhe një rreziku të reduktuar të sëmundjeve kronike si sëmundjet e zemrës , diabeti i tipit 2 dhe demencës.

Continue Reading

Magazinë

Shqipëria dhe Greqia, të vetmet shtete nga Ballkani që u kualifikuan në finalen e madhe të ‘Eurovision 2025’

Published

on

Spektakli më i madh muzikor në Evropë, Eurovision Song Contest 2025, po hyn në fazën finale me një garë të fortë mes 26 shteteve, por këtë vit vetëm dy vende nga Ballkani kanë arritur të sigurojnë një vend në natën përfundimtare: Shqipëria dhe Greqia.

Shqipëria u kualifikua që në natën e parë gjysmëfinale, ku u përfaqësua me shumë stil nga grupi Shkodra Elektronike dhe kënga e tyre elektrizuese “Zjerm”, që mori vëmendje të madhe në skenë dhe në rrjetet sociale.

Në të njëjtën natë, disa vende të tjera ballkanike nuk arritën të siguronin kualifikimin. Sllovenia, e përfaqësuar nga këngëtari Klemen, dhe Kroacia, me përfaqësuesin Marko Bošnjak, nuk arritën të marrin mjaftueshëm vota për të kaluar më tej.

Shtetet e kualifikuara në finalen e “Eurovision 2025” nga nata e parë gjysmëfinale:

Ndërkohë, në natën e dytë gjysmëfinale, e vetmja që i shtohet listës së finalistëve nga rajoni ishte Greqia, me këngëtaren Klavdia dhe këngën e saj emocionale “Asteromata”, që u prit me shumë duartrokitje dhe komente pozitive.

Fatin nuk e pati në anën e tyre Mali i Zi, i përfaqësuar nga këngëtarja Nina Žižić, si dhe Serbia, me përfaqësuesin Princ, të cilët nuk arritën të siguronin një vend në finalen e madhe që do të mbahet më 17 maj në Basel.

Shtetet e kualifikuara në finalen e “Eurovision 2025” nga nata e dytë gjysmëfinale:

Vlen të theksohet se shtete të tjera të Ballkanit si Maqedonia e Veriut, Bosnja dhe Hercegovina, Bullgaria dhe Rumania, nuk kanë marrë pjesë në këtë edicion të Eurovisionit.

Kësisoj, me Shqipërinë dhe Greqinë si të vetmet zëra ballkanikë në natën finale, vëmendja e publikut nga rajoni do të përqendrohet tek performanca dhe suksesi i tyre në skenën ndërkombëtare. /Telegrafi/

Continue Reading

Të kërkuara