Kulturë

35 vjet nga protesta e parë antikomuniste në Shkodër

Published

on

Më 14 janar të vitit 1990, Shkodra shënoi një ngjarje të paharruar në historinë e saj, duke u bërë qyteti i parë që ngriti zërin kundër regjimit komunist. Kjo datë shënon 35 vjetorin e protestës së parë antikomuniste, kur një grup të rinjsh shkodranë, të mbështetur nga mijëra qytetarë, u ngritën në shesh kundër regjimit të kohës, kërkesa e të cilëve ishte heqja e bustit të Stalinit, një simbol i diktaturës komuniste.

Protesta u zhvillua në qendër të qytetit, ku mijëra qytetarë mblodhën në heshtje, duke shprehur revoltën e tyre ndaj pushtetit që kishte mbajtur nën kontroll Shqipërinë për dekada. Kjo ngjarje, e cila kishte filluar të planifikohej disa ditë përpara, përbënte një reagim të drejtpërdrejtë ndaj ngjarjeve që po ndodhnin në vendet e tjera të Europës Lindore, të cilat po përjetonin rënien e regjimeve komuniste.

Protesta, megjithëse pa fjalime dhe pa përplasje të dhunshme, ishte një moment kyç për qytetarët e Shkodrës dhe të gjithë Shqipërisë. Ajo u pasua me një mbulim mediatik të madh, duke u komentuar në mediat ndërkombëtare si BBC World Service, RAI dhe VOA, që përshkruan ngjarjen si një akt të guximshëm të kundërshtimit ndaj regjimit totalitar.

Megjithatë, protesta nuk kaloi pa pasoja për organizatorët dhe pjesëmarrësit. Sigurimi i Shtetit, që ishte në dijeni të planifikimit të protestës, e konsideroi këtë ngjarje si një akt të armiqve të regjimit, të frymëzuar nga ngjarjet e ngjashme që ndodhnin në vendet e tjera të Lindjes. Pas tubimit, u zhvilluan arrestime të disa prej atyre që ishin të përfshirë, me dhjetë prej tyre që u dënuan me disa vite burg për akuzat e agjitacionit dhe propagandës, diversionit dhe moskallëzimit të krimit. Ata që u dënuan ishin: Aldo Perrizi, Dedë Kasenci, Flamur Begu, Gjergj Livadhi, Klaudio Daka, Kolec Hublina, Nikolin Margjini, Nikolin Thana, Rin Monajka dhe Tonin Dema.

Ky akt proteste shënoi një hap të rëndësishëm në rrugën e lirisë dhe demokracisë për Shqipërinë, duke u bërë një simbol i qëndresës dhe i guximit të popullit shqiptar në përpjekjet e tij për të hequr dorë nga një regjim represiv dhe për të kërkuar një të ardhme më të ndritur./UBTNews/

Magazinë

Lady Gaga konfirmon vazhdimin e hitit “Telephone”

Published

on

Lady Gaga ka konfirmuar se vazhdimi i projektit të saj të famshëm “Telephone” është në rrugë e sipër, por nuk ka zbuluar nëse kolegia e saj nga bashkëpunimi i mëparshëm, Beyoncé, do të jetë pjesë e tij.

Gjatë një interviste në serinë “Lie Detector” të Vanity Fair, ajo u pyet nëse do të kishte një vazhdim të “Telephone”, dhe u përgjigj shkurt me: “Po”.

Megjithatë, kur u pyet nëse Beyoncé do të merrte pjesë sërish, Gaga u shpreh me një përgjigje të paqartë: “ndoshta”.

Ajo sqaroi se vonesa nuk lidhet me oraret e agjendës. Videoklipi i  “Telephone”, i publikuar më 2010, shfaq Ladyn si të burgosur për vrasjen e të dashurit të saj.

Beyoncé shfaqet duke e liruar nga burgu, dhe bashkë nisin një seri ngjarjesh dramatike. Në fund të klipit shfaqet mesazhi “To be continued…”, duke lënë të hapur mundësinë e një vazhdimi.

Kënga, e cila fillimisht ishte shkruar për këngëtaren e njohur Britney Spears por u refuzua prej saj, përmban vargun e famshëm: “Hello, hello, baby, you called, I can’t hear a thing…”.Kur u pyet nëse ndonjëherë kishte hapur telefonin duke e thënë këtë frazë, Gaga u përgjigj duke thënë se mund ta ketë bërë.

“Mendoj se mund ta kem bërë, por ndoshta jo. Jam shumë e keqe në këtë lojë, sapo thashë po, jo dhe ndoshta”, ka thënë Gaga.

Kur një anëtar i ekipit i tha se detektori i gënjeshtrave konfirmoi që ajo po thoshte të vërtetën, Gaga qeshi dhe tha se i vjen “mirë ta di këtë”.

Continue Reading

Kulturë

Përkujtohet në 146-vjetorin e lindjes patrioti i shquar Luigj Gurakuqi

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar organizoi sot një ceremoni përkujtimore për të nderuar figurën e shquar të patriotit Luigj Gurakuqi, në 146-vjetorin e lindjes së tij.

Luigj Gurakuqi, një nga personalitetet më të shquara të kombit shqiptar, erdhi në jetë më 19 shkurt 1879, ndërsa përjetoi një tragjedi të hidhur më 2 mars 1925, kur u vra në Bari të Italisë. Veprimtaria e tij la një gjurmë të thellë në historinë e Shqipërisë, duke i dhënë vend kombit shqiptar një trashëgimi të çmuar në fushat e letërsisë, arsimit, politikës dhe kombëtarizmit.

Pas mbarimit të Kolegji Shën Adrian në fshatin arbëresh të Shën Mitrit në Itali, Gurakuqi vazhdoi studimet për mjekësi dhe biologji në Universitetin e Napolit. Ndonëse profesioni i tij u shënua nga shkenca, zemra e tij gjithmonë rrahte për atdhenë, dhe ky pasion i çoi veprimtaritë e tij drejt një angazhimi të fortë në fushën e letrave, publicistikës dhe politikës.

Si një nga figurat më të shquara të Rilindjes Kombëtare, Luigj Gurakuqi u angazhua që nga rinia e tij për njohjen dhe pasurimin e kulturës kombëtare. Fillimisht me poezi dhe përkthime, ai kontribuoi në lëvrimin e gjuhës shqipe, duke u bërë një ndër përkthyesit më të rëndësishëm të letërsisë botërore. Krijoi dhe botoi tekste mësimore të abetares në të dy dialektet e shqipes, duke i dhënë mundësinë shumë shqiptarëve të shkollohen dhe të njohin më mirë gjuhën e tyre.

Përpjekja e tij më e madhe ishte angazhimi për një alfabet të unifikuar shqip, për të cilin ai kontribuoi si nënkryetar i Komisionit të Manastirit në vitin 1908, një ngjarje kyçe për zhvillimin e gjuhës dhe identitetit shqiptar. Po ashtu, Luigj Gurakuqi do të mbetet një ndër hartuesit e veprës “Metrika Shqip”, një arritje e madhe e asaj periudhe.

Pjesëmarrës i drejtpërdrejtë në ngjarje kyçe historike, ai u bë drejtor i Normales së Elbasanit më 1909, shkolla e parë profesionale në Shqipëri, që sot mban emrin e tij. Aty, Gurakuqi ndihmoi në përgatitjen e mësuesve shqiptarë dhe në promovimin e arsimit për të rinjtë shqiptarë. Po ashtu, ai ishte njëri nga nismëtarët e Memorandumit të Greçës gjatë kryengritjes së malësorëve të Mbishkodrës në vitin 1911, si dhe i angazhuar në Kuvendin e Vlorës për shpalljen e Pavarësisë më 1912, ku u bë Ministër i Arsimit në qeverinë e Ismail Qemalit.

Në vitin 1916, ai u emërua Drejtor i Përgjithshëm i Arsimit dhe kontribuoi në zhvillimin e arsimit dhe kulturës në Shkodër. Kontributet e tij të mëtejshme përfshijnë pjesëmarrjen në Kongresin e Durrësit më 1918, ku ai u bë ministër i Arsimit dhe anëtar i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris.

Veprimtaria e tij nuk mbaroi këtu, pasi në vitet 1921-1924, Luigj Gurakuqi ishte deputet i Këshillit Kombëtar. Ai gjithashtu luajti një rol të rëndësishëm në Lëvizjen e Qershorit të vitit 1924 dhe u caktua Ministër i Financave në qeverinë e Fan Nolit.

Përkushtimi i Luigj Gurakuqit ndaj atdheut, arsimit dhe zhvillimit kombëtar ka lënë një pasuri të jashtëzakonshme për popullin shqiptar. Edhe pse tragjikisht i vrarë në moshë të re, Luigj Gurakuqi mbetet një figurë e pavdekshme, që ka ndikuar në formësimin e Shqipërisë moderne dhe të identitetit kombëtar shqiptar./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

“Trashëgimia letrare e Dritëro Agollit”, në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit

Published

on

Një ngjarje e veçantë u zhvillua në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit, e cila e kushtoi aktivitetin e saj figurës më të madhe të letërsisë shqipe të pas shekullit XX, Dritëro Agollit. Aktiviteti, i titulluar “Trashëgimia letrare e Dritëro Agollit”, mblodhi studiues dhe lexues, të cilët bënë një analizë të thelluar të krijimtarisë së këtij shkrimtari të shquar, që e ka lënë një trashëgimi të pashlyeshme në historinë letrare të Shqipërisë.

Pjesëmarrësit në aktivitet diskutuan shumë dimensione të figurës dhe veprës së Agollit, duke theksuar jo vetëm cilësinë e lartë artistike, por edhe ndikimin e tij të vazhdueshëm në letërsinë shqipe. Profesor Behar Gjoka, një nga studiuesit më të njohur të letërsisë shqiptare, e përqendroi analizën e tij kryesisht në prozën e shkrimtarit, duke u fokusuar te romanet e tij më të njohura, “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” dhe “Njeriu me top”. Ai e cilësoi satirën e romanit “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” si një akt të qartë rebelimi ndaj kohës dhe regjimit, një pasqyrë e qartë e shoqërisë së asaj periudhe. Po ashtu, për romanin “Njeriu me top”, ai theksoi se ky ishte një studim i thellë dhe një analizë sociale e jetës në fshat, marrëdhënieve njerëzore, zakoneve dhe pasioneve të njerëzve të thjeshtë, përballë atyre që kërkonin të mbijetonin në një realitet të ndërlikuar.

Në vijim, studiuese e njohur Rovena Vata ndau mendimet e saj për poezinë e Dritëro Agollit, duke nënvizuar pasurinë dhe larminë e saj. Ajo u ndal veçanërisht te dimensioni lirik i krijimtarisë së Agollit, i cili mbizotëronte në shumë pjesë të poezisë së tij. Për Vata-n, liria e shpirtit të shkrimtarit pasqyrohej në vargjet e tij, që shpeshherë linin pas vetes një ndjesi të thellë e të gjallë për jetën, natyrën dhe njerëzit.

Një tjetër pjesëmarrës, pedagogia Anila Mullahi, u fokusua në analizën e krijimtarisë së Dritëro Agollit pas viteve ’90, e cila sipas saj, nuk është analizuar aq shumë, ndonëse ka një vëllim të konsiderueshëm dhe ka mbajtur një rëndësi të veçantë. Në këtë kuadër, ajo theksoi veprën “Arka e djallit”, të cilën e konsideroi si një kryevepër të shkruar nga Agolli pas periudhës së diktaturës. Sipas Mullahisë, kjo vepër përbën një nga piket kryesore të krijimtarisë së tij të periudhës pas vitit 1990 dhe mbetet një prej veprave më të spikatura të letërsisë shqiptare të pas luftës.

Aktiviteti në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit shënoi një tjetër moment të rëndësishëm për t’u njohur më thellë me jetën dhe veprën e Dritëro Agollit, një nga shkrimtarët më të mëdhenj shqiptarë, që ka dhënë një kontribut të pashlyeshëm për letërsinë shqipe, si dhe për kulturën dhe identitetin kombëtar.

Continue Reading

Kulturë

Aktori Naim Frashëri, gjiganti i skenës dhe ekranit shqiptar

Published

on

Më 18 shkurt të vitit 1975, Shqipëria humbi një nga figurat më të shquara të artit dhe kulturës së saj. Naim Frashëri, një emër i madh në teatër dhe kinematografi, la pas një trashëgimi të paharruar që do të mbetet në zemrat e shqiptarëve përgjithmonë.

Nuk ishte thjesht një rastësi që pasardhësi i një familjeje bejlerësh të Përmetit mori emrin e poeti të madh rilindas, Naim Frashëri. Ky emër, që ka rëndësi të veçantë në historinë e letërsisë dhe kulturës sonë, e shoqëroi aktorin gjatë gjithë jetës, duke i dhënë atij një mision të veçantë: të mbante gjallë nderimin dhe vlerat e një figure të shenjtë, të njohur dhe të dashur për të gjithë shqiptarët.

Naim Frashëri erdhi në jetë më 15 gusht 1923 në Leskovik, një qytet i vogël që do të bëhej djepi i një prej talenteve më të mëdha të teatrit dhe kinematografisë shqiptare. Karriera e tij artistike mori formë herët. Në vitin 1945, ai ngjiti për herë të parë shkallët e Teatrit Kombëtar dhe brenda një periudhe të shkurtër, ai u shndërrua në një figurë të rëndësishme të skenës shqiptare. Por talenti i tij nuk kufizohej vetëm në teatër, ai ishte gjithashtu një luftëtar i devotshëm i atdheut dhe një aktor që e përçonte në mënyrë të shkëlqyer çdo rol që luante.

Në teatër, Naim Frashëri do të realizonte një galeri roletsh të paharrueshme. Nga Valeri te “Tartufi”, Gjoni te “Trimi i mirë me shokë shumë”, Nikolla te “Armiqtë”, e deri te Hamleti në shfaqjen e famshme “Hamleti”, ai u bë një mjeshtër i portretizimit të karaktereve të thella dhe komplekse, të cilat i jepnin jetë çdo shfaqjeje. Me të njëjtën grishje dhe pasion që ka një artist, ai spikati në çdo rol, duke lënë një ndikim të pashlyeshëm në historinë e teatrit shqiptar.

Por karriera e tij nuk u ndal me skenën teatrale. Në filmat e tij, Naim Frashëri do të interpretonte me po të njëjtin pasion dhe profesionalizëm. Roli i tij në filmin monumental “Skënderbeu” në vitin 1953 dhe interpretimi i tij i paharruar në “Tana” në vitin 1958 do të shënonin dy prej momenteve më të ndritura të kinematografisë shqiptare, ku ai i dha thellësi dhe emocion çdo karakteri.

Gjatë gjithë karrierës, ai nuk i shmangej asgjëje – as mundësisë për të shprehur realitetin e vështirë të kohës që jetoi, as sfidave që i parashtronte arti dhe jeta. Edhe në vitin 1980, Naim Frashëri u ngjit për herë të fundit në skenë me rolin e Jonuz Bruga te “Familja e Peshkatarit”, duke i dhënë fund një karriere të pasur dhe të mbushur me sukses.

I nderuar me titullin “Artist i Popullit”, Naim Frashëri la pas një trashëgimi që nuk mund të harrohet. Ai është një nga ata artistë që e bëri artin të jetojë, që e solli atë më pranë zemrave të shqiptarëve dhe që do të mbetet një emër i shndritshëm në historinë e teatrit dhe kinematografisë shqiptare./UBTNews/

 

Continue Reading

Të kërkuara